Puha Fehuʻi
◼ Ko fē ʻa e taimi ʻoku feʻungamālie ai ke fokotuʻu ha kulupu lea mulí?
ʻI he taimi ʻoku kau ai ʻi ha feituʻu ngāue ʻa ha fakatahaʻanga ha kakai lea muli tokolahi feʻungá, ʻoku totonu ke fai ʻe he kau mātuʻá ʻa e meʻa te nau malavá ke fokotuʻutuʻu maau ʻa e ngāue fakamalanga ʻi he lea ko iá. (km 7/02 p. 1; km 2/98 p. 3-4) Mahalo pē ko e feituʻu lea mulí ʻoku mafola lahi holo ʻi he feituʻu ngāue kotoa ʻo ha fakatahaʻanga kaungāʻapi ʻe ua pe lahi ange. ʻI ha tuʻunga pehē, ʻe ʻomai ai ʻe he (kau) ʻovasia sēketí ʻa e fakahinohino ʻoku fiemaʻú, ʻo tokoniʻi ai ʻa e ngaahi fakatahaʻanga ʻoku kau ki aí ke nau fāitaha ʻi he ngāue fakamalangá. ʻI he taimi ki he taimi, ʻe fokotuʻutuʻu nai ai ha malanga maʻá e kakaí pe ko ha Ako Taua Leʻo ke fakapapauʻi ʻa e lahi ʻo e poupou ki he ngaahi fakatahá ʻi he lea mulí.
ʻE lava ke fokotuʻu ha kulupu lea muli ʻi he taimi ʻoku aʻusia ai ʻa e ngaahi fiemaʻu ko ení: (1) ʻOku ʻi ai ʻa e kau malanga pe faʻahinga mahuʻingaʻia ʻa ia ʻoku nau mahinoʻi lelei taha ʻa e ongoongo leleí ʻi he lea mulí. (2) ʻOku ala maʻu ha mātuʻa pe sevāniti fakafaifekau taau ke ne tataki mo fai ʻo ʻikai siʻi hifo ʻi he fakataha fakauike ʻe taha. (3) ʻOku loto-lelei ha kulupu ʻo e kau mātuʻá ke poupouʻi ʻa e kulupú. ʻI hono aʻusia ʻa e ngaahi fiemaʻu ko ení, ʻoku totonu ke fakahā ia ʻe he kau mātuʻá ki he ʻōfisi vaʻá koeʻuhi ke lava ʻo ʻiloʻi fakaʻofisiale ʻa e kulupú pea lava ai ke ʻomai ha ngaahi fakahinohino lahi ange.
ʻOku kamata ʻa e ngaahi kulupu lahi tahá ʻaki hono fai ʻa e Ako Tohi ʻa e Fakatahaʻangá ʻi ha tuʻunga fakauike. Ki mui ai, ʻe tali nai ʻe he kau mātuʻá ke tānaki atu ki ai ha ngaahi fakataha kehe, hangē ko e Fakataha Maʻá e Kakaí mo e Ako Taua Leʻo. ʻE fakahoko nai ʻa e ngaahi Fika 2, 3, mo e 4 ʻi he Ako Fakafaifekau Fakateokalatí ʻi ha loki ako mavahe kapau ʻoku lava ke hoko ko ha faiako ha mātuʻa pe ko ha sevāniti fakafaifekau taau ʻoku poto ʻi he leá. Kae kehe, ʻe kau fakataha ʻa e kulupú mo e fakatahaʻangá ʻi he malanga he tuʻunga-leá, malanga fakahinohinó, ngaahi meʻa mahuʻinga mei he Tohitapú mo e Fakataha Ngāué. ʻE toe fokotuʻutuʻu nai ʻa e ngaahi fakataha ki he malaʻe ngāué maʻá e kulupú.
ʻOku ngāue vāofi ʻa e faʻahinga kotoa ʻi he kulupú ʻi he malumalu ʻo hono tokangaʻi ʻe he kulupu ʻo e kau mātuʻá. ʻOku totonu ke tokonaki ʻe he kau mātuʻá ʻa e fakahinohino mafamafatatau pea fakahaaʻi ʻa e tamuʻomuʻa ʻi hono tokangaʻi ʻa e ngaahi fiemaʻu ʻa e kulupú. ʻI he taimi ʻoku ʻaʻahi ai ʻa e ʻovasia sēketí ki he fakatahaʻanga ʻoku poupou ki aí, te ne toe fokotuʻutuʻu ai ke ngāue mo e kulupú koeʻuhi ke langa hake fakalaumālie ia. ʻI he tāpuaki ʻa Sihová, ʻe hoko nai ai ʻi ha taimi ʻa e kulupu lea mulí ko ha fakatahaʻanga.