BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w01 10/1 lk. 8-13
  • Onde nyayolongola ɛtshɔkɔ wa Jehowa?

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Onde nyayolongola ɛtshɔkɔ wa Jehowa?
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2001
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Ɔtshɔkɔ kana mananu?
  • Bɔaza akahokamɛ awui waki Nzambi
  • Nabala kompokamɛ
  • Ehemba ndo ɛtshɔkɔ waki Hana
  • Totetemale la mpokamɛ Jehowa!
  • Nde akadiholɛ Nzambi otema lo dɔmbɛlɔ
    Tokoya mbetawɔ kawɔ
  • Hana ambɔlɔmba dia mbota
    Wetshelo wakokayɛ nkondja oma lo Bible
  • Abingayɛlɛ la Davidi
    Buku di’ɛkɔndɔ wa lo Bible
  • Nde akasale akambo la shɛnɔdi
    Tokoya mbetawɔ kawɔ
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2001
w01 10/1 lk. 8-13

Onde nyayolongola ɛtshɔkɔ wa Jehowa?

“Naka [“nyayotetemala la mpokamɛ,” NW] diui dia [Jehowa Nzambi k]anyu, etshoko ene tshe wayunyuhulwela, wayukuma le nyu.”​—EUHWELU K’ELEMBE 28:2.

1. Kakɔna kakahombaka ase Isariyɛlɛ sala dia nongola ɛtshɔkɔ kana mananu?

OYA l’ekomelo k’ɛnɔnyi 40 wakawekekɔ l’oswe wa shɛnga, ase Isariyɛlɛ wakahange l’Oswe wa Mɔaba. Nkɛtɛ ya Daka yaki la ntondo kawɔ. Etena kɛsɔ mbakafunde Mɔsɛ dibuku di’Euhwelu k’Elembe diatɛkɛta dikambo di’ɛtshɔkɔ ndo dia mananu. Otondonga ase Isariyɛlɛ ‘wakatetemala mpokamɛ dui dia Jehowa,’ lo monga l’okitanyiya otsha le nde, tshike ɛtshɔkɔ “w[oh]ukuma” le wɔ, mbut’ate wotolongola ɛtshɔkɔ. Jehowa akawaoke ngandji oko wakiwɔ ‘wodja ande wa lânde’ ndo akalange kamba la wolo ande lo wahɔ awɔ. Koko, naka vɔ wakatshike dia tetemala la mbohokamɛ, kete mananu mbakahombe mbakomɛ.​—Euhwelu k’Elembe 8:10-14; 26:18; 28:2, 15.

2. Kakɔna kalembetshiya tɔtɛkɛta ta lo Hɛbɛru tɔnɛ: “tetemala la mpokamɛ” ndo “wayukuma” tele lo Euhwelu k’Elembe 28:2?

2 Tshɛkɛta ya lo Hɛbɛru yakakadimɔma lo Eohwelo k’Ɛlɛmbɛ 28:2, (NW) ɔnɛ “tetemala la mpokamɛ” mɛnyaka otshelo watatetemala. Ekambi waki Jehowa hawohombe tsho mbohokamɛka paka lo tena dimɔtshi to; koko vɔ pombaka tetemala la mbohokamɛka lo tena tshɛ, ndo l’akambo tshɛ. Paka vɔ mbotshe ngasɔ ko vɔ nongola ɛtshɔkɔ waki Nzambi. Tshɛkɛta ya lo Hɛbɛru yakakadimɔma ɔnɛ “wayukuma” mbɔsamaka oko tshɛkɛta yalembetshiya mbala efula “nongola” kana “koma lo.”

3. Ngande wakokaso monga oko Jashua, ndo lande na kele dikambo sɔ ohomba efula?

3 Jashua, ɔnɔmbɔdi w’ase Isariyɛlɛ akasɔnɛ dia tetemala mpokamɛ awui wa Jehowa ndo nde akakondja ɛtshɔkɔ oma lo dikambo sɔ. Jashua akate ate: “Nyosonole kene kalanganyu ntemola, . . . Keli dimi la wa lu luudu lami tayotemolaka [Jehowa] ndame.” Lam’akawoke ɛtɛkɛta ɛsɔ, anto wakakadimola vate: “Kanyi ya ntuna [Jehowa] la ya ntemola ditemolatemola [dikina] yeko etali uma le su.” (Jashua 24:15, 16) L’ɔtɛ wa dionga di’ɔlɔlɔ efula diaki lande, Jashua akonge l’atei wa tɔtɔi t’anto ta lo lɔlɔnga lande waki la diɛsɛ dia mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya Daka. Ɛlɔ kɛnɛ, taya suke la mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya Daka yoleki shɔ la fwa, mbut’ate lo paradiso ka la nkɛtɛ lɛnɛ ele ɛtshɔkɔ woleki wɛnɛ wakalongola anto wa lo nshi ya Jashua wekɔ lo kongɛ wanɛ wetawɔma ɛlɔ kɛnɛ le Nzambi. Onde wɛ ayolongola ɛtshɔkɔ ɛsɔ? Wɛ ayowalongola naka wɛ tetemala la mpokamɛ dui dia Jehowa. Dia kokimanyiya woho wa wɛ keketsha yɛdikɔ yayɛ ya sala dikambo sɔ, sɛdingola ɔkɔndɔ w’edjedja wa wodja w’Isariyɛlɛ ndo w’anto amɔtshi wele bɛnyɛlɔ diasha wetshelo.​—Romo 15:4.

Ɔtshɔkɔ kana mananu?

4. Nzambi akandasha Sɔlɔmɔna lo ndjela dɔmbɛlɔ diakandasale, ndo ngande wahombaso ndjaoka lo kɛnɛ kendana la ɛtshɔkɔ ɛsɔ?

4 Lo etena koleki otale ka lo diolelo diaki Nkumekanga Sɔlɔmɔna, ase Isariyɛlɛ wakalongola ɛtshɔkɔ wa diambo efula oma le Jehowa. Vɔ waki la lotui tshitshi ndo la diangɔ efula di’ɔlɔlɔ. (1 Khumi ya Dikanga 4:25) Ɔngɔnyi waki la Sɔlɔmɔna wakeyamaka efula, kânga mbakinde kɔnɔmba Nzambi dia mbosha ɔngɔnyi ɔsɔ. Koko, lam’akinde êke dikɛnda ndo atahokɔ akambo dimɛna, nde akalɔmbɛ Nzambi dia mbosha otema w’okitanyiya, Jehowa akoke dɔmbɛlɔ sɔ ndo akawosha lomba la eokelo. Kɛsɔ mbakakimanyiya Sɔlɔmɔna dia nde nombosha anto dimɛna, lo mbeya tshikitanya ɔlɔlɔ la kɔlɔ. Kânga mbakawosha Nzambi ɔngɔnyi la lotombo, nshi yakinde eke ɔlɔngɔlɔngɔ, Sɔlɔmɔna akɔsaka ɔngɔnyi wa lo nyuma la nɛmɔ di’efula. (1 Khumi ya Dikanga 3:9-13) Oyadi tekɔ la lomombo efula kana kema, sho kokaka monga la lowando l’efula etena kalongolaso ɛtshɔkɔ oma le Jehowa ndo kakondjaso ɔngɔnyi wa lo nyuma!

5. Kakɔna kakatombe lam’akatone wodja w’Isariyɛlɛ la wa Juda tetemala la mpokamɛ awui wa Jehowa?

5 Ase Isariyɛlɛ komonga la lowando l’ɛtshɔkɔ wakawasha Jehowa. Lam’ele vɔ kotetemala mbohokamɛ, mananu yakatatami yakakomɛ. L’ɔtɛ wa dikambo sɔ mbakawalɛndjama oma le atunyi awɔ ndo mbakatɔlama diolelo di’Isariyɛlɛ la dia Juda lo fumbe. (Euhwelu k’Elembe 28:36; 2 Khumi ya Dikanga 17:22, 23; 2 Ekondo 36:17-20) Onde ekambi waki Nzambi wakakondja wetshelo oma l’asui asɔ lo mɛna ɔnɛ paka wanɛ watetemala la mpokamɛ awui wa Jehowa mbalongola ɛtshɔkɔ ande? Atshikadi w’ase Juda wakakawola lo nkɛtɛ yawɔ ya lôtɔ l’ɔnɔnyi wa 537 N.T.D., wakakondja diaaso dia mɛnya dia kana vɔ waya ‘l’otema wa lomba’ ndo dia kana wambɛna ohomba wa tetemala la mpokamɛ awui wa Nzambi.​—Osambu 90:12.

6. (a) Lande na kakatome Jehowa Hangai nde la Zɛkariya dia ndjotɛ ekambi ande akambo wahataye? (b) Losango laki Nzambi lakandatome oma lo tshimbo yaki Hangai akewoya dikambo diakɔna?

6 Ase Juda wakakawola lo nkɛtɛ yawɔ wakahike elambwelo ndo wakamɛ kamba lo tɛmpɛlɔ ka la Jerusalɛma. Koko lam’akawahomana la wekamu wa wolo, vɔ wakatatɛ shisha ohetoheto awɔ ndo wakayotshikaka olimu wa wokelo. (Ezera 3:1-3, 10; 4:1-4, 23, 24) Vɔ wakatatɛ mbetsha eyango awɔ wa lomombo lo dihole dia ntondo. Diɔ diakɔ diakatome Jehowa omvutshi Hangai nde la Zɛkariya dia ndjokeketsha ekambi ande dia vɔ monga l’ohetoheto waki lawɔ ntondo lo kɛnɛ kendana l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. Oma lo tshimbo yaki Hangai, Jehowa akate ate: “Undi, on’eli etena ka nyu mbidjase lu mvudu yanyu ya ladiku, lam’ambulana luudu [l’ɔtɛmwɛlɔ] lone? . . . Nyukani yimba dia etsha anyu. Nyu nyakune efula, keli nyakani tshitshe. Nyu nyatolekaka, keli nyu hanyulute; . . . . La one latulungulaka difutu, atulungulaka difutu dia didja lu tapa dieli la weshu.” (Hangai 1:4-6) Ndoko onto lakoka nongola ɛtshɔkɔ waki Jehowa naka nde minya yimba lo wahɔ wa lo nyuma ko ndeka ndjasha l’eyango wa lomombo la l’emunyi.​—Luka 12:15-21.

7. Bonde kakatɛ Jehowa ase Juda ate: “Nyokani yimba dia etsha anyu” na?

7 Lam’ele wakayasha tshɛ l’elimu awɔ wa lushi la lushi, ase Juda wakohɛ dia Nzambi ayowatshɔkɔla lo mbatomɛ avula la diye di’ɔlɔlɔ, naka vɔ tetemala la monga l’okitanyiya le nde, kânga lam’ewɔ lo ndɔshama oma le atunyi. (Hangai 1:9-11) Lâsɔ, dako nɛ diakasunganaka mɛtɛ, diɔ mbutaka ɔnɛ: “Nyukani yimba dia etsha anyu”! (Hangai 1:7) Ɔnkɔnɛ, Jehowa akawatɛ ate: ‘Ohonyokana yimba! Ohonyenda otshikitanu wele lam’asa pâ k’anyanya kɛnanyu dikambo dia dikambɔ dianyu la woho wakalɛnyu luudu lami l’ɔtɛmwɛlɔ.’ Ɛtɛkɛta wakasambiyama w’oma le amvutshi waki Jehowa wakayonandaka etema w’ekambi ande, nɛ dia vɔ wakayomɛka ndjasha nto l’olimu wa wokelo wa tɛmpɛlɔ, ndo wakakishidiya l’ɔnɔnyi wa 515 N.T.D.

8. Dako diakɔna diakasha Jehowa ase Juda wa lo nshi ya Malaki, ndo lande na?

8 L’ɔkɔngɔ diko, lo nshi y’omvutshi Malaki, ase Juda wakamɛ ndjɛkayɛka nto lo nyuma, wakakome ndo lo nambola Nzambi elambo wa kɔlɔ. (Malaki 1:6-8) Diɔ diakɔ diakâsɛngasɛnga Jehowa dia vɔ mbela tenyi dia dikumi di’oma lo dikambɔ diawɔ lo luudu lande la eombelo ndo dia vɔ mbohemba dia menda kana nde hatowadihwela asoko wa l’olongo ndo mbatshulwɛ ɛtshɔkɔ edja ndo waya bu l’ohomba awɔ. (Malaki 3:10) Ande dinginya diaki ase Juda lo woho wakawɛnaka pâ ka wɛnɛna lo diangɔ diakahombe Jehowa mbasha tshavutshavu naka vɔ mpokamɛ tsho dui diande lee!​—2 Ekondo 31:10.

9. Naa nsɛnɔ y’anto asato watɛkɛta Bible dikambo diawɔ yayangaso sɛdingola?

9 Lâdiko wa tɔ tɛnya ɔkɔndɔ wa wodja w’Isariyɛlɛ, Bible kɔndɔlaka nto nsɛnɔ y’efula k’anto wakalongola ɛtshɔkɔ kana mananu, lo ndjela woho wakawatetemala la mpokamɛ dui dia Jehowa kana wakiwɔ kodihokamɛ. Nyɛsɔ tende wetshelo wakokaso kondja oma lo bɛnyɛlɔ sato nɛ, ɛnyɛlɔ kaki Bɔaza, Nabala, la Hana. Lo dikambo nɛ, ondo nyu mbeyaka kombola mbadia dibuku dia Ruta la dia 1 Samuele 1:1–2:21 la 1 Samuele 25:2-42.

Bɔaza akahokamɛ awui waki Nzambi

10. Naa akambo amɔtshi wafɔna wakakomɛ Bɔaza nde la Nabala?

10 Kânga mbele Bɔaza nde la Nabala kɔsɛna l’etena kamɛ, ekɔ akambo amɔtshi wafɔna wakakomɛ vɔ akɔ ahende. Ɛnyɛlɔ, vɔ akɔ ahende wakasɛnɛ lo wodja wa Juda. Vɔ waki akanga wa wodja waki la lomombo efula, ndo vɔ akɔ ahende wakakondja waaso wa lânde w’onto l’onto mɛnya ngandji ndo kɛtshi kande otsha le onto ɔmɔtshi laki lo dihombo. Koko, paka l’akambo asɔ ato mbakawafɔnɛ vɔ ahende.

11. Ngande wakɛnya Bɔaza dia nde akatetemala mpokamɛ awui wa Jehowa?

11 Bɔaza akasɛnaka lo nshi yaki embadi l’Isariyɛlɛ. Nde akalɛnyaka anto akina, ndo akɔsaka ekambi ande wa lo dinela la nɛmɔ di’efula. (Ruta 2:4) Dia kitanyiya kɛnɛ kakalɔmbaka Ɛlɛmbɛ, Bɔaza akɔshi yɛdikɔ yaha muna tshɛ kaki l’ekambɔ dia tshikɛ ase pâ ndo ase wola kɛnɛ ka vɔ ndjɔkɔdiakɔdia. (Akambu w’Asi Lewi 19:9, 10) Kakɔna kakasale Bɔaza lam’akandoke kɛnɛ kakakomɛ Ruta nde la Naɔmi ndo lam’akandɛnyi welo wakadjaka Ruta dia kimanyiya osombe w’okilande wa womoto na? Nde akasha Ruta nɛmɔ di’efula ndo akadjangɛ ekambi ande dia vɔ tshika Ruta dia nde kɔdiakɔdia kɛnɛ kakatshikaka amunyi l’ɔkɔngɔ l’ekambɔ kande. Oma l’ɛtɛkɛta ande ndo oma l’etsha ande wa ngandji, Bɔaza akɛnya dia nde aki pami kele la lonyuma l’ɔlɔlɔ ndo kakahokamɛka awui wa Jehowa. Ɔnkɔnɛ, nde akalongola ɛtshɔkɔ oma le Nzambi ndo aketawɔma le nde.​—Akambu w’Asi Lewi 19:18; Ruta 2:5-16.

12, 13. (a) Ngande wakɛnya Bɔaza dia nde nɛnyaka ɔlɛmbɛ waki Jehowa wendana l’otshungwelo? (b) Ɛtshɔkɔ akɔna wakalongola Bɔaza oma le Nzambi?

12 Kɛnɛ kakaleke mɛnya dia Bɔaza akatetemala la mpokamɛ awui wa Jehowa ele woho wakandakitanyiya ɔlɛmbɛ waki Jehowa wendana l’otshungwelo. Bɔaza akasale tshɛ kakinde l’akoka wa sala dia ndjashikikɛ di’okitɔ waki owotɔ ande, mbut’ate waki Elimɛlɛkɛ ɔnɛ lakatshuke Naɔmi tshikala lo nkumbo kande. Oma lo ‘diwala di’okitɔ,’ wadi aki odo akahombaka tshukana la kos’aki omɛnde lakavu, woho wa ɔna layowota ndjonga okitɔ wa she. (Euhwelu k’Elembe 25:5-10; Akambu w’Asi Lewi 25:47-49) Ruta akɔshi dihole diaki Naɔmi, ɔnɛ laki komonga l’akoka wa mbota nto lo menda ɛnɔnyi waki lande. L’ɔkɔngɔ diko, owotɔ waki Elimɛlɛkɛ woleki suke akatone dia kimanyiya Naɔmi, koko Bɔaza akɔshi Ruta dia nde koma wadɛnde. Ɔbɛdɛ w’ɔnawɔ akɔsama oko ɔnaki Naɔmi ndo oko okitɔ waki Elimɛlɛkɛ.​—Ruta 2:19, 20; 4:1, 6, 9, 13-16.

13 Bɔaza akakondja ɛtshɔkɔ efula lo woho wakandakitanyiya ɔlɛmbɛ waki Nzambi la ngandji tshɛ. Oma lo tshimbo yaki Ɔbɛdɛ w’ɔnawɔ, nde la Ruta wakayongaka la diɛsɛ dia koma lɔtshɛtshɛ laki Yeso Kristo. (Ruta 2:12; 4:13, 21, 22; Mateu 1:1, 5, 6) Oma l’etsha wa ngandji waki Bɔaza, sho kondjaka wetshelo wɛnya dia wanɛ woka anto akina ngandji ndo wakitanyiya kɛnɛ kalɔmba Nzambi kondjaka ɛtshɔkɔ.

Nabala kompokamɛ

14. Woho akɔna w’onto waki Nabala na?

14 Otshikitanyi la Bɔaza, Nabala kompokamɛ awui wa Jehowa. Nde akɔnyɔla ɔlɛmbɛ waki Nzambi wata ɔnɛ: “Ulangaki unyaye uku ayalangaye.” (Akambu w’Asi Lewi 19:18) Nabala komonga onto lele la lonyuma l’ɔlɔlɔ; nde aki “engeno ndu la ditshelu dia kolo.” Kânga ekambi ande hita wakawɔshi oko ‘pami k’anyanya.’ Diakɔ diele sunganaka dia lokombo lande la Nabala, nembetshiya ɔnɛ “kanga dadi,” kana ‘kanga enginya.” (1 Samuele 25:3, 17, 25) Lâsɔ ngande wakahombe Nabala sala etena kakandakondja diaaso dia mɛnya kɛtshi kande otsha le onto ɔmɔtshi laki lo dihombo, mbut’ate Davidi, okitami w’esɔ waki Jehowa na?​—1 Samuele 16:13.

15. Nabala ngande wakandasalɛ Davidi, ndo ngande wakatshikitana Abingayɛlɛ nde l’omɛnde lo dikambo sɔ?

15 Lam’akawakome suke la dongalonga diaki Nabala, Davidi nde l’ekambi ande wakadikokɛ oma l’anya wa dengalenga aha la vɔ nɔmba kânga difuto dia tshitshɛ. Onami ɔmɔtshi wa dongalonga diaki Nabala akate ate: “Vo waki uku eheli kasu k’usumba ndu l’utshu ndu la yanyi.” Koko, lam’akatome Davidi dikɛndji le Nabala dia ndjoyanga yema ya diangɔ dia ndɛ, Nabala ‘akahangwela’ dikɛndji sɔ ndo akokawoya anyanya. (1 Samuele 25:2-16) Abingayɛlɛ wa wadi aki Nabala akɛmbɛ Davidi diangɔ dia ndɛ. Davidi akadunganɛ la nkɛlɛ ndo akɔshi yɛdikɔ ya todiaka Nabala nde l’ekambi ande. Koko yɛdikɔ yakɔshi Abingayɛlɛ yakakokɛ nsɛnɔ y’anto efula ndo yakasekɛ Davidi di’aha nde ndjɛmba onongo wa dikila. Koko, lokaki ndo ɔtɛ wolo waki Nabala wakatamanya. L’ɔkɔngɔ wa nshi dikumi, “[Jehowa] akakomola Nabala, ku ndi akavu.”​—1 Samuele 25:18-38.

16. Ngande wakokaso mbokoya Bɔaza ndo mbewɔ etshelo waki Nabala?

16 Otshikitanu wa woke efula waki lam’asa Bɔaza nde la Nabala! Sho pombaka mbewɔ ɔtɛ wolo ndo lokaki laki la Nabala, ko monga la dionga dia kɛtshi ndo di’aha la lokaki diaki la Bɔaza. (Heberu 13:16) Sho kokaka sala ngasɔ lo kitanyiya dako diaki Paulo nɛ diata ɔnɛ: “Okone lam’ekisu la etena k’ololo, tutshelaki antu tshe ololo, ndjekaleka le embetawudi.” (Ngalatiya 6:10) Ɛlɔ kɛnɛ, ‘ɛkɔkɔ ekina’ waki Yeso, mbut’ate Akristo wele l’elongamelo ka sɛna lanɛ la nkɛtɛ, wekɔ la diaso di’oshika dia salɛ akitami w’esɔ waki Jehowa, mbut’ate atshikadi w’anto 144 000, wayonga la diɛsɛ dia kondja lɔsɛnɔ lahavu l’olongo. (Joani 10:16; 1 Koreto 15:50-53; Enyelo 14:1, 4) Yeso mbɔsaka ditshelo di’ɔlɔlɔ dia ngasɔ oko nde ndamɛ mbasalɛwɔ akambo akɔ, ndo sala akambo w’ɔlɔlɔ asɔ kondjɛka anto ɛtshɔkɔ w’efula oma le Jehowa.​—Mateu 25:34-40; 1 Joani 3:18.

Ehemba ndo ɛtshɔkɔ waki Hana

17. Ehemba akɔna wakahomana la Hana, ndo dionga diakɔna diaki lande?

17 Hana, womoto lakokaka Nzambi wɔma, akalongola nde lawɔ ɛtshɔkɔ oma le Jehowa. Nde akadjasɛka nde l’Ɛlɛkana w’omɛnde l’ose Lɛwi lo lɛkɛ l’akona w’Efarayimɛ. Oko wele Ɛlɛmbɛ kotonaka dikambo sɔ, Ɛlɛkana aki la wadi okina, lokombo lande Penina. Hana aki ekomba, dikambo dia sɔnyi efula le womoto l’ose Isariyɛlɛ, kele Penina akote ana efula. (1 Samuele 1:1-3; 1 Ekondo 6:16, 33, 34) Lo dihole dia nde keketshaka Hana, Penina akɛnyaka Hana pâ woho ɔnɛ wele nde akakomaka ndo lo ndela kana shisha mposa ka ndɛ ɛngɔ. Koko kɛnɛ kakaleke tshɛ ele, Penina akotshɛka ngasɔ ‘ɔnɔnyi l’ɔnɔnyi,’ mbala tshɛ kakatshɔka nkumbo otsha lo luudu la Jehowa la Shilo. (1 Samuele 1:4-8) Penina mɛtɛ aki l’otema wa kɔlɔ efula, ndo ɔsɔ aki ohemba wa woke le Hana! Koko, ndoko lushi lakasha Hana Jehowa ɛkɔmɔ lo dikambo sɔ; ndo nde kotshikalaka la ngelo etena kakatshɔka omɛnde otsha la Shilo. Diɔ diakɔ diele ɔtshɔkɔ ɔmɔtshi wa woke waki lo mbokongɛ.

18. Ɛnyɛlɔ kakɔna kakasha Hana?

18 Hana akatshikɛ ekambi wa Jehowa wa nshi nyɛ ɛnyɛlɔ ka dimɛna efula, djekoleko le wanɛ wɛngiyama kana wasɔkama oma le anto akina. Etena kele onto l’atei w’ehemba wa ngasɔ, aha ndjanganya l’anto akina mbayondokandola dikambo diakɔ. (Tukedi 18:1) Hana kotshika di’ehemba ande kitshakitsha nsaki kande ka monga lɛnɛ akawetshaka Ɔtɛkɛta wa Nzambi ndo lɛnɛ akatshumanaka ekambi ande dia mbɔtɛmɔla. Ɔnkɔnɛ, nde akatshikala nge lo nyuma. Lonyuma l’efula laki lande mɛnamaka oma lo dɔmbɛlɔ dia dimɛna efula diakandasale diofundami lo 1 Samuele 2:1-10.a

19. Ngande wakokaso mɛnya lowando laso l’akambo wa lo nyuma?

19 Oko weso ekambi waki Jehowa wa nshi nyɛ, sho hatɔ̂tɛmɔla lo tabɛrnakɛlɛ kɛmɔtshi. Koko, sho kokaka mɛnya lowando laso l’akambo wa lo nyuma, oko wakatshe Hana. Ɛnyɛlɔ, sho kokaka mɛnya lowando laso l’efula lo mongaka mbala la mbala lo nsanganya y’Akristo ya totshitshɛ ndo ya weke. Nyɛsɔ tokambe la waaso asɔ dia keketshana lam’asaso l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ waki Jehowa, lambotosha diɛsɛ dia sho “[mbo]ntemolaka aha la woma. Ndu lu akambu w’ekila la lu akambu w’ololo la ntundu kandi.”​—Luka 1:74, 75; Heberu 10:24, 25.

20, 21. Ngande wakatshɔkwama Hana oma lo woho wakandokaka Nzambi wɔma?

20 Jehowa akɛnyi woho wakawokaka Hana wɔma ndo akɔtshɔkɔla efula. Lo lɔkɛndɔ lɔmɔtshi lakasale nkumbo kande otsha la Shilo, Hana akakɛdja asɔi w’ɔkɛyi ndo akalɔmbɛ Jehowa l’etete tshɛ ndo akatshike dɔkɔlɔkɔ la ntondo kande ate: “[Jehowa] Kanga lulimbilimbi, naka we ayetawo menda lunyangu lami lone, dimi ukambi aye, naka we ayumbuho aha mbuhelami, dimi ukambi aye, ndu naka we ayumbisha, dimi ukambi aye, ona pami, dimi layûkimo le ye, we [Jehowa], nshi tshe ya lumu landi.” (1 Samuele 1:9-11) Nzambi akoke dɔmbɛlɔ diaki Hana dia l’otema ɔtɔi sɔ ndo akawosha ɔna lakandɔlɛ lokombo ate Samuɛlɛ. Lam’akandakile awɛlɛ, nyango akawɛmbɛ otsha la Shilo dia nde tokamba lo tabɛrnakɛlɛ.​—1 Samuele 1:20, 24-28.

21 Hana akokaka Nzambi ngandji ndo akakotsha dɔkɔlɔkɔ diande otsha le nde lo kɛnɛ kendana la Samuɛlɛ. Ohonyokanyiya ɛtshɔkɔ wakandalongola nde l’Ɛlɛkana lo woho wakonge ɔnawɔ la diɛsɛ dia kamba lo tabɛrnakɛlɛ kaki Jehowa! Ambutshi efula w’Akristo wekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo l’ɛtshɔkɔ wa ngasɔ nɛ dia anawɔ wekɔ lo kamba oko ambatshi mboka wa pondjo, wekɔ lo kamba lo Bɛtɛlɛ, kana lo toho tokina dia tombola Jehowa.

Totetemale la mpokamɛ Jehowa!

22, 23. (a) Dikambo diakɔna diakokaso ndjashikikɛ naka sho tetemala mpokamɛ dui dia Jehowa? (b) Kakɔna kayotɔsɛdingola lo sawo diayela?

22 Dikambo diakɔna diakokaso monga l’eshikikelo naka sho tetemala la mpokamɛ dui dia Jehowa? Sho tayɔngɔna lo nyuma naka sho mɛnya woho walangaso Nzambi l’anima aso tshɛ ndo woho wɛnyaso oma lo yoho yaso ya lɔsɛnɔ dia tekɔ ekambi wamboyakimɔka le nde. Oyadi kânga tayohomana l’ehemba lo monga la yoho ya lɔsɛnɔ ya ngasɔ, ndoko onyake tayolongola ɛtshɔkɔ oma le Jehowa mbala efula lo yoho yahatakoke kânga fɔnya.​—Osambu 37:4; Heberu 6:10.

23 Ekambi waki Nzambi wayolongola ɛtshɔkɔ efula lo nshi yayaye. L’ɔtɛ wahokamɛwɔ dui dia Jehowa l’okitanyiya tshɛ, ‘lemba la woke’ l’anto wayokokamɛ oma lo ‘fɔnu ka woke’ ndo wayonga l’ɛngɛnɔngɛnɔ wa lo lɔsɛnɔ l’andja w’oyoyo waki Nzambi. (Enyelo 7:9-14; 2 Petero 3:13) Lɛkɔ mbayotokotsha Jehowa nsaki y’ekambi ande tshɛ. (Osambu 145:16) Koko, oko wayodiɛnya sawo diayela, kânga ɛlɔ kɛnɛ wanɛ watetemala la mpokamɛ dui dia Jehowa nongolaka ‘weshasha w’ɔlɔlɔ ndo mbɔya ya kokele oma l’olongo.’​—Jakoba 1:17.

[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]

a Ɛtɛkɛta wakatondja Hana fɔnaka yema la wɛnɛ wakatondja Mariya laki osekaseka w’emuma, yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa nde mbeya dia nde ayonga nyango Mɛsiya.​—Luka 1:46-55.

Onde wɛ akohɔ?

• Wetshelo akɔna wakokaso kondja oma l’ɔkɔndɔ w’ase Isariyɛlɛ lo kɛnɛ kendana l’ɛtshɔkɔ waki Nzambi na?

• Ngande wakatshikitana Bɔaza nde la Nabala?

• Ngande wakokaso mbokoya Hana na?

• Bonde kahombaso tetemala mpokamɛ dui dia Jehowa na?

[Osato wa lo lɛkɛ 8]

Nkumekanga Sɔlɔmɔna akalɔmbɛ dia monga l’otema w’okitanyiya, ndo Jehowa akawosha lomba l’efula

[Osato wa lo lɛkɛ 10]

Bɔaza akalɛnyaka ndo akokaka anto akina kɛtshi

[Osato wa lo lɛkɛ 13]

Hana akatshɔkwama efula lo woho wakandayaɛkɛ le Jehowa

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto