LISAUN 8
Volume neʼebé natoon
KUANDU diskursu-naʼin koʼalia ho volume lian neʼebé kiʼik, rona-naʼin balu bele dukur. No se ita koʼalia ho lian kiʼik kuandu haklaken, karik uma-naʼin bele sai baruk atu rona. No kuandu ema neʼebé fó komentáriu iha reuniaun koʼalia ho lian kiʼik, karik ema neʼebé rona sei la simu laran-manas. (Ebreu 10:24, 25) Iha parte seluk, se diskursu-naʼin hasaʼe volume iha tempu neʼebé sala, rona-naʼin karik sente la diʼak ka bele sai hirus.—Provérbios (Amsal) 27:14.
Hanoin ita-nia rona-naʼin. Ita koʼalia ba sé? Ba ema ida? Ka ba família ida? Ka ita koʼalia ba grupu kiʼik neʼebé halibur atu halo reuniaun haklaken nian? Ka ita koʼalia iha kongregasaun nia oin? Ka ita koʼalia ba ema barak iha reuniaun boot? Tuir loloos, ita-nia lian tenke troka tuir situasaun oioin.
Iha tempu uluk, dala ruma Maromak nia atan sira koʼalia iha ema barak nia oin. Porezemplu, iha Salomão nia tempu kuandu inaugura templu iha Jeruzalein, la iha ekipamentu lian nian. Entaun, Salomão hamriik iha plataforma no fó-bensa ba povu “ho lian makaʼas”. (1 Reis [Raja-Raja] 8:55; 2 Crônicas [Tawarikh] 6:13) No iha Pentekostes 33, kuandu espíritu santu tun tiha ba dixípulu sira, iha ema barak neʼebé halibur haleʼu ema kristaun lubun kiʼik neʼe iha Jeruzalein, no sira balu hakarak hatene, maibé balu goza sira. Pedro hatudu matenek hodi hamriik no koʼalia “ho lian makaʼas”. (Apóstolu 2:14) Nia fó sasin ho didiʼak iha loron neʼe.
Oinsá mak ita bele hatene se ita uza volume neʼebé diʼak tuir situasaun ida? Haree ba rona-naʼin sira. Se sira balu hanesan hakaʼas an atu rona, neʼe hatudu katak ita presiza hasaʼe ita-nia lian.
Maski ita koʼalia ba ema ida ka ba grupu ida, diʼak atu hanoin kona-ba rona-naʼin nia situasaun. Karik iha ema balu neʼebé rona la moos, entaun ita tenke hasaʼe ita-nia lian. Maibé, se ita hakilar tan deʼit ema neʼebé rona mak idade boot, karik sira sei la gosta ida-neʼe, no balu sei hanoin katak ita la respeitu sira. Iha rai balu, uza lian neʼebé makaʼas liu bele hatudu katak ema ida hirus no la iha pasiénsia.
Hanoin kona-ba barullu oioin. Kuandu ita haklaken, dala ruma ita hasoru situasaun neʼebé ita presiza hasaʼe ita-nia lian. Karik ita presiza hasaʼe lian tanba karreta ka motór liu, labarik sira hakilar, asu hatenu, múzika ka televizaun lian boot. Iha parte seluk, iha fatin neʼebé uma sira rabat malu, karik uma-naʼin sei sente moe se ita koʼalia ho lian makaʼas no dada viziñu sira-nia atensaun.
Irmaun sira neʼebé hetan knaar atu hatoʼo diskursu iha kongregasaun ka iha reuniaun boot tenke hanoin kona-ba situasaun oioin. Porezemplu, koʼalia ba ema neʼebé halibur iha liʼur la hanesan ho hatoʼo diskursu iha salaun neʼebé lian bele sai ho moos. Iha rai-Amérika Latina, misionáriu naʼin-rua hatoʼo diskursu públiku iha ema ida nia varanda no iha tempu hanesan fogete tarutu besik fatin neʼe no manu mós kokoreek beibeik!
Dala ruma kuandu ita hatoʼo hela diskursu, buat ruma bele akontese no karik ita presiza hili atu para uitoan toʼo barullu neʼe menus ka kontinua koʼalia hodi hasaʼe ita-nia lian. Porezemplu, se ita halaʼo reuniaun iha uma neʼebé iha kakuluk kalén, no derrepente deʼit udan boot tau hodi halo tarutu makaʼas, entaun susar duni atu rona ho didiʼak. Labarik ida karik tanis ka ema toʼo tarde, ida-neʼe bele lori susar. Aprende atu troka lian tuir situasaun oioin hodi rona-naʼin bele hetan buat diʼak husi informasaun neʼebé ita hatoʼo.
Se ita-nia kongregasaun iha ekipamentu lian nian, ida-neʼe bele ajuda duni. Maski nuneʼe, diskursu-naʼin presiza hasaʼe lian kuandu situasaun ruma mosu. Iha área balu neʼebé ahi sempre mate, diskursu-naʼin presiza kontinua sira-nia diskursu maski la uza tan mikrofone.
Hanoin kona-ba informasaun neʼebé ita hatoʼo. Ita-nia informasaun bele ajuda ita atu hatene kona-ba lian neʼebé ita sei uza atu hatoʼo diskursu. Se ita-nia informasaun neʼe mak presiza hatoʼo ho kbiit, keta halo ida-neʼe sai fraku hodi koʼalia ho lian kiʼik deʼit. Porezemplu, kuandu ita lee mensajen kastigu nian husi Bíblia, ita-nia lian tenke makaʼas liu fali se ita lee konsellu kona-ba domin. Troka lian tuir informasaun, maibé kuidadu atu la halo ida-neʼe iha dalan neʼebé dada atensaun ba ita-nia an rasik.
Hanoin kona-ba ita-nia objetivu. Kuandu ita hakarak book rona-naʼin atu halo tuir matadalan ruma, karik ita presiza uza lian neʼebé makaʼas uitoan. Maibé se ita hakarak atu troka sira-nia hanoin, keta halo sira sente katak ita siʼak sira tanba ita uza lian neʼebé makaʼas liu. Se ita hakarak fó kmaan ba ema, diʼak liu atu uza lian neʼebé mamar.
Hasaʼe lian iha dalan neʼebé loos. Se ita hakarak atu ema neʼebé okupadu hela rona ba ita, dala barak diʼak atu hasaʼe lian. Inan-aman sira hatene kona-ba neʼe, tan neʼe kuandu sira-nia oan halimar hela sira hasaʼe sira-nia lian hodi bolu oan atu fila fali ba uma. Irmaun neʼebé sai nuʼudar aprezentadór iha reuniaun kongregasaun nian ka reuniaun boot sira, presiza hasaʼe lian hodi ema bele hatene katak programa atu hahú ona. Nuʼudar ita haklaken, dala ruma ita mós presiza hasaʼe lian atu kumprimenta ema neʼebé serbisu daudaun iha liʼur.
Maski ita dada ona ema nia atensaun, maibé importante nafatin atu uza volume neʼebé diʼak tuir situasaun. Lian neʼebé mamar liu, karik hatudu ba rona-naʼin katak ita la prepara didiʼak ka ladún fiar an.
Kuandu ita hatoʼo mandamentu ruma, hasaʼe lian bele book ema atu halo tuir. (Apóstolu 14:9, 10) Nuneʼe mós, mandamentu neʼebé ita fó sai ho lian makaʼas bele ajuda ema atu hasees an husi perigu. Iha sidade Filipe, guarda komarka nian besik atu oho nia an tanba nia hanoin katak ema dadur sira halai tiha ona. “Maibé Paulo hakilar ho lian makaʼas dehan: ‘Keta oho an, tanba ami hotu iha neʼe!’” Ho ida-neʼe, guarda neʼe la oho an. Tuirmai, Paulo no Silas fó sasin ba nia no ninia umakain tomak, no sira hotu simu lia-loos.—Apóstolu 16:27-33.
Oinsá atu uza volume neʼebé natoon. Ema balu presiza hakaʼas an atu aprende kona-ba uza volume lian iha dalan neʼebé diʼak. Ema ruma karik koʼalia ho lian kiʼik tanba ninia lian la iha forsa. Maibé, se sira hakaʼas an, karik sira bele hadiʼa ida-neʼe. Tau atensaun kona-ba oinsá ita dada iis no dalan neʼebé ita hamriik. Treinu atu tuur loos no hamriik loos. Halo ita-nia kabaas ba kotuk uitoan, no dada iis naruk. Diʼak atu halo anin nakonu iha ita-nia pulmaun ka aten-book nia kraik. Anin neʼe, no mós dalan atu kontrola didiʼak anin mak bele ajuda ita atu kontrola ita-nia volume lian kuandu koʼalia.
Ema seluk nia problema mak koʼalia ho lian makaʼas liu. Karik neʼe mak sira-nia toman tanba dala barak sira serbisu iha liʼur ka iha situasaun neʼebé barullu tebes. Iha parte seluk, karik sira mós mai husi situasaun neʼebé ema koʼalia ba malu hodi hakilar deʼit no baibain sira iha toman atu korta malu kuandu koʼalia. Tan neʼe, sira sente katak hodi ema bele rona sira, sira presiza koʼalia ho lian makaʼas liu fali sira seluk. Nuʼudar sira kontinua halo tuir Bíblia nia konsellu atu tau hahalok “laran-sadiʼa . . . laran-diʼak, haraik-an, laran-maus, no pasiénsia”, sira sei halo mudansa ruma kona-ba sira-nia lian kuandu koʼalia ho ema.—Koloso 3:12.
Se ita prepara didiʼak, hetan esperiénsia barak tanba haklaken beibeik, no halo orasaun ba Jeová, neʼe sei ajuda ita atu koʼalia ho volume lian neʼebé diʼak. Maski ita koʼalia husi plataforma ka haklaken ba ema ida, hakaʼas an atu hanoin kona-ba oinsá mak ita-nia koʼalia bele ajuda ema neʼebé rona ba ita.—Provérbios (Amsal) 18:21.