Koʼalia hodi hametin ema

MENSAJEN neʼebé Jesus haruka ita atu haklaken mak mensajen liafuan diʼak nian. Jesus dehan: “Liafuan diʼak neʼe ema tenke haklaken uluk iha nasaun hotu.” (Marcos 13:10) Jesus rasik hatudu ezemplu hodi koʼalia “liafuan diʼak kona-ba Maromak nia Ukun”. (Lucas 4:43) Apóstolu sira mós haklaken “liafuan diʼak husi Maromak” no “liafuan diʼak kona-ba Kristu”. (1 Tesalónika 2:2; 2 Korinto 2:12) Mensajen hanesan neʼe hametin duni ema.

Hodi halo tuir ‘anju neʼebé semo iha lalehan’ neʼebé haklaken “liafuan diʼak”, ita mós husu ema atu “hamtaʼuk Maromak no fó glória ba nia”. (Apokalipse 14:6, 7) Ita koʼalia ba ema iha fatin naran deʼit kona-ba Maromak loos, ninia naran, ninia hahalok furak, ninia serbisu, ninia hakarak, no mós kona-ba ita-nia responsabilidade ba nia, no buat neʼebé nia hakarak ita atu halo. Liafuan diʼak inklui mensajen katak Maromak Jeová sei halakon ema aat neʼebé la respeitu nia no neʼebé halo susar ba ema seluk. Maibé, laʼós ita mak tesi lia ba ema ida-idak neʼebé ita hasoru kuandu ita haklaken. Ita hakarak ema barak tan atu simu Bíblia nia mensajen hodi ida-neʼe bele sai nuʼudar liafuan diʼak ba sira.—Provérbios (Amsal) 2:20-22; João 5:22.

La koʼalia barak kona-ba problema sira. Ita hotu hasoru problema oioin iha ita-nia moris no ita la taka matan deʼit ba buat sira-neʼe. Entaun, atu hahú koʼalia ba ema, karik ita fó sai kona-ba problema neʼebé ema barak hanoin hela no koʼalia uitoan deʼit kona-ba neʼe. Maibé, ladún diʼak atu koʼalia naruk kona-ba neʼe. Baibain ema rona beibeik notísias neʼebé la diʼak, entaun se ita koʼalia deʼit kona-ba problema, ida-neʼe bele halo ema lakohi rona ba ita. No nuʼudar ita koʼalia daudaun, hakaʼas an atu dada ema nia atensaun ba lia-loos husi Maromak nia Liafuan neʼebé halo ema sente kmaan. (Apokalipse 22:17) Nuneʼe, maski ema neʼe lakohi atu kontinua koʼalia ho ita, maibé ita fó sai ona hanoin neʼebé bele hametin nia. Karik ida-neʼe sei book nia atu rona iha tempu seluk.

Nuneʼe mós, se ita hatoʼo diskursu, keta koʼalia barak demais kona-ba problema sira. Se ita koʼalia kleur kona-ba sala sira neʼebé ema nia ukun halo, notísias kona-ba krime no violénsia, no kona-ba sala-foʼer neʼebé sai barak liu, ida-neʼe sei halo rona-naʼin sai laran-tun deʼit. La sala atu uza tempu uitoan atu koʼalia kona-ba problema ruma se ida-neʼe apoia ita-nia informasaun. Ida-neʼe bele hatudu katak ita-nia diskursu kona duni rona-naʼin nia situasaun. No diskursu neʼe mós karik sei hatudu oinsá mak problema sira-neʼe mosu no tuirmai ita sei uza ezemplu sira-neʼe atu hatudu sai tansá mak Bíblia nia matadalan sira diʼak ba ita hotu. Se bele, esplika ho klaru, maibé labele uza tempu barak liu hodi koʼalia kona-ba problema sira.

Dala barak ita presiza duni temi kona-ba problema ka susar ruma neʼebé rona-naʼin hasoru. Maibé, ita tenke tetu didiʼak kona-ba bainhira atu koʼalia kona-ba problema sira, hodi nuneʼe ita-nia diskursu tomak bele hametin rona-naʼin. Tan neʼe, ita presiza deside kona-ba informasaun ida-neʼebé mak ita sei uza, ida-neʼebé mak tenke hasai, no ida-neʼebé mak tau énfaze. Iha Jesus nia diskursu iha foho, nia fó avizu ba ninia rona-naʼin atu hasees an husi hahalok foti-an hanesan ema eskriba no farizeu sira, no nia temi ezemplu balu kona-ba neʼe. (Mateus 6:1, 2, 5, 16) Maski nuneʼe, Jesus la koʼalia barak kona-ba hahalok aat husi ulun-naʼin relijiaun sira-neʼe, maibé nia koʼalia liu kona-ba komprende Maromak nia dalan neʼebé loos no moris tuir ida-neʼe. (Mateus 6:3, 4, 6-15, 17-34) No ida-neʼe hametin ninia rona-naʼin.

Koʼalia iha dalan neʼebé hametin ema. Se ita hatoʼo diskursu kona-ba atividade kristaun nian balu, hakaʼas an atu koʼalia iha dalan neʼebé hametin ema, laʼós hatún sira. Diʼak atu ita mós hakaʼas an atu halo buat neʼebé ita husu ema seluk atu halo. (Roma 2:21, 22; Ebreu 13:7) Husik domin mak book ita kuandu ita koʼalia, laʼós tanba hirus. (2 Korinto 2:4) Se ita fiar-metin katak maluk fiar-naʼin sira hakarak atu halo Jeová kontente, ida-neʼe sei hatudu sai liuhusi ita-nia koʼalia, no neʼe sei lori buat diʼak. Haree oinsá apóstolu Paulo hatudu sai nia fiar ba maluk sira, hanesan hakerek iha 1 Tesalónika 4:1-12; 2 Tesalónika 3:4, 5; no Filemon 4, 8-14, 21.

Dala ruma katuas sira presiza fó konsellu kona-ba hahalok ruma neʼebé la diʼak. Maibé haraik-an bele ajuda katuas sira atu koʼalia ho maluk kristaun ho laran-diʼak. (Galásia 6:1) Dalan neʼebé ita koʼalia tenke hatudu katak ita respeitu maluk sira iha kongregasaun laran. (1 Pedro 5:2, 3) Bíblia fó konsellu liuliu ba mane joven sira atu halo nuneʼe. (1 Timóteo 4:12; 5:1, 2; 1 Pedro 5:5) Se presiza fó konsellu, dixiplina, ka atu hadiʼa buat ruma, diʼak atu halo ida-neʼe tuir deʼit buat neʼebé Bíblia fó sai. (2 Timóteo 3:16) Keta uza eskritura iha dalan sala atu apoia ita-nia hanoin. Maski ita presiza fó konsellu atu korrije hahalok ruma, ita-nia diskursu sei rona diʼak se ita-nia objetivu mak hodi hatudu oinsá atu hasees an husi hahalok sala, oinsá atu rezolve problema, oinsá atu tahan hasoru susar, oinsá atu hadiʼa dalan neʼebé sala, no oinsá Jeová nia matadalan bele proteje ita.—Salmo (Mazmur) 119:1, 9-16.

Kuandu prepara ita-nia diskursu, hanoin kona-ba oinsá ita sei ramata pontu importante ida-idak no mós oinsá ramata ita-nia diskursu tomak. Buat neʼebé ita koʼalia ikus mak ema hanoin-hetan ba tempu kleur. Entaun, diskursu neʼe sei hametin ema ka lae?

Kuandu koʼalia ho maluk fiar-naʼin. Jeová nia atan sira hafolin tebes oportunidade atu halibur hamutuk iha reuniaun sira. Neʼe mak tempu neʼebé hametin liután ita-nia fiar ba Maromak. Tan neʼe, Bíblia haruka ita atu hanoin oinsá “fó laran-manas ba malu” kuandu halibur iha Reuniaun-Fatin. (Ebreu 10:25) Ita halo ida-neʼe laʼós deʼit liuhusi diskursu no komentáriu, maibé mós hodi koʼalia ba malu antes no depois reuniaun.

Maski la sala atu koʼalia kona-ba susar ruma neʼebé ita hasoru iha moris loroloron nian, maibé hodi koʼalia kona-ba ita-nia fiar mak ita bele fó laran-manas ba malu. Neʼe inklui koʼalia kona-ba esperiénsia neʼebé ita hetan iha serbisu haklaken. Hatudu interese ba ema seluk mós bele hametin ema.

Ita presiza kuidadu atu mundu nia hanoin la kona ita. Kuandu hakerek karta ba ema kristaun iha Éfeso, Paulo hatete: “Tanba agora imi husik tiha lia-bosok, imi ida-idak tenke koʼalia lia-loos ba malu.” (Éfeso 4:25) Koʼalia deʼit lia-loos duké lia-bosok, neʼe mós inklui la gaba demais kona-ba sasán ruma ka gaba ema naran-boot neʼebé mundu mós gaba. No Jesus mós fó avizu atu kuidadu ho “rikusoin nia kbiit atu lohi”. (Mateus 13:22) Entaun, kuandu ita koʼalia ba malu, ita presiza kuidadu atu la koʼalia demais kona-ba rikusoin no sasán mundu nian.—1 Timóteo 6:9, 10.

Kuandu fó konsellu ba ema kristaun atu hametin malu, apóstolu Paulo haruka sira atu la tesi lia ka hatún sira-nia maluk neʼebé dada an atu halo buat ruma tanba “iha fraku ruma kona-ba sira-nia fiar”, neʼe katak sira seidauk komprende buat hotu neʼebé ema kristaun bele halo ka la halo. Tuir loloos, atu ita bele koʼalia hodi hametin malu, ita presiza hanoin kona-ba ita-nia maluk nia situasaun no oinsá sira laʼo ba oin. Triste duni se ita ‘tau fatuk sidi nian iha ita-nia maun-alin nia oin ka tau buat ruma neʼebé halo nia monu’.—Roma 14:1-4, 13, 19.

Ema neʼebé tahan hasoru problema ruma, hanesan hetan moras boot, sira sei hafolin tebes se ita koʼalia hodi hametin sira. Ema hanesan neʼe karik hakaʼas an hodi bele tuir reuniaun sira. Entaun, se ita hatene sira-nia situasaun ita bele husu: “Ita sente oinsá?” Klaru katak nia sei hafolin tebes ida-neʼe tanba ita hanoin nia. Maibé, karik koʼalia kona-ba ninia saúde mak laʼós dalan neʼebé diʼak atu fó laran-manas ba nia. Liafuan neʼebé hatudu katak ita hafolin no gaba nia, karik bele halo nia sente laran-manas liután. Porezemplu, ita bele haree katak nia kontinua hadomi Jeová no nia hakaʼas an atu tahan maski hasoru situasaun susar neʼe ka lae? Ita sente laran-manas tanba nia fó komentáriu ka lae? Karik ita bele hametin nia se ita koʼalia kona-ba buat diʼak neʼebé nia halo iha kongregasaun duké koʼalia deʼit kona-ba ninia moras.—1 Tesalónika 5:11.

Atu bele fó laran-manas kuandu ita koʼalia ba malu, importante atu hatene Jeová nia hanoin kona-ba buat neʼebé ita koʼalia daudaun. Iha Izraél antigu, Jeová la kontente duni ho ema neʼebé koʼalia kontra sira neʼebé reprezenta nia, no mós muramura kona-ba maná neʼebé sira han. (Números [Bilangan] 12:1-16; 21:5, 6) Ita hatudu katak ita aprende husi ezemplu neʼe hodi respeitu katuas sira no hafolin hahán espirituál neʼebé atan laran-metin no matenek fó mai ita.—1 Timóteo 5:17.

La susar atu buka informasaun neʼebé diʼak atu koʼalia hamutuk ho ita-nia maluk kristaun sira. Maibé, se ema ida kritika makaʼas, ita rasik bele troka tópiku hodi koʼalia fali kona-ba buat neʼebé hametin malu.

Kuandu ita haklaken, ka hatoʼo diskursu, ka koʼalia ho maluk kristaun sira, diʼak atu uza matenek hodi fó sai buat folin-boot husi ita-nia laran, katak ‘koʼalia deʼit buat neʼebé presiza atu hametin ema seluk, hodi nuneʼe ita-nia liafuan bele fó buat neʼebé diʼak ba sira neʼebé rona’.—Éfeso 4:29.