ห้องสมุดออนไลน์ของวอชเทาเวอร์
ห้องสมุดออนไลน์
ของวอชเทาเวอร์
ไทย
  • คัมภีร์ไบเบิล
  • สิ่งพิมพ์
  • การประชุม
  • รร บทเรียน 31 น. 190-น. 193 ว. 2
  • การ​แสดง​ความ​นับถือ​ผู้​อื่น

ไม่มีวีดีโอสำหรับรายการนี้

ขออภัย โหลดวีดีโอนี้ไม่ได้

  • การ​แสดง​ความ​นับถือ​ผู้​อื่น
  • การรับประโยชน์จากโรงเรียนการรับใช้ตามระบอบของพระเจ้า
  • เรื่องที่คล้ายกัน
  • ตัว​อย่าง​เปรียบ​เทียบ​จาก​เหตุ​การณ์​ที่​คุ้น​เคย
    การรับประโยชน์จากโรงเรียนการรับใช้ตามระบอบของพระเจ้า
  • การ​ใช้​อุปกรณ์​ช่วย​สอน​อย่าง​บังเกิด​ผล
    การรับประโยชน์จากโรงเรียนการรับใช้ตามระบอบของพระเจ้า
  • แสดง​ความ​นับถือ​ต่อ​คน​อื่น
    หอสังเกตการณ์ประกาศราชอาณาจักรของพระยะโฮวา (ศึกษา) 2025
  • ทำไมต้องนับถือผู้มีอำนาจ?
    ทำอย่างไรให้พระเจ้ารักเราเสมอ?
ดูเพิ่มเติม
การรับประโยชน์จากโรงเรียนการรับใช้ตามระบอบของพระเจ้า
รร บทเรียน 31 น. 190-น. 193 ว. 2

บทเรียน 31

การ​แสดง​ความ​นับถือ​ผู้​อื่น

คุณ​ต้อง​ทำ​อะไร?

แสดง​การ​คำนึง​ถึง​ผู้​อื่น ให้​เกียรติ​พวก​เขา.

เหตุ​ใด​จึง​สำคัญ?

การ​แสดง​ความ​นับถือ​เป็น​ข้อ​เรียก​ร้อง​สำหรับ​คริสเตียน ซึ่ง​ช่วย​ให้​เกิด​บรรยากาศ​ที่​คน​อื่น​คง​จะ​ตอบรับ​มาก​ขึ้น​ต่อ​สิ่ง​ที่​คุณ​พูด​จาก​คัมภีร์​ไบเบิล.

พระ​คัมภีร์​บอก​ให้​เรา “ให้​เกียรติ​คน​ทุก​ชนิด” และ “อย่า​ให้​เขา​พูด​ใส่​ร้าย​แก่​คน​ใด​เลย.” (1 เป. 2:17, ล.ม.; ติโต 3:2, ล.ม.) อัน​ที่​จริง มนุษย์​ทุก​คน​ที่​เรา​พบ “เกิด​ขึ้น​มา ‘ตาม​ฉายา​ของ​พระเจ้า.’ ” (ยโก. 3:9, ล.ม.) แต่​ละ​คน​เป็น​ผู้​ที่​พระ​คริสต์​ทรง​วาย​พระ​ชนม์​แทน. (โย. 3:16) และ​ทุก​คน​พึง​ได้​ยิน​ข่าว​ดี​เพื่อ​จะ​ปฏิบัติ​ตาม​และ​ได้​รับ​การ​ช่วย​ให้​รอด. (2 เป. 3:9) บาง​คน​มี​คุณวุฒิ​หรือ​ตำแหน่ง​หน้า​ที่​ที่​ควร​ได้​รับ​ความ​นับถือ​เป็น​พิเศษ.

เหตุ​ใด​บาง​คน​หา​ข้อ​อ้าง​ที่​จะ​ไม่​แสดง​ความ​นับถือ​แบบ​ที่​คัมภีร์​ไบเบิล​สนับสนุน? วัฒนธรรม​ท้องถิ่น​อาจ​กำหนด​ว่า​ใคร​ควร​ได้​รับ​เกียรติ​โดย​อาศัย​วรรณะ, สี​ผิว, เพศ, สุขภาพ, อายุ, ความ​ร่ำรวย, หรือ​สถานภาพ​ทาง​สังคม. การ​คอร์รัปชัน​ที่​แพร่​หลาย​ท่ามกลาง​เจ้าหน้าที่​รัฐบาล​เซาะกร่อน​ความ​นับถือ​ต่อ​ผู้​มี​อำนาจ. ใน​บาง​ดินแดน ผู้​คน​ไม่​พอ​ใจ​กับ​สภาพ​ชีวิต​ของ​ตน​เป็น​อย่าง​ยิ่ง บาง​ที​ทำ​งาน​หลาย​ชั่วโมง​เพียง​เพื่อ​จะ​ได้​สิ่ง​จำเป็น​ขั้น​พื้น​ฐาน และ​ถูก​แวด​ล้อม​ด้วย​ผู้​คน​ที่​ไม่​แสดง​ความ​นับถือ. เยาวชน​เผชิญ​กับ​แรง​กดดัน​จาก​คน​รุ่น​เดียว​กัน​ให้​เข้า​ร่วม​การ​ขืน​อำนาจ​ต่อ​ครู​และ​เจ้าหน้าที่​คน​อื่น ๆ ซึ่ง​ไม่​เป็น​ที่​ชื่น​ชอบ. หลาย​คน​ได้​รับ​อิทธิพล​จาก​รายการ​โทรทัศน์​ที่​ฉาย​ภาพ​เด็ก​ซึ่ง​ใช้​เล่ห์​เหลี่ยม​ตบตา​และ​แสดง​อำนาจ​เหนือ​บิดา​มารดา​ของ​ตน. จำ​ต้อง​ใช้​ความ​พยายาม​เพื่อ​ไม่​ให้​แนว​คิด​แบบ​โลก​เช่น​นั้น​มา​เปลี่ยน​ความ​นับถือ​ของ​เรา​ที่​มี​ต่อ​คน​อื่น. อย่าง​ไร​ก็​ตาม เมื่อ​เรา​ปฏิบัติ​กับ​ผู้​คน​อย่าง​มี​ศักดิ์ศรี สิ่ง​นี้​ก่อ​ให้​เกิด​บรรยากาศ​ที่​จะ​ทำ​ให้​มี​การ​แลก​เปลี่ยน​ความ​คิด​กัน​ได้​ง่าย​ขึ้น.

การ​เข้า​พบ​ด้วย​ความ​นับถือ. มี​การ​คาด​หมาย​ว่า​ผู้​ที่​ทำ​งาน​ด้าน​ศาสนา​จะ​แสดง​ความ​นับถือ​โดย​การ​แต่ง​กาย​และ​การ​กระทำ​ที่​เหมาะ​สม. สิ่ง​ที่​ถือ​ว่า​เป็น​การ​กระทำ​ที่​เหมาะ​สม​นั้น​แตกต่าง​กัน​ไป​ใน​แต่​ละ​ที่​แต่​ละ​แห่ง. บาง​แห่ง​ถือ​ว่า​เป็น​การ​ไม่​แสดง​ความ​นับถือ​ที่​จะ​เข้า​พบ​คน​อื่น​ขณะ​ที่​สวม​หมวก​หรือ​เอา​มือ​ข้าง​หนึ่ง​ล้วง​กระเป๋า. ใน​ที่​อื่น ผู้​คน​อาจ​ยอม​รับ​การ​กระทำ​เช่น​นั้น. จง​คำนึง​ถึง​ความ​รู้สึก​ของ​คน​ใน​ท้องถิ่น​เพื่อ​จะ​ไม่​ทำ​ให้​ขัด​เคือง​ใจ. การ​ทำ​เช่น​นี้​จะ​ช่วย​คุณ​หลีก​เลี่ยง​อุปสรรค​ที่​จะ​ประกาศ​ข่าว​ดี​อย่าง​บังเกิด​ผล.

สิ่ง​เดียว​กัน​นี้​ใช้​ได้​กับ​วิธี​ที่​เรา​พูด​กับ​คน​อื่น ๆ โดย​เฉพาะ​กับ​ผู้​ที่​อายุ​มาก​กว่า. โดย​ปกติ​แล้ว ถือ​ว่า​ไม่​เหมาะ​สม​ที่​เยาวชน​จะ​เรียก​ชื่อ​ผู้​ใหญ่​โดย​ไม่​มี​คำนำ​หน้า​ชื่อ. ใน​บาง​แห่ง มี​การ​คาด​หมาย​ว่า​ผู้​ใหญ่​ก็​เช่น​กัน​จะ​ไม่​พูด​กับ​คน​แปลก​หน้า​โดย​เรียก​เฉพาะ​ชื่อ​เท่า​นั้น. นอก​จาก​นั้น หลาย​ภาษา​ใช้​คำ​ว่า “คุณ” ใน​รูป​พหูพจน์​หรือ​ใช้​วิธี​อื่น​เพื่อ​แสดง​ความ​นับถือ​ผู้​ที่​อายุ​มาก​กว่า​หรือ​ผู้​ที่​มี​อำนาจ.

การ​ทักทาย​ด้วย​ความ​นับถือ. ใน​ชุมชน​เล็ก ๆ มี​การ​คาด​หมาย​ว่า​คุณ​จะ​ทักทาย​คน​ที่​คุณ​พบ​ทั้ง​ใน​ขณะ​ที่​เดิน​ตาม​ถนน​หรือ​เมื่อ​เข้า​ไป​ใน​ห้อง. จะ​ทำ​เช่น​นั้น​ได้​โดย​การ​พูด​สั้น ๆ, ยิ้ม, พยัก​หน้า, หรือ​กระทั่ง​ยัก​คิ้ว. การ​มอง​ข้าม​คน​อื่น​จะ​ถูก​มอง​ว่า​ไม่​แสดง​ความ​นับถือ.

กระนั้น บาง​คน​อาจ​รู้สึก​ว่า​ถูก​มอง​ข้าม​แม้​ว่า​คุณ​ทักทาย​เขา​แล้ว​ก็​ตาม. เป็น​เช่น​นั้น​อย่าง​ไร? ก็​เนื่อง​จาก​พวก​เขา​ดู​ออก​ว่า​คุณ​ไม่​ได้​สนใจ​ตัว​เขา​จริง ๆ. ปกติ​ผู้​คน​จะ​แบ่ง​แยก​ชน​ชั้น​โดย​อาศัย​ลักษณะ​ทาง​ร่าง​กาย​บาง​อย่าง. บ่อย​ครั้ง​คน​ที่​มี​ปัญหา​ด้าน​สุขภาพ​และ​ทุพพลภาพ​จะ​ถูก​ละเลย. กระนั้น พระ​คำ​ของ​พระเจ้า​แสดง​ให้​เรา​เห็น​วิธี​ที่​จะ​ปฏิบัติ​กับ​คน​เช่น​นั้น​ด้วย​ความ​รัก​และ​ความ​นับถือ. (มัด. 8:2, 3) เรา​ทุก​คน​ได้​รับ​ผล​กระทบ​ไม่​ทาง​ใด​ก็​ทาง​หนึ่ง​สืบ​ทอด​มา​จาก​บาป​ของ​อาดาม. คุณ​รู้สึก​ได้​รับ​ความ​นับถือ​ไหม​หาก​คน​อื่น​ชี้​แต่​ข้อ​บกพร่อง​ของ​คุณ​อยู่​ร่ำ​ไป? คุณ​อยาก​จะ​ได้​รับ​การ​ยอม​รับ​มิ​ใช่​หรือ​เนื่อง​จาก​คุณ​มี​ลักษณะ​ที่​ดี​หลาย​อย่าง?

ความ​นับถือ​เกี่ยว​ข้อง​กับ​การ​ยอม​รับ​ตำแหน่ง​ประมุข​ด้วย. ใน​บาง​แห่ง ต้อง​พูด​กับ​หัวหน้า​ครอบครัว​ก่อน​จะ​ให้​คำ​พยาน​กับ​คน​อื่น ๆ ใน​ครอบครัว​นั้น. ถึง​แม้​พระ​ยะโฮวา​มอบหมาย​ให้​เรา​ประกาศ​และ​สั่ง​สอน​ก็​ตาม เรา​ก็​ตระหนัก​ว่า​บิดา​มารดา​เป็น​ผู้​ที่​ได้​รับ​อำนาจ​จาก​พระ​ยะโฮวา​ให้​อบ​รบ, ตี​สอน, และ​ชี้​นำ​บุตร​ของ​ตน. (เอเฟ. 6:1-4) ดัง​นั้น เมื่อ​ไป​เยี่ยม​บ้าน​หลัง​หนึ่ง ปกติ​แล้ว​นับ​ว่า​เหมาะ​ที่​จะ​พูด​กับ​บิดา​มารดา​ก่อน แล้ว​จึง​ค่อย​คุย​กับ​เด็ก ๆ.

ประสบการณ์​ใน​ชีวิต​ที่​สั่ง​สม​มา​กับ​อายุ​นั้น​ต้อง​ได้​รับ​ความ​นับถือ. (โยบ 32:6, 7) การ​ยอม​รับ​เรื่อง​นี้​ได้​ช่วย​ไพโอเนียร์​สาว​คน​หนึ่ง​ใน​ศรีลังกา​ที่​ไป​เยี่ยม​ชาย​สูง​อายุ. ที​แรก เขา​รู้สึก​ไม่​พอ​ใจ​ที่​เธอ​มา​เยี่ยม​โดย​กล่าว​ดัง​นี้: “เด็ก​สาว​อย่าง​คุณ​จะ​สอน​คัมภีร์​ไบเบิล​ให้​ฉัน​ได้​อย่าง​ไร?” แต่​เธอ​ตอบ​ว่า “จริง ๆ แล้ว​หนู​ไม่​ได้​มา​เพื่อ​สอน แต่​มา​เพื่อ​แบ่ง​ปัน​สิ่ง​ที่​หนู​ได้​เรียน​รู้​แก่​คุณ​ลุง ซึ่ง​เป็น​เรื่อง​ที่​ทำ​ให้​หนู​มี​ความ​สุข​มาก​จน​ต้อง​บอก​เรื่อง​นี้​กับ​คน​อื่น​ค่ะ.” คำ​ตอบ​ที่​แสดง​ความ​นับถือ​ของ​ไพโอเนียร์​กระตุ้น​ความ​สนใจ​ของ​ชาย​ผู้​นี้. เขา​ถาม​ว่า “ไหน​ลอง​บอก​ซิ​ว่า​หนู​ได้​เรียน​รู้​เรื่อง​อะไร​มา?” เธอ​ตอบ​ว่า “หนู​ได้​เรียน​รู้​วิธี​ที่​จะ​มี​ชีวิต​อยู่​ตลอด​ไป​ค่ะ.” ชาย​สูง​อายุ​ผู้​นี้​จึง​เริ่ม​ศึกษา​คัมภีร์​ไบเบิล​กับ​พยาน​พระ​ยะโฮวา. ไม่​ใช่​ผู้​สูง​อายุ​ทุก​คน​จะ​พูด​ออก​มา​ถึง​ความ​ต้องการ​ที่​จะ​ได้​รับ​การ​ปฏิบัติ​ด้วย​ความ​นับถือ​เช่น​นั้น แต่​พวก​เขา​ส่วน​ใหญ่​จะ​หยั่ง​รู้​ค่า​การ​ทำ​เช่น​นั้น.

อย่าง​ไร​ก็​ตาม อาจ​เป็น​ได้​ที่​จะ​แสดง​ความ​นับถือ​มาก​เกิน​ควร. ใน​หมู่​เกาะ​ต่าง ๆ ของ​มหาสมุทร​แปซิฟิก​และ​ที่​อื่น ๆ การ​แสดง​ความ​นับถือ​ตาม​ธรรมเนียม​เมื่อ​เข้า​พบ​ผู้​ใหญ่​บ้าน​หรือ​หัวหน้า​เผ่า​อาจ​ช่วย​พยาน​ฯ พบ​คน​ที่​รับ​ฟัง​และ​มี​โอกาส​จะ​สนทนา​กับ​ทั้ง​หัวหน้า​ชุมชน​และ​ประชาชน​ที่​อยู่​ใน​การ​ดู​แล​ของ​เขา. กระนั้น คำ​พูด​ประจบ​สอพลอ​เป็น​สิ่ง​ไม่​จำเป็น​และ​ไม่​เหมาะ​สม. (สุภา. 29:5) ทำนอง​เดียว​กัน ใน​ภาษา​หนึ่ง​อาจ​มี​คำ​ที่​แสดง​การ​ให้​เกียรติ​รวม​อยู่​ด้วย​ตาม​หลัก​ไวยากรณ์ แต่​ความ​นับถือ​แบบ​คริสเตียน​ไม่​ได้​เรียก​ร้อง​ให้​ใช้​คำ​ที่​แสดง​การ​ให้​เกียรติ​มาก​เกิน​ควร.

การ​พูด​ด้วย​ความ​นับถือ. คัมภีร์​ไบเบิล​กระตุ้น​เรา​ให้​อธิบาย​เหตุ​ผล​สำหรับ​ความ​หวัง “ด้วย​อารมณ์​อ่อนโยน​และ​ความ​นับถือ​สุด​ซึ้ง.” (1 เป. 3:15, ล.ม.) ดัง​นั้น ถึง​แม้​เรา​สามารถ​เผย​ให้​เห็น​ได้​ทันที​ว่า​ทัศนะ​ของ​คน​อื่น​ไม่​ถูก​ต้อง แต่​สุขุม​ไหม​ที่​จะ​ทำ​เช่น​นั้น​ใน​แบบ​ที่​ทำ​ให้​เขา​รู้สึก​เสีย​ศักดิ์ศรี? จะ​ไม่​ดี​กว่า​หรือ​ที่​จะ​อด​ทน​ฟัง บาง​ที​ถาม​ว่า​ทำไม​เขา​รู้สึก​เช่น​นั้น และ​จาก​นั้น​คำนึง​ถึง​ความ​รู้สึก​ของ​เขา​ขณะ​ที่​หา​เหตุ​ผล​จาก​พระ​คัมภีร์?

การ​แสดง​ความ​นับถือ​เมื่อ​พูด​กับ​ผู้​คน​เป็น​ส่วน​ตัว​ควร​ปรากฏ​ให้​เห็น​เช่น​กัน​เมื่อ​พูด​กับ​ผู้​ฟัง​จาก​เวที. ผู้​บรรยาย​ที่​นับถือ​ผู้​ฟัง​จะ​ไม่​ตำหนิ​ผู้​ฟัง​อย่าง​แรง​หรือ​ไม่​แสดง​ทัศนะ​ทำนอง​นี้​ที่​ว่า “คุณ​จะ​ทำ​ได้​ถ้า​คุณ​ต้องการ​ทำ​จริง ๆ.” การ​พูด​แบบ​นี้​รัง​แต่​จะ​ทำ​ให้​คน​อื่น​ท้อ​ใจ​เท่า​นั้น. จะ​ดี​กว่า​สัก​เพียง​ไร​ที่​จะ​มอง​ผู้​ฟัง​ว่า​เป็น​กลุ่ม​คน​ที่​รัก​พระ​ยะโฮวา​และ​ต้องการ​รับใช้​พระองค์! ใน​การ​เลียน​แบบ​พระ​เยซู เรา​ควร​แสดง​ความ​เข้าใจ​เมื่อ​ปฏิบัติ​กับ​ผู้​ที่​อาจ​อ่อนแอ​ฝ่าย​วิญญาณ, มี​ประสบการณ์​น้อย, หรือ​ช้า​ใน​การ​ใช้​คำ​แนะ​นำ​จาก​คัมภีร์​ไบเบิล.

ผู้​ฟัง​จะ​รู้สึก​ว่า​ผู้​บรรยาย​นับถือ​เขา ถ้า​ผู้​บรรยาย​นับ​รวม​ตัว​เอง​เป็น​คน​หนึ่ง​ที่​ต้อง​นำ​พระ​คำ​ของ​พระเจ้า​ไป​ใช้​ให้​มาก​ขึ้น​ด้วย. ดัง​นั้น นับ​ว่า​สุขุม​ที่​จะ​หลีก​เลี่ยง​การ​ใช้​สรรพนาม​โดย​ตลอด​ว่า “คุณ” เมื่อ​พูด​ถึง​การ​นำ​คำ​แนะ​นำ​จาก​พระ​คัมภีร์​ไป​ใช้. ยก​ตัว​อย่าง ขอ​สังเกต​ความ​แตกต่าง​ระหว่าง​คำ​ถาม​ที่​ว่า “คุณ​กำลัง​ทำ​ทุก​สิ่ง​ที่​คุณ​ทำ​ได้​ไหม?” กับ​ประโยค​ที่​ว่า “เรา​แต่​ละ​คน​น่า​จะ​ถาม​ตัว​เอง​ว่า ‘ฉัน​กำลัง​ทำ​ทุก​สิ่ง​ที่​ฉัน​ทำ​ได้​ไหม?’ ” คำ​ถาม​ทั้ง​สอง​ข้อ​มี​จุด​สำคัญ​เหมือน​กัน แต่​คำ​ถาม​แรก​ชี้​ว่า​ผู้​บรรยาย​ไม่​ได้​รวม​ตัว​เขา​อยู่​ใน​ระดับ​เดียว​กับ​ผู้​ฟัง. คำ​ถาม​ที่​สอง​สนับสนุน​แต่​ละ​คน รวม​ทั้ง​ผู้​บรรยาย​ด้วย​ให้​วิเคราะห์​สภาพการณ์​และ​แรง​กระตุ้น​ของ​ตน.

จง​เลี่ยง​คำ​พูด​ที่​สร้าง​ความ​ขบ​ขัน​เพียง​เพื่อ​ให้​ผู้​ฟัง​หัวเราะ. การ​ทำ​เช่น​นี้​ลด​ศักดิ์ศรี​ข่าวสาร​ของ​คัมภีร์​ไบเบิล. จริง​อยู่ เรา​ควร​ชื่นชม​ยินดี​ใน​การ​รับใช้​พระเจ้า. เรื่อง​ที่​เรา​ได้​รับ​มอบหมาย​อาจ​มี​บาง​แง่​มุม​ที่​ให้​อารมณ์​ขัน​อยู่​บ้าง. กระนั้น การ​ทำ​ให้​เรื่อง​ที่​สำคัญ​กลาย​เป็น​เรื่อง​ตลก​แสดง​ให้​เห็น​การ​ขาด​ความ​นับถือ​ต่อ​ผู้​ฟัง​และ​ต่อ​พระเจ้า.

ขอ​ให้​การ​เข้า​พบ​ผู้​คน, ความ​ประพฤติ, และ​คำ​พูด​ของ​เรา​แสดง​ให้​เห็น​เสมอ​ว่า​เรา​มี​ทัศนะ​ต่อ​คน​อื่น​แบบ​ที่​พระ​ยะโฮวา​ทรง​สอน​เรา.

วิธี​แสดง​ความ​นับถือ​ผู้​อื่น

  • ตระหนัก​ถึง​วิธี​ที่​พระ​ยะโฮวา​ทรง​มอง​ผู้​คน.

  • ยอม​รับ​ตำแหน่ง​ประมุข, อายุ, และ​อำนาจ​หน้า​ที่.

  • ให้​ผู้​คน​มี​โอกาส​แสดง​ความ​คิด​เห็น.

  • เข้าใจ​ผู้​ฟัง.

แบบ​ฝึก​หัด: จง​คิด​ถึง​ใคร​สัก​คน​ที่​อายุ​มาก​กว่า​หรือ​น้อย​กว่า​คุณ. จง​คิด​ว่า​คุณ​จะ​เข้า​พบ​คน​นั้น​อย่าง​ไร, คุณ​จะ​พูด​อะไร​เพื่อ​เริ่ม​การ​สนทนา, และ​คุณ​จะ​ทำ​อะไร​เพื่อ​แสดง​ความ​นับถือ​จาก​ใจ​จริง​ต่อ​คน​นั้น​และ​ต่อ​คำ​พูด​ของ​เขา. จง​ทำ​ตาม​ที่​คุณ​คิด.

วิธี​ต่าง ๆ ที่​ฉัน​สามารถ​แสดง​ความ​นับถือ​มาก​ขึ้น

․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․

․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․

․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․

․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․

․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․

․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․

․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․

․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․

․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․

    หนังสือภาษาไทย (1971-2026)
    ออกจากระบบ
    เข้าสู่ระบบ
    • ไทย
    • แชร์
    • การตั้งค่า
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • เงื่อนไขการใช้งาน
    • นโยบายการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล
    • การตั้งค่าความเป็นส่วนตัว
    • JW.ORG
    • เข้าสู่ระบบ
    แชร์