LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • km 2/01 p. 5-6
  • Faifakamoʻoni Telefoni Lavameʻa

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Faifakamoʻoni Telefoni Lavameʻa
  • Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga—2001
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • Lava ke Ola Lelei ʻa e Faifakamoʻoni Telefoní
    Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau—2009
  • Ngāue Fakamalanga ʻAki ʻa e Telefoní—Ko ha Founga ke Aʻu Ai ki he Tokolahi
    Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga—1993
  • Ko Hono Kamata ha Ngaahi Ako Tohi Tapu ʻi he Matapaá mo e Fakafou he Telefoní
    Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga—2005
  • Puha Fehuʻi
    Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga—1996
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga—2001
km 2/01 p. 5-6

Faifakamoʻoni Telefoni Lavameʻa

1 Ko ʻetau taumuʻa ʻi he tuʻunga ko e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻoku ʻikai ko e kau pē ʻi he malangaʻi ʻa e ongoongo leleí kae pehē foki ke aʻu ki he tokotaha kotoa pē ʻe malavá mo e pōpoaki ʻo e Puleʻangá. (Ng. 10:42; 20:24) Lolotonga ko e ngāue fale-ki-he-falé ʻoku hokohoko atu ko e founga tefito pē ia ke aʻu ai ki he kakaí, ʻoku tau ʻiloʻi naʻa mo e founga maau ko ení ʻoku ʻikai ke tau fetuʻutaki ai mo e tokotaha kotoa pē. Ko ia ke ‘fai hono kotoa ʻo hotau lakangá,’ ʻoku tau ngāueʻaki ʻa e ngaahi founga kehe—kau ai ʻa e faifakamoʻoni telefoní—ke maʻu ʻa e faʻahinga tāutaha hangē ha sipí.—2 Tim. 4:5.

2 ʻI he ngaahi feituʻu lahi, ʻoku nofo ʻa e kakaí ʻi he ngaahi ʻapaatimeni maluʻi, ngaahi fale nofoʻanga fakafāmili tokolahi, pe ngaahi feituʻu ʻā maluʻi, ʻa ia ʻoku faingataʻa ke kau ia ʻi heʻetau founga anga-maheni ʻo e aʻu ki he kakaí mei he matapā-ki-he-matapaá. Naʻa mo e ngaahi feituʻu ko ia ʻoku lava ke tau ngāue ai mei he fale ki he falé, ko ha fuʻu tokolahi ʻo e kakaí ʻoku ʻikai ke nau ʻi ʻapi. Kae kehe, ʻoku maʻu ʻe he kau malanga tokolahi ha lavameʻa lelei ʻaupito ʻi he aʻu ki he ngaahi nofoʻanga ko ʻení ʻi he telefoní. ʻI he ngāue fale-ki-he-falé ʻi ha pongipongi ʻe taha, naʻe maʻu ai ʻe ha ongo meʻa mali ʻa e ʻikai-ʻi-ʻapi ʻe hiva. ʻI he hili ʻena foki ki he Fale Fakatahaʻangá, naʻá na kumi ai ki he faʻahingá ni ʻi ha tohi telefoni kehe ʻoku fakahokohoko ai ʻa e ngaahi fika telefoní ʻaki ʻa e ngaahi tuʻasilá. Naʻá na tā ki he ngaahi fiká peá na maʻu ai ʻa e toko valu ʻo e faʻahingá ni ʻi ʻapi!

3 ʻOkú ke toumoua ke fakakau ʻa e faifakamoʻoni telefoní ʻi hoʻo ngāue fakafaifekaú? ʻOku fakahaaʻi ʻe ha tokoua ʻe taha: “ʻOku ʻikai te u saiʻia ke telefoni mai ha taha kiate au ki hoku ʻapí ke fakatau mai kiate au ha faʻahinga meʻa, ko ia naʻá ku tomuʻa fakakaukau fakafepaki fekauʻaki mo e tafaʻaki ko ʻeni ʻo e faifakamoʻoní.” Kae kehe, hili ʻa hono fai ha foʻi telefoni ʻe ua pē, naʻá ne pehē: “ʻOku ou saiʻia ai! Naʻe ʻikai ʻaupito te u fakakaukau ʻe malava ke hoko ia, ka ʻoku ou saiʻia ai! ʻOku fiemālie ʻa e kakaí ʻi he telefoní, pea ʻokú ke maʻu ʻa e meʻa kotoa pē ʻokú ke fiemaʻú ke ke ngāueʻaki. ʻOku ola lelei ʻaupito ʻeni!” Naʻe maʻu ʻe ha tuofefine ʻe taha ʻa e tali meimei tatau: “Naʻe ʻikai ʻaupito te u fiefia ʻi he faifakamoʻoni telefoní. ʻI he lea moʻoni, naʻe ʻikai te u saiʻia ke fai ia. Ka naʻá ku ʻahiʻahiʻi ia peá u ʻiloʻi ʻene ola lelei ʻaupitó. ʻOku ou maʻu ʻa e ngaahi toe ʻaʻahi ʻe 37 mei he faifakamoʻoni telefoní pea lahi ange ʻa e ngaahi akó ʻi he meʻa ʻoku lava ke u tokangaʻí!” Kapau ʻokú ke loto-lelei ke ʻahiʻahiʻi ʻa e faifakamoʻoni telefoní, ʻe lava ke ke lavameʻa mo koe foki.

4 Fokotuʻutuʻu ki he Faifakamoʻoni Telefoní: Ko e ngāue faifakamoʻoni ʻa e fakatahaʻangá ʻoku hoko mai ia ʻi he malumalu ʻo e tokangaʻi ʻe he ʻovasia ngāué. Fakatuʻunga ʻi he fiemaʻú, ko e kulupu ʻo e kau mātuʻá ʻoku nau fili nai ke fakanofo ha tokotaha mātuʻa kehe pe ko ha sevāniti fakafaifekau taau ke ngāue vāofi mo ia ʻi hono fokotuʻutuʻu ʻa e faifakamoʻoni telefoní. Ko e tokoua ʻokú ne tokangaʻi ʻa e ngaahi feituʻú ʻoku totonu foki ke ne kau ki ai, koeʻuhí he ko ia te ne vaheʻi ʻa e ngaahi feituʻú pea tauhi ha lēkooti taimi totonu. Pehē foki, ʻe mahuʻingaʻia ʻa e ʻovasia fakafeituʻú ʻi he laka ki muʻa ʻa e polokalamá.

5 Kapau ʻoku ʻi ai ha ngaahi feituʻu ʻi ho vāhenga-ngāué ʻoku ʻikai ke aʻu ki ai ʻa e faifakamoʻoni ʻi he matapā-ki-he-matapaá, ʻoku totonu ke teuteu ʻa e telefoní ki he ngaahi feituʻu ko iá. Ko e tokoua ʻoku vaheʻi ki aí te ne ʻai fakalelei ha lisi ʻo e ngaahi tuʻasila ʻa ia ʻe fakakau ʻi he ngaahi feituʻu peheé, ʻa ia ʻoku totonu ke tauhi ke siʻisiʻi pē koeʻuhí ke lava ʻo ngāueʻi maʻu pē kinautolu. Ko e ngaahi mape fakafeituʻu kotoa pē ʻoku ʻi ai ʻa e ngaahi feituʻu ko iá ʻoku totonu ke fakaʻilongaʻi ia ʻaki ha fakamatala ko e konga tefito ko iá ʻoku fili ia ki he faifakamoʻoni telefoní.

6 Te ke malava ke maʻu mei fē ʻa e ngaahi fika telefoní? Ko ha tohi telefoni kehe ʻoku fakahokohoko ai ʻa e ngaahi fika telefoní ʻaki ʻa e ngaahi tuʻasilá ʻe ala maʻu ia ʻi he laipeli fakapuleʻangá. Kapau ko e nofoʻanga maluʻí ʻoku ʻi ai ʻenau lisi telefoni pē ʻanautolu, mahalo ʻe lava ke ke maʻu ʻa e ngaahi fiká mei ai. Kapau ʻoku ʻikai, ʻe malava nai ke ke hiki ʻa e ngaahi hingoa ʻo e ngaahi nofoʻangá mei he tohi telefoni ʻi he loki hūʻangá pea ke kumi kinautolu ʻi ha tohi telefoni tefito.

7 ʻE lava ke mahuʻingaʻia longomoʻui ʻa e kau mātuʻá ʻi he ngāue ko ʻení ʻaki ʻa e fokotuʻutuʻu ki he faʻahinga ʻoku nau taukei ʻi he faifakamoʻoni telefoní ke nau akoʻi ʻa e niʻihi kehé, mahalo ʻo fakafou ʻi he polokalama Tokoniʻi ʻe he Kau Tāimuʻá ʻa e Niʻihi Kehé. ʻI he taimi ki he taimi, ko ha konga ʻi he fiemaʻu fakalotofonua ʻi he Fakataha Ngāué ʻe kau atu ia ki hono fakalahi ʻa e lavameʻa ʻa e tafaʻaki ko ʻeni ʻo e faifakamoʻoní.

8 ʻI he taimi ʻoku fai ai ʻe he kau mātuʻá ha ngaahi ʻaʻahi fakatauhisipi ki he kau toka mohengá pe ki he vaivaí, ʻe lava ke nau tokanga ke fakaʻaiʻai ʻa e faʻahinga ko ʻení ke nau kau ʻi he faifakamoʻoni telefoní. Mahalo ko ha tokotaha mātuʻa ʻe lava ke ne fai ha fanga kiʻi tā telefoni lolotonga ia ʻoku siofi ʻe he tokotaha malangá. ʻE toki maʻu nai ai ʻe he tokotaha malangá ha faingamālie ke fai ha tā telefoni. Ko e tokolahi kuo nau kamata ʻi he founga ko ʻení ʻoku nau fakamoleki ha ngaahi miniti siʻi ʻi he ʻaho taki taha ʻi he ngāue ko ʻení, pea ʻoku nau saiʻia moʻoni ai.

9 Ko e Ngaahi Fokotuʻu ki he Lavameʻá: ʻI he taimi naʻe fekau atu ai ʻe Sīsū ʻene kau ākongá ke malangá, naʻá ne “fekau atu kinautolu, ʻo tautau toko ua.” (Luke 10:1) Ko e hā hono ʻuhingá? Naʻá ne ʻiloʻi ko e ngāue fakatahá ʻe lava ke nau feakoʻaki mo fefakalototoʻaʻaki ai. Ko e moʻoni tatau pē ʻoku hoko ʻi he faifakamoʻoni telefoní. ʻI he ngāue tauhoá, ʻe lava ke mo feakoʻaki ai, fetalanoaʻaki ki hoʻomo ngaahi olá, peá mo fai ha ngaahi fokotuʻu ki he fetalanoaʻaki ka hoko maí. Naʻa mo e lolotonga ʻo e tā telefoní, ʻoku lava ke mo fetokoniʻaki ʻi hono kumi ha fakamatala feʻungamālie.

10 Ke pouaki ʻa e fakakaukaú mo ha tokanga lelei, tangutu ʻi ha feituʻu te ke malava ai ʻo tuku hoʻo ngaahi naunau faifakamoʻoní—ʻa e Tohitapu, tohi Reasoning, polosiua Fiemaʻu, ngaahi makasiní, pea mo e hā fua—ʻi muʻa ʻiate koe. Hikiʻi ha ngaahi tuʻuaki ʻe niʻihi, pea tuku kinautolu ʻi ha feituʻu ʻe malava ai ke ke sio kiate kinautolú. Mateuteu ke tauhi ha ngaahi lēkooti totonu mo kakato, kau ai ʻa e ʻaho mo e taimi ʻo e ʻahó koeʻuhí te ke ʻilo ai ʻa e taimi ke toe foki ai ki ha mahuʻingaʻia naʻe maʻu.

11 ʻOku faʻa tokanga ʻa e kakaí ʻi he taimi ʻoku nau fanongo ai ki ha leʻo ʻikai anga-maheni ʻi he telefoní. Ko ia loto-māfana, anga-fakakaumeʻa, pea fakapotopoto. ʻOku maʻu ʻe he tokotaha-ʻapí ʻa e ongo pē ʻo ho leʻó ke ne fakapapauʻi ai ʻa ho ʻulungāngá mo e loto-moʻoní. Fiemālie pea lea mei ho lotó. Lea māmālie mo mahino pea fakataha mo ha leʻo-lahi feʻunga ke fanongo mai ki ai. Tuku ha faingamālie ki he tokotaha-ʻapí ke ne lea mai. Ngāueʻaki ho hingoa kakató, pea tala ange ʻokú ke nofo ʻi he feituʻu ko iá. ʻOku ʻikai te tau fiemaʻu ʻa e kakaí ke nau fakakaukau mai ko e kau tuʻuaki koloa kitautolu. ʻI he ʻikai tala ange ʻokú ke telefoni takai ʻi he nofoʻanga kotoa ʻi ha ʻapi pe nofoʻanga paú, ʻai ʻa hoʻo telefoní ke fakafoʻituitui.

12 Ko e Ngaahi Lea Kamata ʻi he Telefoní: ʻOku lahi ʻa e ngaahi lea kamata ʻi he peesi 2-7 ʻo e kiʻi tohi Founga ke Kamata mo Hoko Atu ʻa e Fetalanoaʻaki Fakatohitapú ʻoku lava ke liliu ki he faifakamoʻoni telefoní. Te ke pehē nai: “ʻOku ou tā atu kiate koe ʻi he telefoní koeʻuhí he ʻoku ʻikai te u malava ke ʻalu atu ʻo feʻiloaki tonu mo koe. Ko e taumuʻa ʻo ʻeku tā atú ke maʻu ʻa hoʻo fakakaukaú ʻi ha foʻi fehuʻi mātuʻaki mahuʻinga.” Pea fakahaaʻi atu leva ʻa e fehuʻí.

13 Ko e ʻuluaki tuʻuaki ʻi he kaveinga ko e “Faihia/Maluʻanga” ʻe lava ke ngāueʻaki ia ʻi he founga ko ʻení: “Mālō e lelei. Ko hoku hingoá ko _____. ʻOku ou nofo ʻi he feituʻú ni. ʻOku ou saiʻia ke fakapapauʻi atu kiate koe ʻoku ʻikai te u fai ha tuʻuaki fakatau meʻa pe ko hano fai ʻo ha savea. Ko ʻeku tā atú koeʻuhí ko ʻeku tokanga fekauʻaki mo ha maluʻanga fakafoʻituitui. ʻOku lahi ʻa e faihia takatakai ʻiate kitautolú, pea ʻokú ne uesia ʻetau moʻuí. ʻOkú ke fakakaukau ʻe ʻi ai ha taimi ʻa ia ʻe malava ai ʻa e kakai kotoa pē ke nau ʻeveʻeva ʻi he halá ʻi he poʻulí pea ongoʻi malu? [Tuku ke ne tali.] Tuku muʻa ke u lau atu ʻa e meʻa kuo talaʻofa ʻe he ʻOtuá te ne faí.”

14 Ko hono ngāueʻaki ʻa e lea hangatonú ke tuʻuaki ʻaki ha ngaahi ako Tohitapu ʻi he telefoní kuo ʻi ai hono ngaahi ola lelei. ʻE lava ke fakahāhaaʻi ʻa e akó ʻi ha ngaahi miniti siʻi. Tuʻuaki ke ʻaʻahi ki he tokotahá ʻi hono ʻapí ke hoko atu ai ʻa e akó, pea kapau ʻoku taʻeloto ki ai ʻa e tokotahá, tuʻuaki ange ke hoko atu ʻa e akó ʻi he telefoní ʻi ha ʻaho kehe.

15 ʻI he taimi ʻokú ke fakaʻosi ai ha fetalanoaʻaki, fakamanatuʻi ha meʻa ʻa ia ʻe taki atu ai ki haʻo ʻaʻahi ki he tokotahá ʻi hono ʻapí pe ko haʻo meiliʻi ki ai ha tohi. Kapau ʻoku toumoua ʻa e tokotahá ke ne ʻoatu kiate koe ʻa hono tuʻasilá, tala ange te ke toe telefoni atu. ʻE fai nai ha ngaahi telefoni ʻe niʻihi ki muʻa peá ne ongoʻi fiemālie feʻunga ke fakaafeʻi koe ki hono ʻapí.

16 Tomuʻa Kamata: Ko ha tuofefine taʻu 15 naʻá ne kamata ʻene ngāue pongipongí ʻaki ha tā telefoni. Naʻá ne lea ki ha fefine ʻa ia naʻá ne loto-lelei ke tali ha tohi ʻIlo. ʻI he taimi naʻe ʻoatu ai ʻe he tuofefiné ʻa e tohí ki he ʻapí, naʻe fiemaʻu ʻe he fefiné ke ne ʻilo pe naʻe anga-fēfē ʻa hono ʻiloʻi ʻe he finemuí ʻene fika telefoní, koeʻuhí he naʻe ʻikai ke kau ia ʻi he fakahokohokó. Naʻe fetoʻoaki ʻa hono taila ia ʻe he tuofefiné! Naʻe tali lelei ʻe he fefiné ha ako pea ʻokú ne hoko ʻi he taimí ni ko ha tokotaha malanga teʻeki papitaiso.

17 Naʻe maʻu ʻe ha tuofefine ha vāhenga-ngāue telefoni ka naʻá ne tautoloi hono ngāueʻi iá ʻi ha uike ʻe tolu koeʻuhi ko ʻene ilifiá. Ko e hā naʻá ne ʻoange kiate ia ʻa e loto-toʻa ke kamatá? Naʻá ne manatuʻi ʻa e kupu ʻi he Awake! ʻo Sanuali 22, 1997, ʻoku fakakaveinga ko e “Kau Ka Vaivai, ko ʻEku Toki Malohi E.” Naʻe fekauʻaki ia mo ha Fakamoʻoni ʻa ia ʻokú ne malanga fakafou ʻi he telefoní neongo ʻa e ngaahi fakangatangata fakaesinó. Naʻe pehē ʻe he tuofefiné: “Naʻá ku lotu kia Sihova peá u kole ha mālohi. Naʻá ku kole kiate ia ke ne ʻomai kiate au ha ngaahi foʻi lea totonu ke faiʻaki ʻeku lea kamatá.” Ko e hā ʻa e ola ʻo e ʻuluaki ʻaho ʻo ʻene faifakamoʻoni telefoní? ʻOkú ne pehē: “Naʻe tali ʻe Sihova ʻeku lotú. Naʻe fanongo mai ʻa e kakaí kiate au, pea naʻá ku fokotuʻutuʻu ki ha toe ʻaʻahi.” Ki mui mai, ko ʻene faifakamoʻoni telefoní naʻe iku ki ha ako Tohitapu. ʻOkú ne fakaʻosiʻaki: “Naʻe toe akoʻi ai au ʻe Sihova ke u falala kiate ia kae ʻikai ʻiate au.”—Pal. 3:5.

18 Ko hono ʻoatu ʻa e moʻoní ʻaki ʻa e telefoní kuo hoko ko ha founga lavameʻa ia ʻo hono malangaʻi ʻa e ongoongo leleí. Teuteu lelei, pea kau ʻaufuatō ki ai. ʻOua ʻe loto-siʻi kapau ʻoku ʻikai fakahaaʻi mai ha tali lelei ʻi he ʻuluaki ngaahi telefoní. Lotu ki he fakahinohino ʻa Sihová, pea fakafehoanaki ʻa e ngaahi fakamatalá mo e niʻihi kehe ʻa ia ʻoku nau malanga ʻi he founga fakafiefia ko ʻení. ʻI ha holi ke ʻoua ʻe liʻaki ha taha ʻi hotau feituʻu ngāué, ʻofa ke tau fai fakaʻāuliliki ʻetau ngāue fakafaifekaú ʻi he fakavavevave.—Loma 10:​13, 14.

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share