Basha ba Botsa Jaana . . .

Ke Eng O Sa Tshwanela go Tshela Botshelo jwa Boitimokanyi?

“Ke ne ke tshela botshelo jwa boitimokanyi—ke tshela jo bongwe fa ke na le ditsala tsa Bakeresete mme jo bongwe fa ke na le ditsala tsa kwa sekolong.”

SEEMO sa lekgarejwana le le nopotsweng fa godimo ga se sa gagwe a e nosi. Mme go tewang fa go twe “botshelo jwa boitimokanyi”? Ruth Bell, yo e leng mokwadi wa buka e go tweng Changing Bodies, Changing Lives, o ne a tlhalosa mokgwa oo a re ke “sengwe le sengwe se o se dirang mme o sa se bolelele batsadi.”

Mokwadi yono o ne a botsa basha ba le mmalwa mme a bo a bega jaana: “Bontsi jwa basha ba dingwaga tsa bolesome ba ne ba re go na le dilo tse ba di dirang mo botshelong jwa bone tse ba ka se keng ba di bolelela batsadi ba bone. Dilo tse gantsi ba neng ba di loba e ne e le tlhakanelodikobo le diokobatsi le bojalwa, mme gape ba ne ba umaka dilo tse di tshwanang le go tla thari mo lapeng, go ntshana le batho ba ba sa ba itseng, go lofela sekolo, go lwa, le go nna le ditsala tse batsadi ba sa di rateng.”

Ka maswabi, le basha ba batsadi ba bone e leng Bakeresete ba lobela batsadi ba bone le ba bangwe se ba leng sone.a (Bapisa Pesalema 26:4.) Fa ba na le batsadi le badumedi ka bone, basha bano ba lebega ba siame ba boifa Modimo. Mme fa go se na ope gone fa, ba itshwara ka tsela e e farologaneng gotlhelele.

Tota ke eng se se dirang gore mosha a tshele botshelo jwa boitimokanyi?

Go Okwa Ke go Batla go Ikemela ka Nosi

Bibela ya re kgabagare ‘monna o tla tlogela rraagwe le mmaagwe.’ (Genesise 2:24) Ka jalo ke ga tlholego fela, gore o batle go gola, go ikakanyetsa, le go itirela ditshwetso. Bothata ke gore o ka nna wa bo o ise o ipaakanyetse bogodi. Ka ntlha ya go bo o se na maitemogelo mo botshelong, o sa ntse o tlhoka thuso ya batsadi ba gago ba ba boifang Modimo.—Diane 1:8.

Basha ba le bantsi ga ba dumalane le ntlha eno. Go ya ka buka e go tweng How to Survive Your Child’s Rebellious Teens, basha ba le bantsi ba batla go “mena diphatla, jaaka go ka tualo, ba lekeletsa dinonofo tse ba sa tswang go nna le tsone, mme ba bo ba bolela fa ba ikemela ka nosi.” Fa batsadi ba gana go ba letlelela go dira dilo tse ba tsayang gore ga go botlhale go di dira—kana tse di phoso—basha bangwe ba a tsuologa. Mme e bile ba ka nna ba se ka ba tshwenngwa thata ke botsuolodi joo. Mosetsana mongwe wa dingwaga tsa bolesome a re: “Ke rata go dira dilo tse [batsadi ba me] ba sa itseng gore ke a di dira ka gore go ntira gore ke ikutlwe ke le botlhokwa. Ke tshela botshelo jwa me koo mme e bile ga ke bone gore a ba a lemoga. . . . Ga ba kake ba dumela gore ke nna ke dirang tse ke di dirang.”

‘Batsadi ba Me ba Gagamaditse Ditomo Thata’

Go tla jang gore, le basha ba ba godisiwang sentle ka tsela ya Bokeresete ba bo ba direla dilo tse di phoso mo sephiring? Fa Tsogang! e ne e botsa setlhopha sa basha potso eno, mosetsana mongwe wa dingwaga tsa bolesome o ne a araba jaana: “Ba kgopisiwa ke batsadi ba bone. Ba batla go ipusolosetsa ka ntlha ya go bo ba ba segetse melelwane.” Ga go na pelaelo ya gore Bokeresete ke mokgwa wa botshelo o o nang le melelwane. Jesu o ne a re: “Kgōrō e pitlaganye, tsela le eōna e e isañ botsheloñ e tshesane.” (Mathaio 7:14) Fa o batla go amogela mpho ya Modimo ya botshelo jo bo sa khutleng, ga o kake wa dira dingwe tsa dilo tse go tweng ke monate tse basha ba bangwe ba di dirang. Ka sekai, diphathi tse di leratla, botagwa, go tlhakanela dikobo pele ga lenyalo, boitsholo jo bo repileng, tsotlhe ke dilo tse Bibela e di nyatsang.—Bagalatia 5:19-21.

Gape go na le ntlha ya gore batsadi ba bangwe ba ka nna ba lebega ba gagamaditse dikgole go feta selekanyo. Mosetsana mongwe yo o bidiwang Kim o ne a ngongorega jaana: “Batsadi ba rona ga ba ke ba bo ba re letlelela go bona filimi epe. Ke ne ka tshwanela go fokotsa nako e ke e tsayang ke reeditse mmino fela thata, mme ke ne ka leka le go tlhopha mmino fela thata. Mme ke monka rre a re itsang go reetsa mmino gotlhelele! Re letlelelwa go reetsa tlelasiki le jase fela.” Ka ntlha ya go akanya gore ba gagamaleditswe ditomo thata, basha bangwe ba simolola go tswela pelo kgololesego e balekane ba bone ba nang le yone.

Keletso ya go Batla go Amogelwa

Lekgarejwana lengwe le le bidiwang Tammy le gakologelwa jaana: “Ke ne ka simolola ka go dirisa matlhapa kwa sekolong. Go ne go ntira gore ke ikutlwe ke tshwana le bana ba bangwe. Moragonyana ke ne ka lekeletsa motsoko. Ke ne ke a tle ke nwe gore ke bo ke ikutlwe ke tsewa ke sedidinyana. Go tswa foo ke bo ke simolola go nna le ditsala tsa basimane—mo sephiring ka gore batsadi ba me ba ne ba sa ntetle go ntshana le basimane.”

Mosimane mongwe wa dingwaga tsa bolesome yo o bidiwang Pete le ene o ne a diragalelwa ke se se tshwanang: “Ke godisitswe ke le mongwe wa Basupi ba ga Jehofa. Ke ne ke tshaba go tshegwa, ka jalo ka metlha ke ne ke leka gore ke dire tse di dirwang ke botlhe. Ke ne ke batla go tuma. Ke ne ke a tle ke ake le go dira diipato tsa gore ke eng fa ke sa amogela dimpho dipe ka malatsi a boikhutso a bodumedi.”b Morago ga gore Pete a ineele mo dilong tse e seng tsa sepe, go ne ga tsaya nako e khutshwane fela a bo a setse a itshwara ka tsela e e makgapha.

“Go Ikōpanya le Ba Ba Boshula”—Kae?

Ditiragalo tseno di bontsha boammaaruri jwa mafoko ano a moaposetoloi wa Mokeresete e bong Paulo: “Go ikōpanya le ba ba boshula, go tlo go bodise mekgwa e mentlè.” (1 Bakorintha 15:33) Ka jalo, fa o tsalana le basha ba ba sa tlotleng mekgwa le maitsholo a gago a a thailweng mo Bibeleng, o ka nna wa iphitlhela o tshela jaaka bone. Se se kgatlhang ke gore, moaposetoloi o ne a sa bue fela ka go tsalana le ba ba sa dumeleng fa a ne a ntsha tlhagiso eo. O ne a tlhagisa kgatlhanong le go tsalana le ba ba mo phuthegong ya Bokeresete ba ba palelwang ke go tshela tumalanong le thuto ya Bokeresete. (1 Bakorintha 15:12) Le gompieno, ka tsela e tshwanang go ka nna ga bo go na le basha ba ba kopanelang le phuthego mme ba sa tshele ka tsela e e tshwanetseng Mokeresete. Ba ka nna ba go patelela ka tsela e e sa lemotshegeng gore o tshele botshelo jwa boitimokanyi.

Tsaya Tammy gape, ka sekai, yo o sa ganetseng gore batsadi ba gagwe ba “lorato.” A re rraagwe “o tlhagafetse fela thata, ka metlha o bua kafa Jehofa a re tlhokomelang ka teng.” E bile ke mogolwane mo phuthegong. Jaanong go tlile jang gore a tsiediwe? A re: “Ditsala tse di bosula mo phuthegong. Ba bangwe ba ne ba mpolelela ka monate o ba o jang kwa diphathing tse di farologaneng le ka bojalwa jo ba neng ba bo nwa. Kana ba ne ba bua ka ditsala tsa bone tsa basimane le kafa ba agang ba ya go bina ka teng morago ga dipokano tsa phuthego.”

Go Tila Matlhotlhapelo

O se ka wa leka go ntlafatsa go tlhoka boitshwaro mo go ntseng jalo ga basha ka diipato tse di tshwanang le, ‘Ke go gola’ kana, ‘Basha botlhe ba fitlhela batsadi ba bone dilo.’ Ela tlhoko tlhagiso eno e Modimo o e neelang basha mo go Moreri 11:9, 10: “Itumèlè, wèna lekau, mo bokauñ yoa gago; me a pelo ea gago e gu yesè monate mo metlheñ ea bokau yoa gago, me u sepelè mo ditseleñ tsa pelo ea gago, le mo ponoñ ea matlhō a gago; me u bo u itse ha Modimo o tla gu isa tshekoñ kaga dilō tse cotlhe hèla. Me ke gōna u tlosè bohutsana mo peduñ ea gago, u bo u tlosè boshula mo nameñ ea gago.”

Go tshela botshelo jwa boitimokanyi go ka nna ga lebega go le monate. Mme kgabagare ke serai se se kotsi. (Bapisa Pesalema 9:16.) Ditiro tsa boganana di tsala tse dingwe tse di masisi le go feta. Ka sekai, Pete yo mmotlana o ne a setse a dira boitshwaro jo bo maswe jwa tlhakanelodikobo fa a tlogela legae a na le dingwaga tse 17. E rile a le dingwaga di le 18, Pete o ne a tshwaretswe go kgothosa a tshotse tlhobolo.

Gantsi basha ba le bantsi ba lebega ba sa diragalelwe ke sepe se se maswe ka ntlha ya boitshwaro jwa bone. O ka nna wa simolola go ikutlwa jaaka mokwadi wa Bibela e bong Asafe, yo o neng a dumalana jaana: “Ke ne ke fufega . . . Ke ne ka bona baikepi ba tsamaelwa ke dilo sentle. Ga ba utlwe botlhoko; ba nonofile e bile ga ba lwale. Ga ba boge jaaka ba bangwe.” Mme se se neng se lebega jaaka polokesego ya baikepi e ne e le go itsietsa fela mo go setlhogo. Asafe o ne a fetsa ka gore: “[Modimo] o tla ba baya mo boreleding a bo a dira gore ba we ba senyege!” (Pesalema 73:3-5, 18, Today’s English Version) Ka jalo ke ka mabaka a a utlwalang go bo Bibela e tlhagisa jaana: “A pelo ea gago e se nne tshètlha kaga baleohi: me u tlhōlè mo go boiheñ Yehofa motshegare otlhe.”—Diane 23:17.

Go tweng ka mogopolo wa gore go sa ikobele batsadi go thusa mosha go gola le go ikemela ka nosi? Seno se ganetsana le kgakololo ya Bibela ya gore o utlwe batsadi ba gago. (Diane 23:22) Boammaaruri ke gore, boeleele kana boitshwaro jo bo botlhaswa bo go kgoreletsa go gola mo maikutlong le mo semoyeng. Go na le moo o ka nna mo “boemoñ yoa monna eo o godileñ” le “mo selekanyoñ sa go gola ga botlalo yoa ga Keresete” fa fela o dirisa melaometheo ya Bibela.—Baefesia 4:13.

Go boammaaruri gone gore, batsadi ba bangwe ba ka nna ba lebega ba gagamaditse ditomo thata. A mme seo ga se dirwe ke gore ba a go rata e bile ba eletsa go go sireletsa? Mme fa e le gore o eletsa e kete batsadi ba gago ba ka repisa go se go nene, ke eng o sa buisane le bone ka gone—go na le go tsuologela mo sephiring?c Go tsuologela mo sephiring go tla ba hutsafatsa, le wena, mme gape le Jehofa Modimo ka boene.—Diane 10:1; 27:11.

Mme jaanong go tweng, fa e le gore o setse o simolotse go tshela botshelo jwa boitimokanyi? A go na le tsela nngwe ya go tlogela go dira jalo? Ditlhogo tse di tla latelang di tla araba dipotso tseno.

[Dintlha tse di kwa tlase]

[Setshwantsho mo go tsebe 16]

A o tshela botshelo jwa boitimokanyi?