LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • km 10/99 p. 8
  • Ko e Hā Te Ke Leaʻaki ki ha Tokotaha Siu?

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Ko e Hā Te Ke Leaʻaki ki ha Tokotaha Siu?
  • Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga—1999
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • ʻOkú Ke Ngāueʻaki ʻa e Ngaahi Polosiua ko Ení?
    Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau—2012
  • Founga ke Ngāueʻaki ʻa e Ongoongo Lelei mei he ʻOtuá!
    Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau—2013
  • Faʻifaʻitaki kia Sihova ʻAki ʻa e Tokanga Moʻoni ki he Niʻihi Kehé
    Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga—1996
  • Ngāueʻaki ha Ngaahi Polosiua Kehekehe ʻi Hoʻo Ngāue Fakafaifekaú
    Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga—1995
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga—1999
km 10/99 p. 8

Ko e Hā Te Ke Leaʻaki ki ha Tokotaha Siu?

1 ʻI he ʻuluaki senitulí, ko e tokolahi ʻo e “haʻa Isileli” naʻa nau tali loto-houngaʻia ʻa e malanga ʻa Sīsū pea mo ʻene kau ʻapositoló. (Ng. 10:36) Hangē ko ia foki naʻe hoko moʻoní, ʻoku ʻi ai ha kau Siu loto-totonu tokolahi ʻi he ʻahó ni ʻoku nau tali ʻaufuatō ʻa e moʻoní​—ʻo ʻikai ʻi ʻIsileli pē kae toe pehē foki ʻi Lūsia, ʻIunaite Seteté, pea mo e ngaahi fonua kehé. Te ke saiʻia ke ke hoko ʻo ola lelei ange ʻi he faifakamoʻoni ki he kakai Siú? ʻE tokoniʻi koe ʻe he ngaahi fokotuʻu hoko haké ke ke fai ha fakamoʻoni fakapotopoto ki he kau Siu ʻoku lotú mo e kau Siu ʻikai lotú fakatouʻosi.

2 Faifakamoʻoni ki he Kau Siu ʻOku Lotú: ʻOku totonu ke tau ʻiloʻi ko e kau Siu ʻoku lotú ʻoku nau faʻa tokanga ange ki hono tauhi ʻa e ngaahi talatukufakaholo ʻa e kau faiako Siú ʻi hono fakapapauʻi ʻa e ngaahi tokāteline paú. Ko e moʻoni, ʻoku nau vakai fakalūkufua ki he talatukufakaholó ʻokú ne maʻu ha mafai tatau mo e ngaahi Konga Tohitapú. Ko ia ai, ʻoku ʻikai te nau mahuʻingaʻia nai ke fetalanoaʻaki ki he ngaahi tuʻunga-lea faka-Tohitapu lolotó. ʻOku nau hehema foki ke fakakaukau ko e Tohitapú ko ha tohi faka-Kalisitiane. ʻI he ʻuhinga ko iá, ʻoku faʻa lelei taha ange ʻi he taimi ʻoku lave ai ki he Tohitapú ke ngāueʻaki ʻa e kupuʻi lea “ko e Ngaahi Konga Tohitapu Faka-Hepelū,” “ko e Tolā,” pe “ko e ngaahi Konga Tohitapú.” Ko ha tohi lelei kuo teuteu tautefito ki he tokolahi ʻo e kau Siú ko e polosiua ko e Will There Ever Be a World Without War?

3 Ko e hā ʻa e ngaahi tuʻunga lea ʻe mahuʻingaʻia nai ai ʻa e kau Siu ʻoku lotú? Sai, ʻoku nau tui ʻoku ʻi ai ʻa e ʻOtua pē ʻe taha, ʻa ia ʻokú ne mahuʻingaʻia loto-vēkeveke mai ʻi he tangatá. ʻOku nau toe tui foki ʻoku kaunga mai ʻa e ʻOtuá ki he ngaahi meʻa ʻa e faʻahinga ʻo e tangatá. Te ke ngāueʻaki nai ʻa e ngaahi poini ko ʻení ke fokotuʻu ai ha makatuʻunga ki ha felotoi. Tānaki atu ki ai, ʻoku tokanga fakamātoato ʻa e kau Siu tokolahi taha ki he faingataʻaʻia honau kakaí he lolotonga ʻo e Tau II ʻa Māmaní. ʻOku nau fifili pe ko e hā naʻe fakangofua ai ʻe he ʻOtuá ʻa e fakamaau taʻetotonu peheé pea ʻe ngata ʻafē ʻa e fulikivanú. ʻOku teuʻi lelei kitautolu ke tali ʻa e ngaahi fehuʻi peheé, ko e fakatātaá, lave ki he meʻa naʻe hokosia ʻe hotau fanga tokouá he lolotonga ʻo e Tāmate Fakatokolahí.

4 Ko ai ai, ke fakaʻehiʻehi mei hono fakamavaheʻi ʻa e tokotaha-ʻapí, ʻoku lelei tahá ke ʻoua ʻe ʻohake ʻa e meʻa fekauʻaki mo e ʻiloʻiʻanga ʻo e Mīsaiá ʻo fuʻu vave ʻi he fetalanoaʻakí. Ka, te ke fakamatalaʻi nai ʻa e ngafa naʻe fakahoko ʻe Mōsese ʻi he hisitōlia ʻo ʻIsilelí pea ʻeke ange ki he tokotaha-ʻapí pe ʻokú ne tui ko e ngaahi akonaki ʻa Mōsesé ʻoku kaunga ki he ʻahó ni. ʻI he hā ngali ʻe feʻungamālie ke fetalanoaʻaki ʻi he ʻiloʻiʻanga ʻo e Mīsaiá, te ke ʻuluaki lau nai ʻa e Teutalonome 18:​15, ʻa ia ʻoku pehē: “ʻE fokotuʻu ʻe Sihova ko ho ʻOtua mei ho lotolotonga, mei ho kainga, hao palofita hange ko au; ko ia pe te mou fanongo ki ai.” ʻEke ange ki he tokotaha-ʻapí pe ko hai naʻe ʻi he fakakaukau ʻa Mōsesé he taimi naʻá ne lea ai fekauʻaki mo ha palōfita hangē ko iá. Fakamatala leva ki ha ngaahi poini ʻe niʻihi ʻi he polosiua ko e World Without War, peesi 14, palakalafi 17 mo e 18.

5 ʻOku Kehekehe ʻa e Vakai ʻa e Kau Siu ʻIkai Lotú ki he Ngaahi Meʻá: ʻOku ʻikai ko e tokotaha kotoa pē ʻokú ne fakahaaʻi ia tonu ko e Siu ʻokú ne tali ʻa e ngaahi akonaki ʻa e lotu-Siú. Ko e kau Siu tokolahi ʻoku nau fakaemāmani ʻi heʻenau fakakaukaú. ʻOku nau mahuʻingaʻia ange kinautolu ʻi hono poupouʻi ʻa hono fakamavaheʻi ʻo e ʻiloʻiʻanga ko e Siú, fakataha mo e tōʻonga, talatukufakaholo, mo e akó, kae ʻikai ʻi hono fai ʻa e lotu faka-Siú. Ko e kau Siu taʻelotu ʻe niʻihi ko e kau ʻakinositika​—ko ha tokosiʻi ko e kau fakaʻikaiʻi-ʻOtua. ʻI he kamatá, ʻe maʻu ha meʻa siʻi ʻaki ʻa e fakamatala lahi mei he Ngaahi Konga Tohitapu Faka-Hepeluú. ʻE ʻaonga lahi ange ke fai ʻa e fetalanoaʻakí ʻo hangē ʻokú ke talanoa mo ha taha ʻoku ʻikai ke lotú. Ko e fakatātaá, te ke fakamatalaʻi nai ʻa e founga ʻoku ʻaonga ai ʻa e Tohitapú ki hotau taimí. Kapau ʻoku ʻikai ke tui ʻa e tokotaha-ʻapí ia ʻoku fakamānavaʻi ʻa e Tohitapú, ʻe tokoni nai ʻa e ngaahi poini ʻe niʻihi ʻi he polosiua World Without War, tautautefito ki he ngaahi poini ko ia ʻoku maʻu ʻi he konga he peesi 3 ʻoku fakakaveinga “Ko e Tohitapú​—Fakamānavaʻi ʻe he ʻOtuá?”

6 ʻI he faifakamoʻoni ki ha tokotaha Siu, te ke pehē nai:

◼ “Ko e tokolahi taha ʻo kitautolú kuo tau hokosia ʻa e mole atu ha taha ʻoku tau ʻofa ai ʻi he maté. ʻOkú ke fakakaukau ko e hā ʻa e meʻa ʻoku hoko kiate kitautolu ʻi he taimi ʻoku tau mate aí?” Tuku ke ne tali. Pea fakahanga leva ʻa e tokotaha-ʻapí ki he puha ʻoku fakakaveinga ko e “Maté pea mo e Soulú​—Ko e Hā Kinaua?” ʻi he peesi 22 ʻo e polosiua World Without War. ʻOku fakafehoanaki ʻe he puhá ʻa e meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he ngaahi Konga Tohitapú fekauʻaki mo e moʻui hili pē ʻa e maté ki he meʻa ʻoku akoʻi ʻe he kau lāpaí. Pea huke leva ki he palakalafi 17 ʻi he peesi 23, pea fakahaaʻi fakatatau ki he ngaahi Konga Tohitapú, ʻe toetuʻu ʻa e kau maté ki he moʻui ʻi ha māmani palataisi. Tuʻuaki ʻa e polosiuá. ʻI he teuteu ki he toe ʻaʻahí, te ke lave nai ʻo pehē naʻe fiefia ʻa e pēteliake ko Siopé ʻi he ʻamanaki ki he toetuʻú. Lave ki he ngaahi konga Tohitapu ʻi he ngataʻanga ʻo e palakalafi 17, pea tala ange te ke toe foki ange ʻo fakamatalaʻi kinautolu.

7 ʻOku lēkooti ʻe he tohi Mātiú, Maaké, Luké, Sioné, pea mo e Ngāué ʻa e ngaahi meʻa naʻe hokosia ʻe he kau Siu naʻa nau fanongo pea ngāueʻaki ʻa e moʻoní. ʻOku kei fakaava mai pē ʻe Sihova ʻa e hala ki he moʻui taʻengatá. Ko e kau Siu loto-totonu tokolahi nai te nau ako fekauʻaki mo Sihova, ko e ʻOtua moʻoní, koeʻuhi ke nau malava mo kinautolu ʻo moʻui taʻengata ʻi he māmani foʻou ʻa e ʻOtuá.​—Mai. 4:​1-4.

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share