BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w06 9/1 lk. 8-lk. 11 od. 11
  • Akambo w’ohomba w’oma lo etenyi ka sato ndo ka nɛi ka dibuku dia Esambu

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Akambo w’ohomba w’oma lo etenyi ka sato ndo ka nɛi ka dibuku dia Esambu
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2006
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • “DIMI NSUKANA LASUKI LA [NZAMBI] MBELI OLOLO”
  • (Osambu 73:1–89:52)
  • “NYUWUKAKI LUSAKA, NYUTUMBULAKI LUKUMBU LANDI”
  • (Osambu 90:1–106:48)
  • “Nyanduli [Jehowa]!”
  • Akambo w’ohomba w’oma lo etenyi ka ntondo ka dibuku dia Esambu
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2006
  • Akambo w’ohomba w’oma lo etenyi ka tanu ka dibuku dia Esambu
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2006
  • Akambo w’ohomba w’oma lo etenyi ka hende ka dibuku dia Esambu
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2006
  • Esambo Awui
    Bible—Ekadimwelo k’andja w’oyoyo
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2006
w06 9/1 lk. 8-lk. 11 od. 11

Ɔtɛkɛta wa Jehowa wekɔ la lɔsɛnɔ

Akambo w’ohomba w’oma lo etenyi ka sato ndo ka nɛi ka dibuku dia Esambu

LO DƆMBƐLƆ dimɔtshi diakasale omembi w’esambo otsha le Nzambi, nde akambola ate: “Wayoteketa dia ngandji kaye ka shikaa lu waumbu, kana dia kolamelu yaye l’udimu a pengandu?” (Osambu 88:11) Okadimwelo wekɔ ɔnɛ, kema. Hatokoke tombola Jehowa etena kavɔso. Tombola Jehowa ekɔ ɔkɔkɔ w’oshika wa sho tetemala nsɛna ndo monga la lɔsɛnɔ totshutshuyaka dia mbotombola.

Etenyi ka sato ndo ka nɛi ka dibuku dia Esambu, etenyi katatɛ lo Osambu 73 polo 106 toshaka ɛkɔkɔ w’eshika wa tombola Otungi ndo tshɔkɔla lokombo lande. Kanaka yimba lo esambo ɛsɔ fudiaka lowando laso lo ‘Ɔtɛkɛta wa Nzambi’ ndo totshutshuyaka dia sho ndeka mbotombola. (Heberu 4:12) La nsaki kɛsɔ, nyɛsɔ totate ntondo sɛdingola etenyi ka sato ka dibuku dia Esambu.

“DIMI NSUKANA LASUKI LA [NZAMBI] MBELI OLOLO”

(Osambu 73:1–89:52)

Esambu 11 wa ntondo wele lo etenyi ka sato wakafundama oma le Asafu kana oma le ase nkumbo kande. Osambu wa ntondo wa lo etenyi kɛsɔ mɛnyaka kɛnɛ kakashimbɛ Asafu diaha tokanyi ta kɔlɔ mbotakoya mboka. Nde akayɔsaka yɛdikɔ y’ɔlɔlɔ. Nde akembe ɔnɛ: “Keli dia dimi nsukana lasuki la [Nzambi] mbeli ololo.” (Osambu 73:28) Lo Osambu 74, nde ekɔ lo ndela lo dikambo di’elanyelo ka Jerusalɛma. Osambu 75, 76, ndo 77 mɛnyaka Jehowa oko Shushi yele la losembwe, Oshimbedi wele la memakana ndo Ɔnɛ latokaka alɔmbɛlɔ. Osambu 78 vusolaka nshi yakete y’ase Isariyɛlɛ tatɛ lo nshi ya Mɔsɛ polo ndo lo nshi ya Davidi. Osambu 79 tɛkɛtaka dia elanyelo ka tɛmpɛlɔ. Osambu 80 ekɔ dɔmbɛlɔ di’ekaloyelo k’ekambi wa Nzambi. Osambu 81 ekɔ dako dia kitanyiya Jehowa. Osambu 82 ndo 83 wekɔ alɔmbɛlɔ wa Nzambi ndanya toshushi ta kɔlɔ ndo atunyi Ande.

Osambo ɔmɔtshi waki ana wa Kɔra mbutaka ɔnɛ: “Lumu lami latukumbulaka ndjala lu seke di’etemwelo ka [Jehowa].” (Osambu 84:2) Osambu 85 ekɔ dɔmbɛlɔ dia Nzambi tshɔkɔla wanɛ wayokalola oma lo lɔhɔmbɔ. Osambo ɔsɔ mɛnyaka dia ɛtshɔkɔ wa lo nyuma ndeka ohomba efula oleki wahɔ wa lo emunyi. Lo Osambu 86, Davidi nɔmbaka Nzambi dia nde mbolama ndo mbêtsha. Osambu 87 watɛkɛta dia Siɔna ndo dia wanɛ wakotɔ lɛkɔ ndjelama la Osambu 88 wele dɔmbɛlɔ otsha le Jehowa. Osambu 89 tɛtɛka dia ngandji ka lɔsɛngɔ kaki Jehowa kakɛnyama lo sheke yakandadje la Davidi. Osambo ɔsɔ akembama oma le Etana, ondo nde aki pami kɛmɔtshi l’atei w’apami anɛi wa lomba wa lo nshi ya Sɔlɔmɔna.​—1 Khumi ya Dikanga 4:31.

Ekadimwelo lo ambola w’oma l’Afundelo:

74:13, 14​—Etena kakɔna kakatɛtshatɛtsha Jehowa ‘ɛtɛ wa nyama ya weke yele lo ashi a wake ndo ɛtɛ wa kɔndɛ? Bible mbelɛka “Farayo, khum’ekanga ka Edjibitu,” ɔnɛ “shimiamba latetamaka l’atei a ndjali yato.” (Ezekiyele 29:3) Kɔndɛ mbeyaka monga didjidji ‘di’anto wa wolo waki Farawɔ.’ (Osambu 74:14) Ondo ɔtɛtshɛtɛtshɛlɔ w’ɛtɛ awɔ ekɔ ɔlɛmbiɛlɔ waki Farawɔ ndo alembe ande etena kakatshungola Jehowa ase Isariyɛlɛ oma lo lɔhɔmbɔ la l’Edjibito.

75:4, 5, 10​—Lande na kahombaso mbewɔ lotamanya? Jehowa mbɔsaka ekambi ande wa mɛtɛ la nɛmɔ. Koko nde “ayukitshakitsha antu wa kolo.” Diakɔ diele, Nzambi tewolaka diaha sho ‘ndjadiya’ kana ndjasɛma. Sho pombaka mbɔsa ɛkɛndɛ watoshawɔ l’etshumanelo oko Jehowa mbatoshawɔ nɛ dia Nde ayɔsa anto w’ɔlɔlɔ la nɛmɔ.​—Osambu 75:7.

76:10​—Ngande wakoka “kele k’untu” tombola Jehowa? Etombelo w’ɛlɔlɔ kokaka monga etena katshika Jehowa di’anto toka kɛlɛ l’ɔtɛ weso ekambi ande. Oseka sui tshɛ diakoka tokomɛ kokaka tolowanya lo yoho mɔtshi. Jehowa tshikaka asui paka lo yɛdikɔ yakoka dui sɔ tosha wetshelo wa ngasɔ. (1 Petero 5:10) ‘Nzambi ayoyalɔtshiya kɛlɛ k’onto lo lokende.’ Ko kayotota naka tambovɔ l’ɔtɛ wa pâ shɔ? Dui sɔ nto koka tombola Jehowa nɛ dia wanɛ watɛna dia tambokikɛ la kɔlamelo tshɛ mbeyaka ndjotatɛ tombola Nzambi.

78:24, 25; nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi​—Lande na kelamɛ mana ɔnɛ “mbu ya nde y’uma l’ulungu” ndo ‘ma dia andjelo’? Ndoko dui dialembetshiya lo tɔtɛkɛta tɔsɔ ɔnɛ mana yaki ma dia andjelo. Yɔ yaki “ma di’uma l’ulungu” mbuta ate yɔ yakayaka oma l’olongo. (Osambu 105:40) Lam’ele andjelo kana “akanga a khudu utamanya” wekɔ l’olongo, etelo k’ɔnɛ ‘ma dia andjelo’ mbeyaka nembetshiya tsho dia Nzambi ladjasɛ l’olongo mbaki kiɔkɔ ya mana. (Osambo 11:4) Ondo Jehowa akakambe la andjelo dia mbisha ase Isariyɛlɛ mana lo yoho ya dihindo.

82:1, 6​—Waa na welɛwɔ “ditemolatemola” ndo “ana wa Khum’Ulungu”? Tɔtɛkɛta tɔsɔ tshɛ nembetshiyaka toshushi t’ana w’anto taki l’Isariyɛlɛ. Tɔtɛkɛta tɔsɔ kokaka mɛtɛ lam’ele vɔ waki tɛmba awui ndo enyimpala wa Nzambi.​—Joani 10:33-36.

83:2​—Tshɛkɛta ‘munyiya ɔtɛ w’onto’ alembetshiyayɔ? Jɛstɛ shɔ mɛnyaka monga suke dia ntsha dikambo, mbɔsa yɛdikɔ mbala efula dia ndɔ ta kana dia pɛnyahɛnya anto.

Wetshelo le so:

73:2-5, 18-20, 25, 28. Hatohombe kɔmiya ɔngɔnyi w’anto wa kɔlɔ ndo monga la ditshelo dia kɔlɔ diele oko vɔ. Anto wa kɔlɔ wekɔ lo mboka y’ɛsɛlɔ. Vɔ mɛtɛ ‘wayotshɔ otsha l’elanyelo.’ Ndo nto, welo wadjaso dia shidiya kɔlɔ wayokitaka tatala lam’ele mandji y’ana w’anto yele kema kokele hawotonya awui wa kɔlɔ. Lo ɛnyɛlɔ k’Asafu, tayɛnya dia tekɔ la lomba naka sho nyanga dia ndɔshana l’awui wa kɔlɔ lo ‘ndjasukanya la Nzambi’ ndo monga la diɔtɔnganelo dia ma ma la Nde.

73:3, 6, 8, 27. Sho pombaka ndjalama diaha monga la lotamanya, ofunu, lɔsɔkɔ ndo lokeso. Sho pombaka mbewɔ waonga asɔ oyadi kânga vɔ telaka ɛlɔlɔ ɛmɔtshi.

73:15-17. Etena katofukutanya awui amɔtshi lo yimba, sho pombaka mbewɔ dia mbutɛka anto akina awui akɔ. Nɛ dia ‘kɔndɔlɛ anto akina awui wa ngasɔ’ mbeyaka mbakɔmɔla. Diakɔ diele, sho pombaka kana yimba dimɛna dimɛna lo kɛnɛ kendana la ekiyanu aso ndo nyanga dia mbakandola lo sanganaka kâmɛ l’asekaso ambetawudi.​—Tukedi 18:1.

73:21-24. Monga la ‘lonyangu’ l’ɔtɛ w’ɔngɔnyi wɛnama wele la anto wa kɔlɔ ekɔ oko tekɔ lo sala akambo oko nyama. Sala ngasɔ ekɔ kɔlɔ, nɛ dia ɔsɔ ekɔ paka nɔmbwama la nsaki yaso. Lo dihole dia sala ngasɔ, sho pombaka nɔmbwama la alako waki Jehowa, lo monga l’eshikikelo dia Nde ‘ayotokimɛ lo lonya l’omi’ ndo ayotosukɛ. Ndo nto, Jehowa ‘ayotokonya lo lotombo,’ mbuta ate tayonga la diɔtɔnganelo dia ma ma la Nde.

77:6. Ndjakiyanya l’otema ɔtɔi di’akambo wa mɛtɛ ndo nyanga la yambalo tshɛ awui akɔ nɔmbaka wenya dia mbeka ndo dia kana yimba. Ekɔ ohomba efula sho ndjaombɛka yema y’etena ka sho mongaka shoamɛ lo nsɛnɔ yaso!

79:9. Jehowa mpokamɛka alɔmbɛlɔ aso, djekoleko etena kendanawɔ l’okidiamelo wa lokombo lande.

81:13, 16. Mpokamɛka dui dia Jehowa ndo kɛndakɛnda lo mboka yande kimanyiyaka onto dia tshɔkwama efula.​—Tukedi 10:22.

82:2, 5. Akambo wa kɔlɔ wambosutshasutsha “atshina tshe wa kete.” Sala awui aha la losembwe fukutanyaka wɔladi wa tshunda di’anto.

84:1-4, 10-12. Nɛmɔ diakɔsaka amembi w’esambo dihole di’ɔtɛmwɛlɔ waki Jehowa ndo woho wakawangɛnangɛnaka waɛsɛ w’olimu waki lawɔ ekɔ bɛnyɛlɔ di’amɛna diahombaso ndjela.

86:5. Sho kokaka mɛtɛ monga la lowando le Jehowa l’ɔtɛ wende ‘suke dia todimanyiya’! Nde nyangaka oseka djembetelo tshɛ yɛnya otshi wa kɔlɔ lamboyatshumoya yayowokimanyiya dia nde mboka kɛtshi.

87:5, 6. Onde wanɛ wayolɔ dia nsɛna lo Paradiso la nkɛtɛ wokeya nkombo ya wanɛ wayolɔ dia tɔsɛna l’olongo? Avɛsa anɛ mɛnyaka dia ondo dikambo sɔ kokaka salema.

88:13, 14. Okadimwelo lo dɔmbɛlɔ diaso diendana la okiyanu ɔmɔtshi mbeyaka tshimbatshimba yema nɛ dia Jehowa nangaka dia sho mɛnya dia sho ndjakimɔka mɛtɛ le nde.

“NYUWUKAKI LUSAKA, NYUTUMBULAKI LUKUMBU LANDI”

(Osambu 90:1–106:48)

Tende ɛkɔkɔ watombola Jehowa wele l’etenyi ka nɛi ka dibuku di’Esambu. L’Osambu 90, Mɔsɛ akɛnya otshikitanu wele l’asa “Khum’ekanga ka pundju” katoyalaka nshi tshɛ la onto lahasɛnɛ edja. (1 Timote 1:17) Lo ndjela Osambu 91:2, Mɔsɛ mbutaka dia Jehowa ekɔ ‘eshamelo kande ndo longele lande’ mbuta ate Nde kele Kiɔkɔ ya eshamelo kande. Esambo engana wayela lâsɔ tɛkɛtaka dia waonga w’amɛna efula waki Nzambi, tokanyi tande tahɛdimi la t’anto ndo di’etsha ande wa diambo. Esambo esato wayela tatɛka la ɛtɛkɛta w’ɔnɛ ‘Jehowa ndamɛ ambokoma nkumekanga.’ (Osambu 93:1; 97:1; 99:1) Etena katɛkɛta omembi w’esambo dia Jehowa ekɔ Otungi aso, nde tɔlɔmbaka ɔnɛ: “Nyuwukaki lusaka, nyutumbulaki lukumbu landi.”​—Osambu 100:4.

Ngande wahomba owandji woka Jehowa wɔma nɔmbɔla awui ande? Osambu 101 wakembama oma le nkumekanga Davidi toshaka okadimwelo lo dimbola sɔ. Osambu wayela totɛka dia Jehowa “atulungaka dombelo dia amenyi fono, [nde] hatutunaka dombelo diawo.” (Osambu 102:17) Osambu 103 kotolaka yambalo yaso lo ngandji ka lɔsɛngɔ kaki Jehowa ndo lo kɛtshi kande. Etena kakandatɛkɛtaka dia efula ka diangɔ diakatonge Nzambi la nkɛtɛ, omembi w’esambo akate ate: “[Jehowa] li, ndi elimu aye efula li! La [lo]mba mbakayêtungi tshe.” (Osambu 104:24) Esambo ehende wa komelo wa lo etenyi ka nɛi ka dibuku di’Esambu tombolaka Jehowa l’ɔtɛ w’etsha ande wa diambo.​—Osambu 105:2, 5; 106:7, 22.

Ekadimwelo lo ambola w’oma l’Afundelo:

91:1, 2​—‘Dihole dia woshɛshɛ dia Nkum’Olongo,’ kɛdikɛdi naa, ndo ngande wakokaso ‘mbidjasɛ’ lɔkɔ? Dihole sɔ ekɔ dihole dia didjidji di’ekokelo ndo dia lotui ntshitshi, mbuta ate dihole diatokokɛ oma lo wâle tshɛ wa lo nyuma. Dihole diakɔ diekɔ dia woshɛshɛ nɛ dia anto wahayaɛkɛ le Nzambi hawodieye. Jehowa mongaka edjaselo kaso etena kendɛso le nde oko eshamelo ndo longele laso, lo mbotombolaka oko wende Omboledi w’andja w’otondo ndo lo sambishaka lokumu l’ɔlɔlɔ lendana la Diolelo. Sho ndjaokaka dia sho kokamɛka lo nyuma nɛ dia sho mbeyaka dia Jehowa mongaka tena tshɛ suke dia tokimanyiya.​—Osambu 90:1.

92:12​—Lo yoho yakɔna ‘yatolowanaka’ anto w’ɔlɔlɔ ‘oko atoko’? Toko mbeyamaka dimɛna efula l’ɔtɛ wa mba yatondjayɔ. Onto l’ɔlɔlɔ ekɔ oko toko lo yoho nyɛ yele nde ekɔ osembɔki lo washo wa Jehowa ndo nde tetemalaka ntɔ ‘elowa w’amɛna,’ mbidja ndo etsha w’ɛlɔlɔ.​—Mateu 7:17-20.

Wetshelo le so:

90:7, 8, 13, 14. Mbala tshɛ, pɛkato yasalaso tolanyaka diɔtɔnganelo diasaso la Nzambi ka mɛtɛ. Nde mɛnaka pɛkato yasalaso lo woshɛshɛ. Koko, naka sho ndjatshumoya mɛtɛ ndo tshika ntsha awui wa kɔlɔ, Jehowa ayotɛdia dia sho mbetawɔma le nde, ‘lo tɔngɛnangɛna diɛsɛ oma lo ngandji kande ka lɔsɛngɔ.’

90:10, 12. Lam’ele lɔsɛnɔ lekɔ mondo, sho pombaka ‘mbadiaka nshi yaso.’ Ngande? Lo mongaka la ‘otema wa lomba,’ mbuta ate monga la lomba diaha mbetsha wetshetsha nshi yambototshikalɛ, koko kamba layɔ dia ngɛnyangɛnya Jehowa. Dui sɔ tɔlɔmbaka dia sho mbetsha awui wa lo nyuma lo dihole dia ntondo ndo kamba la wenya aso la lomba tshɛ.​—Efeso 5:15, 16; Filipi 1:10.

90:17. Sho pombaka nɔmbaka Jehowa dia nde shikikɛ “ulimu watutukambaka l’anya” ndo dia nde tshɔkɔla welo wadjaso lo olimu w’esambishelo.

92:14, 15. Lo mongaka ambeki w’eshika w’Ɔtɛkɛta wa Nzambi ndo lo nsanganaka mbala la mbala la ekambi wa Jehowa, esombe w’anto tetemalaka monga “l’ashi ndu l’akatshi w’eyuyu,” mbuta ate vɔ mongaka nge lo nyuma ndo wayongaka tena tshɛ ohomba l’etshumanelo.

94:19. Oyadi dui diakɔna diakoka ‘futanya tokanyi taso,’ wadielo ndo ekanelo ka yimba lo “sambelu” diele lo Bible ayotokeketsha.

95:7, 8. Mpokamɛ alako wele lo Afundelo, mbidja yimba lɔkɔ ndo monga suke dia mbakitanyiya ayotokokɛ diaha sho monga etema welo oko dive.​—Heberu 3:7, 8.

106:36, 37. Avɛsa anɛ kakatanyaka ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi la elambo walambolawɔ ɛdiɛngɛ. Dui sɔ mɛnyaka di’onto latɛmɔla dikishi mbeyaka ndjonga lo shɛngiya ya ɛdiɛngɛ. Bible tokeketshaka ɔnɛ: “Nyewo dikishi.”​—1 Joani 5:21.

“Nyanduli [Jehowa]!”

Esambo esato wa komelo wele lo etenyi ka nɛi ka dibuku di’Esambu kumiyamaka lo tokeketsha ɔnɛ: “Nyanduli [Jehowa]!” Ndo Osambu wa komelo wa lo etenyi kɛsɔ tatɛka la ɛtɛkɛta wa ngasɔ. (Osambu 104:35; 105:45; 106:1, 48) Ɔnkɔnɛ, etelo k’ɔnɛ: “Nyanduli [Jehowa]!” tanemaka mbala efula lo etenyi ka nɛi ka dibuku dia Esambu.

Tekɔ mɛtɛ la ɛkɔkɔ w’eshika wa tombola Jehowa. Osambu 73 polo 106 ambotosha awui efula wa sho kana la wɔ yimba ndo ndodia etema aso la lowando dikambo dia Shɛso lele l’olongo. Shi etena kakanaso yimba lo kɛnɛ tshɛ katosalɛ Jehowa kakianɛ ndo kayondotosalɛ lo nshi yayaye, sho tshutshuyamaka dia ‘mbotombola’ la wolo aso tshɛ?

[Osato wa lo lɛkɛ 8]

Lo ɛnyɛlɔ ka Asafu, sho kokaka ndɔshana la awui wa kɔlɔ lo ‘ndeka ndjasukanya la Nzambi’

[Osato wa lo lɛkɛ 9]

Farawɔ akalɛmbiama lo Ndjale ka Beela

[Osato wa lo lɛkɛ 9]

Onde wɛ mbeyaka lande na kelɛwɔ mana ɔnɛ: ‘Ma di’akanga a nkudu otamanya’?

[Osato wa lo lɛkɛ 11]

Kakɔna kakoka tokimanyiya dia kitshakitsha ‘tokanyi taso tatofukutanya’?

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto