Esasy pikirleri nygtamak

ÖKDE okaýjy okanda diňe bir sözlemi ýa-da abzasy görmän, eýsem, bütin temadaky esasy pikirleri ýadynda saklap, olary nygtap geçýär. Şonuň üçin ol basymy ýerbe-ýer goýýar.

Eger-de nutukçy şeýle etmese, onuň aýdýan sözleri bir äheňde bolar we onuň temasy düşnükli bolmaz. Şeýle-de esasy pikirler diňleýjileriň ýadynda galmaz.

Mukaddes Ýazgylary okanymyzda esasy pikirleri nygtamaga köp üns bersek, gowy okamagy öwreneris. Şeýle-de esasy pikirleri nygtamaklyk, Mukaddes Ýazgylar okuwynyň we ýygnak duşuşyklarynyň netijeli geçilmegine ýardam eder. Aýratyn-da, kongreslerde taýyn nutuk bilen çykyş edilende esasy pikirleriň nygtalmagy wajypdyr.

Esasy pikirleri nädip tapmaly we nygtamaly? Wagyz mekdebinde size Mukaddes Ýazgylardan bir parçany sesli okamak tabşyrylar. Şonda haýsy pikirleri nygtamaly? Eger siziň okaýan parçaňyzda bir wajyp pikir bar bolsa ýa-da onda möhüm waka gürrüň edilýän bolsa, ine, şol-da siziň nygtamaly pikiriňizdir.

Siziň okajak parçaňyz şygyr bolsun, kyssa ýa-da tymsal bolsun, ony diňe gowy okan ýagdaýyňyzda diňleýjilere peýdaly bolar (2 Tim. 3:16, 17). Şonuň üçin okajak parçaňyzy-da, diňleýjileri-de göz öňünde tutmaly.

Mukaddes Ýazgylar okuwynda ýa-da ýygnak duşuşygynda sesli okamaly bolanda, haýsy pikirleri nygtap geçmeli? Abzasyň soragyna jogap berýän pikirleri we okaýan sözbaşyňyzyň tema bilen baglanyşykly bolan pikirlerini nygtamaly.

Ýygnakda çykyş edýän doganlara nutugy doly ýazyp, soňra ondan okamak maslahat berilmeýär. Emma käte kongresde çykyş edýän doganlara taýyn nutuk berilýär. Bu ähli kongreslerde bir pikiriň birmeňzeş beýan edilmegi üçin edilýär. Çykyş etjek dogan esasy pikiri nygtamak üçin, ilki bilen, nutugy gowy derňew etmeli. Nutugyň esasy bölümi näme? Nutukçy ony anyklamagy başarmaly. Esasy bölümler bu nutukça ýaran pikirler däl-de, nutugyň özeni bolup durýan pikirlerdir. Käte olar ýönekeý sözlemlerden ybarat bolýar, olardan soňra haýsydyr bir waka ýa-da subutnama getirilýär. Köplenç bolsa, ilki, subutnama getirilýär, soňra esasy pikirler nygtalýar. Nutukçy esasy bölümleri anyklanyndan soňra, olary bellik etmeli. Esasy bölümler dört-bäşden köp bolmaýar. Soňra ol nutugy sesli okap taýýarlananda, esasy bölümleriň diňleýjilere düşnükli bolmagynyň aladasyny etmeli. Esasy bölümler nutugyň özeni bolup durýar. Eger çykyş edýän dogan esasy bölümleri nygtap başarsa, olar diňleýjileriň ýadynda galar. Bu onuň esasy maksady bolmalydyr.

Esasy pikirleri nygtamagyň birnäçe usuly bar. Nutukçy olaryň kömegi bilen esasy pikirleriň diňleýjileriň ýadynda galmagyna kömek etmeli. Meselem, has joşgunly, güýçli duýgy we yşarat bilen ýa-da sözleýiş badyny üýtgedip aýdyp biler.