Nka Fenya Jang go Nna Ditlhong?

Dikgang tse di bosula: Ditlhong di ka go thibela go dira ditsala le go dira dilo tse di itumedisang.

Dikgang tse di monate: Ka dinako tse dingwe, go siame go nna ditlhong. Go ka go thusa go nna motho yo o akanyang pele o bua le go nna motho yo o kelotlhoko le yo o reetsang.

Dikgang tse di monate le go feta: O ka kgona go tlogela go nna motho yo o ditlhong, o bo o tila ditlamorago tsa go nna ditlhong. Setlhogo seno se tla go thusa go bona gore o ka dira seo jang.

• Itse se o se tshabang

• Se o ka se dirang

• Se balekane ba gago ba se buang

Itse se o se tshabang

Go nna ditlhong go ka dira gore o tshabe go bua le batho lo lebane difatlhego. Ka ntlha ya seo, o ka ikutlwa e kete o nosi mo kamoreng e e lefifi. Seno se ka go tshosa. Le fa go ntse jalo, fa o itse dilo tse di go tshosang o ka lemoga gore ga o na lebaka la go tshoga. Akanya ka dikai tseno tse tharo.

• Se se ka go tshosang #1: “Ga ke itse gore ke bue ka eng.”

  Nnete: Batho ga ba na go gakologelwa se o se buang mme ba tla gakologelwa tsela e o dirileng gore ba ikutlwe ka yone. O ka fenya letshogo leno ka go ithuta go reetsa le go kgatlhegela se ba bangwe ba se buang.

  Akanya ka seno: O batla tsala e e ntseng jang? Motho yo o buelang ruri kgotsa yo o reetsang?

• Se se ka go tshosang #2: “Batho ba tla akanya gore ke a bora.”

  Nnete: Batho ba tla nna ba bua ka wena go sa kgathalesege gore a o ditlhong kgotsa jang. Fa o bua, o ka kgona go fenya letshogo la gago mme wa thusa batho go itse gore tota o motho yo o ntseng jang.

  Akanya ka seno: Fa o akanya gore batho botlhe ga ba go rate, a ga o ba atlhole ka go akanya jalo?

• Se se ka go tshosang #3: “Ke a go itsenya matlho a batho fa nka bua sengwe se se phoso.”

  Nnete: Seo se diragalela mongwe le mongwe. O ka dirisa seo e le tshono ya go bontsha ba bangwe gore o motho fela jaaka bone, o dira diphoso.

  Akanya ka seno: A ga o itumelele go fetsa nako le batho ba ba itseng gore le bone ba dira diphoso?

A o ne o itse? Batho bangwe ba akanya gore ga ba ditlhong ka gonne ba kgona go romelela batho melaetsa e mentsi. Le fa go ntse jalo, fa o buisana le batho lo lebane difatlhego go nna motlhofo go dira botsala jwa nnete. Sherry Turkle yo e leng moithutatlhaloganyo le mankge wa thekenoloji a re: “Fa re bona batho ba bangwe le go utlwa mantswe a bone, re kgona go ba itse botoka.”a

Se o ka se dirang

• O se ka wa ipapisa le batho ba bangwe. Ga o tlhoke go nna se o seng sone. Go na le moo, o ka ipeela mokgele wa go leka go laola ditlhong tsa gago gore di se ka tsa go thibela go dira ditsala le go dira dilo tse di itumedisang le bone.

  “Metlotlo ga e tlhoke go nna meleele e bile ga o tlhoke go bua thata. Fa o kopana le motho lekgetlo la ntlha, o ka mmolelela leina la gago kgotsa wa mmotsa dipotso tse di motlhofo.”​—Alicia.

  Molaomotheo wa Baebele: “A mongwe le mongwe a tlhatlhobe ditiro tsa gagwe, foo o tla nna le lebaka la go itumelela se a se dirileng ka gonne a sa ipapise le motho yo mongwe.”​—Bagalatia 6:4.

• Nna kelotlhoko. Ithute gore batho ba ba seng ditlhong ba dira eng fa ba tlotla le ba bangwe. Ba dira seo jang? Ke eng se ba se dirang se o bonang se ka se go berekele? Ke dilo dife tse o di ratileng ka bone tse o ka ratang go di etsa?

  “Ithute go tswa mo bathong ba ba kgonang go dira ditsala motlhofo. Lebelela gore ba dira eng le gore ba bua ba reng fa ba kopana le motho lekgetlo la ntlha.”​—Aaron.

  Molaomotheo wa Baebele: “Fela jaaka tshipi e lootsa tshipi, motho le ene o lootsa tsala ya gagwe.”​—Diane 27:17.

• Botsa dipotso. Go botsa dipotso ke tsela e e molemo ya go simolola motlotlo ka gonne gantsi batho ba rata go bua ka se ba se akanyang. Gape go tla dira gore batho ba se ka ba tlhoma mogopolo thata mo go wena.

  “Go ipaakanya go sa le gale go ka go thusa gore o se ka wa tlhobaela thata. Pele o ya go kopana le batho, o ka akanya ka dilo tse o tla tlotlang ka tsone le dipotso tse o ka di botsang gore o se ka wa tsenwa ke seterese thata.”​—Alana.

  Molaomotheo wa Baebele: “Tswelelang lo amega ka batho ba bangwe, mme lo se ka lwa tshwenyega ka dilo tse di amang lona fela.”​—Bafilipi 2:4.