Loharanon-kevetse amy ty Fanompoagne Naho Ty Fiaignantika Kristiana
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
5-11 MEY
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE OHABOLANA 12
Mahazo Valesoa ze Ndaty Miasa Mafe
Toetse Sarobily Mandikoatse ty Diamà
Tsy mora amy ty mpanompo i Jehovah ila’e ty mahazo vola ampe soa mba hahazoagne ze raha tena ilaegne. Faie mazoto naho miasa mafe iareo, fa tsy manao raha raty mba hahazoagne vola amy ty tsy maregne. Trea tie sarobily amy iareo mandikoatse o vola naho o harenao ty toetse soa, agnisa izay ty fanoagne ty maregne.—Ohab. 12:24; Efes. 4:28.
Te Hahatrea Fifaleagne vao Rehe Naho fa Miasa?
Soa ho saintsaignegne o fagnontaneagne fara’e iohoe. Ho afa-po rehe naho trea’o tie mahasoa ty ndaty hafa ty asa atao’o. Hoe ty i Jesosy: “Mahasambatse vata’e ty magnomey ta tie mandrae.” (Asan’ny Apostoly 20:35) Misy ndaty mandrambe soa amy ty asa atao’o. Agnisa izay zao ty sefo’o ndra ty mpivily raha ama’o. Faie tsy iareo avao ty mandrambe soa fa ty hafa ka, agnisa izay ty keleia’o naho ty ndaty sahiragne.
Ty keleia’o. Misy raha roe soa ho azo ty keleia’o naho miasa mafe rehe mba hameloma’o iareo. Voaloha’e, afake magnomey ze raha tena ila’e iareo rehe, agnisa izay ty hanegne, ty akanjo naho ty tragno. Naho miasa mafe ka rehe, le hahavita ‘hagnomey ze raha ilae ty ndaty toko’e ho adidi’o.’ Izay ty andraikitse napetra i Jehovah tama’o. (1 Timoty 5:8) Faharoe, ho trea o keleia’o ka tie tena ilaegne ty miasa mafe. Hoe ty i Shane, i nirehafegne tamboaloha’e tagney: “Tena fitsikombe soa ty baba satria niasa mafe. Niasa mafe avao reke amparake izay sady nanao ty maregne. Mpandrafitse ty asa’e. Nianarako boake ama’e tie hafa avao ty manao asa tagnagne satria afake mamboatse ty raha ilae o ndatio rehe.”
O sahiragneo. Nanoro hevetse o Kristianao ty apostoly Paoly mba “hiasa mafe,” amy izay iareo “hanan-draha ho zaraegne amy ze sahiragne.” (Efesianina 4:28) Va’e ho afake hagnampe ty sahiragne vata’e tika naho miasa mafe mba hamelomagne ty tegnantikagne naho ty keleiantikagne. (Ohabolana 3:27) Le vata’e ho sambatse tika naho miasa mafe.
Vatosoa Ara-pagnahy
ijwyp lahatsoratse 95 § 10-11
Tsy Ela Kivy vao Raho?
● Fantaro tie tena olagne bey vao i olagney sa tsy tena lahibey. Mila mahay magnambake rehe tie ino ty olagne lahibey le ino ty olagne kedekede. Hoe ty Baiboly: “ Ty minegne ro le avy le manoro tie boseke, fa ty ndaty mahilala tsy midare fandratiratiagne.” (Ohabolana 12:16) Tsy voatery hatao’o mahakivy azo iaby ze olagne miseho.
“Raha kedekede avao le fa mampitoreo ty ajaja andakilasy’ay agne. Hoe raha olagne bey zay irahay. Manoratse amo o tragnom-porarotseo ao ka ty nama’e naho fa avy eo sady mirehake tie rare’e ty aze naho mitaraigne, le vao maike romotse reke naho fa avy eo. Manjare tsy hai’e ty magnambake tie olagne bey vao i olagney sa olagne kede avao.”—Joanne.
12-18 MEY
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE OHABOLANA 13
Ko Mete Fitahe ty “Jiro o Raty Fagnahio”
it-2 57 § 1-2
Jiro
Heve’e Agn’ohatse Hafa. Manahake ty jiro ampiasae o ndatio mba hagnazavagne ty lala’e. Hoe ty ohabolana miomba ty tsy fitoviagne ty ndaty maregne naho ty raty fagnahy: “Hamilepiletse ty hazavà ty ndaty maregne, fa ho mate ty jiro ty raty fagnahy.” (Oh 13:9) Hamilepiletse vata’e ty hazavà ty ndaty maregne, fa ho vonoen’Andrianagnahare ty jiro ze raty fagnahy. Ho agnate ty iegne ao areke reke, le ho voafingagne, ndra tie hoe tena mamilepiletse aza ty jiro’e sady ndra tie hoe nandeha soa ka aza ty fiaignagne. Ho mate ka ty jiro ze magnozogne ty rae’e naho ty rene’e.—Oh 20:20.
Tihoe ‘ho mate ty jiro’ ty ndaty raike, le midika tihoe tsy hanagne hoavy soa reke. Izao ty rehafe ty Ohabolana 24:20: “Tsy ho soa ty hoavy ty ndaty raty, sady ho mate ka ty jiro ze raty fagnahy.”
w12 15/7 12 § 3
Manompoa i Andrianagnahare Magnomey Fahafagney
3 Vita i Satana ty nitaogne o ndaty voririkeo naho ty anjely maro mba handietse ty zo i Jehovah hinday. Va’e ho vita’e ka ty hitaogne antikagne. Mbe tsy miova ze heve’e zay. Atao’e ze hahavy antikagne hieretseretse tie mavesatse ty fitsipy i Jehovah sady mikalagne antikagne tsy ho falefale. (1 Jaona 5:3) Va’e hisy voka’e amantikagne ze toe-tsaigne zay, satria hoe izay ty toe-tsay ty ndaty magnodidigne antikagne. Hoe ze rahavave 24 taogne raike zay: “Nanagne ragnetse raty raho, le tena nisy voka’e tamako, satria natahotse raho ty hanoro amy iareo tie tsy nitovy hevetse amy iareo.” Voka’e, nanjare naloto findesam-batagne reke. Fa nahatsapa vao rehe tie tena misy heri’e ama’o ty nama’o?
“Manompoa i Andrianagnahare Magnomey Fahafagney”
Hahazo valesoa ze ndaty hendre naho maregne, zane hoe ze ndaty manao raha mifagnarake amy ty fahalalagne maregne. Magnomey toky antikagne ty Solomona tie: “Mihinagne ty ndaty maregne le vontsy, fa ty tro ty ndaty raty fagnahy kagne ho keré.” (Ohabolana 13:25) Hay i Jehovah ze kila hahasoa antikagne. Ndra amo o keleiagneo eo zay ndra amy ty fifandrambesagne amy ty hafa ndra amy ty fanompoagne ndra ka naho fa itika mahazo fagnanaragne. Naho itika hendre, le mampihatse ze toro-hevetse amy ty saontsi’e ao le azo antoke fa hanagne fomba fiaignagne soa.
Vatosoa Ara-pagnahy
it-2 921 § 3
Hatea
Va’e tsy ho amy ty lia’e o hateao. Trea boake amy izay fa tsy afake manoro hatea arake ty tokoe ho ie o ndatio naho tsy mangatake ty fagnahin’Andrianagnahare sady magnorike ty fitariha’e vaho mampihatse ty fahalalagne boake amy ty saontsi’e ao. Va’e tena hotea ty ana’e ohatse o rae aman-dreneo. Faie va’e tsy ho amy ty lia’e ze hatea zay naho ente ty fihetseham-po avao reke le hampidada i ana’ey. Va’e tsy hampihatse ty fahefa’e reke le tsy hifehe ty ana’e sady tsy hagnasazy aze kindraike. (Oh 22:15) Tsy tena hatea zay, fa va’e ho hambom-po, zane hoe hatea tegna. Mirehake ty Baiboly fa tsy tea anake ty ndaty hoe izay fa malaigne aze, satria tsy manao ze raha hamonjeagne ty fiay i ana’ey reke.—Oh 13:24; 23:13, 14.
19-25 MEY
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE OHABOLANA 14
Dineho ze Azo’o Atao Naho fa Misy Loza Miseho
Hajao ty Aigne, i Fagnomezagne Boake Aman’Andrianagnaharey
10 Tsy misy raha azontika atao mba hikalagnagne o lozao tsy hiseho kindraike. Ohatse amy izay zao, o loza arake ty natiorao, o arete-manjamagneo naho o hapiarotegneo. Faie naho fa miseho ty raha hoe ireo, le misy raha azontika atao mba hahavy antika ho voaaro naho tsy ho mate. Manao izay tika naho magnorike ty raha rehafe o manam-pahefagneo, le miala amy ty toeragne misy i lozay. (Rom. 13:1, 5-7) Kindraike ka misy raha azontika atao mba hiomanagne mialoha amy i loza rey. Toko’e hitsanogne ty toromareke rehafe o manam-pahefagneo areke tika, amy izay ho vognogne tika naho fa avy i lozay. Tena mahasoa ohatse ty mamory rano naho hanegne tsy mora simba, naho ty raha tena ilaegne hafa.
11 Ino ty toko’e hataontika naho fa misy aretegne mifindra ty amy ty tane misy antikagne? Toko’e hagnorike ty toromareke rehafe o manam-pahefagneo tika. Agnisa izay ty manasa tagnagne mateteke, magnaja elagnelagne, manao aro vava naho orogne, vaho migobogne. Naho itika manao ireo, le trea tie tena mankasitrake ty aigne, i fagnomezagne boake aman’Andrianagnaharey
12 Kindraike tika va’e maharey raha tsy maregne boake amy ty namantika ndra ty mpiara-belogne amantika ndra amo o vaovaò, naho fa misy loza ndra aretegne miseho. Ndra aleo areke ze raha tena azo antoke rehafe o manam-pahefagneo naho o dokoterao ro hotsanognentika ta tie le avy le ‘hino i raha nireintikagne’ rey. (Vakio ty Ohabolana 14:15.) Manao ze azo’e atao ty Filan-keve-pitantanagne naho o birò i sampagneo mba hahazoagne vaovao maregne soa, aloha ty hagnomeagne toromareke antika miomba ty fivoriagne naho ty asa fitoriagne. (Heb. 13:17) Miaro ty aintikagne naho ty ahy ty hafa tika naho fa magnorike i toromareke rey. Va’e hahavy o fiangonagneo hanagne laza soa amo o ndatio ka zay.—1 Pet. 2:12.
Manàgna Herim-po Manahake i Zadoka
11 Akore ty ampisehoantika tie bey herim-po manahake i Zadoka tika naho asaegne magnampe o rahalahio naho fa misy loza? 1) Magnoriha toromareke. Naho fa misy loza miseho, le tena lahibey ty miharo saigne. Ankatoavo ty toromareke boake amy ty sampagne misy azo. (Heb. 13:17) Toko’e hodinehe o androanavi-pagnahio mateteke ty toromareke miomba ty fiomanagne toko’e hatao amy ty loza arake ty natiora naho ty toko’e hatao naho fa agnate i lozay. (1 Kor. 14:33, 40) 2) Manàgna herim-po faie mitaoa avao ka. (Ohab. 22:3) Mieretsereta soa heike aloha ty hanao raha raike. Mikezaha ho voaro naho mbe azo atao. 3) Miantehera amy i Jehovah. Tadidio fa sambe tea i Jehovah ho voaro ndra irehe ndra o rahalahio. Afake miaro azo reke naho fa magnampe o rahalahio rehe.
Vatosoa Ara-pagnahy
it-1 503 § 4
Fahaiagne Misaigne
Va’e ho heje ondaty kagne ty ndaty misaigne soa. Va’e izay ty tea ty Ohabolana 14:17 toy ho rehafegne: “Ze ndaty mandineke soa ho heje o ndaty.” Mateteke vata’e ro magnaraty ty ndaty misaigne soa ty ndaty tsy mampiasa soa ty sai’e. Heje o ndaty ty ndaty misaigne soa lohotsie naho fa manao ty zoton’arofon’Andrianagnahare. Hoe ty Jesosy Kristy: “Faie heje ty tontolo toy nareo satria tsy agnisa ty tontolo toy. Ty anto’e, jinoboko nareo, le nambahako tamy ty tontolo toy.” (Jn 15:19) Faie va’e hadika tihoe heve-draty i rehake hebreo nadika tihoe, “fahaiagne misaigne” amy Ohabolana 14:17 aoy. Va’e hadika kagne io andine’e iohoe tie ho heje ze ndaty mamorogne heve-draty. Toe fa izay avao ka ty rehafe ty dikan-drehake hafa manao tihoe:“ Ho heje ze ndaty mamorogne sain-draty.”—Prot.; henteo ka ty DIEM.
26 MEY–1 JONA
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE OHABOLANA 15
Ampeo ty Hafa mba Hahatrea Fifaleagne
w10 15/11 31 § 16
Ko Mivalike!
16 Tea nandrambe ambahiny ty Joba. (Joba 31:31, 32) Afake ‘mikezake ho tea mandrambe ambahiny’ ka tika ndra tie tsy le manan-katao aza. (Rom. 12:13) Azontikagne aroso ndra tie raha tsotra avao aza, satria “ndraleo homagne agnagne faie mifankatea ta tie homagne agnombe vondrake faie mifankalaigne.” (Ohab. 15:17) Tena soa sady mampahery ty miarake mihinagne amo o ndaty tsy mivalike naho be hateao, ndra tie tsotra avao aza i hanegney.
w18.04 23-24 § 16-18
Amo ze Fotoagne zao Tika ro Toko’e Hifampahery
16 Ko mieretseretse tie tsy afake ty hampahery rehe satria tsy le mahay mirehake. Tsy raha le sarotse nio ty fanoagne aze e! Naho fa somilake kede avao ohatse rehe sady manalama i ndatỳ, le fa va’e hampahery aze zay. Faie akore naho tsy mba somilake ama’o reke? Va’e misy olagne reke le mipay ndaty hirehafagne. Ndra ty fitsanogna’o aze avao le va’e fa hagnamaivankivagne aze.—Jak. 1:19.
17 Nikivy zao ty rahalahy tanora raike atao tihoe Henri. Ty anto’e, maromaro ty longo’e marine aze niala tsy nanompo i Jehovah sasa. Ndra ty baba’e aza niala tamy ty hamarenagne ie amy zao fa niandroanavy. Nivoamare o mpiandrakitse ty faritse tie nalahelo ty Henri. Nindese’e ninogne kafe areke reke, le nitsanogna’e soa naho fa namorake ze raha am-po’e ao. Nitrea i Henri tie tsy tokoe hivalike amy i Jehovah reke, satria izay avao ty azo’e atao mba hagnampeagne i longo’e rey hiheregne hanompo i Jehovah indraike. Nampahery aze ka ty namaky ty Salamo faha-46 naho ty Zefania 3:17 vaho ty Marka 10:29, 30.
18 Treantikagne boake amy ze raha niseho tamy i Marthe naho i Henri zay, fa afake ty hampahery o mpiara-manompo mipay fampionognagneo tika. Hoe ty i Solomona Mpanjaka: “Soa ty rehake rehafegne amy ty fotoagne mete! Mahafale ty fo ty tarehe falefale, le ty tatetse soa magnatanjake taolagne.” (Ohab. 15:23, 30) Va’e hampahery ty ndaty kivy ka tika, naho vakiegnentikagne ama’e ty lahatsoratse boake amo o Fitalakesan-davitseo ndra o tragnom-porarotseo. Va’e hahatsiaro ho maivankivagne ka i ndatỳ, naho miarake mihira i hira i Fanjakagney ama’e tika. Izao ty nirehafe i Paoly: “Mifampianara naho mifagnanara lognandro amy ty salamo naho ty fideragne an’Andrianagnahare vaho ty hira mahafinaritse miomba an’Andrianagnahare, le mihirà amy ty fo hoahy i Jehovah.”—Kol. 3:16; Asa. 16:25.
Vatosoa Ara-pagnahy
ijwbq lahatsoratse 39 § 3
Afake Mitsabo vao o Kristianao Naho fa Marare?
2. Kera toko’e hagnontane dokotera hafa raho? Va’e tena hagnampe azo naho “maro ty mpanolon-tsaigne,” lohotsie naho tena mampatahotse i arete’oy.—Ohabolana 15:22.
2-8 JONA
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE OHABOLANA 16
Fagnonteneagne Telo Hagnampe Antika Handrambe Fanapahan-kevetse Soa
w14 15/1 19-20 § 11-12
Ry Tanora, Mahaia Mifily
11 Ty manompo i Jehovah ty tena mahasambatse antikagne. (Ohab. 16:20) Nihaligno i Baroka mpitan-tsora i Jeremia ze raha zay. Nisy fotoagne reke tsy nankamamy ty fanompoa’e i Jehovah sasa. Hoe ty Jehovah tama’e: “Irehe ... mbe mipay raha lahibey ho azo avao. Ko mipay izay sasa. Fa hahavy loza amy ty nofotse iaby raho, ... faie homeako azo ho ndevo’o ka ty fiai’o, amy ze toeragne handehana’o.” (Jer. 45:3, 5) Akore ty heve’o? Ino ty toko’e ho natao i Baroka naho te ho sambatse reke: Mipay raha bey vao, sa manompo i Jehovah avao le ho votso-belogne naho fa horinganegne ty Jerosalema?—Jak. 1:12.
12 Nagnampe ty hafa ty Ramiro, le izay ty nahavy aze hahatsiaro ho sambatse. Hoe reke: “Nahantra zahay le nipetrake tamy ty tanàgne raike tamy ty vohy i Andes. Nanagne tombo’e areke raho naho fa nirehafe i zokeko lahilahy zay tie hantofa’e ty fianarako amy i oniversité ey. Iraho amy io vaho vita badisa, faie nisy mpisava lalagne raike zay nangatake ahike mba hagnitatse faritane miarake ama’e amy ze tanagne kedekede zay. Nandeha tagne areke raho. Nianatse nagnitsike raho, le izay ty niasa fivelomako. Maro ty ndaty nagneke naho fa nirehafe’ay hianatse Baiboly. Nisy fiangonagne vaovao ka nampiasa fireham-paritse naho fa tafara tatoy, le nifindra tagne raho. Fa folo taogne zay ty naha mpanompo manontolo andro ahike. Magnampe o ndatio hianatse i talily soay amy ty firehan-draza’e raho. Tsapako tie tsy misy asa hafa mahafale mandikoatse io.”
w13 15/9 17 ¶1-3
Fa Niova V’iheo?
MISY voka’e bey amantikagne ty fomba nitezagne antika, ty kolontsaigne, ty namantikagne, ndra ty fiaraha-monegne misy antikagne. Izay ty mahavy o ndatio sambe hanagne ty fomba fiakanjo’e, ty hanegne tea’e vaho ty raha mahazatse aze.
2 Faie mbe misy raha lahibey mandikoatse ty hanegne naho ty fiakanjo. Agnisa izay ty fiheverantikagne ty soa naho ty raty. Sambe managne ty fomba nitezagne aze amo o lafi’e iohoe ty tsikiraidraike. Le izay ty mahavy iareo tsy mitovy hevetse. Misy voka’e amy ty safidy atao o ndatio ka ty feo ty fieretsereta’e. Mirehake ty Baiboly fa mateteke ro “manao ze také i lalànay ze ndaty hafa firenena tsy managne lalàna, satria fa voajagnahare ama’e zay.” (Rom. 2:14) Faie midika vao zay tie naho tsy misy lalàna mazava soa omean’Agnahare, le afake magnorike ze fomba nitezàgne antikagne tika, ndra hagnorike avao ze raha fatao o ndatio?
3 Misy anto’e lahibey roe, fara fahakede’e mahavy o Kristianao tsy hagnorike avao ty fomba nitezagne aze, ndra hanao ty raha fatao ty ndaty maro. Voaloha’e, mirehake ty Baiboly tie: “Misy lalagne eretserete o ndatio ho mahitsy, ie amy izao mbamy fahafatezagney mbeo ty iafara’e.” (Ohab. 16:25) Tsy mahay mamantatse ze tena hahasoa antikagne tika satria tsy voririke, le tsy haintikagne ty fomba tena soa hindesagne ty fiaignantikagne. (Ohab. 28:26; Jer. 10:23) Faharoe, atoro ty Baiboly fa i Satana ty “andrianagnahare ty tontolo toy”, le atao’e mifagnarake amy ze raha tea’e ty raha tea ty ndaty maro naho ze raha eretserete’e ho soa ndra raty. (2 Kor. 4:4; 1 Jaona 5:19) Mila magnorike i torohevetse amy i Romanina 12:2 aoy areke tika naho te ho tahie i Jehovah sady hahazo sitrake ama’e.—Vakio ny Romanina 12:2.
Vatosoa Ara-pagnahy
it-1 567 § 4
Fandilovagne, Fagnanaragne
Ty Voka’e Naho Magneke Ndra Tsy Magneke. Malaigne sady tsy magneke ty fagnanara i Jehovah ty ndaty gege naho ty raty fagnahy vaho ty raty findesam-batagne. (Sl 50:16, 17; Oh 1:7) Faie hagegeagne zay, sady ahazoagne fandilovagne. Hoe ty Ohabolana 16:22: ‘Sazea ty hagegea’e avao ty ndaty gege.’ Va’e ho rarake, ho salatse, harare, ndra ho mate ze tsy magneke ho anaragne. Niazon-doza o Isaelitao satria tsy niraharaha ty fagnanaragne naho ty fagnitsiagne boake amo o mpaminanio. Mbe tsy nankatò avao iareo ndra tie fa nisaze i Jehovah aza, le tsy narova’e naho tsy nitahie’e. Le tamy ty fara’e, nililove’e mafe iareo le nirese sady natao sesetane.—Je 2:30; 5:3; 7:28; 17:23; 32:33; Ho 7:12-16; 10:10; Ze 3:2.
9-15 JONA
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE OHABOLANA 17
Anò ze Hahavy Anareo Mirovaly Hilongo Soa Avao
g 9/14 11 § 2
Ko Mitàgne Am-po
Mikezaha handine-tegna amy ty saigne tsy miangatse. Mirehake ty Baiboly fa misy ndaty “tsiela boseke” naho ‘tsiela misofy.’ (Ohabolana 29:22) Hoe izay ka vao rehe? Dineho zao: ‘Iraho vao tsiela boseke? Lava kizintigne ndra sarotsarote’e amy ty raha tsy misy dika’e vao raho?’ Le mbe hoe ka ty Baiboly: ‘Ze mbe mirehake miomba ty hadisoagne fa nilamigne, le mampisarake ty tena mpiragnetse.’ (Ohabolana 17:9; Mpitoriteny 7:9) Faie tsy ty mpiragnetse avao ro va’e hisarake naho manao izay fa ndra o mpivalio ka. Naho tsapa’o areke tie tsiela boseke rehe, le eretsereto toy: ‘Kera mbe afake ampitomboeko ty fandeferako amy i valiko?’—Toro lala ty Baiboly: 1 Petera 4:8.
w08 1/5 10 § 6–11 § 1
Famahagne Olagne
1. Manokàna fotoagne hirehafagne ty miomba i olagney. “Ze kila raha le sambe managne ty fotoa’e iaby ... ao ty andro itsignagne, le ao ka ty andro irehafagne.” (Mpitoriteny 3:1, 7) Va’e hahaboseke ndra tena hampalahelo ty olagne ila’e, arake ty nitreantikagne amy i fifamaleagne voarehake tamboneỳ. Izao ty atao naho miseho ty raha hoe izay: Mahaia mifehe tegna, le ajanògno hey i rehakey amy ie mbe tsy misy misofỳ. Hiaro ty fifandrambesa’areo tsy ho simba bey nareo, naho magnorike ty toroheve ty Baiboly manao tihoe: “Le hoe mamaky toho-drano ze ndaty mipay aly. Misintaha areke naho mbe tsy rombo i alỳ.”—Ohabolana 17:14, Dikanteny Iombonana Eto Madagasikara.
Misy ka “ty andro irehafagne.” Mitombo tsiela manahake o ahe-dratio ty olagne, naho fa tsy dareagne. Ko atao sare tsy hita areke o olagneo ndra eretseretegne ho vita amy izao avao. Naho najano’o ty rehake nifanoa’areo miomba ty olagne raike, le mifiliana fotoagne mba hirehafagne aze indraike tsiela afara izay. Ho fagnaja’o i vali’o zay, sady hagnampe anareo hampihatse ty toroheve ty Baiboly manao tihoe toy tie: “Ko engagne ho tra ty fitsofora i masoandroy ty haboseha’areo.” (Efesianina 4:26) Mila mifily fotoagne mete areke rehe, mba hifampirehafa’areo ty miomba i olagney.
Vatosoa Ara-pagnahy
it-2 369 § 6
Maso
Fomba raike amoahagne fihetseham-po ty fihetseke atao amy ty maso. Va’e ho trea amy ty maso ty ndaty raike tie mitretré reke ndra tsy mitretré. (De 19:13) Va’e “hipie maso” ka ty ndaty mitsikike ndra manao soa miatreke. (Sl 35:19; Oh 6:13; 16:30) Va’e hatao tihoe manao “mampikipe ty maso’e” ka ty ndaty tsy te handineke ze mahazo ty hafa ndra tsy te hanao soa ama’e. (Mt 13:15; Oh 28:27) Atao tihoe “mirererere hatrake amy ty fara i taney” ty maso ty tsy misy saigne. (Oh 17:24) Midika zay tie mandehandeha etiagne naho eroa reke sady mieretseretse ze raha tsy toko’e ho eretserete’e. Trea amy ty maso o ndatio kagne tie salama reke, ndra marisike reke ndra tsy marisike, ndra ka sambatse reke ndra tsy sambatse. (1Sa 14:27-29; De 34:7; Jb 17:7; Sl 6:7; 88:9) Hoe ty mpanao salamo raike tamy i Jehovah: “Miandra raho le magnente azo.”—Sl 123:1.
16-22 JONA
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE OHABOLANA 18
Ampaherezo ze Miatreke Olagne Ara-pahasalamagne
Mitoka Mafe ty Tena Fahendreagne
17 Mieretsereta heike aloha ty hirehake. Naho tsy mitao tika, le va’e tena hisy voka’e raty amy ty hafa ty raha rehafentikagne. Hoe ty Baiboly: “Mitsovoke manahake o mesao ty rehake tsy voahevetse, fa ty reha ty mahilala magnasitragne.” (Ohab. 12:18) Manao ze hiarovagne o filongoagneo tika naho mitao mba tsy hitsiko ty raha tsy mete natao ty hafa. (Ohab. 20:19) Naho teantika hagnasitragne fa tsy hamparare areke ty rehantikagne, le mila fenoentikagne fahalalagne boake amy ty Saontsin’Andrianagnahare ao ty fontikagne. (Lioka 6:45) Naho itika misaintsaigne ty raha rehafe ty Baiboly, le hanjare hanahake o “loharano ty fahendreagneo” ty raha rehafentikagne satria hamelombelogne ty hafa.—Ohab. 18:4.
mrt lahatsoratse 19 efajoro
Akore ty Azo’o Atao Naho Marare Tampoke Rehe ndra ty Longo’o?
Tsanogno soa reke. Agnisa ty fomba soa hagnampeagne aze ty fitsanognagne soa aze naho fa te hirehake reke. Ko mieretseretse tie tsy maintsy valea’o iaby ze raha rehafe’e. Ty fitsanognantikagne aze le fa ampe. Ko mitsaratsara aze ka. Ko le avy le mieretseretse tie tsapa’o ty raha tsapa’e, lohotsie naho tsy trea ivela’e etoy tie marare reke.—Ohabolana 11:2.
Mirehafa rehake mampahery. Naho tsy hai’o ty raha ho rehafegne, le afake mirehake hoe izao avao rehe tie: ‘Tsapako tie mafe vata’e ty raha mahazo azo.’ Azo antoke fa hampahery aze zay ta tie hitsigne avao rehe. Faie akore naho tena tsy mahatrea raha ho rehafegne rehe? Afake mirehake raha tsotra avao rehe faie boake amy ty fo’o. Intoy zao misy ohatse: “Tena tsy treako ty ho rehafegne, faie tadidio tie teako avao rehe le te hagnampe azo raho.” Mitaoa tsy hanao rehake hoe izao: “Soa avao fa tsy nivoa mafe rehe, fa va’e mbe ho niraty mandikoatse zao”, ndra hanao tihoe “ zara’o aza tsy ...”
Trea tie mitretré i nama’oy rehe, naho mikezake mahafantatse ty miomba i aretegne mahazo azey. Va’e hahafale aze naho mikezake manakatse ze raha mahazo aze rehe. Tena hagnampe aze ty raha rehafe’o ty amy zay. (Ohabolana 18:13) Mitaoa kera hagnomey soso-kevetse aze avao rehe, ie amy zao reke tsy nangatake izay.
Manoa raha mba hagnampeagne aze. Ko le avy mieretseretse tie ho hai’o ty fomba hagnampeagne aze, fa ndraleo magnontanea aze avao hey. Tadidio fa va’e hirehake reke tie tsy mila fagnampeagne, satria tsy te hanahiragne ndaty. Naho izay ty raha misy, le rehafo ama’e ze raha azo’o atao mba hagnampeagne aze, ohatse zao manao bezara, magnalio, ndra manao raha hafa.—Galatianina 6:2.
Ko kivy. Va’e hirehake reke kindraike tie tsy afake reke amy i fotoa’areoy ndra ka hisy fotoagne reke tsy te hirehake ama’o. Mikezaha hahatakatse ze raha mahazo aze, le manàgna faharetagne. Ko rokake ty magnontane aze tie kera mila fagnampeagne reke.—Salamo 18:24.
wp23.1 14 § 3–15 § 1
Akore ty Azo’o Agnampeagne ze Ndaty Managne Olagne Ara-tsaigne?
Mikezaha “hampahery.”—1 TESALONIANINA 5:14.
Va’e hinekoneko loatse ndra hahatsapa tegna ho tsy misy vili’e ty nama’o. Omeo toky areke reke tie mitretré aze rehe. Hampionogne naho hampahery aze zay, ndra tie tsy le mahatrea raha ho rehafegne aza rehe.
“Tea Lognandro ty Ragnetse Vata’e.”—OHABOLANA 17:17.
Manoa raha mba hagnampeagne aze. Ko le avy le mieretseretse tie hai’o ze raha palia’e, fa agnontaneo hey reke tie ino ty azo’o atao. Faie akore naho sarotse amy i nama’oy ty magnazava ze raha ilae’e? Nagnino naho agnontaneagne aze tie, kera misy raha azo’areo iharoagne, ohatse zao miarake mandehandeha? Azo’o atao ka ty manao ty bezara’e, magnalio ty tragno’e, ndra manao ty tolon-draha hafa.—Galatianina 6:2.
‘Manàgna faharetagne.’—1 TESALONIANINA 5:14.
Kindraike le va’e tsy te hirehake i nama’oy. Faie omeo toky reke tie vognogne hitsanogne aze avao rehe isake tie te hirehake reke. Va’e hirehake ndra hanao raha mamparare ty fo’o reke noho i aretegney, ohatse zao va’e ho kizintigne reke ndra tsy hoavy amy ty fotoagne nifanoa’areo. Manàgna faharetagne areke, le mikezaha hahatakatse ty raha mahazo aze naho fa irehe magnampe aze.—Ohabolana 18:24.
Vatosoa Ara-pagnahy
it-1 155 § 4-5
KITSAPAKE
Manao kitsapake ty ndaty taloha naho fa hanapa-kevetse. Nasiagne vatokede ndra hatae pisake kede ndra vato pisake kede ty agnate ty akanjo miforetse ndra tagn’otrognagney ndra tagnate vazy ao, le nakontsakontsagne. Ze raha azo boake ao amy izay ty amantaragne ty raha ndra ty ndaty voafily. Nivavake ndra nanao sare nivavake manahake o ndaty mifantao avao o ka o ndaty nanao kitsapakeo, satria iareo nagniry naho nitamà fa hampea i Jehovah. Ty rehake tihoe kitsapake le midika ara-bakiteny ndra agn’ohatse tihoe “anjara.” (heb.: gôhral).—Js 15:1; Sl 16:5; 125:3; Is 57:6; Je 13:25.
Anto’e. Hoe ty Ohabolana 16:33: “Agn’otrognagne eo ty anoagne i kitsapakey, fa ty fanapaha-kevetse iaby le boake amy i Jehovah.” Hoe ka ty Ohabolana 18:18: “Mampijanogne ty fandiedietse o kitsapakeo, sady mamaha ty olagne misy amy ty mpifahavalo sambe mahery.” Te hampijanogne i aly hevetsey areke o Israelitao naho fa nanao kitsapake, fa tsy tihoe fihisagne avao ndra hilokagne. Tsy tihoe misy raha manokagne azo iareo ka ndra vola zay ndra loka hafa. Tsy ty hahapagnarivo i tempolỳ naho o mpisorogneo ndra ka hagnampeagne ty mahantra ty tanjogne ama’e. Fa o maramila Romanao ro te hahazo i akanjo i Jesosỳ le nanao kitsapake, arake ty rehafe ty Salamo 22:18.—Mt 27:35.
23-29 JONA
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE OHABOALANA 19
Mikezaha ho Tena Ragne o Rahalahy Naho o Rahavaveo
Hamafeso ty Hatea’o o Mpiara-manompò
16 Mifantoha amy ty toetse soa ty hafa fa tsy amy ty toetse rati’e. Intoy misy fampitahagne: Eretsereto tie miarake amy ty rahalahy naho ty rahavave maromaro rehe. Tena nifale nareo tamy i fotoagne ignehoe, le nalake sare tamy ty fara’e. Nalake sare mihoatse ty roe rehe satria raty ty raike amy i sare rey. Telo hinane zao ty sare anagna’o. Faie nivoamare’o tie hoe miorognorogne ty rahalahy raike amy ty raike amy i sarey. Hatao’o akore areke i sarey? Hofafa’o reke satria mbe managne sare roe hafa rehe sady somimoke iaby nareo ty agnate’e ao agnisa izay i rahalahỳ.
17 Azo ampitoviegne amo sare iohoe ty raha tsiaro’o miomba ty hafa. Managne fahatsiarovagne soa miomba o rahalahy naho rahavaveo iaby zao tika. Faie va’e tamy ty raike amo raha reo, le nirehake ndra nanao raha raty tamantikagne ty rahalahy ndra rahavave raike. Hatao’o akore areke ze raha tsiaro’o zay? Nagnino naho fafagne manahake i sarey ze raha zay? (Ohab. 19:11; Efes. 4:32) Afake mikezake mamafa ze fahatsiarovagne raty miomba ty hafa tika satria maro mandikoatse igne ty raha mahafale niarahantikagne tamy iareo. Ze fahatsiarovagne soa avao areke ty toko’e ho tadidientika.
Ko Engagne Hihegne ty Hatea’o
10 Ino ka ty azontika atao mba hagnampeagne o rahalahy naho o rahavaventikagneo? (Heb. 13:16) Dineho ty raha niaigna i Anna, i nivoarehake tamy i lahatsoratse taloha agney. Tafara i Tsikolonỳ, le nitilike ty tragno ze keleiagne raike Vavolombelogne zay iareo mirovaly. Nitrea iareo tamy izay tie, nihomake tagnate i tragnoy ao i tafon-tragnoy. Naloto iaby ty lamba iareo voka i Tsikolonỳ. Hoe ty Anna: “Nalae’ay ty lamba iareo, le sinasa’ay naho pinasi’ay vaho navalo’ay. Raha tsotsotra avao zay tama’ay mirovaly faie nahavy anay ho mpinamagne maifitse amy iareo hatrake amy izao.” Ty hatea i Anna mirovaly o rahalahi’e naho o rahavave’eo ro nandrisike iareo hagnampe iareo.—1 Jaona 3:17, 18.
11 Naho itikagne soa fagnahy naho maneho hatea amy ty hafa, le ho voamare iareo fa mikezake hanahake i Jehovah tika. Va’e tsy ampoizentika ty ho fankasitraha iareo antika noho ze raha zay. Tsy nihaligno i Khanh, i nirehafegne taloha teoy, ze ndaty nagnampe aze. Hoe reke: “Tena mankasitrake ze rahavave iaby ninday ahy hanompo raho. Nitaogne ahy iareo naho fa nivily raha ho hanen-kanegne, ndra naho fa hihinagne atoandro. Nasese iareo tan-tragnoko agne ka raho tafara izay. Tsapako amy hinane zao fa nitake kezake iaby zay faie natao iareo taman-katea i rahay.” Mazava hoaze fa tsy ty ndaty iaby ro hanagne fahafahagne hamale ty soa nataontika tama’e. Hoe ty Khanh miomba ze ndaty nagnampe aze: “Teako hovalean-tsoa iaby ze nisoa fagnahy tamako faie tsy haiko tie aia iaby ty misy iareo. Faie hay i Jehovah zay, le mivavake ama’e raho mba ireke ty hamale soa iareo.” Tò zay. Vazoho i Jehovah ndra fihetseke kedekede avao ty anehoantika hasoa fagnahy amy ty hafa. Hevere’e ho sorogne tena sarobily naho trosantika ama’e zay, le havaha’e.—Vakio ty Ohabolana 19:17.
Mifanehoa Hasoa Fagnahy Feno Hatea Lognandro
6 Andao hatao tihoe misy ndaty niasa tamy ty orinasa raike fa tagnate ty taogne maro. Azo rehafegne tie mpiasa tsy mivalike reke. Faie va’e mbe lia’e naho nahatrea ty tompo i orinasa iasà’e iohoe amparake izay. Va’e misy tsy azoazo’e ty fomba fiasa amy i orinasay ao. Fa nagnino areke reke ro tsy niala tao tagnate ty taogne maro? Satria naho miala reke le tsy hanam-bola mba handoavagne ze raha nilani’e. Hiasa ao avao reke amparake ty hahareterete aze, naho tsy hoe mahatrea asa mba beibey ty karama’e.
7 Ty anto’e mandrisike iareo hanao raha ty tsy mampitovy i ndaty tsy mivalike amy i fehentsoratse fahaenegne eoy naho ty ndaty maneho hasoa fagnahy feno hatea. Ino ty nandrisike o mpanompo i Jehovah talohao haneho hasoa fagnahy feno hatea? Naneho o toetse iohoe iareo satria izay ty fagniria ty fo iareo fa tsy tihoe izay ty toko’e hatao iareo. Dineho ohatse ty Davida. Hatea ty nandrisike aze haneho hasoa fagnahy feno hatea amy i Jonatana ragne’e, ndra tie te ho namono aze aza ty baba i Jonatana. Mbe naneho hasoa fagnahy feno hatea tamy i Mefiboseta, ana-dahy i Jonatana avao ty Davida ndra tie taogne maro tafara ty nimateza i Jonatana aza.—1 Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7..
Vatosoa Ara-pagnahy
it-2 1067 § 8
Torohevetse, Mpanoro Hevetse
Tape-pahendreagne ty Jehovah, le ireke rery avao ro tsy mila mpanoro hevetse. (Is 40:13; Ro 11:34) “Mpanolo-tsaigne Mahalatsa” ka i ana’ey, le afake manoro naho magnomey tari-dalagne antika, noho ireke nagnorike ty toroheve i Baba’e sady managne ty fagnahin’Andrianagnahare. (Is 9:6; 11:2; Jn 5:19, 30) Izay ty manoro tie tsy maintsy ampiharentikagne ty toroheve i Jehovah naho teagne hahasoa. Tsy misy ilàgne aze ze torohevetse mifanohetse amy ze saontsie i Jehovah, sady tsy azo rehafegne ho torohevetse zay.—Oh 19:21; 21:30.
30 JONA–6 JOLAY
HARENA AMY TY SAONTSIN’ANDRIANAGNAHARE OHABOLANA 20
Akore ty Hahavy ty Fiaraha’areo ho Vagnogne?
Akore ty Hahavy ty Fiaraha’areo ho Vagnogne?
3 Mahafale tihoe mampiarake sady agnisa ty dingagne ho amy ty fanambaliagne ka zay. Manao vava agnatreha i Jehovah eo o mpivalio amy ty andro i mariaze iareoy tie hifankatea naho hifagnaja lognandro amparake ty iveloma iareo. Aloha ty hanoagne vava, le toko’e hofantaregne soa ty dika i vavay. (Vakio ty Ohabolana 20:25.) Hoe izay ka ty vava atao amo o mariazeo. Magnampe ty ndaty roe magniry hifanambaly hifankafantatse naho handrambe fanapahan-kevetse soa ty fiarahagne aloha ty fanambaliagne. Tafilitse amo o fanapahan-kevetse iohoe tihoe hifanambaly iareo ndra hisarake. Tsy tihoe diso iareo naho misarake satria i fiarahagney le natao hagnampeagne iareo hahatrea tie toko’e hifanambaly vao iareo sa tsy toko’e.
4 Nagnino ro tena lahibey ty mahafantatse ty dika tihoe mampiarake? Satria naho mahafantatse ty dika izay soa o ndaty tsy manambalio, le tsy hampiarake amy ty ndaty tsy eretserete’e hovaliegne. Faie tsy iareo avao ty toko’e hahafantatse ty dika o rehake iohoe fa itikagne iaby ka. Naho misy ndaty roe mampiarake, le misy ty mieretseretse tie tsy maintsy hifanambaly iareo. Ino ty voka izay amo o Kristiana mbe tsy manambalio? Hoe ty rahavave raike tsy manambaly atao tihoe Melissa, a Etazonia agne: “Naho fa misy rahalahy naho rahavave mampiarake, le mieretseretse ty mpiara-manompo ila’e tie tsy maintsy hifanambaly iareo. Voka’e, tsy mahavany misarake i ndaty mampiarake rey ndra tie fa trea iareo aza tie tsy milamigne ty fiaraha iareo. Misy aza ty mifily ty tsy hampiarake noho ze raha zay. Miterake aly saigne zay.”
Akore ty Hahatreava’o Valy Fanjaka?
8 Ino ty hagnampe azo hahafantatse soa ty ndaty raike? Naho fa am-pivoriagne agne ndra naho fa manao fiarahagne, le va’e hahamareke raha miomba ty ara-pagnahi’e, ty fomba fiaigna’e naho ty findesam-bata’e rehe. Ia ohatse ty nama’e, le ino ty raha debagne iareo? (Lioka 6:45) Mitovy amy ty azo vao ohatse ty tanjo’e? Afake magnontane ty androanavi-pagnahy ndra ty Kristiana matotse mahafantatse soa aze ka rehe. (Ohab. 20:18) Afake agnontenea’o iareo ohatse ty laza i ndatỳ naho ty toetse’e. (Rota 2:11) Naho fa mandineke o raha rehoe rehe, le mitaoa mba tsy hanao raha hahavy aze tsy hahazo aigne. Hajao ohatse ty fihetseham-po’e sady ko fantaregne iaby ze kila raha amy ty fiaigna’e.
Akore ty Hahavy ty Fiaraha’areo ho Vagnogne?
7 Akore ty hahafaha’o hahafantatse soa ty ndaty raike? Azo’areo atao ty mifampirehake soa, mifagnontane, le avy eo mitsanogne soa naho fa mirehake ty raike. (Ohab. 20:5; Jak. 1:19) Ho mora ama’areo ty hanao izay naho miarake manao raha nareo. Ohatse miarake mihinagne, miarake mitsangatsangagne amy ty toeragne maro ndaty naho miarake mitory. Afake hifakafantatse soa ka nareo naho miarake amy ty namagne naho ty keleiagne. Fagnampe izay, le miaraha manao raha amy ty ndaty sambe hafa amy ty fotoagne sambe hafa mba hahatreava’o ty toetse’e. A Holandy agne ty misy i Aschwin. Izao ty nirehafe’e miomba ty fiaraha iareo amy i Alicia: “Nipay ze raha hagnampe anay vao mainke hifakafantatse soa zahay. Mateteke le raha tsotra avao zay, ohatse miarake mahandro ndra manao raha hafa. Izay ty nahavy anay hifankatrea handra naho toetse soa tamy i fotoagne rey.”
8 Hifakafantatse soa ka nareo naho ohatse miarake mianatse foto-kevetse Ara-baiboly. Naho fa mpivaly nareo, le mila manokagne fotoagne hanoagne fotoam-pivavaha ty keleiagne, amy izay ho fahatelo’areo ty Andrianagnahare. (Mpito. 4:12) Nagnino areke nareo naho manokagne fotoagne mba hiarahagne mianatse Baiboly manomboke amy izao? Mazava ho aze aloha fa mbe tsy keleiagne raike ty ndaty roe mampiarake, zane hoe mbe tsy i lahilahỳ ty loha i ampelay. Faie hagnampe anareo hahafantatse ty ara-pagnahy ty tsikiraidraike ty fiaraha’areo mianatse tsy tapake. Nisy soa hafa ka nirambese ty mpivaly atao tihoe Max naho i Laysa mitoboke a Etazonia agne. Hoe ty Max: “Tamy tie izahay vaho nanomboke niarake, le nianatse foto-kevetse miomba ty fiarahagne aloha ty fanambaliagne, ty tokatragno naho ty keleiagne tamo o boke aman-gazetentikagneo. Voka’e, nanjare nimora tama’ay ty nifampirehake miomba ty raha lahibey ila’e sarotse ifampirehafagne.”
Vatosoa Ara-pagnahy
it-2 57§ 6
Jiro
“Jiro i Jehovah ty fofogn’ay o ndatio, satria io ty ahafaha’e mivazoho ty agnate fo ao.” (Oh 20:27) Magnakatse fofogn’aigne o ndatio naho fa mirehake. Ze raha rehafe’e areke ty amantaragne ty tena maha ie aze, ndra soa ndra raty.