Ɛtshɔkɔ Kana Mananu—Diɛnyɛlɔ Le So Ɛlɔ Kɛnɛ
‘Akambo asɔ tshɛ wakâkomɛ dia mbisha diɛnyɛlɔ le anto akina, ndo vɔ wakafundama dia tewola, sho wanɛ wasɛna l’etena ka suke la komelo.’—1 KORETO 10:11.
EHOMƆ kɛmɔtshi ka lowolo kokaka tatɛ mbɔtɔ matadi ko ndoko onto lɛna nɛ dia mukubu kitama lâdiko. Tena dimɔtshi mbeyaka mbeta la ntondo ka matadi akɔ ndjɛnama lâdiko. Woho akɔ wâmɛ mbakoka waonga la nsaki ya l’otema w’onto tatɛ ndana edja efula la ntondo k’olanelo ɔsɔ ndjêla akambo wa mamba wa kɔlɔ kana ndjɛnama oma le anto akina. Oko weyaso ɔnɛ kanga lomba toshishimaka ehomɔ kande dia mɛna kana matadi ambomɛ mbɔtɔ lɔkɔ, ɔnkɔnɛ naka ndo sho shishimaka etema aso dimɛna ndo nɔngɔsɔlaka etema akɔ l’etena kasungana, kete ondo tayolama kɔlamelo yaso y’Akristo. Kɛdikɛdi, sho kokaka kondja ɛtshɔkɔ w’oma le Nzambi ndo mbewɔ mananu y’oma le nde. Amɔtshi mbeyaka fɔnya ɔnɛ ɛtshɔkɔ la mananu yakawate dia komɛ Ase Isariyɛlɛ bu ohomba efula le wanɛ wasɛna lo nshi y’ekomelo ka dikongɛ di’akambo nɛ. (Jashua 8:34, 35; Mateu 13:49, 50; 24:3) Ko tete aha ɔsɔku. Sho kokaka kimanyiyama efula oma lo diɛnyɛlɔ diatewola dia kɛnɛ kakasale Ase Isariyɛlɛ, oko wofundamidiɔ lo 1 Koreto tshapita 10.
2 Ɔpɔstɔlɔ Paulo ekɔ lo mbɛdika Ase Isariyɛlɛ wakalɔmbwamaka oma le Mɔsɛ la Akristo walɔmbwama oma le Kristo. (1 Koreto 10:1-4) Kânga mbotokoka Ase Isariyɛlɛ mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya Daka, ‘Nzambi kɔngɛnangɛna efula ka l’atei awɔ, omalɔkɔ mbakawavu l’oswe wa shɛnga.’ Diɔ diakɔ diakatɛ Paulo anyande Akristo ate: “Akambu aso wakayala [oko diɛnyɛlɔ, “NW”] le su, dia ntewula, diaha shu ndjala la saki y’akambu wa kolo uku akiwo la saki.” (1 Koreto 10:5, 6) Nsaki fulanɛka l’atei w’otema, ɔnkɔnɛ sho pombaka mbidja yimba lo diɛnyɛlɔ diashila Paulo dia tewola.
Wambotewola di’Aha Sho Tɛmɔla Dikishi
3 Ɔhɛmwɛlɔ wa ntondo watosha Paulo v’ɔnɛ: “Tanyuyalaki atemodi wa dikishi uku aki amotshi; uku ambufundama ati: Antu wakadjase ne dia nde la no, wakunela dia nkenya.” (1 Koreto 10:7, sho mbɛnganyisha alɛta ango.) Ɛnyɛlɔ kɛnɛ katewola mɛnyaka woho wakayokalola Ase Isariyɛlɛ lo yoho ya lɔsɛnɔ y’Ase Edjibito ndo woho wakawayosalaka ekishi ka yana ya ngɔmbɛ ya paunyi dia kitɛmɔla. (Etumbelu tshapita 32) Ombeki Stɛfano akɛnya etshina ka dikambo diakɔ lam’akandate ate: “Watshesu kunkitanyiya aui [wa Mɔsɛ, ɔkɛndji wa Nzambi], keli wakûsukula. Etema awo wakakalula l’Edjibitu. Vo wakatela Arona vati: Ututsheli ditemolatemola dia ntsho la ntundu kasu. Ne dia shu hateyi okone wambuyala Mose one lakatutundja uma lu kete y’Edjibitu. Lu nshi sho, vo wakatshi efanelu k’osongo a ngombe, wakalambula ekishi kako elambu. Vo wakangenangena dia elimu w’anya awo.” (Etsha 7:39-41) Tolembete dia, ‘l’atei w’etema awɔ’ mbakombe Ase Isariyɛlɛ w’ɛtɛ wolo nsaki yakayâkonyaka lo vɔ ndjɔtɛmɔla dikishi. “Vo wakatshi efanelu k’osongo a ngombe, wakalambula ekishi kako elambu.” Lâdiko dia lâsɔ, vɔ “wakangenangena dia elimu w’anya awo.” Mbokɛmaka hwe dia, ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi akâkoholaka ndo akângɛnyangɛnyaka.
4 Edjibito wa nshi nyɛ mɛtɛ—andja ɔnɛ waki Satana—tɛmɔlaka weoho wa tɔkɛnyɔ tangɛnyangɛnya demba kana diendenda. (1 Joani 5:19; Enyelo 11:8) Andja ɔnɛ tɛmɔlaka ankɛnyi, amembi, akanga a lokumu l’akambo wa tɔkɛnyɔ ndo nɔshi diawɔ, mishiki awɔ, la tokanyi tele lawɔ lo dikambo dia tɔkɛnyɔ ndo dia tena dia ngɛnyangɛnya demba. Efula wakahembama dia ndjaɔtshiya la tshondo lo tɔkɛnyɔ ta ngɛnyangɛnya demba kana lo diendenda kânga mbatawɔ ɔnɛ: tekɔ lo tɛmɔla Jehowa. Etena kahombawɔ pangwɛ Okristo ɔmɔtshi l’ɔtɛ wa kɔlɔ kamondotsha, naka wɛ nɔnda tii, kete mbala efula wɛ kokaka mɛna ɔnɛ kiɔkɔ ya wɔdu ande wa lo nyuma ekɔ ɔnwɛlɔ a wanu, ɔnwɛlɔ wa wɛnyɛ, ndo woho wayangɛnyangɛnyande lo yoho mɔtshi yakoka fɔna l’ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi. (Etumbelu 32:5, 6, 17, 18) Tɔkɛnyɔ kana diendenda dimɔtshi bu kɔlɔ ndo ngɛnyangɛnyaka anto. Koko ɛlɔ kɛnɛ, mishiki efula wa l’andja ɔnɛ, nɔshi, wa filmɛ, ndo wa kasɛtɛ video mbishaka onto nsaki ya demba efula ya kɔlɔ.
5 Akristo wa mɛtɛ hawɔkɔ l’ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi. (2 Koreto 6:16; 1 Joani 5:21) Nyɛsɔ toyaendake onto l’onto di’aha sho ndjokoma angɛnyi wa tɔkɛnyɔ ta ngɛnyangɛnya demba kana wa diendenda diayokonyaka onto ɔtɛmɔdi wa dikishi ko ndjoyala la pâ katokondjaka onto naka nde amboyasha dia ndjangɛnyangɛnya lo yoho y’ase andja ɔnɛ. Naka tambotshikɛ tɔsɛngiya t’andja ɔnɛ dihole, kete nsaki la waonga wa kɔlɔ kokaka ndjoka ngelo lo yimba la l’otema aso aha la sho mbeya. Naka hatɔlɔngɔsɔdi awui asɔ, kete edja l’edja sho kokaka ‘ndjodiakema l’oswe wa shɛnga’ wele andja wa Satana.
6 Lo ndjela kɛnɛ kakasale Mɔsɛ lam’akatombe dikambo dia yana ya ngɔmbɛ ya paunyi, “ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ” ekɔ lo mbuta mɛtɛ ɔnɛ: “Akona eli lu leke la [Jehowa]? Ndi ayi le mi.” Naka sho mbɔsa tɛdikɔ ta wolo dia mɛnya ɔnɛ tambɛkama la wolo tshɛ lo lɛkɛ l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ, kete tayokoka shimbɛ nsɛnɔ yaso. Dioho dia Mɔsɛ di’Ase Lɛwi diakasale esadi esadi dia minya tɔsɛngiya ta kɔlɔ. (Mateo 24:45-47, NW; Etumbelu 32:26-28) Lâsɔ ndo wɛ lawɔ sɛdingolaka tɔkɛnyɔ tayɛ dimɛna dimɛna, mishiki wahokamɛyɛ, bande ya video yendayɛ, la akambo akina wa woho ɔsɔ. Naka diendenda diamboyɔsɔna diekɔ kɔlɔ lo yoho mɔtshi, kete ɔsa tɛdikɔ dia mbeta lo wedi wa Jehowa. Yaɛkɛ le Nzambi lo dɔmbɛlɔ ndo sala etshikitanu lo tɔkɛnyɔ la lo mishiki wasɔnayɛ, ndo lanya diangɔ diele wâle lo nyuma, oko akalanya Mɔsɛ yana ya ngɔmbɛ ya paunyi.—Etumbelu 32:20; Euhwelu k’Elembe 9:21.
7 Akokaso ntsha di’aha otema aso mbɔtɔ matadi na? Sho pombaka mbekaka Dui dia Nzambi l’etete ndo tshika akambo wa mɛtɛ wa lɔkɔ nyɔngɔmɛ lo timba la l’etema aso. (Romo 12:1, 2) Mɛtɛ, sho pombaka mbɔtɔka lo nsanganya y’Akristo esangɔ tshɛ. (Heberu 10:24, 25) Mbɔtɔ tsho lo nsanganya ko sukukala suka ekɔ oko kita mukubu lâdiko dia matadi. Dui sɔ mbeyaka tolengialengia lo tshanda mɔtshi, koko okakatanu wa l’etei hatoshila. Ko naka sho tayalɔngɔsɔlaki, kanaka yimba, ndo mbishaka kɔmatɛrɛ efula lo nsanganya, kete sho kokaka minya awui wa kɔlɔ wakoka kakatɛ l’otema aso wa didjidji. Dikambo sɔ diayotokimanyiya dia sho mamema Dui dia Nzambi, diayotokeketsha dia sho mbikikɛ awui wadja mbetawɔ kaso l’ehemba ndo dia sho monga “uku wane wahahumbi engo.”—Jakoba 1:3, 4; Tukedi 15:28.
Wambotewola di’Aha Sho Sala Monanyi
8 Lo ɛnyɛlɔ kande ka hende, Paulo ekɔ lo tolaka ate: “Tatunanaki uku akatshi amotshi, ku wakavu nunu [akumi ahende l’asato, NW] lushi lame.”a (1 Koreto 10:8) Lanɛ, ɔpɔstɔlɔ Paulo akatɛkɛtaka di’etena kakakɔlama Ase Isariyɛlɛ la ntondo ka tozambizambi ta kashi ndo ‘kakawasale awui a mindo vɔ la ana wa amato w’Ase Mɔaba.’ (Walelu 25:1-9) Dilanya di’awui a mindo wa dieyanelo ele nyɔi! Naka wɛ tetemalaka monga la tokanyi ndo la nsaki y’awui a mindo, kete wɛ ekɔ oko onto latshika otema ayɛ “mbɔtɔ matadi.” Yeso akate ate: “Nyu nyakuki diui diakawati vati: Tunanaki luseka. Keli dimi lambunyutela nti: Untu tshe [latetemala menda omoto ko ambôkombola, NW] ndi ambunana la ndi l’utema.”—Mateu 5:27, 28.
9 Kɛnɛ kakasale andjelo wakatɔmbɔkɔ la ntondo ka Mvula k’Elola lo nshi ya Nɔa oma lo tokanyi tawɔ ta kɔlɔ mɛnyaka akambo wa kɔlɔ watosalemaka naka onto ‘tetemala menda omoto ko mbokombola.’ (Etatelu 6:1, 2) Ohɔ nto dia, dikambo dimɔtshi dioleki tshɛ lonyangu lo lɔsɛnɔ la Nkumekanga Davidi diakasalema nɛ dia nde akatetemala menda omoto ɔmɔtshi la mposa ka kɔlɔ. (2 Samuele 11:1-4) Lo yoho yotshikitanyi, Jɔbɔ, kanga losembwe ndo pami kaki la wadi, ‘akadje la asho ande sheke di’aha shishima osekaseka w’emuma,’ ɔnkɔnɛ nde akewɔ awui a mindo ndo akalame kɔlamelo yande. (Jobo 31:1-3, 6-11) Asho aso wekɔ oko adidishi w’otema aso. Oma l’otema wa kɔlɔ mbatotombaka awui efula wa kɔlɔ.—Mako 7:20-23.
10 Naka sho kitanyiya ɛtɛkɛta wa Yeso ɛsɔ, kete hatototshika tokanyi ta kɔlɔ tâhemɛ lo mendaka wa filmɛ yɛnya etakataka w’anto la awui wa dieyanelo kana lo monga la tokanyi ta sala awui a mindo la onyaso Okristo, onyaso la l’olimu, kana l’onto okina tshɛ. Matadi hamɔ oma lo lowolo naka wɛ pɛlɔla tsho lo dihole diɔtwɛwɔ. Ɔnkɔnɛ, tɔhɛlɔlake tokanyi la nsaki ya kɔlɔ oko onto lakɛnya ndo lɔ̂sa akambo akɔ oko towuiwui t’anyanya. Ɔsa tɛdikɔ ta wolo dia wɛ minya tokanyi la nsaki y’awui a mindo. (Ɛdika la Mateu 5:29, 30.) Paulo ekɔ lo ndaka anyande ambetawudi ate: “Nyudiaki [tenyi dianyu dia demba diele la nkɛtɛ lo akambo anɛ, NW]: munanyi, akambu wa mindu, saki ka dimba, lulangu la kolo, okomiya, weli otemwelo wa dikishi. Dia akambu ane, kele ka [Nzambi, NW] atuyakaka le akanga w’uhedia.” Eelo, lo akambo wele oko monanyi la loseka, ‘nkɛlɛ ka Nzambi kekɔ lo ndjaye’ oko djembetelo ya mananu k’oma le nde. Ɔnkɔnɛ, sho pombaka ‘ndjaka’ tenyi diaso dia demba lo kɛnɛ k’endana l’awui asɔ.—Kolosai 3:5, 6.
Wambotewola di’Aha Sho Tɔmbɔkɔ ndo Kiyanaka
11 Paulo ekɔ lo tewola nto ate: “Tatuhimbaki Khumadiondjo uku akatshi amotshi, ku wakavu l’elui.” (1 Koreto 10:9) Lam’akiwɔ lo lɔkɛndɔ la pâ suke l’olelo w’Ɛdɔmɛ, Ase Isariyɛlɛ “[wakatɛkɛta kɔlɔ lo lokombo la Nzambi, NW] la Mose vati: Okoko wana wakanyatutundja uma l’Edjibitu dia shu ndjuvo l’usui wa shenga? Ma kema ndu ashi kema, akundju asu wambutuna ma dia shoko ne,” mana yakawawashaka lo dihindo shɔ yakawataka ngasɔ. (Walelu 21:4, 5) Ohokanyiya dikambo sɔ! Ase Isariyɛlɛ asɔ “wakatɛkɛta kɔlɔ lo lokombo la Nzambi,” ko mbutaka ndo ɔnɛ tambohetsha diangɔ diatoshande!
12 Oma lo woho wakawakiyanaka, Ase Isariyɛlɛ wakadjaka lotutsha la Jehowa l’ohemba. Vɔ wakalongola dilanya, nɛ dia Jehowa akatome elui wa nɛngɔ l’atei awɔ ko anto efula wakavu la nɛngɔ y’elui. L’ɔkɔngɔ w’anto ndjatshumuya ko Mɔsɛ mbalɔmbɛ, sui diakayokomɛ. (Walelu 21:6-9) Mɛtɛ, dikambo sɔ pombaka monga oko ɛnyɛlɔ le so di’aha sho monga la yimba ya tɔmbɔkɔ ndo ya kiyanaka, djekoleko otsha le Nzambi ndo lo tɛdikɔ tande ta Teokrasi.
Wambotewola di’Aha Sho Ngunangunaka
13 Lam’akandashilaka ɛnyɛlɔ kande ka komelo k’endana l’Ase Isariyɛlɛ lam’akiwɔ l’oswe wa shɛnga, Paulo akafunde ate: “Tanyungunangunaki uku akangunanguna amotshi, ku wakavu l’anya w’Unanyishi.” (1 Koreto 10:10) Ɔtɔmbɔkwɛlɔ wakayala lam’akɔnyɔla Kɔra, Datana, Abirama la anto awɔ tɛdikɔ ta Teokrasi ko pangakalɛ Mɔsɛ la Arɔna. (Walelu 16:1-3) L’ɔkɔngɔ w’atɔmbɔki asɔ ndjakema, Ase Isariyɛlɛ wakamɛ ngunanguna. Vɔ wakasale ɔsɔku nɛ dia vɔ wakatatɛ kanyiya ɔnɛ atɔmbɔki asɔ wakadiakema odiakemadiakema. Walelu 16:41 mbutaka ɔnɛ: “La wedi a pindju, ului tshe w’asi Isariyele wakangunangunela Mose la Arona vati: Nyu mbakadiaki antu wa [Jehowa].” Etombelo wakayala oma lo woho wakawɔnyɔla losembwe lakakotshama l’etena kɛsɔ ele, Ase Isariyɛlɛ 14 700 wakavu la sui diakatome Nzambi.—Walelu 16:49.
14 L’eleko ka ntondo T.D., ‘amɔnyɔdi wa Nzambi’ wakasɔsɔmɛ l’atei w’etshumanelo k’Akristo waki embetsha wa kashi ndo akanga w’engunungunu. Anto asɔ ‘wakɔnyɔlaka lowandji ndo wakatɛngaka akanga a lotombo,’ mbuta ate apami w’akitami waki l’ɔkɛndɛ wa lo nyuma wa namaka etshumanelo. Lo dikambo di’ɛtɔlɔki ɛsɔ wakɔnyɔlaka Nzambi, ombeki Judɛ akate nto ate: “Antu ane watungunangunaka, watukiyanaka watuyelaka saki yawo.” (Jude 3, 4, 8, 16) Ɛlɔ kɛnɛ, anto amɔtshi ndjongunangunaka nɛ dia vɔ tshikaka dionga dia kɔlɔ lo nyuma pama l’etema awɔ. Mbala efula, vɔ mbidjaka yimba paka lo dikɔmɔ dia wanɛ walama etshumanelo ko tatɛka mbangunɛngunɛ. Dionga diawɔ dia ngunangunaka la kiyanaka mbeyaka ndjokoma polo ndo lo mɔnyɔla ekanda watondja ‘ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo.’
15 Bu kɔlɔ mumbola wembola ɛmɔtshi w’endana l’akambo wata Afundelo naka wembola akɔ ndja oma k’ɛse otema. Ko ayotosala naka tamboyonga la yimba ya kɔlɔ yakɛnama wonya wakatasawolaka l’angɛnyi aso wa mamba asawo wa mbidjaka awui amɔtshi tâmu kana wa mɔnyɔlanaka na? Ayoleka ɔlɔlɔ sho ndjambola ɔnɛ: ‘Lende ayotokomɛ dikambo nɛ? Onde hatonga ɔlɔlɔ efula tshika ngunanguna ko nɔmba Nzambi la ndjakitshakitsha tshɛ dia nde tosha lomba?’ (Jakoba 1:5-8; Jude 17-21) Ondo Kɔra, Abirama l’anto wakatawayelaka, wanɛ wakatɔmbɔkwɛ Mɔsɛ la Arɔna, wakashikikɛka ɔnɛ tokanyi tawɔ taki ɛlɔlɔ ko vɔ kɔsɛdingola ndo kɛnɛ kakâtshutshuyaka oma ka tshina di’etema awɔ. Ko tete vɔ wakayakesaka. Ngasɔ mbakayakesaka ndo Ase Isariyɛlɛ wakangunanguna lam’akalanyema Kɔra la atɔmbɔki akina. Mɛtɛ, ekɔ ɔlɔlɔ sho kanaka la diɛnyɛlɔ dia ngasɔ lomba dia diɔ totshutshuya dia sho sɛdingola nsaki ya l’etema aso, dia sho tshika ngunanguna kana kiyanaka, ndo mbetawɔ Jehowa tɛ̂dia!—Osambu 17:1-3.
Ɔsa Wetshelo Kele Okondja Ɛtshɔkɔ
16 L’ɛlɔmbwɛlɔ ka Nzambi, Paulo ambodihiya nsango yande y’ɔhɛmwɛlɔ la dako nɛ ate: “Mpokoso nyɛ yakaatombɛɛ dya mbisha dyɛɛnyɛɛlɔ lee ankina; yɔ yakafundama dya ntɔhɛmɔla, dikambo sho teekɔ lo nsɛna l’etena ka nsuke la nkomeelo. Ɔnkɔɔnɛ, ɔnɛ lakana ate memala mbeemadimi, aambaale atokondɔkɔ omuse.” (1 Kɔrɛntɛ 10:11, 12, Dyookaneelo dy’oyooyo) Nyɛsɔ tɔsake dihole diele laso l’atei w’etshumanelo k’Akristo la nɛmɔ efula.
17 Oko wahakɔhɛ lowolo la mbɔtɔ matadi, woho akɔ wâmɛ mbeso sho tokanula t’Adama, otshi wa pɛkato, takahowɔ mbekelo kana mposa ka ntsha kɔlɔ. (Etatelu 8:21; Romo 5:12) Ɔnkɔnɛ, hatohombe kɔmɔ otema naka tamboka ɔnɛ saki ka kɔlɔ kamboya l’otema aso. Koko tɔ̂shi tɛdikɔ ta wolo. Naka lowolo kitshama lo lɔpɛpɛ la tshitshi lalilɔya la tɔpɔpɔ t’ashi, kana lo dihole dimɔtshi diele tangangɔ takoka lidja matadi, kete matadi ayolilɛ esadi esadi. Woho akɔ wâmɛ mbahombaso mbewɔ ahole wele “lopepe” la l’andja waki Satana, kâmɛ la tɔkɛnyɔ kana diendenda dia lɔkɔ dia mindo, la awui a mindo wambekɔnɛ ndo nsaki ya kɔlɔ ya lo yimba.—Efeso 2:1, 2.
18 Jehowa akasha anto ehomɔ ka vɔ nshika ekolo la ntondo ka nsaki ya sala kɔlɔ yakatahowɔ. Nde akakimɔ Ɔnande ɛtɔi lakandote ate kele wanɛ wele la mbetawɔ le nde wakondja lɔsɛnɔ la pondjo. (Joani 3:16) Naka tayoyela Yeso lo nna ndo lo nna ndo monga la lonto lele oko la Kristo, kete tayonga tshondo y’ɔtshɔkɔ le anto akina. (1 Petero 2:21) Ndo nto, hatotodjama mananu koko tayolongola ɛtshɔkɔ w’oma le Nzambi.
19 Ɛlɔ kɛnɛ, kânga mbakokaso sala munga oko Ase Isariyɛlɛ wa lo nshi y’edjedja, tekɔ la Dui dia Nzambi di’otondo diakafundama dia tɔlɔmbɔla. L’atei a Dui diakɔ, sho mbekaka kɛnɛ kasalɛ Jehowa anto la waonga ande wakayɛnama lo diɛnyɛlɔ diakatotshikɛ Yeso, ‘ɛnamelo ka lotombo la Nzambi ndo efanelo ka shikaa ka woho Wênde.’ (Heberu 1:1-3; Joani 14:9, 10) L’ekimanyielo ka dɔmbɛlɔ la wekelo w’etete w’Afundelo, sho kokaka monga la “yimba ya Kristo.” (1 Kɔrɛtɔ 2:16, NW) Lam’ahomanaso l’akambo amɔtshi wadja mbetawɔ kaso l’ehemba, sho kokaka kimanyiyama lo menda diɛnyɛlɔ dia lo nshi y’edjedja dia l’Afundelo, djekoleko ɛnyɛlɔ koleki woke ka Yeso Kristo. Naka sho sala ɔsɔku, kete mananu y’oma le Nzambi hayotoya le so. Koko Jehowa ayotosalɛka ɔlɔlɔ ndo ayotɔtshɔkɔlaka pondjo pondjo.
[Footnote]
a Enda lo Tshoto y’Etangelo ya Lotena Eduwa 15, 1992, lɛkɛ 4 (lo Falase).
[Study Questions]
1. Oko watoshishimaka onto ehomɔ kande, ahombaso shishimaka ndo sho lawɔ?
2. Kakɔna kata 1 Koreto 10:5, 6 lo kɛnɛ kakakomɛ Ase Isariyɛlɛ l’oswe wa shɛnga?
3. Ngande wakatshe Ase Isariyɛlɛ pɛkato lo dikambo dia yana ya ngɔmbɛ ya paunyi?
4, 5. Naa ditshelo di’ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi diahombaso mbewɔ?
6. Tɛdikɔ takɔna ta wolo tahombaso mbɔsa lo dikambo dia diendenda kana dia tɔkɛnyɔ?
7. Ngande wakokaso kokɛ otema wa didjidji?
8-10. (a) Ɛnyɛlɔ kakɔna katawɔ lo 1 Koreto 10:8 dia tewola? (b) Ngande wakokaso kitanyiya ɛtɛkɛta wa Yeso wofundami lo Mateu 5:27, 28 ko kondja ɛlɔlɔ oma lɔkɔ?
11, 12. (a) Atewolawɔ lo 1 Koreto 10:9, ndo dikambo diakɔna diatawɔ lɔkɔ? (b) Ngande wahomba ɔhɛmwɛlɔ ɔsɔ waki Paulo tɔsɛngiya?
13. Dikambo diakɔna diatewolawɔ lo 1 Koreto 10:10, ndo ɔtɔmbɔkwɛlɔ akɔna wakalangaka Paulo mbuta lanɛ?
14, 15. (a) Naa pɛkato kɛmɔtshi kakasale ‘amɔnyɔdi wa Nzambi’ wakasɔsɔmɛ l’atei w’etshumanelo? (b) Wetshelo akɔna wakokaso kondja oma lo kɛnɛ kakakomɛ Kɔra?
16. Naa dui di’ohomba diele lo dako diofundami lo 1 Koreto 10:11, 12?
17. Ahombaso sala naka tamboka ɔnɛ saki kɛmɔtshi ka kɔlɔ kambɔtɔ l’otema aso?
18. Jehowa akandasale lo dikambo dia nsaki yele l’anto dia sala kɔlɔ?
19. Ɛlɔlɔ akɔna wakokaso kondja lo mendaka diɛnyɛlɔ dia l’Afundelo?
[Caption]
[Notɛ ka l’ɛsɛ ka dikatshi]
[Caption]
[Wembola]
[Caption on page 10]
[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 10]
Sho pombaka mbewɔ ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi naka sho nangaka Nzambi tɔtshɔkɔla
[Caption on page 12]
[Diombwɛlo di’osato wa lo lɛkɛ 12]
Oko wahomba onto minya matadi, tɔ̂shi tɛdikɔ ta wolo dia minya nsaki ya kɔlɔ oma l’etema aso
[Caption on page 14]
Okonde Ayôkadimola Na?
◻ Ngande wakokaso ndjela dako dia Paulo diatotɛ di’aha sho monga atɛmɔdi wa dikishi?
◻ Akokaso sala dia ndjela ɔhɛmwɛlɔ watosha Paulo di’aha sala monanyi?
◻ Lande na kahombaso mbewɔ dionga dia ngunangunaka ndo kiyanaka?
◻ Ngande wakokaso kondja ɛtshɔkɔ oma le Nzambi, koko aha mananu?