Lam’ayoya Yeso Lo Lotombo La Diolelo
“Amotshi wemadi lane, hawunganela nyoi ntundu watenyi On’a untu ayayi lu diulelu diandi.”—MATEU 16:28.
NSHI ngana tsho l’ɔkɔngɔ wa Pɛntɛkɔsta ka l’ɔnɔnyi wa 32, lo tena diaso nɛ, apɔstɔlɔ asato wa Yeso Kristo wakɛnyi ɛnɛlɔ kakiwɔ kokoka mbohɛ pondjo. Ɔkɔndɔ wakafundama l’ɛlɔmbwɛlɔ ka nyuma ka Nzambi mbutaka ɔnɛ: “Jesu akose Petero, Jakoba la Joani onangu Jakoba, akambela la wo vame l’ukungu w’utali. Ndi akahilo la ntundu kawo.”—Mateu 17:1, 2.
2 Ɛnɛlɔ kɛsɔ k’ohilwelo wa Yeso kakasalema l’etena k’ohomba efula. Yeso akatatɛ mbutɛ ambeki ande ɔnɛ nde ayanga tosoyama ndo todiakema la Jerusalɛma, koko vɔ wakokaka di’oko ɛtɛkɛta ande ɛsɔ wolo manema fundo. (Mateu 16:21-23) Ɛnɛlɔ kɛsɔ kakakeketsha mbetawɔ k’apɔstɔlɔ asato wa Yeso, wanɛ wakandalɔngɔsɔlaka lo dikambo dia nyɔi kande kaki suke ndo lo dikambo di’ɛnɔnyi w’olimu wa wolo la di’ehemba wakahombe ndjoya le etshumanelo k’Akristo. Onde ɛlɔ kɛnɛ sho kokaka mbɔsa wetshelo ɔmɔtshi oma lo ɛnɛlɔ kɛsɔ? Eelo, nɛ dia otondo wa dikambo diakɛnyamaka lo didjidji lo ɛnɛlɔ kɛsɔ diekɔ lo salema lo nshi yaso nyɛ.
3 Nshi shamalo la ntondo ka nde mpilɔ, Yeso akatɛ ambeki ande ate: “On’a untu ayuya lu lutumbu la Shi, ndi la andjelo andi, ku ndi ayufuta untu l’untu uku akandatshi.” Ɛtɛkɛta ɛsɔ wakahombe ndjokotshama lo ‘tena di’ekomelo k’andja ɔnɛ.’ Yeso akayota nto ate: “Mete kanyutelami nti: Amotshi wemadi lane, hawunganela nyoi ntundu watenyi On’a untu ayayi lu diulelu diandi.” (Mateu 16:27, 28; 24:3; 25:31-34, 41; Danyele 12:4) Ohilwelo wa Yeso wakayosalemaka dia kotsha ɛtɛkɛta ɛsɔ wakandayotaka l’ɔkɔngɔ.
4 Apɔstɔlɔ asɔ asato akawɛnyi mɛtɛ mɛtɛ na? Luka ekɔ lo kɔndɔla dikambo sɔ nganɛ: “Lam’akandalombaka [nde Yeso], elundji kandi akakadimo, dihondo diandi diakayala wema pesopeso la ngaingai. Ulungi, apami ahendi, wakasawulaka la ndi. Vo waki Mose la Elidja. Vo wakene lu lutumbu, wakateketa dikambu dia nyoi kakandayangi mvo la Jerusalema.” Oma lâsɔ, “dingi diakayi, diakâhutamela [vɔ apɔstɔlɔ]. Lam’akawoto lu dingi, vo wakuki woma. Ku diui diakayi uma lu dingi ati: On’ami one, osonami ami, nyuwukeli!”—Luka 9:29-31, 34, 35.
Mbetawɔ Kambokeketshama
5 La ntondo k’etena kɛsɔ, ɔpɔstɔlɔ Petero akashile mbuta ɔnɛ Yeso ekɔ ‘Kristo, Ɔna Nzambi kasɛna.’ (Mateu 16:16) Ɛtɛkɛta wakatɛkɛta Jehowa oma l’olongo wakashikikɛ dikambo sɔ, ndo ɛnɛlɔ k’ohilwelo wa Yeso aki ɛnyɛlɔ ka tshitshɛ ka oyelo wa Kristo lo lowandji ndo lo lotombo la Diolelo ko ndjolomboya anto l’ɔkɔngɔ. Ɛnɔnyi ndekana 30 l’ɔkɔngɔ w’ohilwelo wa Yeso, Petero akayofunda ate: “Shu kundjela ekondo w’uma lu yimba y’antu, lam’akatanyutela dia wulu la dia eyelu ka Khumesu Jesu Kristu, keli shu taki emenyi wa lutumbu landi lu ashu. Ne dia ndi akalungula kenemo la lutumbu uma le [Nzambi], Shesu, lam’akayi diui ne le ndi uma [lo lotombo la dimɛna hangɔnɛ] ati: On’ami la ngandji one, ndi atongenyangenyaka. Shu takuki diui so diakayi uma l’ulungu, lam’akisu kame la ndi l’ukungu w’ekila.”—2 Petero 1:16-18; 1 Petero 4:17.
6 Ɛlɔ kɛnɛ, mbetawɔ kaso, ndo tɔ lawɔ, keketshamaka oma lo kɛnɛ kakɛnyi apɔstɔlɔ asɔ asato. Lo mɛtɛ, akambo wakayosalema yema yema tatɛ oma l’ɔnɔnyi wa 32 T.D. L’ɔnɔnyi wa 33, Yeso akayovɔ ko akolɔ, akadɛ lo lonya l’omi laki She. (Etsha 2:29-36) Lo Pɛntɛkɔsta ka l’ɔnɔnyi ɔsɔ, “Isariyɛlɛ wa Nzambi” w’oyoyo akatongama, ndo olimu a woke w’esambishelo wakatatɛ salema, wakatatɛ la Jerusalɛma ko ndjodiangana lo tokoma ta nkɛtɛ l’ɔkɔngɔ diko. (Ngalatiya 6:16, NW; Etsha 1:8) Kombeta ndoko edja l’ɔkɔngɔ w’etena kɛsɔ, mbetawɔ k’ambeki wa Yeso kakayɔtɔ l’ehemba. Apɔstɔlɔ wakandama ndo wakakɔmama efula dikambo vɔ kombetawɔ tshika olimu w’esambishelo. Kem’edja, Stɛfano akayodiakema. Oma lâsɔ ko Jakɔba, ɔnɛ lakɛnyi ohilwelo wa Yeso la asho ande ndamɛ, ndjodiakema ndo nde lawɔ. (Etsha 5:17-40; 6:8–7:60; 12:1, 2) Koko Petero nde la Joani komvɔ, ɔnkɔnɛ vɔ wakatetemala kambɛ Jehowa olimu la kɔlamelo l’edja k’ɛnɔnyi efula wakayeta l’ɔkɔngɔ. Otsha l’ekomelo k’eleko ka ntondo ka lo tena diaso nɛ, Joani akayofunda waɛnɛlɔ akina wakandɛnyi Yeso lo lotombo la l’olongo.—Enyelo 1:12-20; 14:14; 19:11-16.
7 Oma k’etatelo ka “lushi la Khumadiondjo” lo 1914, efula ka waɛnɛlɔ wakɛnyi Joani wambokotshama. (Enyelo 1:10) Ko kayotota lo dikambo dia ‘oyelo wa Yeso lo lotombo laki She’ oko wakadiɛnyama lo didjidji lo ohilwelo wakinde na? Ɛnɛlɔ kɛsɔ kakamɛ kotshama lam’akotɔ Diolelo diaki Nzambi dia l’olongo lo 1914. Lam’akatombe Yeso, oko nsongayɔɔtɔ yɔɔtɔ ya pindju, l’andja w’otondo oko Nkumekanga k’oyoyo kambahema l’okudi, ɔsɔ aki lo didjidji etatelo k’ehotwelo ka lushi l’oyoyo. (2 Petero 1:19; Enyelo 11:15; 22:16) Onde l’etena kɛsɔ Yeso akafute anto amɔtshi oko ɔnkɔnɛ aki ditshelo diawɔ? Eelo. Tekɔ la tolembetelo tɛnya hwe ɔnɛ yema l’ɔkɔngɔ w’etena kɛsɔ, eolwelo k’otsha l’olongo k’Akristo w’akitami kakamɛ.—2 Timote 4:8; Enyelo 14:13.
8 Koko ndoko edja nto, Yeso ayoya “lu lutumbu landi, la andjelo tshe kame la ndi” dia ndjolomboya anto tshɛ. (Mateu 25:31) L’etena kɛsɔ mbayondoyâtondja sɛkɛ lo lotombo lande tshɛ la dimɛna dimɛna ko mbisha ‘onto l’onto’ difuto diɛdimi la ditshelo diande. Anto wele oko ɛkɔkɔ wayokondja lɔsɛnɔ la pondjo lo Diolelo diakawâlɔngɔsɔlɛ; wanɛ wele oko mbudi wayotshɔ lo ‘elanyelo ka pondjo.’ Ande ekomelo ka diambo kayonga lo ekotshamelo ka ɛnɛlɔ k’ohilwelo wa Yeso lee!—Mateu 25:34, 41, 46; Mako 8:38; 2 Tesalonika 1:6-10.
Aseka Yeso Wotombwami ndo Vɔ Lawɔ
9 Aha Yeso ndamɛ oto mbakɛnama lo ohilwelo ɔsɔ. Ndo Mɔsɛ la Elidja waki kâmɛ la nde. (Mateu 17:2, 3) Onde lo mɛtɛ mɛtɛ mbakiwɔ kâmɛ la nde? Bu, nɛ dia lâsɔ ko Mɔsɛ la Elidja wambovɔka deko aha nɛ ndo wambolalaka djɔ lo ditshu dia nkɛtɛ ko kongɛka eolwelo. (Undaki 9:5, 10; Heberu 11:35) Onde vɔ wayɛnama kâmɛ la Yeso lam’ayondoya lo lotombo la l’olongo? Kema, nɛ dia Mɔsɛ la Elidja waki la lɔsɛnɔ la ntondo k’anto tatɛ kondja elongamelo ka ntshɔ l’olongo. Vɔ wayolɔ lo “eulwelu k’antu w’ololo” dia ndjɔsɛna lanɛ la nkɛtɛ. (Etsha 24:15) Ɔnkɔnɛ, ɛnamelo kawɔ lo ɛnɛlɔ k’ohilwelo wa Yeso ekɔ didjidji dia dikambo dimɔtshi? Didjidji dia dikambo diakɔna na?
10 Lo ahole akina wa lo Bible, Mɔsɛ nde la Elidja wekɔ anto wakɛnyaka didjidji di’anto akina. Oko wakinde losapɔ la lo sheke y’Ɛlɛmbɛ, Mɔsɛ akɛnyaka didjidji dia Yeso, ɔnɛ lele Losapɔ la lo sheke y’oyoyo. (Euhwelu k’Elembe 18:18; Ngalatiya 3:19; Heberu 8:6) Elidja akɛnyaka didjidji dia Joani Obatizanyi, ɔnɛ lakalɔngɔsɔlɛ Mɛsiya mboka. (Mateu 17:11-13) Ndo nto, lo dibuku di’Enyelo, tshapita 11, Mɔsɛ nde la Elidja mɛnyaka didjidji di’atshikadi w’Akristo w’akitami lo tena di’ekomelo. Lande na kataso ngasɔ na?
11 Ohofola Bible kayɛ lo Enyelo 11:1-6. Lo divɛsa 3, sho mbadiaka ɔnɛ: “Dimi layusha emenyi ami ehendi wulu wa mvuta diui nshi kinunu la kama hyendi la akumi asamalu, wolotshi akuniya.” Pɔlɔfɛsi kɛsɔ kakakotshama le Akristo w’akitami lo nshi yakalɔ̂maka Ta dia Ntondo di’Andja w’Otondo.a Ko bonde kewɔ ɛmɛnyi ehende na? Nɛ dia, lo yoho ya lo nyuma, atshikadi w’akitami wekɔ lo sala olimu wɔfɔnyi la wa Mɔsɛ la Elidja. Divɛsa 5 la 6 mbutaka ɔnɛ: “Naka untu ayulanga mbatshela [vɔ ɛmɛnyi akɔ ehende] kolo, dja yayutumba uma l’enyo awo, yayutshumba atunyi awo. Naka untu ayulanga mbatshela kolo, dieli la ndi dia ndjakema osoku. Wane weko la wulu wa ndjiha ulungu, ne dia mvula talokaki lu nshi yatelawo antu diui, vo mbeli la wulu wa mpilula ashi dikila, ndu wa nanya wa la kete la asui tena efula uku alangawo.” Ɛtɛkɛta ɛsɔ mɛtɛ toholaka ahindo wakasale Mɔsɛ nde la Elidja.—Walelu 16:31-34; 1 Khumi ya Dikanga 17:1; 2 Khumi ya Dikanga 1:9-12.
12 Ko lâsɔ Mɔsɛ nde la Elidja mɛnyaka didjidji di’anto akɔna lo kɛnɛ kendana l’ohilwelo wa Yeso na? Luka mbutaka ɔnɛ vɔ wakɛnama ‘la lotombo’ lam’akiwɔ kâmɛ la Yeso. (Luka 9:31) Lâsɔ mɛtɛ, vɔ wekɔ didjidji di’Akristo wakakitama nyuma k’ekila dia monga ‘ekitɔ’ kâmɛ la Yeso ndo wakakondja elongamelo ka mamba ka ‘tombwama kâmɛ’ la nde. (Romo 8:17) Akristo w’akitami, wanɛ wakashile mbolɔ, wayonga kâmɛ la Yeso lam’ayondoya lo lotombo la She dia ‘ndjofuta onto l’onto oko wele ditshelo diande.’—Mateu 16:27.
Ɛmɛnyi Wele oko Mɔsɛ la Elidja
13 Ekɔ akambo amɔtshi wɛnya hwe ɔnɛ Mɔsɛ nde la Elidja sunganaka mɛtɛ monga anto wɛnya didjidji di’Akristo w’akitami, wanɛ wele ekitɔ kâmɛ la Yeso. Mɔsɛ nde la Elidja waki amɛmbi w’awui wa Jehowa l’edja k’ɛnɔnyi efula. Vɔ akɔ ahende wakokama nkɛlɛ oma le nkumekanga kɛmɔtshi. L’etena kakiwɔ lo dihombo, onto l’onto akakimanyiyama oma le nkumbo kɛmɔtshi ka wanɛ waki komonga Ase Isariyɛlɛ. Vɔ akɔ ahende wakatɛ nkumi ya dikanga awui a Nzambi ndo wakashike tomamba la ntondo k’amvutshi wa kashi. Mɔsɛ nde la Elidja wakɛnyi nkudu ka Jehowa lo Dikona dia Sinai (dielɛwɔ nto ɔnɛ Hɔrɛbɛ). Vɔ akɔ ahende wakasɔnɛ ekitɔ awɔ lo wedi wa Jɔrɔdana wa lo lɛkɛ l’ehotwelo ka wonya. Ndo nto, lo nshi ya Mɔsɛ (nde la Jashua) la y’Elidja (nde la Elisha), ahindo wakasalema lo yɛdikɔ yoleki efula, onyake wanɛ wakayosalema lo nshi ya Yeso.b
14 Shi akambo asɔ tshɛ tôholaka Isariyɛlɛ wa Nzambi? Eelo. Yeso akatɛ ambeki ande wa kɔlamelo ate: “Okone nyutshu, nyete wedja tshe ambeki, nyâbatiza lu lukumbu la Papa ndu l’Ona ndu la [“nyuma k’ekila,” NW]. Nyuwaetshaki dia ntsha akambu tshe wamumunyutela. Nyulungi, dimi leko la nyu nshi tshe, edja ndu ekumelu k’andja.” (Mateu 28:19, 20) Dia vɔ kitanyiya ɛtɛkɛta ɛsɔ, Akristo w’akitami wakakambe olimu w’amɛmbi w’awui wa Jehowa tatɛ oma lo Pɛntɛkɔsta ka l’ɔnɔnyi 33 T.D. polo ndo nshi nyɛ. Oko Mɔsɛ la Elidja, vɔ wakokama nkɛlɛ oma le emboledi ndo wakewoya emboledi akɔ dui dia Nzambi. Yeso akatɛ apɔstɔlɔ ande 12 ate: “Vo wayunyotola la ntundu ka embuledi la ka khumi ya dikanga dia dikambu diami, dia nyu ndjala emenyi la ntundu kawo ndu k’asi wedja.” (Mateu 10:18) Ɛtɛkɛta ande ɛsɔ wambokotshama mbala la mbala lo lɔsɛnɔ l’etshumanelo k’Akristo.—Etsha 25:6, 11, 12, 24-27; 26:3.
15 Lâdiko dia lâsɔ, Akristo w’akitami wakayala la dihonga oko Mɔsɛ la Elidja lo mbeta la wetshelo wa mɛtɛ wedi ko tondja wetshelo w’ɛtɛmwɛlɔ wa kashi sɛkɛ. Ohɔ kɛnɛ kakasalɛ Paulo omvutshi wa kashi w’Ose Juda wakawelɛka Bara-Yeso, nde akawânya lo sɛkɛ ndo nto, la yewo tshɛ koko ndo l’otema wolo, nde akɛnya lo sɛkɛ ɔnɛ tozambizambi t’Ase Atɛna tekɔ tozambizambi ta kashi. (Etsha 13:6-12; 17:16, 22-31) Ohɔ nto dia ndo lo nshi yaso nyɛ, atshikadi w’Akristo w’akitami wakatondja Lokristokristo sɛkɛ aha la mboka wɔma, ndo olimu wa ngasɔ w’esambishelo mɛnyaka Lokristokristo pâ.—Enyelo 8:7-12.c
16 Lam’akatalawɔka Mɔsɛ nkɛlɛ ka Farawɔ, nde akatokondja eshamelo laka pami kɛmɔtshi kaki komonga Ose Isariyɛlɛ, pami kakɔ lokombo lande Ruɛlɛ, koko wakawelɛka nto ɔnɛ Jɛtɛro. L’ɔkɔngɔ diko, Mɔsɛ akayokondjaka alako w’ohomba efula oma le Ruɛlɛ, alako akɔ wakawɛnyaka ɔlɔngɔswamelo ɔmɔtshi wakandahombe sala; ndo nto, Hɔbaba, ɔn’aki Ruɛlɛ, akalɔmbɔla Ase Isariyɛlɛ l’oswe wa shɛnga.d (Etumbelu 2:15-22; 18:5-27; Walelu 10:29) Onde Ase Isariyɛlɛ wa Nzambi wakakimanyiyama ngasɔ oma le anto amɔtshi wele bu Ase Isariyɛlɛ wa Nzambi? Eelo, vɔ wakakimanyiyama oma le ‘lemba la woke’ la “ekoko ekina” wamboyɛnama lo nshi nyɛ y’ekomelo. (Enyelo 7:9; Joani 10:16; Isaya 61:5) Lam’akandataka dikambo di’ekimanyielo ka l’otema ɔtɔi ndo koludi la ngandji kakahombe “ekoko” ɛsɔ mbisha anango w’akitami, Yeso akawatɛ lo pɔlɔfɛsi ate: “Dimi laki la ndjala, nyu nyakambisha mbu ya nde; dimi laki la pusa, nyakambisha dia no; dimi laki ongendangenda, nyu nyakambotshiya lu luudu. Dimi laki utakataka, nyakandotsha; dimi laki la hemo, nyu nyakayumenda; dimi laki lu lukanu, nyu nyakayi le mi. . . . Mete kanyutelami nti: Uku akanyatshela otoi omotshi a wane wuleki tshitshe l’atei w’analingu ane, dimi uku akanyatshela.”—Mateu 25:35-40.
17 Ndo nto, Isariyɛlɛ wa Nzambi akɛnyi akambo wɔfɔnyi la wanɛ wakɛnyi Elidja lo Dikona dia Hɔrɛbɛ.e Oko Elidja lam’akandatalawɔka Jezabɛlɛ, wad’aki Nkumekanga, atshikadi w’Akristo w’akitami wakokaka wɔma ndo wakafɔnyaka ɔnɛ olimu awɔ amboshila l’ekomelo ka Ta dia Ntondo di’Andja w’Otondo. Oma lâsɔ ko, oko Elidja, vɔ ndjohomana la Jehowa lam’akandaye dia ndjolomboya atshunda wakayataka ɔnɛ “luudu la Nzambi” mbewɔ. (1 Petero 4:17; Malaki 3:1-3) Lokristokristo akayotanema dia lɔ kondjalɔngɔsɔla, koko atshikadi w’Akristo w’akitami wakayetawɔmaka dia monga “ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ” ndo wakayokitshamaka lâdiko dia diangɔ tshɛ diaki Yeso dia lanɛ la nkɛtɛ. (Mateo 24:45-47, NW) Lo Dikona dia Hɔrɛbɛ, Elidja akoke ‘dui di’ɔkɔkɛ, dia yɔɔyɔ’ diaki Jehowa; dui diakɔ sɔ diakanyomowosha olimu okina wa nde ntsha. Lo ɛnɔnyi wa wɔladi wakayoyala l’ɔkɔngɔ wa ta, ekambi wa Jehowa wa kɔlamelo, Akristo w’akitami, wakoke dui diande oma l’atei a Bible. Vɔ lawɔ nto wakayɛna ɔnɛ vɔ waki l’olimu ɔmɔtshi wakawahombe shidiya.—1 Khumi ya Dikanga 19:4, 9-18; Enyelo 11:7-13.
18 Onde nkudu ka Jehowa kakɛnama lo yoho ya diambo lo tshimbo y’Isariyɛlɛ wa Nzambi? L’ɔkɔngɔ wa nyɔi ka Yeso, apɔstɔlɔ wakayosala ahindo efula, koko wolo ɔsɔ wakayakitakitaka yema yema ko ndjoshila tshɛ. (1 Koreto 13:8-13) Lo nshi yaso nyɛ, hatoyɛna ahindo wa lo demba. Yeso akatɛ ambeki ande ate: “Mete, mete, kanyutelami nti: One lambetawo, ndu ndi ayutsha elimu watumutshaka. Ndu elimu wuleki ene mbayundutsha.” (Joani 14:12) Ɛtɛkɛta ɛsɔ wakakotshama ntondo lam’akasambisha ambeki wa Yeso lokumu l’ɔlɔlɔ lo wedja tshɛ wa lo Diolelo di’Ase Rɔmɔ lo eleko ka ntondo. (Romo 10:18) Elimu woleki weke wambosalema nshi nyɛ lam’ambodianganya atshikadi w’Akristo w’akitami olimu w’esambishelo “lu kete tshe, uku omenyi le wedja tshe.” (Mateu 24:14) Kakɔna kambotomba oma l’olimu ɔsɔ na? Lo eleko kɛnɛ ka 20 mbamboleka fulanɛ lofulo l’ekambi wa Jehowa wa kɔlamelo ndo wele l’ohetoheto. (Enyelo 5:9, 10; 7:9, 10) Ɔsɔ mɛtɛ ekɔ djembetelo ya dimɛna efula yɛnya nkudu ka Jehowa!—Isaya 60:22.
Anango Kristo Wamboya lo Lotombo
19 Etena kashidiyawɔ lowango lawɔ la lanɛ la nkɛtɛ, Akristo w’akitami, anango Yeso, tombwamaka kâmɛ la nde. (Romo 2:6, 7; 1 Koreto 15:53; 1 Tesalonika 4:14, 17) Lâsɔ kete vɔ hawoyovɔ nto pondjo ndo waya nkumi ya dikanga la ɛlɔmbɛdi lo Diolelo dia l’olongo. Vɔ la Yeso ‘wayolɛ anto la okalemba wa lowolo dia mbawɛdjawɛdja oko mpoke y’awomba.’ (Enyelo 2:27; 20:4-6; Osambu 110:2, 5, 6) Vɔ la Yeso wayodjasɛ lo ekudi dia ‘nomboya waoho dikumi l’ahende wa Isariyɛlɛ.’ (Mateu 19:28) Ditongami nɛ diakuma paka akumu ato diekɔ lo kongɛ akambo asɔ l’asolo walomɔlomɔ, ndo akambo akɔ asɔ wekɔ l’atei wa ‘oshwelo w’ana wa Nzambi.’—Romo 8:19-21; 2 Tesalonika 1:6-8.
20 Paulo akatɛkɛta dikambo dia oshwelo wa Yeso lo ‘fɔnu ka woke’ lam’akandafunde ate: ‘Nde ayoya dia ndjotombwama lo dikambo di’ekilami ande ndo dia ndjêndama la diambo lo dikambo dia wanɛ tshɛ wele la mbetawɔ.’ (Mateu 24:21; 2 Tesalonika 1:10) Ɔsɔ mɛtɛ ekɔ elongamelo ka dimɛna efula le Petero, le Jakɔba ndo le Joani la le Akristo tshɛ wele akitami wa nyuma! Ohilwelo wa Yeso akakeketsha mbetawɔ kaki Petero. Lo mɛtɛ, wadielo wa dikambo diakɔ keketshaka mbetawɔ kaso ndo sho lawɔ ndo ndekaka nyomotosha eshikikelo k’ɔnɛ kem’edja nto, Yeso ayanga ndja dia ‘ndjofuta onto l’onto oko wele ditshelo diande.’ Akristo w’akitami wele la kɔlamelo wasɛna polo ndo nshi nyɛ wekɔ lo mɛna dia elongamelo kawɔ kamboshikikɛma ɔnɛ vɔ wayotombwama kâmɛ la Yeso. Mbetawɔ k’ɛkɔkɔ ekina keketshamaka lam’eyawɔ ɔnɛ Yeso ayowashimbɛ l’ekomelo k’andja ɔnɛ wa kɔlɔ ko mbaɔtshiya lo andja w’oyoyo wa lotombo. (Enyelo 7:14) Dikambo sɔ mɛtɛ tokeketshaka dia sho tshikala nge polo ndo l’ekomelo! Ndo nto, sho kokaka mbɔsa wetshelo ekina nto oma lo ɛnɛlɔ kɛsɔ, oko wayotodiɛna lo sawo diayela.
[Footnotes]
a Enda lo dibuku dielɛwɔ “ Que ton nom soit sanctifié “, lo lɛkɛ 336-337, la lo La Révélation : le grand dénouement est proche !, lo lɛkɛ 164-165; abuku asɔ wakatondjama oma le Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
b Etumbelu 2:15-22; 3:1-6; 5:2; 7:8-13; 8:18; 19:16-19; Euhwelu k’Elembe 31:23; 1 Khumi ya Dikanga 17:8-16; 18:21-40; 19:1, 2, 8-18; 2 Khumi ya Dikanga 2:1-14.
c Enda lo dibuku dielɛwɔ La Révélation : le grand dénouement est proche !, lo lɛkɛ 133-141.
d Enda lo dibuku dielɛwɔ Vous pouvez survivre à Harmaguédon et entrer dans le monde nouveau de Dieu, lo lɛkɛ 280-283; dibuku sɔ diakatondjama oma le Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
e Enda lo dibuku dielɛwɔ “ Que ton nom soit sanctifié “, lo lɛkɛ 341-344.
[Study Questions]
1, 2. Kakɔna kakatombe nshi ngana tsho l’ɔkɔngɔ wa Pɛntɛkɔsta ka l’ɔnɔnyi wa 32 T.D., ndo dikambo sɔ diaki l’oyango akɔna?
3, 4. (a) Yeso akandate nshi shamalo la ntondo ka nde mpilɔ? (b) Otote kɛnɛ kakasalema lam’akahilɔ Yeso.
5. Ngande wakanandema ɔpɔstɔlɔ Petero oma lo ohilwelo wa Yeso?
6. Ngande wakayomɛ akambo salema l’ɔkɔngɔ w’ohilwelo wa Yeso?
7. (a) Etena kakɔna kakamɛ kotshama ɛnɛlɔ k’ohilwelo wa Yeso? (b) Etena kakɔna kakafute Yeso anto amɔtshi oko waki ditshelo diawɔ?
8. Akambo akɔna wayosalema lo ekomelo k’ekotshamelo ka ɛnɛlɔ k’ohilwelo wa Yeso?
9. Onde sho kokaka nongamɛ dia mɛna Mɔsɛ la Elidja kâmɛ la Yeso lo ekotshamelo ka ɛnɛlɔ k’ohilwelo wa Yeso? Lembetshiya bonde katayɛ ngasɔ.
10, 11. Lo ahole wotshikitanyi wa lo Bible, Mɔsɛ nde la Elidja wekɔ didjidji di’anto akɔna?
12. Lo kɛnɛ kendana l’ohilwelo wa Yeso, Mɔsɛ nde la Elidja mɛnyaka didjidji di’anto akɔna?
13. Akambo akɔna wɛnya ɔnɛ Mɔsɛ nde la Elidja sunganaka mɛtɛ mɛnya didjidji di’Akristo w’akitami, wanɛ wele ekitɔ kâmɛ la Yeso ndo wayotombwama kâmɛ la nde?
14. Ngande wakayala ekambi wa Jehowa w’akitami oko amɛmbi w’awui ande, lo ndjela ɛnyɛlɔ ka Mɔsɛ la Elidja?
15, 16. Awui akɔna wafɔna l’asa Akristo w’akitami vɔ la Mɔsɛ la Elidja lo woho (a) wakawete la wetshelo wa mɛtɛ wedi aha la mboka wɔma? (b) wakawakondja ekimanyielo oma le wanɛ wele bu Ase Isariyɛlɛ?
17. Ngande wakɛnyi Akristo w’akitami dikambo diakɔ diamɛ diakɛnyi Elidja lo Dikona dia Hɔrɛbɛ?
18. Ngande wakɛnama nkudu ka Jehowa lo yoho ya diambo lo tshimbo y’Isariyɛlɛ wa Nzambi?
19. Etena kakɔna kɛnama akitami w’anango Yeso kâmɛ la nde lo lotombo?
20. (a) Ohilwelo wa Yeso akakeketsha mbetawɔ ka Petero lo elongamelo kakɔna? (b) Ngande wakeketshama Akristo ɛlɔ kɛnɛ oma lo ohilwelo wa Yeso?
[Caption]
[Footnotes]
[Caption]
[Questions]
[Caption on page 8]
[Caption on page 8]
Ɛnɛlɔ k’ohilwelo wa Yeso kakakeketsha mbetawɔ k’Akristo wa l’eleko ka ntondo oko wakeketshatɔ mbetawɔ k’Akristo wa nshi nyɛ
[Caption on page 12]
[Review on page 12]
Onde Wɛ Mbohɔka?
◻ Wa na wakɛnama kâmɛ la Yeso lo ohilwelo wakinde?
◻ Ngande wakakeketshama mbetawɔ k’apɔstɔlɔ oma lo ohilwelo wa Yeso?
◻ Lam’akɛnama Mɔsɛ nde la Elidja ‘la lotombo’ kâmɛ la Yeso lo ohilwelo wakinde, vɔ wakɛnyaka didjidji dia wa na?
◻ Awui akɔna wafɔna l’asa Mɔsɛ nde la Elidja vɔ la Isariyɛlɛ wa Nzambi?