LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w21 ʻOkatopa p. 14-17
  • Toe Langa Hake Hoʻo Kaumeʻa mo Sihová

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Toe Langa Hake Hoʻo Kaumeʻa mo Sihová
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2021
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • KO E HĀ ʻA E NGAAHI POLÉ?
  • FOKOTUʻU HA TAUMUʻA ʻUHINGA LELEI ʻI HOʻO LANGA HAKÉ
  • ʻOUA ʻE FOʻI!
  • “Ui Mai ʻa e Kau Mātuʻa”
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2025
  • Faʻifaʻitaki ki he Meesi ʻa e ʻOtuá he ʻAhó Ni
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—1991
  • ʻOku Koloaʻaki Koe ʻe Sihova!
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2021
  • Kau Mātuʻa​—Hokohoko Atu ʻa e Faʻifaʻitaki ki he ʻApositolo ko Paulá
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2022
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Ako)—2021
w21 ʻOkatopa p. 14-17
Ko ha tokoua ʻokú ne mata hohaʻa ʻi heʻene fakakaukauloto ki he taimi mo e ivi ʻoku fiemaʻu ke toe langa hono fale kuo maumaú.

Toe Langa Hake Hoʻo Kaumeʻa mo Sihová

ʻI HE taʻu taki taha, ko e tokolahi ʻo e fanga sipi mahuʻingá ʻoku toe fakafoki mai ki he fakatahaʻanga Kalisitiané. Sioloto atu ki he “fiefia lahi . . . ʻi hēvani” ʻi he foki mai ʻa e toko taha taki taha! (Luke 15:7, 10) Kapau kuo toe fakafoki mai koe, ʻe lava ke ke fakapapauʻi ko Sīsū, kau ʻāngeló, pea mo Sihova tonu ʻoku nau fiefia ke sio ʻokú ke toe taukapoʻi ʻa e moʻoní. Neongo ia, ʻi hoʻo toe langa hake hoʻo kaumeʻa mo Sihová, te ke fehangahangai nai mo e ngaahi pole. Ko e hā ʻa e niʻihi ʻo kinautolu, pea ko e hā ʻe lava ke ne tokoniʻi koé?

KO E HĀ ʻA E NGAAHI POLÉ?

Ko e tokolahi ʻoku nau faitau mo e ongoʻi taʻepaú hili ʻenau foki ki he fakatahaʻangá. Mahalo ʻokú ke mahinoʻi ʻa e anga ʻo e ongoʻi ʻa Tuʻi Tēvitá. Naʻa mo e hili hono fakamolemoleʻi ʻene ngaahi angahalá, naʻá ne pehē: “ʻOku lōmekina au ʻe he lahi fau ʻo ʻeku faihalá.” (Saame 40:12; 65:3) Hili ʻa e foki mai ha taha kia Sihova, ko e ongoʻi halaiá pe maá te ne feʻao nai mo ia ʻi he laui taʻu. Ko Isabelle, naʻe tuʻusi ʻo laka hake ʻi he taʻu ʻe 20.a Naʻá ne pehē, “Naʻe faingataʻa ʻaupito ke u tali ʻa e fakakaukau ko ia ʻe lava ke fakamolemoleʻi au ʻe Sihova.” Kapau te ke loto-siʻi, ʻe lava ke ke toe hoko ʻo vaivai fakalaumālie. (Pal. 24:10) ʻOua ʻe tuku ia ke hoko kiate koe.

ʻOku ongoʻi manavasiʻi ʻa e niʻihi ʻi he ngāue ʻoku kaunga ki hono toe fakafoʻou honau vahaʻangatae mo Sihová. Hili hono toe fakafoki mai ʻo Antoine, naʻá ne pehē, “Naʻá ku ongoʻi kuo ngalo ʻa e meʻa kotoa fekauʻaki mo ʻeku moʻui ki muʻa ko ha Kalisitiané.” Koeʻuhi ko e ngaahi ongoʻi peheé, ʻoku toumoua nai ʻa e niʻihi ke kau kakato ki he ngaahi ngāue fakalaumālié.

Ke fakatātaaʻí, ko ha taha ko hono ʻapi naʻá ne koloaʻakí naʻe maumauʻi lahi ʻe ha afā te ne ongoʻi lōmekina nai ʻi heʻene fakakaukauloto atu ki he taimi mo e ivi ʻoku fiemaʻu ke toe langa aí. ʻI he tuʻunga meimei tatau, kapau ko hoʻo kaumeʻa mo Sihová naʻe maumauʻi ʻe ha angahala mamafa, te ke ongoʻi nai ko hoʻo toe fakafoʻou fakalaumālié ʻe fiemaʻu ki ai ʻa e feinga lahi ʻaupito. Ka ʻoku ala maʻu ʻa e tokoní.

ʻOku fakaafeʻi kitautolu ʻe Sihova: “Mou omi ke tau fakamahino ʻa e ngaahi meʻá.” (ʻAi. 1:18) Kuó ke ʻosi ngāue mālohi ke “fakamahino ʻa e ngaahi meʻá.” ʻOku ʻofa ʻa Sihova ʻi hoʻo feinga mālohi ke fai iá. Fakakaukau angé: Kuó ke ʻoange kia Sihova ha makatuʻunga ke ne fai ha tali mālohi ki he ngaahi tukuakiʻi ʻa Sētané!​—Pal. 27:11.

ʻI hono fai ení, kuó ke ʻosi ʻunuʻunu ofi ange ai kia Sihova, pea ʻokú ne talaʻofa te ne fai ʻa e meʻa tatau. (Sēm. 4:8) Kae kehe, ʻoku kaunga ki ai ʻa e meʻa lahi ange ʻi hono ʻiloʻi pē ʻe he niʻihi kehé ʻokú ke toe foki ki he fakatahaʻangá. ʻOku fiemaʻu ke ke hanganaki fakaivimālohiʻi hoʻo ʻofa ki hoʻo Tamai mo e Kaumeʻa, ko Sihová. ʻE lava fēfē ke ke fai eni?

FOKOTUʻU HA TAUMUʻA ʻUHINGA LELEI ʻI HOʻO LANGA HAKÉ

Feinga ke fokotuʻu ha ngaahi taumuʻa ʻuhinga lelei. ʻOku ngalingali ʻokú ke kei manatuʻi pē ʻa e ngaahi ʻilo tefito naʻá ke ako fekauʻaki mo Sihová mo ʻene talaʻofa ki he kahaʻú. Ka ʻoku fiemaʻu ke ke toe langa hake ha faʻunga ʻo e moʻui faka-Kalisitiané, pea ʻoku kau heni hono malangaʻi ʻo e ongoongo leleí pea feohi maʻu pē mo ho fanga tokouá mo e fanga tuofāfiné. Fakakaukau ki he ngaahi taumuʻa ko ení.

Talanoa maʻu pē kia Sihova. ʻOku mahinoʻi ʻe hoʻo Tamaí ko e ongoʻi halaia maʻu peé ʻe lava ke ne ʻai ke faingataʻa ke ke lotu kiate ia. (Loma 8:26) Neongo ia, “kītaki ʻi he lotu,” ʻo tala kia Sihova ʻa e lahi hoʻo loto ke kaumeʻa mo iá. (Loma 12:12) ʻOku manatu ʻa Andrej: “Naʻá ku ongoʻi halaia mo fakamāʻia lahi. Ka ʻi he hili ʻa e lotu taki taha, naʻe siʻi ange ʻeku ongoʻi peheé. Naʻá ku ongoʻi nonga ange.” Kapau ʻoku ʻikai ke ke ʻiloʻi ʻa e meʻa ke lotu fekauʻaki mo iá, fakakaukau ki he lotu ʻo e fakatomala ʻa Tuʻi Tēvita ʻoku hiki ʻi he Saame 51 mo e 65.

Ako maʻu pē ʻa e Tohi Tapú. ʻE fafangaʻi fakalaumālie heni koe pea tokoniʻi koe ke tupulaki hoʻo ʻofa kia Sihová. (Saame 19:7-11) “Ko e ʻikai ke u maʻu ha taimi-tēpile fakalaumālie ʻi he kamatá ʻa e ʻuhinga naʻá ku vaivai ai pea fakalotomamahiʻi ʻa Sihová,” ko e lea ia ʻa Felipe. “Naʻe ʻikai ke u loto ke u toe fai ʻa e fehālaaki tatau, ko ia naʻá ku fili ke ʻai ʻa e ako fakafoʻituituí ko hoku maluʻi.” ʻE lava ke ke fai ʻa e meʻa tatau. Kapau ʻokú ke fiemaʻu ha tataki ke ʻiloʻi ʻa e ngaahi kaveinga feʻungamālie ki hoʻo ako fakafoʻituituí, fēfē ke ke kole tokoni ki ha kaumeʻa matuʻotuʻa?

Langa hake hoʻo kaumeʻa mo ho fanga tokouá mo e fanga tuofāfiné. Ko e niʻihi ʻoku nau foki ki he fakatahaʻangá ʻoku nau hohaʻa naʻa vakai ʻikai lelei ange ʻa e niʻihi kehé. Naʻe pehē ʻe Larissa: “Naʻá ku fakamāʻia lahi. Naʻá ku ongoʻi ne u lavakiʻi ʻa e fakatahaʻangá. Naʻe nōfoʻi ʻa e ngaahi ongoʻi ko ení ʻiate au ʻi ha taimi fuoloa.” Fakapapauʻi ko e kau mātuʻá mo e faʻahinga matuʻotuʻa kehé ʻoku nau vēkeveke ke tokoniʻi koe ʻi hoʻo toe langa hake ho tuʻunga fakalaumālié. (Sio ki he puha “Ko e Hā ʻe Lava ke Fai ʻe he Kau Mātuʻá?”) ʻOku nau fiefia kuó ke foki mai, pea ʻoku nau loto ke ke fiefia!​—Pal. 17:17.

Ko e hā ʻe lava ke ne ʻai koe ke ʻunuʻunu ofi ange ki he fakatahaʻangá? Kau kakato ʻi he meʻa ʻoku fai ʻe ho fanga tokouá mo e fanga tuofāfiné​—maʻu maʻu pē ʻa e fakatahá pea kau maʻu pē ʻi he ngāue fakamalangá. ʻE tokoni fēfē eni? Naʻe pehē ʻe Felix: “Naʻe fakatuʻotuʻa mai ʻa e fakatahaʻangá ki heʻeku foki maí. Naʻá ku ongoʻi naʻe ʻofaʻi au. Naʻa nau tokoniʻi kotoa au ke u toe hoko ko ha konga ʻo e fāmilí, ongoʻi kuo fakamolemoleʻi au, pea ke laka ki muʻa.”​—Sio ki he puha “Ko e Hā Te Ke Faí?”

Ko e Hā Te Ke Faí?

Toe langa ʻa e faʻunga fakalaumālie hoʻo moʻuí

Ko ha mātuʻa ʻokú ne lotu mo ha tokoua kuó ne toe foki mai kia Sihova.

TALANOA MAʻU PĒ KIA SIHOVA

Tala kia Sihova ʻa e lahi hoʻo loto ke kaumeʻa mo iá. ʻE lotu ʻa e kau mātuʻá maʻau pea lotu mo koe

ʻOku ngāueʻaki ʻe he mātuʻá ʻa e tohi “ʻUnuʻunu Ofi kia Sihova” ke fakahoko ha ako Tohi Tapu mo e tokouá.

AKO MAʻU PĒ ʻA E TOHI TAPÚ

Fafangaʻi fakalaumālie koe, pea ʻe tupulaki ai hoʻo ʻofa kia Sihová

ʻOku talanoa ʻa e tokouá mo e niʻihi kehé mei he fakatahaʻangá ʻi ha fakatahataha fakasōsiale.

LANGA HAKE HOʻO KAUMEʻÁ

Kau kakato ʻi he meʻa ʻoku fai ʻi he fakatahaʻangá, ʻi he fakatahá mo e malangá

ʻOUA ʻE FOʻI!

ʻE hokohoko atu hono ʻomi ʻe Sētane ʻa e “afā” lahi ange ke fakavaivaiʻi koe ʻi hoʻo langa hake hoʻo kaumeʻa mo Sihová. (Luke 4:13) Mateuteu ʻaki hono fakaivimālohiʻi ho fale fakalaumālié he taimí ni.

ʻOku talaʻofa ʻe Sihova ki heʻene fanga sipí: “Ko ia naʻe molé te u kumi ki ai, ko ia naʻe heé te u fakafoki mai, ko ia naʻe laveá te u haʻihaʻi, pea ko e vaivaí te u fakaivimālohiʻi.” (ʻIsi. 34:16) Kuo tokoniʻi ʻe Sihova ʻa e niʻihi kehe taʻefaʻalaua naʻa nau holomui fakalaumālie. Fakapapauʻi ʻokú ne loto ke tokoniʻi koe ke hanganaki langa hake ha vahaʻangatae toe mālohi ange mo ia.

Ko e Hā ʻe Lava ke Fai ʻe he Kau Mātuʻá?

ʻOku tokoni ʻa e mātuʻá ki he tokouá ke toe langa hono ʻapi kuo maumaú.

ʻOku fakahoko ʻe he kau mātuʻá ʻa e ngafa tefito ʻi hono tokoniʻi ʻa e kau malanga kuo toe fakafoki maí ke langa hake honau vahaʻangatae mo Sihová. Fakatokangaʻi ʻa e meʻa ʻe lava ke nau fai ki he faʻahinga kuo toe fakafoki maí.

Fakalototoʻaʻi kinautolu. Naʻe ʻiloʻi ʻe he ʻapositolo ko Paulá ko ha tokotaha faiangahala fakatomala ʻe “lōmekina ia ʻe he loto-mamahi tōtuʻá.” (2 Kol. 2:7) Te ne tōngofua nai ʻi he ongoʻi fakamāʻiá mo e siva ʻa e ʻamanakí. Naʻe akonaki ʻa Paula ki he fakatahaʻangá: “Ke mou anga-lelei ʻo fakamolemoleʻi mo fakafiemālieʻi ia.” Ko e faʻahinga kuo toe fakafoki maí ʻoku fiemaʻu ke fakapapauʻi kiate kinautolu ʻoku mātuʻaki ʻofaʻi ʻe Sihova mo honau kaungātuí. Ko e fakaongoongolelei hokohoko mo e tokoni ʻaongá ʻe taʻofi nai ai kinautolu mei he loto-siʻí.

Lotu mo kinautolu. “Ko e hū tōtōaki ʻa ha tangata māʻoniʻoni ʻoku ʻi ai hono mālohi mo ola lelei.” (Sēm. 5:16) Ko Larissa, naʻe lave ki ai ki muʻá, ʻokú ne pehē: “Naʻá ku tala ange ki he kau mātuʻá ʻeku ngaahi ongoʻi veiveiuá mo e manavaheé. Naʻa nau lotu maʻaku. Naʻá ku mahinoʻi leva naʻe ʻikai ke ʻita ʻa e kau mātuʻá ʻiate au. Naʻa nau loto ke tokoniʻi au ke fakafoʻou hoku vahaʻangatae mo Sihová.” ʻOku pehē ʻe Theo: “Ko e lotu ʻa e kau mātuʻá naʻe fakatuipauʻi ai au ʻoku ʻofa moʻoni ʻa Sihova ʻiate au pea sio ki he lelei ʻiate aú, ʻo ʻikai ko e koví pē.”

Fakakaumeʻa kiate kinautolu. ʻOku fiemaʻu ʻe he faʻahinga kuo toe fakafoki maí ha ngaahi kaumeʻa ʻi he fakatahaʻangá. “Puke ha faingamālie pē ke fakaafeʻi kinautolu ke mou ngāue he malangá pea ko e mahuʻinga tahá, ʻaʻahi kiate kinautolu ʻi honau ʻapí. ʻOku mātuʻaki mahuʻinga ke fakakaumeʻa!” ko e lea ia ha mātuʻa ko Justin. Ko ha mātuʻa, ko Henry, ʻokú ne pehē, “Kapau ʻoku sio ʻa e niʻihi kehe ʻi he fakatahaʻangá ki he fakakaumeʻa ʻa e kau mātuʻá mo e faʻahinga kuo toe fakafoki maí, te nau feinga ke fai ʻa e meʻa tatau.”

Tokoniʻi kinautolu ke ako. Ko ha kaumeʻa matuʻotuʻa ʻe lava ke ne tokoniʻi ha taha kuo toe fakafoki mai ke fokotuʻu ha taimi-tēpile ako. Ko ha mātuʻa ko Darko ʻokú ne pehē: “ʻOku ou manako ke vahevahe ha makakoloa fakalaumālie ʻoku ou maʻu ʻi heʻeku ako fakafoʻituituí pea fakahaaʻi ʻeku vēkeveke ke ako ʻa e Tohi Tapú. ʻOku ou toe fokotuʻutuʻu ke ako fakataha ha fakamatala mo ia.” Ko ha mātuʻa ʻe taha, ko Clayton, ʻokú ne pehē: “ʻOku ou fakalototoʻaʻi kinautolu ke kumi ʻa e talanoa Fakatohitapu ʻoku felāveʻi mo e meʻa kuo nau fouá.”

Tauhi kinautolu. Ko e faʻahinga kuo toe fakafoki maí kuo nau sio ki he ngāue ʻa e kau mātuʻá ko ha kau fakamāú. ʻI he taimí ni, ʻo laka ange ʻi ha toe taimi, ʻoku fiemaʻu ke nau sio kiate kinautolu ko e kau tauhi-sipi. (Sel. 23:4) Vave ke fanongo pea mateuteu ke fai ha fakaongoongolelei. Fetuʻutaki maʻu pē mo kinautolu. Fakatokangaʻi ʻa e meʻa naʻe fai ʻe ha mātuʻa ko Marcus ʻi heʻene ngaahi ʻaʻahi fakatauhisipí: “Naʻa mau vahevahe ha fakakaukau Fakatohitapu, fakaongoongoleleiʻi kinautolu pea fakapapauʻi ange ʻoku mau laukauʻaki kinautolu ʻi heʻenau ngāue mālohi ke toe foki mai pehē foki kia Sihova. ʻI he ʻosi ʻa e ʻaʻahi taki taha, ʻoku mau fokotuʻu ha ʻaho ki he ʻaʻahi hokó.”

a Kuo liliu ʻa e ngaahi hingoa ʻi he kupu ko ení.

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share