Kafa Bakeresete Ba Ka Thusang Batsofe ka Teng

“KE GŌNA ga re ñodiege: me leha motho oa rona oa kaha ntlè a ōnala, leha go nntse yalo motho oa rona oa kaha teñ oa ba a nntse a shahadiwa ka letsatsi le letsatsi; . . . Ka re sa lebe dilō tse di bōnalañ, me e le dilō tse di sa bonaleñ: gonne dilō tse di bōnalañ ke tsa lobaka lono hèla; me dilō tse di sa bonaleñ ke tsa bosaeeñkae.” Moaposetoloi Paulo o ne a rialo mo lokwalong lwa gagwe lwa bobedi lo a neng a lo kwalela Bakorintha.—2 Bakorintha 4:16-18.

Mo metlheng ya bogologolo, banna le basadi ba tumelo ba ne ba tlhomile matlho a bone mo dilong tse di sa bonweng, tse di neng di akaretsa dilo tsotlhe tse Modimo wa bone Jehofa a neng a solofeditse go di dira mo nakong e a e tlhomileng. Mo bukeng ya Bahebera, Paulo o bua thata ka bano, ba ba ileng ba boloka tumelo ya bone go fitlha ba swa—mme bangwe ba bone ba ne ba tshela go fitlha ba tsofala thata. O bua ka bone e le sekao mo go rona a re: “Botlhe, ba shule ba le mo tumeloñ, ba e se ba amogele dipolèlō tsa choloheco; me ba di bōna, ba ba ba di itumelèla di le kgakala.”—Bahebera 11:13.

Gompieno re gaufi thata le go newa ditsholofetso tseno. Lefa go ntse jalo re na le batho ba ba lwalang le ba ba tsofetseng mo go rona ba ba sa tlhomamiseng gore a ba tla kgona go bona bokhutlo jwa tsamaiso eno e e boikepo ba ntse ba tshela. Gongwe bangwe ba bone le bone ba tla swa ba ntse ba le mo tumelong ba ise ba bone ditsholofetso tsotlhe di diragadiwa ba santse ba tshela. Mafoko a ga Paulo a a mo go 2 Bakorintha 4:16-18, a ka ba kgothatsa thata.

Jehofa o gopola batho botlhe ba gagwe ba ba ikanyegang, go akaretsa le ba ba lwalang le ba ba tsofetseng. (Bahebera 6:10) Go buiwa ka tlotlo mo dikarolong di le mmalwa tsa Bibela ka batho ba ba tsofetseng ba ba ikanyegang, mme mo Molaong wa ga Moshe, go buiwa ka tsela e e kgethegileng gore go tlotlwe batsofe. (Lefitiko 19:32; Pesalema 92:12-15; Diane 16:31) Bakeresete ba ntlha ba ne ba tseela batsofe kwa godimo. (1 Timotheo 5:1-3; 1 Petere 5:5) Buka nngwe ya Bibela e bua ka kgang nngwe e e kgatlhang ka mosadi mongwe yo mmotlana yo o neng a supa lorato le go intsha setlhabelo ka tsela e e amang pelo go thusa matsalaagwe yo o neng a setse a tsofala. Buka eo e bidiwa sentle ka mosadi yoo yo mmotlana, Ruthe.

Mothusi Yo O Ineetseng ka Pelo Yotlhe

Naomi yo o neng a tsofala o ne a sa tlhole a itumelela botshelo. Leuba le ne le mo pateleditse gore ene le lelapa la gagwe le lennye ba tlogele ditsala le boswa jwa bone mo Juda go ya go tshela kwa botlhaba jwa Noka ya Joredane mo nageng ya Moaba. Monna wa ga Naomi o ne a fitlha a swela koo, mme a mo tlogela a le esi le basimane ba bone ba babedi. Ba ne ba gola ba bo ba nyala, mme morago le bone ba ne ba swa. Naomi o ne a sa tlhole a na le mojaboswa yo o neng a ka mo tlhokomela.

O ne a godile thata mo a neng a ka se kgone go nna le bana gape, mme o ne a humanegile. O ne a batla gore Ruthe le Orepa, batlholagadi ba barwa ba gagwe ba babedi ba boele kwa magaeng a bommaabone ka bopelotshweu, gore ba tle ba iponele banna. O ne a tla boela a le esi kwa nageng ya gaabo. Le gompieno batho bangwe ba ba godileng ba tshwenyegile thata mo maikutlong, segolobogolo fa e le gore ba tlhokafaletswe ke ba ba ba ratang. Jaaka Naomi, ba ka tlhoka gore mongwe a ba tlhokomele, lefa go ntse jalo ga ba batle go nna mokgweleo wa ga ope.

Lefa go ntse jalo, Ruthe ga a ka a tlogela matsalaagwe. O ne a rata mosadimogolo yono ebile a rata Jehofa, Modimo o Naomi a neng a o obamela. (Ruthe 1:16) Ka jalo, ba ne ba tsaya loeto mmogo go boela kwa Juda. Kwa nageng eo, go ne go na le thulaganyo e e lorato ya Molao wa ga Jehofa ya gore batho ba ba humanegileng ba ka ronopa, kana ba ikokoanyetsa sepe fela se se neng se setse fa go sena go rojwa. Ruthe yo o neng a santse a le mosha o ne a ithaopela go dira tiro eo, a re: “Mma ke eè.” O ne a dira ka natla gore ba solegelwe molemo ka bobedi.—Ruthe 2:2, 17, 18.

Boikanyego le lorato lwa ga Ruthe mo go Jehofa di ne tsa kgothatsa Naomi yo o neng a simolola go akanya dilo ka tsela e e molemo le e e agang. Kitso ya gagwe ka Molao le ditlwaelo tsa naga eo jaanong e ne ya thusa. O ne a gakolola mothusi yono wa gagwe yo o ineetseng ka botlhale gore mosadi yono yo mmotlana e nne seyantlo, me a kgone go gapa boswa jwa lelapa le go tshola morwa yo o neng a tla tsweletsa losika. (Ruthe, kgaolo 3) Ruthe ke sekao se se molemo sa bao ba intshang setlhabelo go tlhokomela ba ba lwalang le ba ba godileng. (Ruthe 2:10-12) Le gompieno, mo phuthegong, go ka dirwa go le gontsi go thusa ba ba lwalang le ba ba tsofetseng. Jang?

Go Tlhokega Thulaganyo

Mo phuthegong ya ntlha ya Bokeresete, go ne go dirwa lenaane la batlholagadi ba ba neng ba tlhoka go thusiwa ka dilo tsa nama. (1 Timotheo 5:9, 10) Le gompieno ka tsela e e tshwanang, mo maemong mangwe bagolwane ba ka dira lenaane la batho ba ba lwalang le ba ba tsofetseng ba ba tlhokang go tlhokomelwa ka tsela e e kgethegileng. Diphuthego dingwe di kopa mongwe wa bagolwane go tlhokomela seno e le maikarabelo a gagwe a a kgethegileng. Ka ntlha ya gore batho ba bantsi ba ba tsofetseng jaaka Naomi ga ba rate go kopa thuso, mokaulengwe yoo o tla tlhoka gore e bo e le setswerere fa go tla mo go sekasekeng maemo sentle, mme—ka kelotlhoko le ka botlhale—a tlhomamisa gore dilo tsotlhe tse di tlhokegang di a dirwa. Ka sekai, a ka nna a tlhokomela gore a batho ba ba lwalang le ba ba tsofetseng ba bakanyeditswe sentle mo Holong ya Bogosi. Fa go tlhokega a ka akanyetsa dilo tse di jaaka go dira mokgokolosa go dira gore ditulo tsa maotwana di tsamaye motlhofo, matlwana a a ba tshwanetseng a boithomelo, dihetefouno go ba ba sa utlweng sentle, le lefelo le go ka bewang ditulo tse di kgethegileng mo go lone. Mokaulengwe yono gape a ka tlhomamisa gore batho botlhe ba ba sa kgoneng go tla mo Holong ya Bogosi ba ka adimiwa ditheipi tsa dipokano kana ba di reetsa ka founo.

Go ka nna ga tlhokega gape gore lo dire dithulaganyo tsa dipagangwa go ya dipokanong le dikopanong. Kgaitsadi mongwe yo o tsofetseng o ne a nna le bothata ka gonne motho yo o neng a tlhola a tla go mo tsaya go mo isa kwa dipokanong o ne a seyo. O ne a tshwanela go founela batho ba bantsi pele a bona mongwe yo a ka mo isang mme ka gone o ne a ikutlwa e le mokgweleo. A ka bo a ile a se ka a ikutlwa jalo fa go ne go na le thulaganyo e e dirilweng le mogolwane mongwe yo o neng a ka tlhokomela dilo tseo tsotlhe.

Mogolwane yoo a ka nna gape a kopa malapa a a farologaneng go refosana go etela batho ba ba tsofetseng. Ka tsela eno bana ba ka ithuta gore go tlhokomela batsofe ke karolo ya botshelo jwa Mokeresete mongwe le mongwe. Go molemo gore bana ba ithute go rwala maikarabelo ano. (1 Timotheo 5:4) Molebedi mongwe wa potologo o bolela jaana: “Go ya ka tsela eo ke lemogang dilo ka yone ke bana ba sekae fela kana batho ba basha ba go tswang fela mo go bone gore ba etele batho ba ba tsofetseng kgotsa ba ba lwalang.” Gongwe ke ka gonne ga ba akanye ka gone, kana ba ka tswa ba sa tlhomamise gore ba ka bua eng kgotsa ba ka dira eng; batsadi ba ka ba ruta seno.

Lefa go ntse jalo, gakologelwa gore bontsi jwa batho ba ba tsofetseng ba ka itumela thata fa ba ka itsisewe pele ga nako gore tsala nngwe e tlile go ba etela. Seno se ba dira gore ba nne ba lebeletse ka boitumelo gore moeng o e tla. Fa baeng ba tla ka dijonyana le dino, tse di jaaka kofi kana kuku, e bo e re morago ba bo ba phepafatsa ka bonako, seno se ka thusa gore ba tile go rwesa batsofe morwalo o o oketsegileng. Banyalani bangwe ba ba tsofetseng ba ba santseng ba nonofile sentle, ba ipeetse letsatsi le le lengwe beke le beke le ka lone ba pakang seroto sa bone sa pikiniki ba bo ba etela batsofe ba ba farologaneng ba phuthego ya bone. Maeto ao a bone a itumelelwa thata.

Diphuthego tse dintsi di na le Thuto ya Buka ya Phuthego e di e tshwarang motshegare gore batho ba ba tsofetseng ba solegelwe molemo. Kwa lefelong lengwe malapa mangwe le baboledi ba ba seng mo lenyalong ba ne ba kopiwa gore ba eme setlhopha seo nokeng, mme seno se ne sa felela ka gore go nne le setlhopha sa thuto ya buka se mo go sone batho ba ba tsofetseng le ba basha ba kgonang go tlhokomelana mo go sone.

Ga go a tshwanela gore e nne bagolwane fela ba ba dirang seno. Rotlhe re tshwanetse go ela tlhoko gore batho ba ba tsofetseng le ba ba lwalang ba tlhoka eng. Re ka ba dumedisa kwa Holong ya Bogosi le go ipha nako ya go tlotla le bone. Ba ka nna ba itumelela gore re ba laletse go tla go iketla le rona. Kana re ka ba laletsa go ya le rona kwa pikiniking kana fa re ya malatsing a boikhutso. Mosupi mongwe o ne a tlhola a tsaya baboledi ba ba tsofetseng ka koloi ya gagwe fa a tswela kwa ntle ga toropo fa a le mo maetong a tiro. Go botlhokwa gore batho ba ba tsofetseng ba nne ba ikutlwe gore ba a tlhokega. Lo se ka lwa ba letla go ikgogona, jaaka fa Naomi a ne a rata thata go dira jalo, eleng selo se se ka akofisang botsofe kana go koafala tlhaloganyo.

Batho ba basha ba ba golafetseng kana ba ba lwalang le bone ba tlhoka go tsewa tsia. Mosupi mongwe yo o neng a na le bana ba bararo ba ba neng ba lwala bolwetsi jo bo sa foleng, bao ba babedi ba bone ba setseng ba tlhokafetse, o bolela jaana: “Go ka nna bokete tota fa phuthego e tswelela e thusa fa motho a lwala bolwetsi jo bo sa foleng. Ke ka ntlhayang fa lo sa abele baboledi bangwe ba basha ba lo ka ba ikanyang gore ba tlotle ka temana ya letsatsi le tsala ya bone e e mo diphateng le go e balela kgaolo e le nngwe go tswa mo Bibeleng letsatsi lengwe le lengwe? Batho ba basha, go akaretsa le babulatsela ba ka refosana go dira seo.”

Fa Motho A Lebane le Loso

Batlhanka ba ga Jehofa ga ba bolo go nna ba lebana le loso ba le pelokgale, e ka tswa e le ka ntlha ya bolwetsi kana ka ntlha ya pogiso. Ka tlholego fela batho ba ba lwalang ba ka simolola go nna le maikutlo a a farologaneng fa ba lemoga gore ba gaufi le go swa. Fa ba sena go tlhokafala bamasika a bone ba ka tshwanelwa ke go nna lobakanyana ba itlwaetsa boemo jwa bone joo bo fetogileng, kutlobotlhoko le go itlhoboga. Ka jalo, gantsi go ka nna molemo fa batho ba ba lwalang ba bua puo phaa, kaga loso, fela jaaka go ne ga dira Jakobe, Dafide, le Paulo.—Genesise, dikgaolo 48 le 49; 1 Dikgosi 2:1-10; 2 Timotheo 4:6-8.

Mosupi mongwe yo e leng ngaka ya kalafi o kwala jaana: “Re tshwanetse go bua fela re phuthologile ka kgang eno. Ga ke ise le ka motlha mo tirong eno ya me ke bone go tswela molwetsi mosola ope go fitlha gore o lwala mo a setseng a tla swa.” Lefa go ntse jalo, re tshwanetse go tlhaloganya se molwetsi ka boene a batlang go se itse, le gore o batla go itse kaga seno leng. Balwetsi bangwe ba supa ka phepafalo gore ba lemoga gore ba gaufi le go swa, mme ba tshwanetse go bolela se ba se akanyang le kafa ba ikutlwang ka teng ka seno. Bangwe go lebega ba ganelela thata mo go nneng le tsholofelo mme ditsala tsa bone di tla bo di dira sentle go solofela ka tsela e e tshwanang.—Bapisa Baroma 12:12-15.

Motho yo o setseng a tla swa a ka lapa thata kana a ikutlwa a tlaletswe mo a sa kgoneng go rapela. Gongwe molwetsi yoo a ka gomodiwa ke go utlwa go tswa mo go Baroma 8:26, 27 gore Modimo o tlhaloganya “diphègelō tse di sa kakeñ tsa buiwa.” Jehofa o a itse gore ka nako eo ya fa a ngomogile pelo go ka nna thata gore motho a itse gore a ka rapela a reng.

Fa go kgonega, go botlhokwa gore o rapele le molwetsi. Mokaulengwe mongwe o bolela jaana: “Fa mmè a ne a tla tloga a swa mme a sa tlhole a na le maatla a go bua, o ne a supa ka go phutha matsogo gore o batla gore re rapele le ene. Fa re sena go rapela, re ne ra opelela mmè pina e le nngwe ya Bogosi gonne o ne a rata mmino. Kwa tshimologong re ne re opela modumo wa yone fela mme morago ra opelela mafoko kwa tlase. Ruri o ne a go itumelela. Kwantle go pelaelo, dipina tse re di amanyang le botshelo jwa rona jaaka Basupi ba ga Jehofa di dira gore re ikutlwe ka ditsela tse re ka se kang ra kgona go di tlhalosa.”

Fa motho a bua le motho yo o tla tlogang a swa go tlhoka gore a nne lorato, kelotlhoko le go supa fa a amegile maikutlo. Motho yo o etileng a ka ipaakanyetsa go mmolelela dilo tse di agang le tse di nonotshang tumelo, mme a nne kelotlhoko go tila go bua ka tsela e e sa siamang ka batho ba bangwe le mathata a bone. Gape, boleele jwa nako e o mo etetseng ka yone bo ka lekanyediwa go ya ka mabaka le ka se se mo siametseng. Fa molwetsi a lebega a le mo maibing, go molemo go gakologelwa gore a ka nna a bo a santse a kgona go utlwa se se buiwang. Ka jalo, nna kelotlhoko ka se o se buang.

Boikarabelo jwa Rona Rotlhe

Go tlhokomela batho ba ba lwalang le ba ba tsofetseng ke boikarabelo jo bo bokete. Mo bathong ba ba amanang thata le molwetsi ke selo se se ba tlhokang go le gontsi mo mmeleng le mo maikutlong. Phuthego yotlhe e tshwanetse go ba akanyetsa le go ba thusa. Batho ba ba tlhokomelang maloko a malapa a bone a a lwalang kana badumedi ka bone ba dira selo se se siameng, lefa go ka lebega ba tlolwa ke dipokano dingwe kana seabe sa bone mo bodiheding jwa tshimo se ngotlega ka lobakanyana. (Bapisa 1 Timotheo 5:8.) Ba tla nonotshiwa ke moya wa phuthego wa go ba akanyetsa. Ka dinako tse dingwe mokaulengwe mongwe kana kgaitsadi a ka thusa ka nakwana gore yo a mo tlhokomelang a kgone go ya kwa dipokanong kana a dire diura di sekae mo tirong ya go rera gore a lapologe.

Ke boammaaruri gore, fa e le wena yo o lwalang o santse o ka dira sengwe le wena. Go felelwa ke tsholofelo le go itlhoboga ka ntlha ya bokoa jwa gago go ka go utlwisa botlhoko thata, mme lefa go ntse jalo, go utlwa botlhoko thata go dira gore motho a ikgogone mo bathong ba bangwe ebile go leleka batho. Go na le gore o dire jalo, o ka supa kanaanelo le go dirisana mmogo. (1 Bathesalonia 5:18) Rapelela batho ba bangwe ba ba mo ditlhabing. (Bakolosa 4:12) Tlhatlhanya ka boammaaruri jo bo kgatlhang jwa Bibela, mme o tlotle ka seno le batho ba ba go etelang. (Pesalema 71:17, 18) Nna tlhaga mo go lepalepaneng le kgatelo pele e e nonotshang tumelo e e dirwang ke batho ba Modimo. (Pesalema 48:12-14) Leboga Jehofa ka ntlha ya kgatelopele eo. Fa re tlhatlhanya ka dilo tse di ntseng jalo, go tla re thusa gore malatsi a bofelo a botshelo jwa gago a itumedise fela jaaka letsatsi le le phirimang le le romelang lesedi le le tseneletseng le le le bothitho go feta letsatsi la sethoboloko.

Rotlhe re tshwanetse go kgaratlhela go boloka tsholofelo e e sireletsang megopolo ya rona jaaka tlhoro, segolobogolo mo dinakong tsa fa re le mo mathateng. (1 Bathesalonia 5:8) Go molemo gore re tlhatlhanye ka tsholofelo ya tsogo le motheo wa yone o o nonofileng. Re ka leba pele re tlhomame ebile re letile letsatsi la fa go tla bo go sa tlhole go na le bolwetsi kana bokoa jo bo leriwang ke botsofe. Ka nako eo mongwe le mongwe o tla bo a sa lwale. Tota le ba ba suleng ba tla tsoga. (Yohane 5:28, 29) ‘Dilo tseo tse di sa bonaleng’ re di bona ka matlho a tumelo le dipelo tsa rona. O se ka wa di lebala le ka motlha.—Isaia 25:8; 33:24; Tshenolō 21:3, 4.