BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w04 2/1 lk. 28-32
  • ‘Awui wa l’andja ɔnɛ wekɔ lo tatshikitana’

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • ‘Awui wa l’andja ɔnɛ wekɔ lo tatshikitana’
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2004
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Ehekesa ka dikambo kamboshɔ!
  • “Etena k’ekumelu” kamboshikikɛma
  • Woho wayokomɛ dikambo
  • Kɛnɛ koleki dimɛna kekɔ lo ndjaye!
  • Woho akona w’eyaso dia teko lo sena lo “nshi y’ekomelo”
    Onde na Nzambi tokaneka mete ondo?
  • Lamaka Lushi la Jehowa lo Yimba Yayɛ
    Tɛmɔla Nzambi ɔtɔi ka mɛtɛ
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2004
w04 2/1 lk. 28-32

‘Awui wa l’andja ɔnɛ wekɔ lo tatshikitana’

‘Analengo lambonyotɛ nte: etena kambotshikala kaya ka nshila.’​—1 KORETO 7:29.

1, 2. Etshikitanu akɔna wamboyɛna lo lɔsɛnɔ layɛ?

ETSHIKITANU akɔna wamboyɛna l’andja lo lɔsɛnɔ layɛ? Onde wɛ koka kɔndɔla ɛmɔtshi? Ɛnyɛlɔ, koka monga ohamelo wambosalema l’awui wa siansɛ w’aseka enganga. Diɛsɛ oma l’eyangelo wasalema lo dikambo sɔ, lofulo l’ɛnɔnyi wa lɔsɛnɔ l’anto lo wedja ɛmɔtshi lambodɛ, l’etatelo ka ntambe ka 20 anto wakakokaka sɛna l’ɛse k’ɛnɔnyi 50 koko ɛlɔ kɛnɛ amɔtshi wɔsɛna ndekana ɛnɔnyi 70! Ohokanyiya nto toho tambotokondja wahɔ oma l’okambelo wa dimɛna wa l’aradiyo, tɛlɛfɔnɛ ka l’anya ndo oma lo mashinyi watomɛwɔ anto mikanda welɛwɔ fax. ndo nto, hatohombe mbohɛ weho w’ohamelo wambosalema lo kɛnɛ kendana la wekelo, la dihomɔ diɛmba anto kana diangɔ ndo l’awui wa lɔkɛlɛngɛ l’onto. Akambo asɔ tshɛ wambɔlɔngɔsɔla nsɛnɔ ya miliyɔ y’anto.

2 Lo mɛtɛ, aha etshikitanu tshɛ mambonga la wahɔ. Ekɔ wolo sho minya yimba lo ofulanelo w’awui wa ngala, olanelo wa lɔkɛwɔ l’ɔlɔlɔ, ofulanelo wa nɔnɔ dia wolo, ohandjwelo w’esadi w’awala, wodelo w’eshinga wa diangɔ, ndo ofulanelo wa wâle wa terɔrismɛ. Lo weho tshɛ, ondo wɛ mbetawɔka kɛnɛ kakafunde ɔpɔstɔlɔ Paulo aya ɛnɔnyi efula ɔnɛ: ‘Awui wa l’andja ɔnɛ wekɔ lo tatshikitana.’​—1 Koreto 7:31.

3. Kakɔna kakalembetshiya Paulo etena kakandafunde ate: ‘Awui wa l’andja ɔnɛ wekɔ lo tatshikitana?’

3 Etena kakafundaka Paulo ɛtɛkɛta ɛsɔ, nde akɛdikaka andja ɔnɛ la lɔyɛnga la tɔkɛnyɔ. Akɛnyi wa lo lɔyɛnga lɔsɔ ko ewandji wa pɔlitikɛ, w’ɛtɛmwɛlɔ ndo anto w’oma lo waoho wotshikitanyi mbɛnama wakɛnya lo lɔyɛnga mbala kawɔ ko l’ɔkɔngɔ vɔ tshikɛ akina dihole. Kɛsɔ mbakasalema l’edja ka nkama y’ɛnɔnyi. Lo nshi y’edjedja, nkumbo k’aseka owandji wakôlɛka l’edja k’ɛnɔnyi akumi koyanga nkama ndo vɔ kotshikitanyaka dui sɔ esadi. Koko, aha ɔsɔku mbasalema nshi nyɛ, etena kele akambo koka tshikitana lo mayi ka sso lam’adiakema owandji ɔmɔtshi. Lo mɛtɛ, lo nshi y’ofukutanu nyɛ, hateye kɛnɛ kayoyala la wedi a pindju.

4. (a) Kanyi yakɔna y’ɔlɔlɔ yahomba Akristo monga layɔ lo kɛnɛ kendana l’awui weta l’andja? (b) Tolembetelo takɔna tohende tayangaso sɛdingola kakianɛ?

4 Naka andja ɔnɛ wekɔ oko lɔyɛnga la tɔkɛnyɔ ndo ewandji wa lɔkɔ wekɔ akɛnyi, lâsɔ kete Akristo wekɔ amendji.a Koko, oko wewɔ “kema wa la kete,” vɔ hawoyakiyanya otamanya dia monga l’anɔmbɔdi wasala akambo w’amɛna kana dia mbeya lonto laki akɛnyi akɔ. (Joani 17:16) Koko, vɔ wekɔ lo kongɛ l’asolo walomɔlomɔ dia mɛna kondoko ya kɛnyɔ yakɔ mbut’ate dihandjo di’ekomelo, nɛ dia vɔ mbeyaka dia andja ɔnɛ la dia komɛ la ntondo ka Jehowa mbela andja w’oyoyo wa losembwe wakongɛwɔ deko aha nɛ.b Lâsɔ, tɔsɛdingole tolembetelo tohende tɛnya dia tekɔ lo sɛna lo nshi y’ekomelo ndo dia andja w’oyoyo waya k’onyɔ. Tolembetelo takɔ tɔ tɔnɛ: (1) ɛlɔngɛlɔ k’akambo wa lo Bible lo tena ndo (2) olanelo w’awui wa l’andja.​—Mateu 24:21; 2 Petero 3:13.

Ehekesa ka dikambo kamboshɔ!

5. ‘Tena diakashikikɛma di’ase wedja’ kɛdikɛdi na, ndo lande na kediɔ ohomba leso?

5 Ɛlɔngɛlɔ k’akambo lo tena ekɔ wekelo wa diɔtɔnganelo diele lam’asa etena la akambo wakete. Yeso akatɛkɛta dia etena kakahombe ewandji wa l’andja ɔnɛ monga akɛnyi wa l’atei atei wa lɔyɛnga aha l’ɛlɔmbwɛlɔ ka Diolelo diaki Nzambi. Yeso akelɛ etena kakɔ ate: ‘Tena diakashikikɛma di’ase wedja.’ (Luka 21:24) L’ekomelo ka ‘tena diakashikikɛma,’ Diolelo dia l’olongo diaki Nzambi diakahombe tatɛ mbolɛ, la Yeso oko Omboledi wakoka. Ntondotondo, Yeso akahombe mbolɛ ‘l’atei w’atunyi ande.’ (Osambu 110:2) Oma lâsɔ, lo ndjela Danyele 2:44, Diolelo diayohomba ‘ndanya ndo tɛtshatɛtsha’ mandji y’anto ko ndo diɔ tshikala pondjo pondjo.

6. Etena kakɔna kakatatɛ ‘tena diakashikikɛma di’ase wedja,’ kaki l’edja ka ngande ndo etena kakɔna kakatakomɛ?

6 Etena kakɔna kakahombe ‘tena diakashikikɛma di’ase wedja’ komɛ ko Diolelo diaki Nzambi tatɛ la mbolɛ? Okadimwelo “wa[ka]dihama ematelu edja ndu lu etena k’ekumelu,” mendanaka l’ɛlɔngɛlɔ k’akambo lo tena dia lo Bible. (Danyele 12:9) Lam’akasukana “etena” kakɔ, Jehowa akɔshi tɛdikɔ ta mbisholɛ olui w’ambeki w’okitshakitsha wa Bible okadimwelo akɔ. Oma l’ekimanyielo ka nyuma ka Nzambi, vɔ wakashihodia dia ‘tena diakashikikɛma di’ase wedja’ diakatatɛ l’elanyelo ka Jerusalema lo 607 N.T.D. ndo ‘tena’ sɔ diaki l’edja k’ɛnɔnyi 2520. Oma lɔkɔ, vɔ wakayeyaka dia 1914 aki ekomelo ka ‘tena diakashikikɛma di’ase wedja.’ Vɔ wakayeyaka nto dia 1914 aki etatelo k’ekomelo ka dikongɛ nɛ dia akambo. Oko weyɛ ombeki wa Bible, onde wɛ koka nembetshiya l’ekimanyielo k’Afundelo woho wakambema akumi dia tana datɛ dia 1914?c

7. Avɛsa akɔna wakokimanyiya dia mpotɔ etatelo, edja ndo ekomelo ka tena esambele diatɛkɛtama lo dibuku dia Danyɛlɛ?

7 Dikambo dikina di’ohomba efula fundama lo dibuku dia Danyɛlɛ. Lam’ele Jehowa akakambe la Nkumekanga Nɛbukadinɛza dia ndanya Jerusalema l’etatelo ka ‘tena diakashikikɛma’ lo 607 N.T.D., Nde akasholɛ owandji ɔsɔ dia wedja wakahombe tetemala la ndjalɔmbɔla vɔamɛ aha l’ekimanyielo ka Nzambi l’edja ka tena esambele. (Ezekiyele 21:26, 27; Danyele 4:16, 23-25) Edja ka ngande kele la tena esambele sɔ na? Lo ndjela Enyelo 11:2, 3, ndo 12:6, 14, tena sato l’etenyi ekɔ yɛdikɔ ya nshi 1260. Ɔnkɔnɛ, tena esambele pombaka mbɔsa yɛdikɔ shɔ mbala hiende lâsɔ mbishaka nshi 2520. Onde ɔsɔ ekɔ ekomelo katɔ? Kema, nɛ dia Jehowa akasha omvutshi Ezekiyɛlɛ lakasɛnaka lo nshi ya Danyɛlɛ yoho ya nembetshiya dikambo dia didjidji sɔ ate: ‘Lushi ɔtɔi l’ɔtɛ w’ɔnɔnyi ɔtɔi, lushi ɔtɔi l’ɔtɛ w’ɔnɔyi mbele kɛnɛ kambomokosha.’ (Ezekiyele 4:6) Ɔnkɔnɛ, tena esambele la dia monga lo mɛtɛ la yɛdikɔ y’ɛnɔnyi 2520. Lo kamba la 607 N.T.D. oko etatelo ndo ɛnɔnyi 2520 oko edja kakahombe mbeta, sho koka mɛna l’ekomelo dia tena diakashikikɛma sɔ diakahombe komɛ lo 1914.

“Etena k’ekumelu” kamboshikikɛma

8. Tolembetelo takɔna takokayɛ shila tɛnya di’awui wa kɔlɔ wa l’andja wakatamanya oma ko 1914?

8 Awui weta l’andja oma ko 1914 toshikikɛka dia eokelo k’omaso la mboka la diko k’oma lo ɛlɔngɛlɔ k’akambo wa lo tena dia lo Bible kekɔ mɛtɛ. Yeso ndamɛ akate di’ata, hemɔ ndo ndjala yayoyala lo “ekumelu k’etena kene.” (Mateu 24:3-8; Enyelo 6:2-8) Kɛsɔ mɛtɛ kakɛnama tatɛ lo 1914. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akakotsha awui akina, lo mbuta dia nshi yakɔ otshikitanu wayɛnama lo waonga w’anto l’am’asa onto la onyande. Olembetshiyelo ande w’etshikitanu wɛnaso sho tshɛ waki mɛtɛ shikaa.​—2 Timote 3:1-5.

9. Kakɔna kata waa nomb’ewo lo kɛnɛ kendana l’awui weta l’andja oma ko 1914?

9 Onde ‘awui wa l’andja ɔnɛ’ wakatshikitana mɛtɛ oma ko 1914? Lo dibuku La génération de 1914 (angl.), Prɔfɛsɛrɛ Robert Wohl mbutaka ate: “Wanɛ wakasɛnɛ lo nshi ya ta wekɔ lo tetemala la mbetawɔ ɔnɛ andja ɔmɔtshi wakakomɛ ndo andja okina wakatatɛ lo Ngɔndɔ k’Enanɛi 1914.” Dia shikikɛ dui sɔ, Dɔkɔtɛlɛ Jorge Alberto Costa e Silva, ɔnɔmbɔdi wendana la hemɔ ya l’ɔtɛ lo Organisation mondiale de la santé, akafunde ate: “Tekɔ lo sɛna lo tena dia wolo efula, diele l’etshikitanu watasalema esadi esadi ndo l’ekiyanu wele atɛnamaka ndoko lushi l’ɔkɔndɔ w’ana w’anto.” Onde dikambo sɔ mbɛnayɛ wɛmɛ?

10. Ngande watɛnya Bible kiɔkɔ y’awui wa kɔlɔ wataleke ndana l’andja oma ko 1914?

10 Onto akɔna lele lo kiɔkɔ y’awui wa kɔlɔ wataleke ndana l’andja na? Enyelo 12:7-9 mbisholaka onto akɔ lo mbuta ɔnɛ: “Ta diaki l’ulungu. Mikaele [Yeso Kristo] la andjelo andi wakatshu dia ntolosha ului [Satana Diabolo] ako ta. Ului ako la andjelo andi wakalo ta. Keli vo kumbaleka wulu; vo kuntana dihuli ntu l’ulungu. Wakakadja ului ako a wuki w’edjedja. . . ukeshi a wa la kete tshe.” Ɔnkɔnɛ, Satana Diabolo mbele lo kiɔkɔ y’efutanu ndo wotshanyelo ande oma l’olongo lo 1914 akela “fono . . . la kete ndu l’ashi a wuki ne dia uhimbanyi akayi lenyu. Ndi eko la kele ka wuki; ndi mbeyaka ati: Etena ka[nde] kambusukana.”​—Enyelo 12:10, 12.

Woho wayokomɛ dikambo

11. (a)Toho takɔna takamba la Satana dia minganyiya “wa la kete tshe”? (b) Lo welo akɔna wa lânde wadja Satana wakotola ɔpɔstɔlɔ Paulo yambalo?

11 Oko weya Satana dia ekomelo kande kaya suke oma ko 1914 nde amboleka mbidja welo dia minganyiya “wa la kete tshe.” Mbala tshɛ, Satana mbele l’ɔkɔngɔ w’ahole wa tɔkɛnyɔ wa l’andja, nde mbadja ewandji wa l’andja ɔnɛ ndo wanɛ watondja etshikitanu lo lɔyɛnga ndo mbawatɛ kɛnɛ kahombawɔ sala. (2 Timote 3:13; 1 Joani 5:19) Oyango ɔmɔtshi wele lande ekɔ wa kesa anto dia vɔ kanyiya ɔnɛ yoho yande ya nɔmbɔla koka mbaela ki ka mɛtɛ. Lo tshɛ kawɔ, akambo wa kashi wadianganyande wekɔ la shɛngiya y’efula le anto, nɛ dia anto wekɔ lo tatetemala la monga l’elongamelo di’ɔnɛ akambo wayɔlɔngɔswama kânga mbɛnamawɔ dia wekɔ lo taleke monga kɔlɔ. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akate dia la ntondo ka dikongɛ nɛ di’akambo ndanyema, ayɛnamaka hwe di’awui wa kashi waki Satana wambodiangana. Nde akafunde ate: “Lam’ata antu vati: Eko ki la lutui tshitshi, ku elanyelu ka shashimuya kayuya le wo, uku atuyakaka lono le umuntu leli la diemi; vo hawuhanda nduku yema.”​—1 Tesalonika 5:3; Enyelo 16:13.

12. Welo akɔna wadjama dia mbela ki lo nshi yaso nyɛ?

12 L’ɛnɔnyi weke ka mbeta, ase pɔlitikɛ wambokamba mbala efula la tɔtɛkɛta “ki la lutui tshitshi” dia mɛnya dikongelo di’otshikitanyi diasala anto. Wakate dia 1986 aki Ɔnɔnyi wa Ki l’Andja w’Otondo kânga mbele ɔnɔnyi akɔ komonga woho wakawate ɔsɔ. Onde welo wakadje ewandji ɛsɔ ekɔ ekotshamelo ka 1 Tesalonika 5:3, kana Paulo akatɛkɛtaka dia dikambo dimɔtshi dia lânde diendana l’ekambokambo kɛsɔ diayeyama l’andja w’otondo?

13. Etena kakate Paulo dia wotelo wa “ki la lutui tshitshi,” nde akɛdika elanyelo kahomba ndjela la ɛngɔ kakɔna ndo wetshelo akɔna wakokaso kondja oma lɔkɔ?

13 Lam’ele mbala efula prɔfɛsiya ya lo Bible manemaka fundo paka l’ɔkɔngɔ wa ekotshamelo kayɔ kana etena katatɛyɔ kotshama, tayohomba kongɛ dia mɛna kɛnɛ kayosalema. Diakɔ mɛtɛ, diakɛdika Paulo elanyelo ka shashimoya kayoyela wotelo w’ɔnɛ “ki la lutui tshitshi” la lɔnɔ la womoto lele la diemi. L’edja ka suke la ngɔndɔ divwa, womoto kongɛka eotwelo k’ɔna layahame lo dikundju diande. Nde mbeyaka monga l’akoka wa mboka woho watoka doyi di’ɔnande kana woho wasukasukande lo dikundju. Nde mbeyaka mboka kânga woho wɔkɔmɔlande ekolo l’etei. Mbala efula, tolembetelo tɔsɔ tayoyalekaka mɛnama polo lushi layondoka olumatelo wa lɔnɔ, wɛnya dia dikambo diakandalongamɛka, mbut’ate eotwelo k’ɔna, kambokoka. Woho akɔ wâmɛ mbele ondo prɔfɛsiya ka wotelo wa “ki la lutui tshi” kambokotshamaka, koko, tɔ kayokonya l’ekambokambo ka shashimoya, ka pâ ndo kayoyokomɛ l’ɛtshɔkɔ, mbut’ate l’elanyelo ka dikongɛ nɛ di’akambo ndo etatelo k’andja w’oyoyo.

14. Lo woho akɔna wayɔlɔngama ekotshamelo k’akambo wa lo nshi yayaye?

14 Oyelo wa elanyelo ayonga wɔma wa mamba le Akristo wa kɔlamelo wayendaka dikambo sɔ. Ntondotondo, ewandji wa la nkɛtɛ (ɔlɔngɔswamelo wa pɔlitikɛ waki Satana) wayɔlɔsha wanɛ wasukɛ Babilɔna ka Woke (etenyi k’ɔtɛmwɛlɔ) ndo wayowalanya tshɛ. (Enyelo 17:1, 15-18) Ekambokambo kɛmɔtshi kayoyosalema, waolelo waki Satana wayokahana vɔamɛmɛ, etenyi kɛmɔtshi kayɔlɔsha etenyi kekina, ndo Satana honga la wolo wa nshimba dikambo sɔ. (Mateu 12:25, 26) Jehowa ayotshutshuya etema w’ewandji wa la nkɛtɛ ‘dia vɔ kotsha kanyi yande,’ dia minya atunyi ande w’ɔtɛmwɛlɔ oma la nkɛtɛ. L’ɔkɔngɔ wa ɛtɛmwɛlɔ wa kashi ndanyema, Yeso Kristo ayɔlɔmbɔla alembe wa l’olongo dia ndanya etenyi kekina katshikala k’ɔlɔngɔswamelo waki Satana tshɛ, mbut’ate amundji w’okanda ndo ewandji wa pɔlitikɛ. L’ekomelo Satana ndamɛ ayɔlɛmbiama. Ɔsɔ mbayonga ekomelo ka shimu ndo ka kɛnyɔ y’otale ya lo lɔyɛnga yayokoma l’ekomelo.​—Enyelo 16:14-16; 19:11-21; 20:1-3.

15, 16. Shɛngiya yakɔna yahomba monga la dako diata ɔnɛ ‘etena kambotshikala kaya ka nshila’ lo nsɛnɔ yaso?

15 Etena kakɔna kayosalema awui asɔ tshɛ na? Sho hateye lushi kânga wonya. (Mateu 24:36) Koko, sho pombaka mbeya dia ‘etena kambotshikala kaya ka nshila.’ (1 Koreto 7:29) Lâsɔ, ekɔ mɛtɛ ohomba dia sho kamba la wenya wambotshikala la lomba. Lo woho akɔna na? Oko wakalembetshiya ɔpɔstɔlɔ Paulo, sho pombaka ‘ndjâtshungwɛka etena k’ɔlɔlɔ’ dia sala akambo woleki ohomba ndo kitshakitsha wanɛ wele bu ohomba efula ndo sala dia lushi tshɛ monga ohomba. Lande na? “Ne dia nshi nye yeko kolo.” Ndo ‘dia mbeya lolango laki Jehowa’ le so, sho hatohombe shisha etena k’ohomba ka tshitshɛ kambotshikala kɛnɛ oshishashisha.​—Efeso 5:15-17; 1 Petero 4:1-4.

16 Lam’eyaso dia elanyelo kekɔ lo kongɛ dikongɛ nɛ tshɛ di’akambo di’otondo, shɛngiya yakɔna yahomba dikambo sɔ monga la diɔ le so l’onto ndo l’onto? Ɔpɔstɔlɔ Petero akafunde dia wahɔ aso ate: “Ne dia diango ne tshe diayolelo, ku dieli la nyu dia ndjala wuhu akona w’antu wayunyuyala lu akambu w’ololo tshe la w’ekila!” (2 Petero 3:11) Lâsɔ woho akɔna w’anto wahombaso monga mɛtɛ! Lo ndjela dako dia lomba diaki Petero, tekɔ l’ohomba (1) wa tetemala la menda kana lɔkɛwɔ laso lekɔ ekila ndo (2) shikikɛ dia etsha aso w’ohetoheto l’olimu waki Jehowa wekɔ lo kɛnɛmɔla nshi tshɛ ngandji kaso k’oma k’ɛse otema.

17. Tolonga takɔna taki Satana tahomba Akristo wa kɔlamelo tetemala la ndjalama?

17 Ngandji kokaso Nzambi ayotoshimba di’aha sho ndjakakatanya l’andja ɔnɛ l’ɔtɛ wa diangɔ diatokotola lɔkɔ. Lo menda kɛnɛ kayanga komɛ dikongɛ nɛ di’akambo, ekɔ wâle le so dia kotɔma esadi eto otsha lo djonga yatɔ y’oyangelo w’ɛngɛnɔngɛnɔ wa l’andja ɔnɛ. Kânga mbasɛnaso ndo mbakambaso l’andja ɔnɛ, sho pombaka ndjela dako dia lomba diatoshawɔ di’aha ndjatambiya tshavu l’andja ɔnɛ. (1 Koreto 7:31) Ɔnkɔnɛ, sho pombaka sala tshɛ dia ndjalama di’aha minganyiyama l’awui wa kashi wahandjɔnɛ l’andja. Andja ɔnɛ, hawototondoya dia tana kɛnɛ kahombama dia kandola ekakatanu awɔ. Vɔ hawototetemala ndjasukɛ vɔamɛmɛ pondjo pondjo. Lande na kakokaso shikikɛ dikambo sɔ? Nɛ dia Ɔtɛkɛta wa Nzambi wakasambiyama mbutaka ɔnɛ: ‘Andja ɔnɛ la nsaki yawɔ wekɔ lo tete, koko ɔnɛ latosalaka lolango la Nzambi ayotshikala pondjo.’​—1 Joani 2:17.

Kɛnɛ koleki dimɛna kekɔ lo ndjaye!

18, 19. Etshikitanu akɔna walongamɛyɛ l’andja w’oyoyo, ndo lande na kasunganande mɛtɛ kongɛ?

18 Kem’edja Jehowa ayonda hionge y’ekomelo dia kumiya la Satana nde l’anto ande. Oma lâsɔ, akanga wa kɔlamelo wayokondja panda l’ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo wayotatɛ la kɛnya l’andja ɔnɛ oko lo lɔyɛnga la tɔkɛnyɔ layotshikala pondjo. Ta hatɛnama nto lo lɔyɛnga la l’andja ɔnɛ; Nzambi ‘ayokomiya ata polo ndo lo tokoma ta nkɛtɛ.’ (Osambu 46:9) Lo dihole dia ndjala, ‘diangɔ dia ndɛ diayonga tshavutshavu la nkɛtɛ, ndo . . . ɔngɔnɛlɔ wa diangɔ wayonga woho w’anyanya.’ (Osambu 72:16) Mvudu ya kanu, apulushi, hemɔ y’oma l’awui wa dieyanelo, ohandjwelo w’awala, ndo terɔrismɛ ayoshila lo pondjo.​—Osambu 37:29; Isaya 33:24; Enyelo 21:3-5.

19 Waombo wa eohwelo wayonga hwe, ndo miliyɔ y’anto wayolɔ mbut’ate akɛnyi wa tɔkɛnyɔ wa lo lɔyɛnga la l’andja ɔnɛ efula wayonga nto la nkɛtɛ. Ande ɔngɛnɔngɛnɔ wayonga dia menda anto wa lo lɔlɔnga lɔmɔtshi wasangana nto kâmɛ la wa lo lɔlɔnga lokina ndo etena kele wanɛ wokana ngandji wambanganaka edja wayokumbatanɛ la wangasanu ndo la ngandji k’oma k’ɛse otema! L’ekomelo, onto tshɛ lele la lɔsɛnɔ ayɔtɛmɔlaka Jehowa. (Enyelo 5:13) Etena kayoshila etshikitanu ɛsɔ tshɛ, mbayotatɛ paradiso ka lo nkɛtɛ k’otondo. Ngande wayoyaoka l’ɔkɔngɔ wa wɛ sɛdingola awui asɔ na? Aha la tâmu, wɛ ayotshutshuyama dia mbuta ɔnɛ: ‘Aya edja efula kamomokongɛ dikambo nɛ, koko akasunganaka mɛtɛ dimi dikongɛ!’

[Nɔtɛ ya l’ɛse ka dikatshi]

a Lo dihole dikina, Paulo akatɛkɛta dikambo dia Akristo w’akitami w’esɔ ate wekɔ oko “endelu ka wa la kete, ndu lu ashu w’andjelu, ndu lu ashu w’antu.”​—1 Koreto 4:9.

b Ɛnyɛlɔ, lo kɛnɛ kendana la ‘nkumekanga ka la nɔrdɛ’ kɛnyishami lo Danyele 11:40, 44, 45, enda dibuku He Dja Yimba lo Prɔfɛsiya ka Danyɛlɛ!, lɛkɛ 280-281.

c Bible tɔamɛmɛ mɛnyaka dia Jerusalɛma yakalanyema ɛnɔnyi 70 la ntondo k’ase Juda waki lo lɔhɔmbɔ kalola l’ɔnɔnyi 537 N.T.D. (Jeremiya 25:11, 12; Danyele 9:1-3) Dia mbeya awui akina wendana la ‘tena diakashikikɛma di’ase wedja,’ enda lɛkɛ 86-88 la Comment raisonner à partir des Écritures, diakatondja Ɛmɛnyi wa Jehowa.

Ngande wayoyokadimola?

• Ngande wambɛnama mɛtɛ k’ɛtɛkɛta waki ɔpɔstɔlɔ Paulo wata ɔnɛ: ‘Awui wa l’andja ɔnɛ wekɔ lo tatshikitana’ lo nshi yaso?

• Ngande wɛnya ɛlɔngɛlɔ k’akambo lo tena ka lo Bible ekomelo ka ‘tena diakashikikɛma di’ase wedja’?

• Ngande washikikɛ otshikitanelo w’awui weta l’andja dia oma ko 1914 mbakatatɛ ‘nshi y’ekomelo’?

• Ngande wahomba wetshelo w’ɔnɛ ‘etena kambotshikala kaya ka nshila’ monga la shɛngiya le so?

[Osato wa lo lɛkɛ 30]

L’ekomelo, ehekesa dikambo kamboshɔ!

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto