‘เขาไม่สร้างเหมือนเมื่อก่อน’ หรืออย่างไร?
“ระบบคอมพิวเตอร์ทำงานผิดปกติ” เจ้าของรถยนต์โก้หรูคันใหม่คร่ำครวญขณะกลับจากแผนกบริการของ ตัวแทนจำหน่าย. “แน่นอนเขาไม่สร้างเหมือนเมื่อก่อน!” ภรรยาของเขาพยักหน้าเห็นด้วย แล้วเสริม ว่า “ดิฉันแทบแยกรถของเราจากคันอื่น ๆ ไม่ออก. ทุกคันดูเหมือนกันมาก.”
ผมเป็นนักบูรณะและสะสมรถโบราณ ดังนั้น ผมได้ยินคำบ่นว่าบ่อย ๆ เช่นนั้นจากเจ้าของรถใหม่. พวกเขาหลายคนติดอกติดใจกับรุ่นที่เขาเคยเป็นเจ้าของในอดีต แม้ว่าโดยทั่วไปรถที่เขาใช้กันอยู่ในปัจจุบันจะวางใจได้มากกว่า ปลอดภัยกว่า และใช้งานได้ง่ายกว่า. เป็นไปได้ไหมว่าความรู้สึกอันอบอุ่นของพวกเขาที่มีต่อ “รถรุ่นคุณปู่” นั้นเกิดจากการหวนคิดถึงช่วงเวลาที่แสนเพลิดเพลินในอดีตมากกว่าจะมาจากสมรรถนะอันแท้จริงของรถ?
การสะสมรถโบราณ
ในกรณีของผม การหยั่งรู้ค่ารถโบราณ—การบูรณะและการอนุรักษ์ไว้—เนื่องมาจากการมองรถเหล่านี้เสมือนเป็นศิลปวัตถุและสัญลักษณ์แห่งรสนิยมและเทคโนโลยีจากช่วงเวลาและประเทศต่าง ๆ ซึ่งมีการผลิตขึ้นมา.
ถ้านักสะสมหลายคนปรารถนาจะได้รถรุ่นเดียวกันและเกิดขาดตลาด ค่าของรถนั้นจะพุ่งสูงเหมือนจรวด. ตัวอย่างเช่น วันที่ 19 พฤศจิกายน 1987 ณ การประมูลรถในลอนดอนประเทศอังกฤษ รถบูกัตติ โรยาลแบบสปอร์ตสองประตู ที่หายาก ขายได้ราคา 247,500,000 บาท!
อย่างไรก็ตาม ในกรณีส่วนใหญ่ เพื่อนและคนข้างบ้านมักจะจ้องมองอย่างงุนงงขณะเมื่อศิลปะวัตถุชิ้นล่าสุดถูกนักสะสมลากกลับไปบ้าน. เขาสงสัยว่าซากเก่า ๆ ที่เป็นสนิมและเต็มไปด้วยแมลงนั้นน่าจะดีกว่าถ้าทิ้งไว้ในที่ ๆ พบมัน. แต่นักสะสมจะมองเห็นภาพรถคันนี้หลังจากที่บูรณะจนมีความงามเจิดจรัสเช่นเมื่อก่อนเรียบร้อยแล้ว. ดังนั้น เขาจึงยิ้มและพูดกับตัวเองว่า ‘แน่นอน เขาไม่สร้างเหมือนเมื่อก่อน.’
เป็นความจริงไหม?
ใช่ นั่นเป็นความจริง. ‘เขาไม่สร้างรถยนต์เหมือนเมื่อก่อน.’ ในบางแง่เราอาจดีใจที่เป็นเช่นนั้นแต่ในอีกบางแง่เราก็เศร้าใจ. ให้เรามาดูรถบางรุ่น. เช่น โรลส์ รอยซ์ โบราณคันหนึ่งซึ่งเคยมีการโฆษณาว่าเป็น “รถที่ดีที่สุดในโลก” และ “รถที่เร็วและปลอดภัยที่สุดในโลก.” คันนี้เร่งความเร็วจาก 0 ถึง 97 กม./ช.ม. ในเวลาประมาณ 24 วินาทีและมีความเร็วสูงสุดประมาณ 130 กม./ช.ม. ไม่เลวทีเดียว สำหรับรถที่มีน้ำหนักสองตันครึ่ง! แต่คุณจะหยุดอย่างไร? ผู้ผลิตคุยอวดว่าหยุดด้วยระบบเซอโว ที่ออกแบบพิเศษ ซึ่งติดอยู่กับกระปุกเกียร์ รถจึงมี “พลังในการหยุดเพิ่มขึ้นอย่างมหาศาล.” แต่ขณะที่ตัวอย่างของ โรลส์ รอยซ์ คันหนึ่งที่บูรณะแล้วยังคงมีสมรรถนะตามสเปคเดิม ก็ไม่เหมาะสำหรับสภาพการขับขี่ในปัจจุบัน.
แม้ว่าจะสร้างชื่อเสียงให้แก่นักออกแบบ แต่ โรลส์ รอยซ์ คันนั้นไม่ได้มีวิทยาการอะไรจากความรู้และประสบการณ์ด้านรถยนต์ที่เพิ่มพูนขึ้นในช่วง 60 ปีต่อมา. ดังนั้นจึงขาดระบบเบรคไฮโดรลิกที่มีระบบผ่อนแรงและระบบกันล้อล็อกตาย (แอนติล็อก) ไม่มีเข็มขัดนิรภัย ไฟเบรค ไฟเลี้ยว ไฟหน้ารถแบบซีล์ดบีม แผงกันกระแทกภายในรถ หมอนรองศีรษะ และสิ่งประดิษฐ์อื่น ๆ หลายอย่างซึ่งปรับปรุงสมรรถนะและความปลอดภัย—หลายสิ่งที่เราถือเป็นเรื่องธรรมดาในปัจจุบันหรือมองว่าเป็นเทคโนโลยีล่าสุด.
เทคโนโลยีล่าสุดหรือ?
สิ่งประดิษฐ์ทั้งหมดที่เราเห็นในรถยนต์ทุกวันนี้เป็นการพัฒนาขึ้นใหม่จริง ๆ ไหม? ไม่. สิ่งให้เลือกและอุปกรณ์หลายอย่างในรถของคุณได้รับการพัฒนามาหลายปีแล้ว. คุณอาจซื้อรถแพคการ์ดปี 1936 นี้ พร้อมด้วยอุปกรณ์เหล่านี้: ระบบหล่อลื่นโครงแชสซี ซึ่งหล่อลื่นแชสซีอยู่อย่างต่อเนื่อง; อุปกรณ์ควบคุมการขับขี่ซึ่งให้คนขับปรับโช๊คอัพให้เหมาะกับสภาพถนนได้; ระบบระบายความร้อนน้ำมันเครื่องโดยหมุนเวียนในหม้อใต้ท้องเครื่องยนต์ซึ่งมีน้ำจากหม้อน้ำไหลผ่านระบายความร้อน อุณหภูมิของน้ำมันจึงคงที่.
รถรุ่นต่าง ๆ แห่งทศวรรษปี 1960 เช่น ฟอร์ด มัสแตงรุ่นปี 1966 นี้ มีอุปกรณ์ให้เลือกหลายหลากชนิดอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน. รถยนต์ที่ผลิตขึ้นมาในปริมาณมาก ราคาปานกลางสามารถสั่งซื้อได้พร้อมกับขนาดเครื่องยนต์ที่แตกต่างกันไป ในหลายหลากสี และพร้อมกับรายการยาวเหยียดของอุปกรณ์ที่เพิ่มสมรรถนะและอำนวยความสะดวก. ในหลายกรณีรถชนิดเดียวกันสามารถหาได้ในแบบรถเก๋งสองตอน รถเปิดประทุน หรือรถชนิดฟาสท์แบค. ถึงแม้ว่ามีการผลิตรุ่นละหลายแสนคัน ถ้าคุณเลือก คุณก็สามารถสั่งซื้อคันหนึ่งซึ่งติดตั้งอุปกรณ์ไม่ผิดจากแบบที่คุณต้องการ.
ดูเหมือนกันหมด!
รถในปัจจุบันมองดูเหมือนกันหมดด้วยเหตุผลหลายอย่างต่างกัน. การออกแบบในปัจจุบันดูเหมือนได้รับอิทธิพลจากเทคโนโลยีและเศรษฐกิจมากกว่าแต่ก่อน. แบบของตัวถังเป็นผลิตผลซึ่งรับอิทธิพลจากการทดสอบในอุโมงค์ลมที่ซึ่งวิศวกรทำการวัดค่าสัมประสิทธิ์อากาศพลศาสตร์ที่มีต่อตัวถังรถ. สัมประสิทธิ์ความเสียดทานที่ต่ำเป็นผลทำให้ประหยัดน้ำมันมากขึ้นและเสริมการเกาะถนนให้ดีขึ้น.
เพราะฉะนั้นการออกแบบตัวถังครั้งสุดท้ายได้รับอิทธิพลอย่างมากจากกฎทางฟิสิกส์ที่สัมพันธ์กับแรงเสียดทานของถนนและอากาศ แรงเฉื่อย และอัตราส่วนน้ำหนักต่อเนื้อที่. เมื่อเอาสิ่งเหล่านี้บวกเข้ากับข้อเรียกร้องด้านความปลอดภัยและความต้องการต่าง ๆ ของผู้โดยสารแล้ว ผลลัพธ์คือรถหลายคันมีโครงสร้างใกล้เคียงกัน. แต่ แน่นอน แง่คิดของสาธารณชนในเรื่องที่ว่าอะไรเป็นสิ่งทันสมัยอาจเปลี่ยนแปลงได้ และผู้ผลิตรถยนต์จำต้องเปลี่ยนตาม.
ดังนั้น พร้อมด้วยอารมณ์สับสน เราอาจพูดได้ว่า “เขาไม่สร้างเหมือนเมื่อก่อน.”—ผู้อ่านส่งมา.
[รูปภาพหน้า 12, 13]
โรลส์ รอยซ์ รุ่นปี 1929 พี 1 ฟอ คาบริโอเลย์
[ที่มาของรูปภาพ]
Rolls Royce Heritage Trust
แพคการ์ด โมเดล 1401 รุ่นปี 1936
มัสแตง จีที ฟาส์ทแบค รุ่นปี 1966
[ที่มาของภาพหน้า 12]
Rolls Royce Heritage Trust