Fakataha Malanga
1. Ko e hā ʻoku tau tokanga ai ke ʻalu ʻi he ngāue fakamalangá ʻi ha founga maau?
1 Naʻe fokotuʻu ʻe Sīsū ʻa e faʻifaʻitakiʻanga ʻi hono tokangaʻi ʻa e ngāue fakamalanga ʻo e Puleʻangá ʻi ha founga maau mo ola lelei. ʻOku pehē pē ʻi he ʻahó ni, ko e faʻahinga ʻoku fakafatongiaʻaki ki he feingangāue ko eni ʻo hono malangaʻi ʻo e Puleʻangá ʻi māmani lahí ʻoku nau holi moʻoni ke sio ʻoku tokangaʻi ʻa e ngāué ni ʻi he founga tatau. ʻI he fehoanaki mo e feingangāue ko ení, ʻoku ngāueʻaki ʻe he ngaahi fakatahaʻanga ʻi māmani lahí ʻa e fakataha malangá ko e founga ia ʻe taha ke fokotuʻutuʻu maau ai ʻa e ngaahi kulupu ʻo e kau malanga ʻo e Puleʻangá ki he ngāue fakamalangá.—Mt. 24:45-47; 25:21; Luke 10:1-7.
2. Ko e hā ʻoku ʻamanekina mei he ngaahi fakataha malangá?
2 Ko ha Fokotuʻutuʻu Lelei: ʻOku faʻufaʻu ʻa e fakataha malangá ke ʻomai ai ʻa e fakahinohino fakalototoʻa mo ʻaonga, pea fakahinohinoʻi ʻa e faʻahinga ʻoku ʻamanaki ke nau ʻalu atu ʻi he ngāue fakamalangá. ʻE fakamatalaʻi nounou nai ʻa e konga tohi fakaʻahó kapau ʻoku hā mahino ʻoku kaunga ia ki he ngāue fakamalangá. ʻI he taimi ʻe niʻihi, ʻe fai ha lāulea ki he ngaahi fakamanatu mei he Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau, ko e tohi Reasoning, pe mei he tohi Ako Fakafaifekau nai koeʻuhi ke teuʻi ai ʻa e faʻahinga kotoa ʻoku ʻi aí ki he ngāue ʻi he ʻaho ko iá. ʻE toe fai nai ai hano fakahāhaaʻi nounou ʻa e tohi ʻoku tuʻuakí. Ki muʻa ʻi he lotu fakaʻosí, ʻoku totonu ke ʻiloʻi ʻe he tokotaha kotoa ʻa e faʻahinga te nau ngāue mo ia ʻi he ngāue fakafaifekaú mo e feituʻu ngāue ke ngāueʻí. Hili pē ʻa e taimi nounou mei he fakataha ko eni ʻoku ʻikai toe laka ʻi he miniti ʻe 15, ʻoku totonu ki he tokotaha kotoa ke nau ʻalu leva ki he feituʻu ngāué.
3. Ko hai ʻoku fakafatongiaʻaki ki hono fokotuʻutuʻu ʻa e ngaahi fakataha malangá?
3 ʻOku Fokotuʻutuʻu Fēfē Kinautolu? Ko e ʻovasia ngāué, ʻi heʻene takimuʻá, ʻoku fakafatongiaʻaki ki hono tokangaʻi ʻa e ngaahi fakataha malangá. Ko e kau ʻovasia kulupú, pe ko honau tokoní, ʻoku fakafatongiaʻaki ke nau ngāue fakataha mo ʻenau ngaahi kulupu malangá tonu ʻi he fakaʻosinga ʻo e uiké. ʻE malava nai ʻa e kau ʻovasia pe kau sevāniti fakafaifekau ʻe niʻihi ke ngāue fakataha mo e ngaahi kulupú ʻi he lolotonga ʻo e uiké. ʻOku ngāue vāofi ʻa e kau ʻovasia kulupú mo e ʻovasia ngāué koeʻuhi ke ʻi ai ha feituʻu feʻunga ki heʻenau kulupú ke nau ngāue fale ki he fale ai ʻi he fakaʻosinga ʻo e uiké. ʻI he lolotonga ʻo e uiké, ʻe tokangaʻi ʻe he ʻovasia ngāué ʻa e ngaahi fokotuʻutuʻu ki he faʻahinga te nau tokangaʻi ʻa e ngaahi kulupu ki he malangá.
4-6. (a) Ko e hā ʻa e taumuʻa ʻo e fakataha malangá fekauʻaki mo e feituʻu ngāue ʻa e fakatahaʻangá? (e) Ko e hā ʻe lava ke lāulea ki ai ke fakapapauʻiʻaki ʻa e fiemaʻu ki he fakataha malangá?
4 Ko Fē ʻa e Feituʻu mo e Taimi ʻOku Totonu ke Fai Ai ʻa e Fakataha ko Ení? ʻI he ʻikai ke fakataha ʻa e fakatahaʻangá kotoa ʻi ha feituʻu pē ʻe tahá, ʻoku lelei tahá ke fai ʻi he ngaahi feituʻu feʻungamālie, ʻa ia ʻoku faʻa fai ʻi he ngaahi ʻapi tāutaha, ʻi he feituʻu ngāué kotoa fakataha mo e taumuʻa ke ngāueʻi ola lelei ʻa e feituʻu ngāue ʻa e fakatahaʻangá. ʻE toe ngāueʻaki nai ʻa e ngaahi Fale Fakatahaʻangá ki he taumuʻa ko ení. ʻOku ngāueʻaki ʻe he fakatahaʻanga lahi ʻa e Fale Fakatahaʻangá ke nau fakataha ai ki he malangá ʻi he hili pē ʻa e malanga maʻá e kakaí ʻi he Sāpaté mo e Ako Taua Leʻo. ʻOku totonu ke fai ha feinga ke fakasiʻisiʻi e fefonongaʻaki ki he feituʻu ngāué. Ko ia ai, ʻe lava ke vakaiʻi ʻi he taimi ki he taimi ʻa e ngaahi fokotuʻutuʻú ke fakapapauʻi ko e ngaahi feituʻu lolotongá ʻoku kei feʻunga pē ki hono ngāueʻi ola lelei mo kakato.
5 Ko e taimi lelei taha ke fai ai ʻa e ngaahi fakataha ko ení pea mo e lahi ʻo e taimi ʻoku totonu ke fai ai he uiké kotoa ʻoku fakatuʻunga ia ʻi he tuʻunga ʻo e feituʻu ngāué. Ko e ngaahi fehuʻi hoko haké ʻe hoko nai ia ko ha fakahinohino ke fakapapauʻi ai ʻa e feituʻu mo e taimi ʻe lelei taha ke fai ai ʻa e ngaahi fakataha malangá.
6 Ko e hā ʻa e feituʻu ngāue ʻoku fiemaʻu ki ai ʻa e tokanga lahi angé? Ko e hā ʻa e taimi lelei taha ke ngāue fale ki he fale aí? ʻOku totonu ke fakataimitēpileʻi ha taimi ʻi he efiafí ki he ngāue fale-ki-he-falé pe fai ai ʻa e ngaahi toe ʻaʻahí? Ko e fokotuʻutuʻu kotoa pē ki he malangá ʻoku totonu ke fakapipiki ia ʻi he papa fakahinohino ʻa e fakatahaʻangá. Ko e holi ia ʻa e kau malanga kotoa pē ʻo e Puleʻangá ke ngāueʻi fakaʻāuliliki honau feituʻu ngāue kuo vaheʻí ke aʻu ki ha tuʻunga te tau toe leaʻaki nai ai ʻa e meʻa naʻe leaʻaki ʻe he ʻapositolo ko Paulá: “ʻOku ʻikai kei toe haku feituʻu.”—Loma 15:23.
7. Ko e hā ʻa e fatongia ʻo e tokotaha ʻoku vaheʻi ke ne tokangaʻi ʻa e kulupu malangá?
7 Fai ʻo e Fakataha Malangá: Ko e tokotaha kuo vaheʻi ke ne tokangaʻi ʻa e fakataha ko ʻení ʻokú ne fakahāhā ʻa e ʻapasia loloto ki he fokotuʻutuʻu fakateokalati ko ʻení ʻaki ʻene teuteu lelei. ʻOku totonu ke kamata taimi totonu ʻa e fakataha ko ʻení pea ʻoku totonu ke fakatupu-ʻilo mo nounou, ʻo miniti pē ʻe 10 ki he 15. ʻOku totonu ke maʻu ʻe he tokotaha ʻokú ne tokangaʻi ʻa e fakatahá ha feituʻu ke ngāue ai ʻa e kulupú ki muʻa ke kamata ʻa e fakatahá. Neongo ʻoku ʻikai fiemaʻu ke tatali ki he faʻahinga ʻoku tōmuí hili ʻa e fakataha malangá, ʻe lava ke tokoni hano tuku ha kiʻi nouti fekauʻaki mo e feituʻu ʻe ngāue ai ʻa e kulupú. ʻOku totonu ki he faʻahinga kotoa ke nau ʻalu leva ki he feituʻu ngāue kuo vaheʻí hili pē ʻa e fakatahá. Ko ha fakataha fokotuʻutuʻu lelei mo fakatupu-ʻilo ki he malangá, ʻe ʻikai ha veiveiua te ne ʻomai ʻa e fakahinohino ʻoku fiemaʻu ʻe he tokotaha kotoa ʻoku ʻi aí ke fakahoko ʻaki ʻenau ngāue fakafaifekaú ʻi he ʻaho ko iá.—Pal. 11:14.
8. ʻI he ngaahi founga fē ʻe lava ai ʻe he faʻahinga ʻoku nau maʻu ʻa e fakataha malangá ʻo ngāue fāitaha mo e faʻahinga ʻoku nau takimuʻá?
8 Maʻu ʻa e Fakataha Malangá: ʻOku mātuʻaki fiemaʻu ʻa e ngāue fāitahá. (Hep. 13:17) ʻI heʻene ala lavá, ko e tokotaha ʻokú ne fokotuʻutuʻu ʻa e kulupú te ne tokoni ki ha taha pē ʻokú ne fiemaʻu ha hoa ngāue. ʻOku lelei ki he kau malanga taukeí ke nau ʻi ai ʻo tokoni ki hono tokangaʻi ʻa e kau malanga foʻou angé mo ʻikai ke loko taukeí. Ko e faʻahinga ʻoku loto-lelei ke vaheʻi ke nau ngāue mo ha taha kehé, ʻi ha tuʻunga, te nau malava ange nai ai ke fakahoko ʻa e meʻa lelei lahi. (Pal. 27:17; Loma 15:1, 2) ʻOku totonu ki he tokotaha kotoa ke nau feinga mālohi ke tauhi taimi. Ko ʻetau fakaʻapaʻapaʻi ʻa e fokotuʻutuʻu fakateokalati ko ení pea fakaʻatuʻi hotau kaungāngāué ʻe ueʻi ai kitautolu ke tau fai ha ngaahi feʻunuʻaki ʻoku fiemaʻú fekauʻaki mo e meʻá ni.—2 Kol. 6:3, 4; Fili. 2:4.
9. Ko e hā ʻa e ngaahi founga mahuʻinga ʻe lava ai ʻa e kau tāimuʻá ʻo poupouʻi ʻa e fokotuʻutuʻu ko ʻení?
9 Poupou ʻa e Tāimuʻá: ʻOku mahuʻinga mo fakalototoʻa ki he tokotaha kotoa ʻa e poupou ʻa e tāimuʻá ki he fakataha malangá. ʻOku hā mahino, ʻoku lahi ʻa e fatongia ʻo e kau tāimuʻá. Tuku kehe hono fai ʻo e ngaahi ako Tohi Tapú mo e toe ʻaʻahí, ko ʻenau taimi-tēpile fakaʻahó ʻoku kau nai ki ai ʻa hono tokangaʻi honau fatongia fakafāmilí mo e ngāue paʻangá. Ko ia ai, ʻoku totonu ke ʻoua ʻe ongoʻi ʻe he kau tāimuʻá ʻoku fiemaʻu ke nau poupouʻi ʻa e fakataha malanga kotoa pē kuo fokotuʻutuʻu ʻe he fakatahaʻangá, tautautefito kapau ʻoku fai ia ʻi he ʻaho taki taha. Kae kehe, ngalingali ʻe malava ʻe he kau tāimuʻá ke nau poupouʻi ʻa e fakataha malanga ʻe niʻihi ʻi he uike taki taha. ʻI he tuʻunga ʻe niʻihi, ko e fakataha malangá ko ha tokoni fakaeako ia, pea ko e puipuituʻa fakalaumālie mo e taukei ʻa e kau tāimuʻá ʻe hoko ia ko ha tokoni lahi ki he niʻihi kehé. Ko ʻenau kau maʻu pē ki he ngāue fakamalangá kuo nau maʻu ai ʻa e taukei ʻi he ngāue fakafaifekaú. ʻE lava ke vahevahe atu eni. Ko ʻenau kau faivelenga ʻi he ngāue fakafaifekaú pea ʻi he fakataha malangá kuo nau hoko ai ko ha faʻifaʻitakiʻanga ke faʻifaʻitaki ki ai. Pea ko ʻenau kau ʻi he ngaahi fakataha ko ʻení ʻoku fakahoungaʻi lahi ʻaupito.
10. Ko e hā ʻoku feʻungamālie ai ki he kau malanga kotoa ʻo e Puleʻangá ke nau poupouʻi ʻaufuatō ʻa e fokotuʻutuʻu ko ʻení?
10 Hangē ko e tuʻunga ʻo Sīsū mo ʻene kau ākongá, ko ha konga lahi ʻo ʻetau ngāue malangaʻi ʻo e Puleʻangá ʻoku fakahoko ia ʻi he faifakamoʻoni fale ki he falé. Ko e fakataha malangá ʻoku fakataumuʻa iá ki he fefakalototoʻaʻaki mo e kau ola lelei ki he ngāue ko ʻení. Ko e kau malanga kotoa pē ʻo e ongoongo leleí ʻoku totonu ke nau poupouʻi ʻa e fokotuʻutuʻu fakateokalati ko iá ki he lahi taha ʻe malavá. (Ng. 5:42; 20:20) ʻOfa ke tau poupou ʻaufuatō kotoa ki he fakataha ko ʻení. ʻI he fai peheé, te tau fakapapauʻi ai ʻa e tāpuaki lahi ʻa Sihová pea fakafiefiaʻi ai ʻa e loto ʻo hotau Takimuʻá, ʻa Sīsū Kalaisi, ʻi heʻetau malangaʻi ʻa e ongoongo lelei ʻo e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá.—Mt. 25:34-40; 28:19, 20.