LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w13 6/15 p. 7-11
  • Houngaʻia Kakato ʻi he Ngaahi ʻUlungaanga ʻo Sihová

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Houngaʻia Kakato ʻi he Ngaahi ʻUlungaanga ʻo Sihová
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2013
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • KO SIHOVÁ ʻOKU FOTUNGOFUA
  • KO HA ʻULUNGAANGA MĀTUʻAKI MAHUʻINGA KI HE KAU MĀTUʻÁ
  • VAHEʻI HA TAIMI KE TALANOA KI HE FANGA TOKOUÁ MO E FANGA TUOFĀFINÉ
  • KO SIHOVÁ ʻOKU TAʻEFILIFILIMĀNAKO
  • ʻE LAVA KE TAU FAʻIFAʻITAKI KIA SIHOVA
  • Faʻifaʻitaki ki he Taʻefilifilimānako ʻa Sihová
    Ko ʻEtau Moʻui Faka-Kalisitiané mo e Ngāue Fakafaifekaú—Polokalama Ngāue ki he Fakatahá—2021
  • Faʻifaʻitaki ki he Taʻefilifilimānako ʻa Sihová
    Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga—1999
  • Faʻifaʻitaki kia Sihova, ko Hotau ʻOtua Taʻefilifilimānakó
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2003
  • Faʻifaʻitaki kia Sīsū ʻi he Ngāue Maʻá e Niʻihi Kehé
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2022
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2013
w13 6/15 p. 7-11
[Fakatātā ʻi he peesi 7]

Houngaʻia Kakato ʻi he Ngaahi ʻUlungaanga ʻo Sihová

“Mou hoko ko e kau faʻifaʻitaki ki he ʻOtuá, ʻi he tuʻunga ko e fānau ʻofeina.”​—ʻEF. 5:1.

KO E HĀ HOʻO TALÍ?

  • Ko e hā ʻe lava ke ne tokoniʻi kitautolu ke tau fakamahuʻingaʻi lahi ange ʻa e ngaahi ʻulungaanga ʻo Sihová?

  • ʻOku ʻuhinga ki he hā ʻa e fotungofuá?

  • ʻE lava fēfē ke tau faʻifaʻitaki kia Sihova pea taʻefilifilimānakó?

1. (a) Ko e hā ʻa e ngaahi ʻulungaanga ʻo Sihova ʻe lava ke ke fakakaukau ki aí? (e) ʻE tokoniʻi fēfē koe ʻe hono ako ʻa e ngaahi ʻulungaanga ʻo e ʻOtuá?

ʻI HE taimi ʻokú ke fakakaukau ai fekauʻaki mo Sihová, ko e hā ʻa e ngaahi ʻulungaanga ʻokú ke fakakaukau ki aí? Mahalo pē ʻokú ke fakakaukau ki he ʻofá, fakamaau totonú, potó, mo e mālohí. Ko e moʻoni, ʻoku tau ʻilo ʻoku maʻu ʻe Sihova ʻa e ngaahi ʻulungaanga fakaofo lahi kehe. Ko hono moʻoní, ʻi he faai mai ʻa e ngaahi taʻú, kuo lāulea ai ʻetau ʻū tohí ki he ngaahi ʻulungaanga kehekehe ʻo Sihova laka hake ʻi he 40. Kapau te ke ako taki taha ʻa e ngaahi ʻulungaanga ko ení ʻe koe pe mo ho fāmilí, sioloto atu ki he lahi te ke ako fekauʻaki mo Sihová! Te ke toe fakamahuʻingaʻi lahi ange ai hono ngaahi ʻulungāngá. Ko hono olá, te ke maʻu ai ha holi mālohi ke faʻifaʻitaki kia Sihova pea maʻu ha kaumeʻa vāofi ange mo ia.—Sios. 23:8; Saame 73:28.

2. (a) Fakatātaaʻi ʻa e founga ʻe lava ke tokoniʻi ai kitautolu ʻe hono ako ʻa e ngaahi ʻulungaanga ʻo Sihová ke tau fakamahuʻingaʻi lahi ange kinautolú. (e) Ko e hā te tau lāulea ki ai ʻi he kupu ko ení pea ʻi he ongo kupu hoko maí?

2 ʻE lava fēfē ke ke ako ke fakamahuʻingaʻi lahi ange ha meʻa? Sai, fakaʻuta atu ʻokú ke ʻahiʻahiʻi ha faʻahinga meʻakai foʻou. ʻUluakí ʻokú ke fakatokangaʻi ʻene namu leleí. ʻOkú ke ʻahiʻahiʻi leva ia ʻo ʻiloʻi hono ifó. Pea ʻi he fakaʻosí ʻokú ke ngaohi ia. ʻI ha founga meimei tatau, ʻe lava ke tau fakamahuʻingaʻi lahi ange ha ʻulungaanga ʻo Sihova ʻaki ʻetau ʻuluaki ako ki he ʻulungaanga ko iá, pea fakalaulauloto leva ki he founga ʻoku fakahāhā ai ia ʻe Sihová, pea ʻi he fakaʻosí ʻoku tau faʻifaʻitaki ki he ʻulungaanga ko iá ʻi heʻetau moʻuí. (ʻEf. 5:1) Ko e kupu ko ení pea pehē ki he ongo kupu hoko maí ʻe lāulea ai ki he niʻihi ʻo e ngaahi ʻulungaanga ʻo Sihová. ʻI he ʻulungaanga taki taha, te tau lāulea ai ki he ngaahi fehuʻi ko ení: ʻOku ʻuhinga ki he hā ʻa e ʻulungaanga ko ení? ʻOku fakahaaʻi fēfē ia ʻe Sihova? Pea ʻe lava fēfē ke tau faʻifaʻitaki kia Sihova ʻi hono fakahāhā ʻa e ʻulungaanga ko ení?

KO SIHOVÁ ʻOKU FOTUNGOFUA

3, 4. (a) ʻOku ʻuhinga ki he hā ʻa e fotungofuá? (e) ʻOku fakahaaʻi fēfē ʻe Sihova ʻokú ne fotungofuá?

3 Tau ʻuluaki lāulea angé ki he ʻuhinga ʻo e fotungofuá. ʻOku ʻuhinga iá ke anga-lelei, faingofua ke talanoa ki ai, pea ʻikai ʻaupito ʻe fuʻu femoʻuekina ke lea ki he niʻihi kehé. Ko e fakamatala, tāvahe, mo e fōtunga fakakaumeʻa ʻa ha tokotaha fotungofua ʻoku fakahaaʻi ai ʻokú ne loto-lelei ke fanongo pea tokoni.

4 Ko Sihová ʻoku fotungofua. Neongo ko e Tokotaha mālohi taha ia ʻi he ʻunivēsí, ʻokú ne fakaafeʻi kitautolu ke tau lotu ange kiate ia. ʻOkú ne fanongo mai ki heʻetau ngaahi lotú pea ʻomai ʻa e tokoni ʻoku tau fiemaʻú. (Lau ʻa e Saame 145:18; ʻAisea 30:18, 19.) ʻE lava ke tau talanoa ki he ʻOtuá ʻi ha feituʻu pē, ʻi ha taimi pē, pea ʻi ha fuoloa pē ʻoku tau fiemaʻu. ʻOku ʻikai ʻaupito ke ne ʻita ʻi heʻetau talanoa angé. (Saame 65:2; Sēm. 1:5) ʻOku fakamatalaʻi ʻe he Tohi Tapú ʻa Sihova ʻi ha founga ʻoku ʻai ai ke tau ongoʻi fiemālie ʻi he talanoa kiate ia ʻi he lotú. Ko e fakatātaá, naʻe tohi ʻe Tēvita ʻo pehē “oku afio mau ae fofoga o Jihova” kia kitautolu pea ʻokú ne poupouʻi kitautolu ʻaki hono “nima toʻomataʻu.” (Saame 34:15, PM; 63:8) Pea naʻe pehē ʻe he palōfita ko ʻAiseá ko Sihová ʻoku hangē ha tauhi-sipí. Naʻá ne tohi: “Te ne faluku ʻene fanga lami ʻi hono kona, ʻo fua ʻi hono fatafata.” (ʻAi. 40:11) Sioloto atu ki ai! ʻOku loto ʻa Sihova ke tau hoko ʻo ofi ange kiate ia ʻo hangē ha kiʻi lami ʻoku fua ʻe ha tauhi-sipi anga-ʻofa. ʻI he taimi ʻoku tau fakakaukau atu ai ki heʻetau Tamaí ʻi he founga ko iá, ʻoku ʻai ai heni kitautolu ke tau toe ʻofa lahi ange kiate ia! ʻE lava fēfē ke tau hoko ʻo hangē ko Sihová?

KO HA ʻULUNGAANGA MĀTUʻAKI MAHUʻINGA KI HE KAU MĀTUʻÁ

5. Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ki he kau mātuʻá ke nau fotungofuá?

5 Ki muí ni mai, naʻe ʻeke ai ki he Kau Fakamoʻoni ʻe niʻihi mei he feituʻu kehekehe ʻo e māmaní, “Ko fē ʻa e ʻulungaanga ʻokú ke fakamahuʻingaʻi lahi taha ʻi ha tokotaha mātuʻa?” Ko e tokolahi taha ʻo kinautolu naʻa nau tali, “Ko e fotungofuá.” Ko e moʻoni ʻoku fiemaʻu kia kitautolu kotoa ke tau fakatupulekina ʻa e ʻulungaanga ko ení, ka ʻoku tautefito ʻene mahuʻinga ki he kau mātuʻá ke nau fai pehē. (ʻAi. 32:1, 2) Ko e hā ʻoku mātuʻaki mahuʻinga ai ki he kau mātuʻá ke nau fotungofuá? Naʻe pehē ʻe ha tuofefine ʻe taha ʻe lava ke ne hoko ʻo ʻilo ki he ngaahi ʻulungaanga lelei ʻo ha tokotaha mātuʻa ʻo kapau pē ʻokú ne fotungofua pea kapau ʻokú ne ongoʻi fiemālie ke talanoa ki he tokotaha mātuʻá. ʻOku moʻoni ʻaupito ʻa e ngaahi lea ko ení. Ko ia ʻe lava fēfē ke ke ʻai ʻa e niʻihi kehé ke nau ongoʻi fiemālie ke talanoa atu kiate koe?

6. Ko e hā ʻa e founga ʻe taha ʻe lava ai ke ke ʻai ʻa e niʻihi kehé ke nau ongoʻi fiemālie ʻi he talanoa atu kiate koé?

6 Ko e founga ʻe taha ke fai ai ení ko hono fakahāhā ʻokú ke tokanga moʻoni ki he niʻihi kehé pea ʻokú ke loto-lelei ke tokoniʻi kinautolu. Pea ko e fanga tokouá mo e fanga tuofāfiné, kau ai ʻa e fānaú, te nau ongoʻi fiemālie ange ke talanoa atu kiate koe. (Mk. 10:13-16) ʻOku pehē ʻe ha kiʻi tamasiʻi taʻu 12 ko Carlos: “ʻOku ou sio ki he kau mātuʻa ʻi he fale fakatahaʻangá ʻoku nau malimali mo anga-lelei, pea ʻoku ou saiʻia ʻi heʻenau fai peheé.” Ko ia ʻoku ʻikai feʻunga pē ki ha mātuʻa ke ne lea pē ʻokú ne loto-lelei ke fanongo mo tokoni. Kuo pau ke ne fakahaaʻi ia. (1 Sio. 3:18) ʻE lava fēfē ke ne fai ia?

7. Ko e hā ʻoku ongoʻi fiemālie ai ʻa e kakai ʻe niʻihi ke talanoa mai kia kitautolu ʻi he taimi ʻoku tau tui ai hotau kaati fakataha-lahí? Ko e hā ʻe lava ke tau ako mei he meʻá ni?

7 Ke fakatātaaʻi: Ki muí ni mai, naʻe maʻu ʻe ha tokoua ha fakataha-lahi ʻi ha fonua ʻe taha. ʻI heʻene foki ki ʻapi ʻi he vakapuná, naʻá ne tui hono kaati fakataha-lahí ʻoku ʻi ai ʻa e kupuʻi lea ‘Ke Hoko Mai ʻa e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá!’ Naʻe sio atu ha setuata vakapuna ki he kaati fakaʻilongá peá ne pehē, “Ke hoko mai ia!” Naʻá na talanoa lelei ai, pea naʻe tali ʻe he tangatá ʻetau ngaahi makasiní. Ko e hā ʻoku ongoʻi fiemālie ai ʻa e kakaí ke talanoa mai kia kitautolu ʻi he taimi ʻoku tau tui ai hotau kaati fakataha-lahí? Koeʻuhí he ʻoku ʻai ʻe he kaati fakaʻilongá ʻa e niʻihi kehé ke nau fieʻilo ki he feituʻu ʻoku tau ʻalu ki aí pea fakahaaʻi atu kia kinautolu ʻoku tau loto-lelei ke talanoa kia kinautolu fekauʻaki mo ʻetau ngaahi tuí. ʻI ha founga meimei tatau, kuo pau ke fakahaaʻi ʻe ha tokotaha mātuʻa ki he fanga tokouá mo e fanga tuofāfiné ʻokú ne loto-lelei maʻu pē ke talanoa kiate kinautolu. Ko e hā ʻa e ngaahi founga ʻe niʻihi ʻe lava ke fakahoko ai eni ʻe he kau mātuʻá?

8. ʻE lava fēfē ke fakahaaʻi ʻe he kau mātuʻá ʻoku nau tokanga moʻoni ki he niʻihi kehé? ʻOku anga-fēfē hono ʻai ai heni ʻa e faʻahinga ʻi he fakatahaʻangá ke nau ongoʻí?

8 ʻI he ngaahi fonua lahi, ʻe lava ke ke fakahaaʻi ʻokú ke tokanga fekauʻaki mo ho fanga tokouá mo e fanga tuofāfiné ʻaki hoʻo malimali loto-moʻoni kia kinautolu, lulululu anga-ʻofa, pe ko ha fakafeʻiloaki anga-fakakaumeʻa. Ko hai ʻa e faʻahinga ʻoku totonu ke nau ʻuluaki fakahoko ení? Sai, ʻoku pehē ʻe he Tohi Tapú ʻi he taimi naʻe fakataha ai ʻa Sīsū mo ʻene kau ākongá, naʻá ne ‘fakaofi atu ʻo ne lea kiate kinautolu.’ (Māt. 28:18) ʻI ha founga meimei tatau, ʻoku feinga ʻa e kau mātuʻa he ʻaho ní ke fakaofi atu ki he niʻihi kehé pea talanoa kiate kinautolu. ʻOku anga-fēfē hono ʻai ai heni ʻa e faʻahinga ʻi he fakatahaʻangá ke nau ongoʻí? Naʻe pehē ʻe ha tuofefine tāimuʻa taʻu 88: “Ko e malimali loto-māfana mo e ngaahi lea fakalototoʻa ʻoku fai mai ʻe he kau mātuʻá ʻi he taimi ʻoku ou hū atu ai ki he Fale Fakatahaʻangá ʻoku mahuʻinga ia kiate au.” Naʻe pehē ʻe ha tuofefine ʻe taha: “ʻI he taimi ʻoku talitali lelei ai au ʻe ha mātuʻa ʻi he fakatahá ʻaki ha malimali, ʻoku mātuʻaki mahuʻinga ia kiate au.”

VAHEʻI HA TAIMI KE TALANOA KI HE FANGA TOKOUÁ MO E FANGA TUOFĀFINÉ

9, 10. (a) ʻOku anga-fēfē hoko ʻa Sihova ko ha faʻifaʻitakiʻanga lelei kia kitautolú? (e) ʻE lava fēfē ke faʻifaʻitaki ʻa e kau mātuʻá ki he faʻifaʻitakiʻanga ʻa Sihová?

9 Ko e moʻoni, kapau ʻoku tau loto ke ongoʻi fiemālie ʻa e niʻihi kehé ʻi he talanoa mai kia kitautolú, kuo pau ke tau fakapapauʻi ʻoku tau vaheʻi ha taimi kia kinautolu. Ko Sihová ko e faʻifaʻitakiʻanga lelei ia kia kitautolu. ʻOku pehē ʻe he Tohi Tapú: “ʻOku ʻikai te ne mamaʻo mei ha taha ʻo kitautolu.” (Ngā. 17:27) Ko e founga ʻe taha ʻe lava ai ʻa e kau mātuʻá ke faʻifaʻitaki ki he faʻifaʻitakiʻanga ʻa Sihová ko e talanoa ki he fanga tokouá mo e fanga tuofāfiné, fakatouʻosi ʻa e kei siʻi mo e taʻumotuʻa, ʻi he ki muʻa mo e hili ʻa e ngaahi fakatahá. Naʻe pehē ʻe ha tokoua tāimuʻa: “ʻI he taimi ʻoku ʻeke mai ai ʻe ha mātuʻa pe ʻoku ou fēfeé peá ne fanongo leva ki heʻeku talí, ʻoku ou ongoʻi houngaʻia ai.” Ko ha tuofefine kuó ne tauhi kia Sihova ʻi he meimei taʻu ʻe 50 naʻá ne pehē: “Ko e kau mātuʻa ʻoku nau vaheʻi ha kiʻi taimi ke talanoa mai ai kiate au ʻi he hili ʻa e fakatahá ʻoku ou ongoʻi ai ʻoku ou mahuʻinga.”

10 Ko e moʻoni ʻoku lahi ʻa e ngaahi fatongia ʻo e kau mātuʻá. Ka ʻi he ngaahi fakatahá, ʻoku totonu ke nau fakapapauʻi ke vaheʻi ha taimi ke talanoa ki he fanga tokouá mo e fanga tuofāfine.

KO SIHOVÁ ʻOKU TAʻEFILIFILIMĀNAKO

11, 12. (a) ʻOku ʻuhinga ki he hā ʻa e taʻefilifilimānakó? (e) ʻOku anga-fēfē hono fakahaaʻi ʻe he Tohi Tapú ʻoku taʻefilifilimānako ʻa Sihová?

11 Ko e taha ʻi he ngaahi ʻulungaanga fakaofo ʻo Sihová ko ʻene taʻefilifilimānakó. (Ngā. 10:34) ʻOku ʻuhinga ki he hā ʻa e taʻefilifilimānakó? ʻOku ʻuhinga iá ke fakafeangai tatau ki he tokotaha kotoa. Ka ʻo kapau ʻoku tau loto ke fakafeangai taʻefilifilimānako ki he niʻihi kehé, kuo pau ke tau ʻuluaki tui ʻoku totonu ke fakafeangai tatau ki he tokotaha kotoa. Ko ha taha ʻoku taʻefilifilimānako ʻoku ʻikai te ne fakafeangai ki ha kakai pau ʻo lelei ange ia ʻi he fakafeangai ki he niʻihi kehé koeʻuhí ko honau fōtungá pe ko e lahi ʻenau paʻanga ʻoku maʻú. ʻOkú ne fakafeangai tatau kia kinautolu ʻo fakatatau ki he tuʻunga ʻo e tokotahá.

12 Ko Sihova ʻa e faʻifaʻitakiʻanga lelei taha ʻo e taʻefilifilimānakó. ʻOku pehē ʻi heʻene Folofolá ko iá “oku ʻikai ke filifilimānako” pea ko iá “oku ikai filifilimanako ki he kakai.” (Lau ʻa e Ngāue 10:34, 35; Teutalōnome 10:17, “PM.”) Tau lāulea ki ha faʻifaʻitakiʻanga ʻoku fakahaaʻi ai eni.

[Fakatātā ʻi he peesi 10]

Naʻe houngaʻia ʻa e ngaahi ʻofefine ʻo Silofehatí ʻi he fakafeangai taʻefilifilimānako ange ʻa e ʻOtuá (Sio ki he palakalafi 13, 14)

13, 14. (a) Ko e hā ʻa e palopalema naʻe maʻu ʻe he ʻofefine ʻe toko nima ʻo Silofehatí? (e) Naʻe anga-fēfē hono fakahaaʻi ʻe Sihova ʻoku ʻikai te ne filifilimānakó?

13 Ki muʻa pē ke hū atu ʻa e kau ʻIsilelí ki he Fonua ʻo e Talaʻofá, ko e ʻofefine ʻe toko nima ʻo ha tangata ko Silofehati naʻe ʻi ai ʻenau palopalema naʻe fiemaʻu ke fakaleleiʻi. Ko e hā ia? Naʻe mate ʻenau tamaí, pea naʻe ʻikai lava ke nau maʻu hono kelekelé ko ha tofiʻa. Ko e hā hono ʻuhingá? Koeʻuhí fakatatau ki he Laó, ko e ngaahi fohá pē ʻe lava ke nau maʻu ʻa e kelekelé. Ka naʻe mate ʻenau tamaí ʻo ʻikai hano foha. (Nōm. 26:33, 52-55) ʻE ʻoange ʻa e kelekelé ki he ngaahi kāinga kehé? Ko e hā ʻe fai ʻe he ngaahi ʻofefine ʻo Silofehatí?

14 Naʻa nau ʻalu kia Mōsese ʻo kole tokoni kiate ia, ʻo nau pehē: “Ko e pehe koā ke mate ʻa e hingoa oʻemau tamai mei hono famili koeʻuhi naʻe ʻikai hano foha?” Naʻe tali ange ʻa Mōsese ʻo pehē, ‘Ko e laó ia, pea ʻoku ʻikai ha meʻa ʻe lava ke u fai ke tokoni atu’? ʻIkai, naʻá ne ʻeke kia Sihova ʻo fekauʻaki mo e tuʻungá. (Nōm. 27:2-5) Ko e hā naʻe folofolaʻaki ʻe Sihová? Naʻá ne tala ange kia Mōsese: “ʻOku moʻoni ʻa e lau ʻa e ngaahi ʻofefine ʻo Silofehati: te ke vahe pe ha konga kelekele moʻonau tofiʻa ʻi he lotolotonga ʻo e kainga oʻenau tamai; pea te ke fakalaka kiate kinautolu ʻa e tofiʻa oʻenau tamai.” Pea naʻe fai ʻe Sihova ʻa e toe meʻa lahi ange. Naʻá ne tala kia Mōsese ke fakakau eni ʻi he Laó: “Ka pekia ha tangata taʻe hano foha, te ke fakalaka hono tofiʻa ki hono ʻofefine.” (Nōm. 27:6-8; Sios. 17:1-6) Mei he taimi ko iá ʻo faai mai, ko e kau fefine ʻIsileli kotoa pē ʻi he tuʻunga tatau ko iá te nau maʻu ha tofiʻa.

15. (a) ʻOku anga-fēfē ʻa e fakafeangai ʻa Sihova ki hono kakaí, ʻo kau ai ʻa e faʻahinga ʻoku ʻikai ha taha ke ne tokoniʻi kinautolú? (e) Ko e hā ʻa e ngaahi talanoa Fakatohitapu kehe ʻoku fakahaaʻi ai ʻoku taʻefilifilimānako ʻa Sihová?

15 Ko ha fili taʻefilifilimānako moʻoni eni! Ko e kau tautehina ʻe toko nima ko iá naʻe ʻikai ha taha ʻe lava ke ne tokoniʻi kinautolu, pea naʻe fakafeangai tatau ʻa Sihova kia kinautolu pea ʻi he fakaʻapaʻapa, ʻo hangē ko ʻene fakafeangai ki he kotoa ʻo e kau ʻIsileli kehé. (Saame 68:5) Ko e taha pē eni ʻi he ngaahi talanoa lahi ʻi he Tohi Tapú ʻoku fakahaaʻi ai ʻoku fakafeangai tatau ʻa Sihova ki hono kakaí.—1 Sām. 16:1-13; Ngā. 10:30-35, 44-48.

ʻE LAVA KE TAU FAʻIFAʻITAKI KIA SIHOVA

16. ʻE lava fēfē ke tau hoko ʻo taʻefilifilimānako ʻo hangē ko Sihová?

16 ʻE lava fēfē ke tau taʻefilifilimānako ʻo hangē ko Sihová? Manatuʻi, te tau fakafeangai taʻefilifilimānako ki he niʻihi kehé ʻo kapau pē ʻoku tau tui ʻoku totonu ke fakafeangai tatau ki he tokotaha kotoa. Mahalo pē ʻokú ke fakakaukau ʻokú ke taʻefilifilimānako. Ka ʻoku faingataʻa he taimi ʻe niʻihi ke tau ʻilo ʻa e anga ʻo ʻetau ongoʻi moʻoni fekauʻaki mo e niʻihi kehé. Ko ia ʻe lava fēfē ke ke ʻilo pe ʻokú ke taʻefilifilimānako moʻoní? Ko Sīsuú ko ha faʻifaʻitakiʻanga lelei ia kia kitautolu. ʻI he taimi naʻá ne loto ai ke ʻilo ki he meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he kakaí fekauʻaki mo iá, naʻá ne ʻeke ki hono ngaahi kaumeʻá: “Ko hai ʻa e Foha ʻo e tangatá ʻi he lau ʻa e kakaí?” (Māt. 16:13, 14) Mahalo pē ʻe lava ke ke fili ha kaumeʻa ʻa ia ʻokú ke ʻiloʻi te ne faitotonu atu peá ke ʻeke ange kiate ia, ‘ʻOkú ke fakakaukau ʻoku ou fakafeangai tatau ki he kakaí? ʻOku fakakaukau ʻa e niʻihi kehé ʻoku ou taʻefilifilimānako?’ Ko e fakatātaá, te ne tala atu nai kiate koe, ʻokú ke fakafeangai he taimi ʻe niʻihi ki he kakai ʻo ha matakali pau ʻo lelei ange ia ʻi he niʻihi kehé pe ʻokú ke anga-lelei ange ki he faʻahinga ʻoku lahi ʻenau paʻangá pe ako lelei angé. Kapau ʻokú ne tala atu kiate koe ha meʻa hangē ko ení, ko e hā ʻoku totonu ke ke faí? Lotu kia Sihova, ʻo kōlenga kiate ia ke ne tokoniʻi koe ke liliu ʻa e anga ʻo hoʻo ongoʻi ki he niʻihi kehé koeʻuhí ke ke lava ʻo hangē ko iá mo fakafeangai taʻefilifilimānako ki he tokotaha kotoa.—Māt. 7:7; Kol. 3:10, 11.

17. Ko e hā nai ʻa e ngaahi founga ʻe lava ai ke tau fakafeangai taʻefilifilimānako ki he niʻihi kehé?

17 ʻI he fakatahaʻangá, ʻe lava ke tau faʻifaʻitaki kia Sihova ʻaki ʻa e fakafeangai anga-fakaʻapaʻapa mo anga-lelei ki he tokotaha kotoa. Ko e fakatātaá, ʻi he taimi ʻokú ke fakaafeʻi ai ʻa e fanga tokouá mo e fanga tuofāfiné ki ho ʻapí, ʻe lava ke ke fakaafeʻi ʻa e faʻahinga mei he anga fakafonua kehekehe. Pe te ke fakakau nai ʻa e faʻahinga ʻoku siʻi ange ʻenau paʻangá ʻiate koe, faʻahinga kuo mate honau ngaahi hoá, pe toʻutupu ʻoku ʻikai hanau fāmili ʻi he moʻoní. (Lau ʻa e Kalētia 2:10; Sēmisi 1:27.) ʻI he ngāue fakamalangá, ʻoku tau talanoa ai ki he faʻahinga kakai kotoa pē, ʻo kau ai ʻa e faʻahinga mei he ngaahi fonua kehé. ʻOku faʻu ʻe he kautaha ʻa Sihová ʻa e ʻū tohi Fakatohitapu ʻi he lea nai ʻe 600. ʻOku tau maʻu moʻoni ha faingamālie lelei ke fakahaaʻi ai ʻoku tau taʻefilifilimānako!

18. ʻI he taimi ʻokú ke fakakaukau ai ki he fotungofua mo e taʻefilifilimānako ʻa Sihová, ko e hā ʻoku totonu ke ke loto ke faí?

18 Ko e lahi ange ʻetau fakakaukau ki he anga ʻo e fotungofua mo e taʻefilifilimānako ʻa Sihová, ko e lahi ange ia ʻetau fakamahuʻingaʻi ʻa e ongo ʻulungaanga ko ení. Ko hono olá, ʻoku totonu ke tau loto ke faʻifaʻitaki kia Sihova pea fakahāhā ʻa e ongo ʻulungaanga ko ení ʻi he founga ʻoku tau fakafeangai ai ki hotau fanga tokouá mo e faʻahinga ʻoku tau fetaulaki ʻi he ngāue fakamalangá.

[Fakatātā ʻi he peesi 8]

“ʻOku ofi leva ʻa Sihova ki he kakai kotoa ʻoku tautapa kiate ia.”​—Saame 145:18 (Sio ki he palakalafi 9)

Ko Sihová “oku ikai filifilimanako ki he kakai.”​—Teu. 10:17, PM (Sio ki he palakalafi 17)

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share