9 “เกเฮนนา”—สัญลักษณ์ของการทำลายอย่างสิ้นซาก
คำภาษากรีก γέεννα (เกเอนนา) คำภาษาลาติน ge·henʹna (เกเฮนนา) คำภาษาฮีบรู הנם גי (เกฮินโนม “หุบเขาฮินโนม”) ไม่ใช่ “ไฟนรก” หรือ “นรก” ตามที่แปลกัน
“เกเฮนนา” หมายถึง “หุบเขาฮินโนม” เป็นคำภาษากรีกที่มาจากคำภาษาฮีบรูเก-ฮินโนม. คำ “หุบเขาฮินโนม” ที่อยู่ในยะโฮซูอะ 18:16 นั้น ฉบับเซปตัวจินต์ ใช้คำ “เกเฮนนา.” มีคำนี้ 12 ครั้งในพระคัมภีร์คริสเตียนภาคภาษากรีก ครั้งแรกอยู่ที่มัดธาย 5:22. ฉบับแปลโลกใหม่ ใช้คำว่า “เกเฮนนา” ทุกครั้ง คือในมัดธาย 5:22, 29, 30; 10:28; 18:9; 23:15, 33; มาระโก 9:43, 45, 47; ลูกา 12:5; ยาโกโบ 3:6.
หุบเขาฮินโนมทอดยาวจากทางตะวันตกลงไปถึงทางใต้ของกรุงเยรูซาเลมโบราณ. (ยะโฮซูอะ 15:8; 18:16; ยิระมะยา 19:2, 6) ในสมัยของกษัตริย์ยูดาห์องค์หลัง ๆ มีการเผามนุษย์เพื่อบูชายัญรูปพระโมเล็คของพวกนอกรีตในหุบเขานี้. (2 โครนิกา 28:3; 33:6; ยิระมะยา 7:31, 32; 32:35) เพื่อไม่ให้มีการบูชายัญแก่พระนอกรีตในหุบเขานี้อีก กษัตริย์โยซียาผู้ซื่อสัตย์ได้ทำให้หุบเขานี้หมดความศักดิ์สิทธิ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริเวณที่เรียกว่าโธเฟธ.—2 กษัตริย์ 23:10.
เดวิด คิมฮี (1160?-1235?) นักวิจารณ์ชาวยิวได้ให้ข้อมูลทางประวัติศาสตร์เกี่ยวกับ “เกฮินโนม” เมื่อเขาให้ความคิดเห็นเกี่ยวกับบทเพลงสรรเสริญ 27:13 ดังนี้ “เกฮินโนมเป็นสถานที่ซึ่งติดกับกรุงเยรูซาเลมและเป็นที่ที่น่ารังเกียจ ผู้คนจะทิ้งสิ่งปฏิกูลและซากศพลงไปที่นั่น. เกฮินโนมยังมีไฟที่ลุกอยู่ตลอดเวลาไว้เผาสิ่งปฏิกูลและกระดูกศพ. ฉะนั้น เกฮินโนมจึงถูกใช้เป็นสัญลักษณ์ของการลงโทษคนชั่ว.”
หุบเขาฮินโนมกลายเป็นที่ทิ้งและเผาขยะของกรุงเยรูซาเลม. สัตว์ที่ตายแล้วจะถูกโยนลงไปในไฟซึ่งมีการเติมกำมะถันให้ไฟลุกอยู่ตลอดเวลา. ศพอาชญากรที่ถูกประหารซึ่งถือกันว่าไม่ควรฝังในอุโมงค์ฝังศพจะถูกโยนลงไปที่นั่น. ถ้าศพนั้นตกลงในบริเวณที่มีไฟก็จะถูกเผาจนหมด แต่ถ้าศพค้างอยู่ที่ชะง่อนหิน หนอนก็จะมารุมกินศพที่เน่าเปื่อยและพวกมันจะไม่ตายจนกว่าศพจะเหลือแต่กระดูก. ดังนั้น การโยนศพลงไปในเกเฮนนาจึงถือว่าเป็นการลงโทษสถานหนักที่สุด. “บึงที่มีไฟและกำมะถันลุกไหม้อยู่” เป็นสัญลักษณ์ที่ได้จากเกเฮนนาและความหมายของเกเฮนนา.—วิวรณ์ 19:20; 20:10, 14, 15; 21:8.
ไม่มีการโยนสัตว์หรือมนุษย์ที่มีชีวิตลงไปเผาทั้งเป็นหรือทรมานในเกเฮนนา. สถานที่นี้จึงไม่มีทางหมายถึงแดนที่ไม่ประจักษ์แก่ตาซึ่งวิญญาณมนุษย์ถูกทรมานชั่วกัปชั่วกัลป์ในไฟหรือถูกหนอนที่ไม่ตายมากัดกินตลอดกาล. เนื่องจากศพอาชญากรถูกโยนลงไปในเกเฮนนาเพราะถือกันว่าไม่สมควรจะถูกฝังในอุโมงค์ฝังศพซึ่งเป็นภาพที่แสดงว่ามีความหวังจะถูกปลุกให้เป็นขึ้นจากตาย พระเยซูกับเหล่าสาวกจึงใช้คำเกเฮนนาเป็นภาพแสดงถึงการทำลายตลอดกาล การกำจัดให้สิ้นซาก หรือ “ความตายชนิดที่สอง” คือ ไม่มีโอกาสกลับมีชีวิตอีก.
ทั้งหมดนี้สอดคล้องกับคุณลักษณะเด่นของพระยะโฮวา คือความยุติธรรมและความรัก.—เทียบกับเอ็กโซโด 34:6, 7; 1 โยฮัน 4:8.