Tipharazgengi Mwaphamphu Nge Mo Yesu Wachitiyanga

1. Kumbi ŵanthu aku Yehova apambana wuli ndi ŵanthu a mucharu ichi?

ATEŴETI aku Yehova apambana ndi ŵanthu wo atijikamba kuti mbakhristu chifukwa chakuti yiwu achita phamphua pakugwira ntchitu yakupharazga. (Tito 2:14) Nyengu zinyaki tingatondeka kuchita phamphu pakugwira ntchitu yakupharazga. Panyaki tingavwa nge mo mubali munyaki yo wateŵete nge mura wavwiya. Iyu wanguti: “Nyengu zinyaki ndiŵavi mtima wakukhumba kupharazga.”

2. Ntchifukwa wuli nyengu zinyaki kutuŵa kwakusuzga kulutirizga kupharazga mwaphamphu?

² Nyengu zinyaki tikondwa ukongwa kuchita mauteŵeti ngakupambanapambana mu gulu laku Yehova kweni tingachita mphwayi kuluta kuchipharazga. Chifukwa wuli? Chifukwa asani titovya pa ntchitu zakuzenga mu gulu lidu, titovya abali ndi azichi wo akumana ndi masoka ngachilengedu pamwenga kuŵachiska, tiwona umampha waki nyengu yeniyo ndipu venivi vititiwovya kuti tivwengi umampha mumtima. Asani tigwira ntchitu limoza ndi Akhristu anyidu, tigwira ntchitu mwachimangu ndipu tilongo kuti titanjana. Ndipuso tiziŵa kuti Akhristu anyidu awonga ukongwa pa vo titiŵachitiya. Kweni pa ntchitu yakupharazga, panyaki taja tichipharazga kwa vyaka vinandi muchigaŵa chidu ndipu mbanthu amanavi ŵaka wo avwisiya. Pamwenga tingakumana ndi ŵanthu wo akana kuvwisiya uthenga widu. Kusazgapu yapa, tiziŵa kuti po umaliru wa charu ichi we pafupi, tisuskikengi ukongwa po tigwira ntchitu yidu. (Mate. 10:22) Kumbi ntchinthu wuli cho chingatiwovya kuti tilutirizgi pamwenga so kusazgiyaku phamphu lidu pa ntchitu yakupharazga?

3. Kumbi tisambiranji kwaku Yesu pa ntharika yo yisanirika pa Luka 13:​6-9?

³ Tingasambira vinandi kwaku Yesu pa nkhani yakuchita phamphu pa ntchitu yakupharazga. Pa nyengu yo wachitanga uteŵeti waki, wangulutirizga kupharazgiya ŵanthu mwaphamphu. Ndipu wasazgiyangaku phamphu laki pakugwira ntchitu yeniyi. (Ŵerengani Luka 13:​6-9.) Mu ntharika yo wangukamba, Yesu wanguyeruzgiya ntchitu yaki ndi ntchitu yo munthu yo waphweriyanga munda wa mphereska wangugwira mwaphamphu. Munthu uyu wanguphwere chimiti cha mkuyu kwa vyaka vitatu kweni chimiti cho chingubala vipasu cha. Mwakuyanana ŵaka, Yesu nayu wangupharazgiya Ayuda kwa vyaka vitatu kweni anandi anguja akusambira ŵaki cha. Munthu yo waphweriyanga munda wa mphereska wanguleka cha kuphwere chimiti cha mkuyu. Yesu nayu wanguleka cha kupharazga pamwenga kuchita phamphu pa uteŵeti waki. Mumalu mwaki, Yesu wangulutirizga kupharazgiya Ayuda mwaphamphu kuti waŵafiki pa mtima ndi uthenga wamampha.

4. Kumbi ndi vinthu vinayi nivi vo tikambiskanengi vo tingasambira kutuliya kwaku Yesu?

⁴ Mu nkhani iyi, tikambiskanengi mo Yesu wangulongore phamphu pa uteŵeti waki, ukongwa pa myezi 6 yakumaliya. Kusambira vo iyu wasambizanga kweniso kuyezga vo iyu wachitanga vitiwovyengi kuti nasi so tilutirizgi kuchita phamphu mazuŵa nganu. Tiyeni tikambiskani vinthu vinayi vo tingasambira kwaku Yesu: (1) Iyu waŵikanga maŵanaŵanu ngaki ngosi pakuchita khumbu laku Yehova, (2) wavwisanga vo mauchimi nga mu Bayibolu ngang’anamuwanga, (3) wathembanga Yehova kuti wamuwovyengi kweniso (4) wangulutirizga kuja ndi maŵanaŵanu ngakwenere kuti ŵanthu anyaki avwisiyengi uthenga waki.

YESU WANGUŴIKA MAŴANAŴANU PAKUCHITA KHUMBU LAKU YEHOVA

5. Kumbi Yesu wangulongo wuli kuti waŵikanga maŵanaŵanu ngaki ngosi pakuchita khumbu laku Chiuta?

⁵ Yesu wapharazganga mwaphamphu “uthenga wamampha wa Ufumu,” chifukwa waziŵanga kuti ndi ntchitu yo Chiuta wakhumbanga kuti iyu wachiti. (Luka 4:43) Yesu wawonanga kuti kupharazga ndi ntchitu yakukhumbika ukongwa pa umoyu waki. Chinanga nkhukumaliya kwa uteŵeti waki, Yesu wayendanga “tawuni ndi tawuni, muzi ndi muzi,” kuchipharazga uthenga umampha. (Luka 13:22) Iyu wangusambiza so akusambira ŵaki kuti agwirengi nayu limoza ntchitu yakupharazga.—Luka 10:1.

6. Kumbi ntchitu yakupharazga yikoliyana wuli ndi mauteŵeti nganyaki ngo tingachita? (Wonaniso chithuzi.)

⁶ Mazuŵa nganu napu Yehova ndi Yesu awona kuti ntchitu yakupharazga uthenga wamampha ndiyu yakukhumbika ukongwa. (Mate. 24:14; 28:​19, 20) Pe kukoliyana kukulu pakati pa ntchitu yakupharazga ndi mauteŵeti ngakupambanapambana ngo nge mu gulu lidu. Mwakuyeruzgiyapu, tigwira ntchitu yakuzenga Nyumba za Ufumu kuti ŵanthu wo titiŵapharazgiya aziwunganengemu. Kweniso mauteŵeti ngo tichita pa Beteli ngatovya pa ntchitu yakupharazga. Asani titovya Akhristu anyidu wo akumana ndi masoka ngachilengedu, titiŵawovya mwakuliŵavu pe cha, kweni chovyu cho tipereka chitovya kuti ayambi so kuwungana kweniso kugwiraku ntchitu yakupharazga. Asani tiwona kuti ntchitu yakupharazga njakukhumbika ukongwa, kweniso tikumbuka kuti ndi ntchitu yo Yehova wakhumba kuti tichitengi, tichiskikengi kuti nyengu zosi tigwirengeku ntchitu yeniyi. Mura munyaki wa ku Hungary zina laki János wangukamba kuti: “Nditijikumbusa kuti palivi ntchitu yinyaki yeyosi yo tingagwiriya Yehova yo yingasere mumalu mwa ntchitu yakupharazga. Ntchitu iyi njakukhumbika ukongwa kwa Mkhristu weyosi.”

7. Ntchifukwa wuli Yehova wakhumba kuti tilutirizgi kupharazga? (1 Timote 2:​3, 4)

⁷ Tingalutirizga kuja ndi phamphu mu uteŵeti asani tiwona ŵanthu nge mo Yehova watiŵawone. Iyu wakhumba kuti ŵanthu anandi avwi uthenga wamampha. (Ŵerengani 1 Timote 2:​3, 4.) Kuti venivi vichitiki, iyu watitisambiza kuti tije ndi lusu pa ntchitu yakupharazgiya ŵanthu uthenga wakutaska umoyu. Mwakuyeruzgiyapu, kabuku kakuti Muyanjengi Ŵanthu—Kuti Aje Akusambira, ke ndi masachizgu ngo ngangatiwovya kuti tiyambi kukambiskana ndi ŵanthu kuti aje akusambira aku Yesu. Chinanga kuti ŵanthu angavwisiya cha sonu, kweni angazija ndi mwaŵi wakusintha pa nyengu ya chisuzgu chikulu. Vo titiŵakambiya pasonu panu angazivikumbuka pa nyengu yo, ndipu vingaziŵawovya kuti ayambi kuteŵete Yehova. Kweni venivi vingachitika pijapija asani tilutirizga kugwira ntchitu yakupharazga.

YESU WANGUVWISA MAUCHIMI NGA MU BAYIBOLU

8. Kumbi ndi mauchimi nga mu Bayibolu nanga ngo nganguwovya Yesu kuti wagwiriskiyi ntchitu nyengu yaki mwazeru?

⁸ Yesu waziŵanga mo mauchimi nga mu Bayibolu ngazamufiskikiya. Iyu waziŵanga kuti wachitengi uteŵeti waki kwa vyaka vitatu ndi hafu. (Dani. 9:​26, 27) Mauchimi ngangumuwovya so kuziŵa kuti we pafupi kutombozgeka kweniso kubayika. (Luka 18:​31-34) Chifukwa chakuti Yesu waziŵanga vo vingukambikiya limu, iyu wanguyigwiriskiya ntchitu mwazeru nyengu yaki. Mwaviyo, iyu wapharazganga mwaphamphu kuti wamalizi ntchitu yo wangupaskika.

9. Ntchifukwa wuli mauchimi nga mu Bayibolu ngatitichiska kuti tichitengi phamphu pakupharazga?

⁹ Kuvwisa mauchimi nga mu Bayibolu kutitiwovya kuti tipharazgengi mwaphamphu. Tiziŵa kuti kwaja kanyengu kamanavi kuti charu chiheni ichi chituwepu. Tiziŵa so kuti vo vichitika mucharu ichi kweniso mijalidu yo ŵanthu ŵenayu mazuŵa nganu vilongo vo Bayibolu likukambiya limu kuti vazamuchitika mu mazuŵa ngakumaliya. Sonu Ulamuliru wa Britain ndi America ulimbana ndi charu cha Russia ndi vyaru vo vikoliyana nachu. Tiziŵa kuti venivi vifiska uchimi wa “mu nyengu ya umaliru” wakukwaskana ndi fumu ya kumwera ndi kunkhondi.” (Dani. 11:40) Tiziŵa so kuti Ulamuliru wa Britain ndi America umiya maphazi nga chikozgu cho chikonkhoskeka pa Daniyeli 2:​43-45. Tisimikiza kuti nge mo uchimi uwu ulongore, pambula kuswera yapa, Ufumu waku Chiuta ubwanganduwengi maboma nga ŵanthu. Mauchimi ngosi ngenanga ngalongo kuti umaliru we pafupi ukongwa. Ndipu venivi vititichiska kuti tiyigwiriskiyengi ntchitu mwazeru nyengu yidu mwa kupharazga mwaphamphu.

10. Kumbi mauchimi nga mu Bayibolu ngatitichiska so wuli kuti tipharazgengi mwaphamphu?

¹⁰ Mauchimi nga mu Bayibolu ngatitichiska kuti tikhumbisiskengi kukambiyaku ŵanthu anyaki uthenga widu. Mzichi Carrie yo waja ku Dominican Republic wangukamba kuti: “Yehova wakulayizga kuti vinthu vijengi umampha kunthazi. Venivi vitindichiska kuti ndikambiyengeku ŵanthu uneneska wa mu Bayibolu.” Iyu wangukamba so kuti: “Asani ndiwona masuzgu ngo ŵanthu akumana nangu mazuŵa nganu, ndiziŵa kuti nawu akhumbika kuziŵa vinthu vamampha vo Yehova walayizga kuti wazakuŵachitiya.” Mauchimi nga mu Bayibolu ngatitichiska kuti tingalekanga cha kupharazga chifukwa chakuti Yehova ndiyu walongozga pa ntchitu yeniyi. Mzichi Leila yo waja ku Hungary wangukamba kuti: “Lemba la Yesaya 11:​6-9 litindichiska kuti ndipharazgengi uthenga wamampha chinanga nkhu ŵanthu wo awoneka kuti angakhumba cha kuvwisiya. Ndiziŵa kuti Yehova wangawovya munthu weyosi kuti wasinthi.” Ndipu mubali Christopher yo waja ku Zambia wangukamba kuti: “Nge mo lemba la Mariko 13:10 likambiya, uthenga wamampha upharazgika pacharu chosi ndipu ndiwona kuti ndi mwaŵi ukulu kuti nani ndifiskaku uchimi wenuwu.” Kumbi ndi mauchimi nga mu Bayibolu nanga ngo ngatikuchiskani kuti mulutirizgengi kupharazga?

YESU WANGUTHEMBA YEHOVA

11. Ntchifukwa wuli Yesu wakhumbikanga kuthemba Yehova kuti walutirizgi kupharazga mwaphamphu? (Luka 12:​49, 53)

¹¹ Yesu wathembanga Yehova kuti ndiyu wamuwovyengi kuti walutirizgi kupharazga mwaphamphu. Chinanga kuti Yesu wenga ndi malusu, kweni waziŵanga kuti uthenga wamampha wa Ufumu wazamukwiyisa ŵanthu anyaki kweniso ŵanthu anandi azamususka ukongwa uthenga wenuwu. (Ŵerengani Luka 12:​49, 53.) Chifukwa chakuti Yesu wapharazganga, alongozgi a visopa anguyesapu kananandi ŵaka kuti amubayi. (Yoha. 8:59; 10:​31, 39) Kweni Yesu wangulutirizga mbwenu kupharazga chifukwa chakuti waziŵanga kuti Yehova we nayu. Iyu wangukamba kuti: ‘Nde ndija cha, kweni Ada wo akundituma, ŵe nani. Yiwu akundilekapu cha ndija, chifukwa nyengu zosi ndichita vinthu vakuŵakondwesa.’—Yoha. 8:​16, 29.

12. Kumbi Yesu wanguŵanozgekereska wuli akusambira ŵaki kuti azilutirizgi kupharazga asani asuskika?

¹² Yesu wangukumbusa akusambira ŵaki kuti akhumbika kuthemba Yehova kuti ndiyu waŵawovyengi. Mwakuwerezawereza, iyu wanguŵasimikiziya kuti Yehova ndiyu waŵawovyengi chinanga mphanyengu yo atombozgeka. (Mate. 10:​18-20; Luka 12:​11, 12) Chifukwa chakuti Yesu waziŵanga kuti ŵanthu anandi azamususka uthenga wamampha, wangukambiya akusambira ŵaki kuti atenere kuchita vinthu mwakuchenje. (Mate. 10:16; Luka 10:3) Iyu wanguŵakambiya kuti asani anyaki akana kuvwisiya uthenga wawu, atenere cha kuŵachichizga. (Luka 10:​10, 11) Kweniso wanguŵakambiya kuti akhumbika kuthaŵiya kuvigaŵa vinyaki asani atombozgeka. (Mate. 10:23) Chinanga kuti Yesu wenga waphamphu kweniso wathembanga Yehova, kweni waŵikiyanga dala umoyu waki pangozi cha.—Yoha. 11:​53, 54.

13. Ntchifukwa wuli musimikiza kuti Yehova wakuwovyeningi?

¹³ Mazuŵa nganu napu, tikhumbika kuthemba Yehova kuti tilutirizgi kupharazga asani titombozgeka. (Chivu. 12:17) Ntchifukwa wuli mukhumbika kusimikiza kuti Yehova wakuwovyeningi? Kumbukani pempheru laku Yesu lo lisanirika mu Yohane chaputala 17. Yesu wangupempha Yehova kuti wavikiliyi akutumika ndipu Yehova wangumuka pempheru lenili. Buku la Machitidu likonkhoska mo Yehova wanguwovye akutumika kupharazga mwaphamphu chinanga kuti atombozgekanga. Mu pempheru lenili, Yesu wangupemphere so ŵanthu wo azamugomezga uthenga wo akutumika azamupharazga kuti nawu Yehova waziŵavikiliyi. Ndipu ŵanthu ŵenaŵa asazgapuso yimwi. Yehova weche kumuka pempheru laku Yesu. Iyu wakuwovyeningi nge mo wanguwovye akutumika.—Yoha. 17:​11, 15, 20.

14. Kumbi tiziŵa wuli kuti tifiskengi kulutirizga kupharazga mwaphamphu? (Wonaniso chithuzi.)

¹⁴ Po umaliru we pafupi, vingaja vakusuzga ukongwa kupharazga uthenga wamampha. Kweni Yesu watitisimikiziya kuti watiwovyengi kuti tilutirizgi kupharazga mwaphamphu. (Luka 21:​12-15) Nge Yesu ndi akusambira ŵaki, nasi titiŵaleka ŵanthu kuti asankhi ŵija kuvwisiya pamwenga kukana uthenga widu ndipuso tipindana nawu cha. Chinanga ndi muvyaru vo ntchitu yidu njakukanizgika, abali ŵidu alutirizga kupharazga uthenga wamampha chifukwa chakuti athemba Yehova mumalu mwakuthemba nthazi zawu. Nge mo venge mu nyengu ya akutumika, Yehova wanguŵapaska nthazi ya mzimu wakupaturika ateŵeti ŵaki. Mazuŵa nganu napu, iyu watitipaska nthazi ya mzimu wakupaturika kuti “uthenga upharazgiki mwakukwana” mpaka po wazamukambiya kuti lekani kupharazga. (2 Timo. 4:17) Mungasimikiza kuti asani muthemba Yehova, mufiskengi kulutirizga kupharazga mwaphamphu.

YESU WANGULUTIRIZGA KUJA NDI MAŴANAŴANU NGAKWENERE

15. Kumbi ntchinthu wuli cho chilongo kuti Yesu wenga ndi maŵanaŵanu ngakwenere pa uteŵeti waki?

¹⁵ Yesu wangulutirizga kuja ndi maŵanaŵanu ngakwenere pa ntchitu yakupharazga. Venivi vingumuwovya kuti walutirizgi kuchita phamphu pa ntchitu yeniyi. Mwakuyeruzgiyapu, chakukumaliya kwa chaka cha 30 C.E., Yesu wanguziŵa kuti ŵanthu anandi ŵenga akunozgeka kuvwisiya uthenga wamampha. Ndipu wanguyeruzgiya ŵanthu ŵenaŵa ndi munda wo mbewu zaki zacha mwakuti zikhumbika kuvunika. (Yoha. 4:35) Pati pajumpha chaka, iyu wangukambiya akusambira ŵaki kuti: “Ntchitu yakuvuna njikulu.” (Mate. 9:​37, 38) Ndipu nyengu yinyaki wangukamba so kuti: “Ntchitu yakuvuna njikulu . . . pemphani Mweneku wa ntchitu yakuvuna kuti watumizi antchitu ku ntchitu yaki.” (Luka 10:2) Yesu waziŵanga kuti ŵanthu anyaki avwisiyengi mbwenu uthenga wamampha ndipu wakondwanga asani ŵanthu wo avwisiya.—Luka 10:21.

16. Kumbi ntharika zaku Yesu zititiwovya wuli kuja ndi maŵanaŵanu ngakwenere pa nkhani ya kupharazga? (Luka 13:​18-21) (Wonaniso chithuzi.)

¹⁶ Yesu wangukambiya akusambira ŵaki kuti akhumbika kuja ndi maŵanaŵanu ngakwenere pa uthenga wo apharazga kuti alutirizgi kuchita phamphu pakugwira ntchitu yeniyi. Mwakuyeruzgiyapu, tiyeni tiwoni ntharika ziŵi zo Yesu wangukamba. (Ŵerengani Luka 13:​18-21.) Yesu wangukamba ntharika ya kanje ka kamganji kuti walongo kuti uthenga wa Ufumu wazamufikiya ŵanthu anandi ndipu palivi cho chazamutondekeska kuti venivi vichitiki. Kweniso wangugwiriskiya ntchitu ntharika ya chakutupisa kuti wakonkhoski mo uthenga wamampha wazamupharazgikiya muvyaru vinandi pacharu chosi. Ndipuso kuti ŵanthu azamusintha chinanga kuti vazamuwoneka nyengu yeniyo ndi yeniyo cha kuti ŵanthu asintha mitima yawu chifukwa cha uthenga wamampha. Mwaviyo, Yesu wanguwovya akusambira ŵaki kuziŵa kuti uthenga wo apharazganga uwovyengi ŵanthu anandi.

17. Ntchifukwa wuli tikhumbika kuja ndi maŵanaŵanu ngakwenere pa nkhani ya kupharazga?

¹⁷ Asani tiŵanaŵaniya mo ntchitu yakupharazga yitovye ŵanthu anandi pacharu chosi, vititiwovya kuti tilutirizgi kupharazga mwaphamphu. Chaka chechosi, ŵanthu mamiliyoni nganandi asanirika pa Chikumbusu kweniso asambira Bayibolu. Kweniso ŵanthu masawuzandi nganandi abatizika ndipu atamba kugwira nasi ntchitu yakupharazga. Tiziŵa cha kuti mbanthu alinga wo avwisiyengi uthenga widu, kweni tiziŵa kuti Yehova wawunganiska ŵanthu a mzinda ukulu wo azamupona pa chisuzgu chikulu. (Chivu. 7:​9, 14) Mweneku wa ntchitu yakuvuna wawona kuti mumunda mweche mbewu zinandi zo zikhumba kuvunika. Mwaviyo te ndi vifukwa vakuvwika vakulutirizgiya kupharazga.

18. Kumbi tikhumba kuti ŵanthu anyaki awonengenji?

¹⁸ Akusambira aku Yesu aziŵika chifukwa cha phamphu pa ntchitu yakupharazga. Ŵanthu ŵati awona kuti akutumika apharazga mwachiganga, “anguŵaziŵa kuti ayendanga ndi Yesu.” (Machi. 4:13) Nasi tikhumba kuti asani tipharazga uthenga wamampha, ŵanthu awonengi kuti tiyezga Yesu yo wapharazganga mwachiganga.