ESPERIÉNSIA
Hakaʼas an atu la hatún haʼu-nia liman
“PAI”, “APÁ”, “TIU”. Baibain joven barak bolu haʼu hanesan neʼe iha Betel, no haʼu gosta tanba haʼu tinan 89 ona. Haʼu haree dalan neʼebé sira bolu haʼu nuʼudar kolen husi Jeová tanba haʼu serbí nia tempu-tomak ba tinan 72 ona. No liuhusi haʼu-nia esperiénsia rasik iha Maromak nia serbisu, haʼu bele hatete ba joven sira husi haʼu-nia laran katak, ‘Jeová sei fó kolen ba imi se imi nunka hatún imi-nia liman.’—2 Crônicas (Tawarikh) 15:7.
HAʼU-NIA FAMÍLIA
Haʼu-nia inan-aman muda husi Ukránia ba Kanadá iha sidade Rossburn, provínsia Manitoba. Ami mane naʼin-ualu no feto naʼin-ualu, la iha ida mak kaduak. Haʼu mak oan númeru 14. Haʼu-nia aman gosta Bíblia no nia lee ba ami iha domingu dadeer. Maibé nia sente ulun-naʼin relijiaun sira interese liu atu bosok ema nia osan duké fó ajuda ba ema no dala ruma nia husu ho halimar hodi dehan, “Haʼu hakarak hatene sé mak selu osan ba Jesus hodi haklaken no hanorin?”
Haʼu-nia maun-alin no feton sira hamutuk naʼin-ualu ikusmai simu lia-loos. Haʼu-nia biin, Rose, foti pioneiru toʼo nia mate. Antes nia mate, nia sempre fó laran-manas ba ami atu halo tuir Maromak nia Liafuan, nia dehan, “Haʼu hakarak hasoru fali imi iha mundu foun.” Foufoun haʼu-nia maun Ted fiar ba infernu. Kada domingu dadeer nia haklaken liuhusi rádiu hodi hatete katak, ema neʼebé halo sala, ahi sei han nia iha infernu ba nafatin. Maibé ikusmai nia troka hodi sai Jeová nia atan ida neʼebé laran-metin no badinas.
KOMESA SERBÍ TEMPU-TOMAK
Loron ida, iha Juñu 1944, haʼu fila husi eskola no haree livru ida ho títulu The Coming World Regeneration iha meza leten.a Haʼu lee tiha pájina primeiru, haʼu loke tan ba pájina segundu, no tuirmai haʼu kontinua lee. Bainhira haʼu lee tiha livru tomak, haʼu deside atu serbí Jeová hanesan buat neʼebé Jesus halo.
Livru neʼe husi neʼebé? Haʼu-nia maun Steve hatete katak, mane naʼin-rua neʼebé faʼan livru mak mai iha uma. Nia dehan nia hola livru neʼe tanba faʼan ba sentavus lima deʼit. Domingu tuirmai mane sira-neʼe mai fali. Sira hatete katak sira mak Testemuña ba Jeová no hakarak hatán ba ema nia pergunta liuhusi Bíblia. Ami gosta tebes tanba ami-nia inan-aman hanorin ami atu hatudu respeitu ba Maromak nia Liafuan. Sira mós fó-hatene ami katak, lakleur tan Testemuña sei halaʼo reuniaun boot ida iha Winnipeg, sidade neʼebé haʼu-nia biin Elsie hela bá. Haʼu deside atu tuir reuniaun boot neʼe.
Haʼu hean bisikleta ba Winnipeg maizumenus kilómetru 320, no deskansa iha Kelwood, sidade neʼebé Testemuña naʼin-rua neʼe hela bá. Bainhira haʼu hela iha fatin neʼe, haʼu bá tuir reuniaun ida no haʼu aprende kona-ba saida mak kongregasaun. Haʼu mós aprende katak ema hotu, mane, feto, ka joven tenkesér hanorin husi uma ba uma hanesan Jesus.
Iha Winnipeg haʼu hasoru haʼu-nia maun Jack, nia foin mai husi Ontario norte atu tuir reuniaun boot. Iha loron primeiru irmaun ida anúnsiu katak, sei fó batizmu ba ema. Jack ho haʼu deside atu hetan batizmu iha reuniaun boot neʼe. Ami naʼin-rua hakarak tebes atu foti kedas pioneiru bainhira hetan tiha batizmu. Reuniaun boot hotu tiha Jack foti kedas pioneiru. Haʼu sei tinan 16 no presiza bá fali eskola, maibé tinan tuirmai haʼu mós foti pioneiru regulár.
APRENDE BUAT BARAK
Haʼu hahú pioneiru hamutuk ho Stan Nicolson iha Souris, provínsia Manitoba. Lakleur haʼu aprende katak la fasil atu pioneiru. Maski ami-nia osan sai menus beibeik, maibé ami kontinua haklaken. Loron ida fila husi haklaken, ami sente hamlaha tebes, maibé osan la iha. Ami hakfodak haree hahán saku boot ida tau iha ami-nia odamatan. Toʼo ohin loron ami la hatene sé mak tau ida-neʼe. Iha kalan neʼe, ami han hanesan liurai. Ami hetan duni kolen neʼebé furak tanba ami nunka rende an. No mós iha fulan neʼebá, haʼu-nia isin saʼe tan liu fali tempu uluk.
Fulan balu liutiha, ami serbí fali iha sidade Gilbert Plains, maizumenus kilómetru 240 husi Souris parte norte. Iha tempu neʼebá, kongregasaun ida-idak iha tabela ida iha palku leten neʼebé fó sai kongregasaun nia atividade ba fulan ida-idak. Loron ida, kongregasaun nia atividade sai menus, entaun haʼu hatoʼo diskursu ida atu husu irmaun-irmán sira hakaʼas an liután. Reuniaun hotu tiha, irmán pioneiru ida neʼebé idade ona no ninia laʼen seidauk iha lia-loos, nia koʼalia ba haʼu ho matan-been hodi dehan, “Haʼu hakaʼas an ona, maibé haʼu-nia kbiit mak toʼo iha neʼe deʼit.” Tuirmai haʼu mak tanis fali, no haʼu husu deskulpa ba nia.
Haʼu-nia esperiénsia hatudu katak, maski irmaun joven neʼebé laran-manas mós bele halo sala no ikusmai sente triste. Maibé haʼu aprende katak, duké sai triste, diʼak liu aprende husi ita-nia sala hodi aban-bainrua la monu fali. Se ita la rende an atu halo nafatin atividade sira ho laran-metin, ita sei hetan kolen.
LUTA IHA KEBEKE
Atu bele tuir Eskola Gilead klase 14 ho idade 21 mak priviléjiu neʼebé boot tebes. Ami hetan graduasaun iha Fevereiru 1950. Ema balu husi ami-nia klase hetan knaar hodi serbí iha Kebeke, rai-Kanadá, fatin neʼebé ema koʼalia lia-fransés. Iha fatin neʼe relijiaun seluk fó-terus makaʼas ba Testemuña sira. Haʼu hetan knaar hodi serbí iha Val-d’Or, sidade neʼebé ema keʼe osan-mean. Loron ida haʼu ho irmaun-irmán seluk bá haklaken iha knua Val-Senneville. Amlulik ida ameasa atu halo violénsia ba ami se ami la sai kedas husi knua neʼe. Haʼu lori kazu neʼe ba tribunál no amlulik selu multa.
Akontesimentu hanesan neʼe no seluk tan akontese dala barak neʼebé hanaran “Luta iha Kebeke”. Igreja Katólika Roma kontrola provínsia Kebeke ba tinan 300 liu. Amlulik serbisu hamutuk ho polítiku-naʼin atu fó-terus makaʼas ba Testemuña sira. Tempu neʼebá susar tebes, no ami uitoan deʼit, maibé ami nunka rende an. Ema Kebeke neʼebé laran-diʼak rona ba ami-nia mensajen. Haʼu hetan priviléjiu hodi estuda ho ema balu neʼebé ikusmai simu lia-loos. Haʼu estuda ho família boot ida, ema naʼin-sanulu. Família tomak neʼe simu lia-loos hodi serbí Jeová. Sira-nia aten-brani book ema barak hodi sai husi igreja katólika. Ami la para hodi haklaken no ikusmai ami manán duni luta neʼe.
FÓ TREINU BA IRMAUN SIRA LIUHUSI SIRA RASIK NIA LÍNGUA
Iha 1956, haʼu simu fali knaar hodi serbí iha Haití. Misionáriu foun barak sente susar kona-ba lia-fransés, maibé ema rona nafatin ba sira. Misionáriu ida, Stanley Boggus hatete, “Ami hakfodak hodi haree ema seluk hakaʼas an atu ajuda ami koʼalia sira-nia lian.” Foufoun haʼu hanoin katak haʼu-nia situasaun mak diʼak liu tanba haʼu aprende ona lia-fransés husi Kebeke. Maibé lakleur ami foin hatene katak irmaun-irmán barak iha fatin neʼe koʼalia deʼit krioulu haitianu. Tan neʼe, atu misionáriu sira haklaken ho didiʼak, ami presiza aprende língua husi fatin neʼe. Ami halo nuneʼe duni no ami-nia hakaʼas an la sai saugati deʼit.
Atu bele ajuda irmaun-irmán sira liután, ami hetan lisensa husi Grupu Administradór hodi tradús Livru Haklaken no livru seluk ba krioulu haitianu. Ema neʼebé tuir reuniaun aumenta lalais tebes iha Haití. Iha 1950, iha deʼit haklaken-naʼin 99 iha Haití, maibé toʼo 1960, haklaken-naʼin aumenta toʼo 800 resin. Iha tempu neʼebá, haʼu hetan knaar hodi serbí iha Betel. Iha 1961, haʼu hetan priviléjiu hodi hola parte atu hanorin iha Eskola ba Katuas no Atan ba Kongregasaun. Ami fó treinu ba katuas kongregasaun no pioneiru tempu-tomak hamutuk naʼin-40. Iha reuniaun boot iha Janeiru 1962, ami fó laran-manas ba irmaun-irmán sira neʼebé kumpre kritériu atu haklaken liután, no sira balu hetan knaar hodi serbí nuʼudar pioneiru tempu-tomak. Neʼe akontese iha tempu neʼebé loos tanba ema fó-terus makaʼas ba Testemuña sira.
Iha 23 Janeiru 1962, reuniaun boot hotu tiha, ema kaer haʼu ho misionáriu ida naran Andrew D’Amico iha sukursál, no sira prende hotu livru Awake! 8 Janeiru 1962 (lia-fransés). Livru Awake! foti liafuan balu husi jornál lia-fransés neʼebé dehan katak ema halo espiritizmu iha Haití. Ema balu la gosta liafuan sira-neʼe no sira hatete katak ami hakerek informasaun neʼe iha sukursál. Semana balu liutiha, sira halo deportasaun ba misionáriu sira. Maski nuneʼe, irmaun rai-naʼin sira kontinua halaʼo knaar sira ho didiʼak. Ohin loron, haʼu kontente tebes haree oinsá sira tahan no laʼo ba oin iha lia-loos. Agora sira iha ona Bíblia Sagrada Tradusaun Mundu Foun iha língua krioulu haitianu neʼebé uluk ami mehi deʼit atu iha.
KONSTRUSAUN IHA REPÚBLIKA SENTRU-AFRIKANA
Serbí tiha iha Haití, haʼu simu fali knaar hodi bá serbí iha Repúblika Sentru-Afrikana nuʼudar misionáriu. Ikusmai haʼu hetan priviléjiu hodi vizita kongregasaun sira no tuirmai serbí nuʼudar koordenadór ba sukursál.
Iha tempu neʼebá, Reuniaun-Fatin barak simples deʼit. Haʼu aprende suku uma kakuluk ho duʼut. Ema neʼebé laʼo liu sente kómiku hodi haree haʼu halo serbisu foun neʼe. Maibé halo serbisu neʼe fó laran-manas ba irmaun sira atu envolve liután kona-ba harii no tau matan ba sira rasik nia Reuniaun-Fatin. Amlulik sira goza ami tanba sira-nia igreja nia kakuluk taka ho kaleen maibé ami-nian lae. Ami la fó atensaun ba sira, ami kontinua uza Reuniaun-Fatin neʼebé taka deʼit ho duʼut. Bainhira udan no anin boot akontese iha kapitál Bangui, sira para kedas hodi la goza tan ami. Anin sobu hotu kaleen neʼebé taka igreja no lori semo toʼo estrada boot. Ami-nia Reuniaun-Fatin neʼebé taka deʼit ho duʼut metin nafatin. Atu bele tau matan didiʼak ba serbisu haklaken, iha fulan lima nia laran, ami harii eskritóriu foun ba sukursál no misionáriu nia uma.b
HETAN PÁR NEʼEBÉ BADINAS
Ami-nia loron kazamentu
Iha 1976, serbisu haklaken hetan bandu iha Repúblika Sentru-Afrikana, no haʼu bá serbí fali iha N’Djamena, sidade kapitál ba rai-Xade. Buat neʼebé halo haʼu kontente mak haʼu hasoru Happy, pioneiru tempu-tomak neʼebé badinas tebes husi rai-Kamaroins. Ami kaben iha 1 Abríl 1978. Iha fulan neʼe, funu sivíl mosu, no ami presiza halai ba parte súl. Bainhira funu neʼe ramata, ami fila fali maibé ema grupu ida ho kilat hadau ami-nia uma sai fali sira-nia kuartél. Ami lakon ami-nia livru hotu, Happy nia vestidu kazamentu nian no mós prezente sira. Maski nuneʼe, ami la rende an. Ami naʼin-rua sei bele apoia malu no ami hein namanas atu halaʼo fali ami-nia atividade sira.
Maizumenus tinan rua liutiha, serbisu haklaken sai livre fali iha Repúblika Sentru-Afrikana. Ami fila fali no halaʼo knaar hodi vizita kongregasaun sira. Ami hela deʼit iha karreta laran neʼebé iha kama ida, bidón ida neʼebé enxe bee litru 200, jeleira ida, no fogaun gás ida. Viajen mós susar tanba pasa-revista beibeik. Iha viajen ida deʼit, sira hapara ami maizumenus ba dala 117.
Baibain temperatura saʼe toʼo graus 50°C. Dala ruma susar tebes buka bee atu halaʼo batizmu iha reuniaun boot sira. Tan neʼe irmaun sira keʼe bee husi mota neʼebé maran no halibur bee uitoan-uitoan hodi uza ba batizmu, neʼebé sira halo iha bidón ida.
HALAʼO ATIVIDADE IHA RAI OIOIN IHA ÁFRIKA
Iha 1980 ami muda ba Nijéria. Ba tinan rua ho balu ami ajuda halo preparasaun atu harii sukursál foun. Irmaun sira sosa armazein andár ida neʼebé atu sobu no harii fali iha sukursál nia fatin foun. Iha dadeer ida haʼu saʼe ba uma leten neʼebé aas tebes atu sobu uma neʼe. Besik meiudia, haʼu tun fali husi fatin neʼebé haʼu saʼe. Maibé buat balu sobu tiha ona, tan neʼe haʼu-nia ain la sama ba buat ida no monu husi leten. Haʼu-nia kondisaun haree sériu tebes, maibé leno tiha raiu-xís no konsulta balu, doutór hatete ba Happy katak la presiza hanoin barak, tanba semana ida ka rua haʼu sei sai diʼak fali.
Saʼe karreta públiku atu tuir reuniaun boot
Iha 1986 ami muda fali ba rai-Kosta Marfín hodi halaʼo knaar atu vizita kongregasaun sira. Ami-nia knaar inklui mós rai-Burkina Faso. Haʼu nunka hanoin katak ikusmai Burkina sai fali hanesan ami-nia uma.
Ami hela deʼit iha karreta laran bainhira vizita kongregasaun sira
Haʼu sai husi Kanadá iha 1956, maibé iha 2003, tinan 47 liutiha, haʼu fila fali ba Kanadá, agora hamutuk ho Happy. No ami serbí iha Betel Kanadá. Iha dokumentu hakerek katak ami ema Kanadá, maibé iha laran ami sente hanesan ema Áfrika.
Fó estuda Bíblia iha Burkina Faso
Tuirmai iha 2007, ho idade 79, ami bá fali Áfrika. Ami hetan knaar iha Burkina Faso no haʼu ajuda hodi sai membru ida husi Komisaun ba Rai ida. Eskritóriu neʼe ikusmai sai fali eskritóriu tradusaun ba sukursál Benín, no iha Agostu 2013 ami hetan knaar hodi serbí iha Betel Benín.
Hamutuk ho Happy bainhira serbí iha sukursál Benín
Haʼu-nia saúde ladiʼak, maibé haʼu gosta nafatin serbisu haklaken. Durante tinan tolu liubá nia laran, tanba apoiu husi katuas sira no mós husi haʼu-nia feen, haʼu konsege haree haʼu-nia estudante rua, Gédéon no Frégis, hetan batizmu. Sira badinas hodi serbí nafatin Jeová.
Tuirmai haʼu no Happy muda fali ba sukursál iha Áfrika Súl. Família Betel iha neʼebá tau matan tebes ba haʼu-nia saúde. Áfrika Súl mak rai ba dala hitu neʼebé haʼu serbí ona iha Áfrika. No iha Outubru 2017, ami simu bensaun furak ida tan. Ami bá tuir dedikasaun sede-jerál iha Warwick, Novaiorke. Neʼe mak tempu neʼebé ami sei nunka haluha!
Iha Buku Kegiatan 1994, pájina 255 dehan: “Ba sira neʼebé halo ona serbisu neʼe ba tinan barak, ami husu: ‘Sai forte bá no keta hatún imi-nia liman, tanba imi sei simu kolen ba imi-nia serbisu hotu.’—2 Crônicas (Tawarikh) 15:7.” Haʼu no Happy hakarak tebes atu halo tuir konsellu neʼe no atu fó laran-manas ba ema seluk mós atu halo hanesan neʼe.
a Testemuña ba Jeová halo livru neʼe iha 1944, maibé agora la halo ona.
b Haree informasaun ho títulu “Building on a Solid Foundation”, iha livru Awake! 8 Maiu 1966, pájina 27.