Muphya nyo khaguri a gu dzipwa na lingwa tepo a khedzago patwa wu namorarigo, sikhwathana sivili si phwinyedzeyago telefoni ni gyagadzana gi mu khedzago

SIWUDZISO SI GIRWAGO KHU VAPHYA

Nyi nga pala kharini silingo?

Mupostoli Pawulo lovide gu khuye: “Tepo nyi vbwetago gu gira silo nya sadi nya gu gira esi nya guvivbe.” (Varoma 7:21) U di nga dzipwa kharato? Abari gu ina, ndrima yeyi yi na gu phasa gu pala gilingo nyo gire silo nyo vivbe.

Esi u yedego gu siti

Gilingo ni kutsedzelo nyo gire silo nyo vivbe. Bhibhiliya yari khiyo “dzipari nyo vivbe dzi ngu vivbisa mavbanyelo nya yadi.” (1 Vakorinto 15:33) Kutsedzelo nya vathu mwendro nya dziredhi sociais, gu nga gu gira u manega ni gudogoreya nyo vivbe monyoni, gu na gu girago u gira gilo nyo vivbe ni gu dzi bedza “guvivbani khu gu Iandra talo nya vathu.” — Ekisodha 23:2.

“Kutsedzelo nya gu vbweti gu godwa khu vambe gu nga gu gira u gira ni gevbini gilo gasi gu tsakedwa khavo.” — Jeremy.

Dundrugeya khesi: Khu ginani gilingo gi nga manegago ni tshivba wa gu ba u ninga ngudzu lisima esi vambe va pimisago khuwe? — Mavingu 29:25.

Khu gu piya: U nga dzumeleyi vambe va gu gira u ndraga milayo yago nya mavbanyelo.

Esi u yedego gu gira

Pwisisa gwadi esi u si khodwago. Wa gu ba u si siti esi u si khodwago, u nga woneledwa khu vambe. I tshukwana u landra wusingalagadzi nya Bhibhiliya wu gu khuwo: “Tiyisegani khu silo satshavbo, phareleyani ga esi nya sadi.” (1 Vatesalonika 5:21) Tepo u engedzeyago gu pwisisa esi u si khodwago, si na gu vbevbugeya gu si phareleya ni gu pala gilingo nyo gire silo nya mba sadi.

Dundrugeya khesi: Khu ginani u khodwago gu khuwe milayo nya mavbanyelo ya Nungungulu khyadi gwago?

“Eni nyi ngu wona gu kheni, tepo nyi landrisago esi nyi si khodwago nya mba dzumeleya gu thegeya mugulingwani, vambe va ngu engedzeya gu nyi ninga githawo khu kotani nya isoso.” — Kimberly.

Giyeyedzo nya Bhibhiliya: Dhaniyeli. Tepo a nga ba ari muphya, a di hunga “monyoni gwaye” gu engisa milayo ya Nungungulu. — Dhaniyeli 1:8.

Muphya a hungeledwego khu dzingodzi, a gu woneledwa — Wa gu mba siti esi u si khodwago u na woneledwa khu vambe

Guti gu wegeleya gwago. Bhibhiliya ya gu ganeya khu “gudogoreya nya wuphya,” nigu gudogoreya gogo gukhongolo ngudzu tepo hi gu vaphya. (2 Thimoti 2:22) Isoso kha si pati basi gudogoreya nya gu hengeye malawu, sa gu pata gambe gudogoreya nya gu godwe khu vambe ni gu mba dzumeya gu thangedwa khu vavelegi, ganiolu na wu si dzi dongiseye gasi gu dzi hungeya makungo.

Dundrugeya khesi: Bhibhiliya ya gu ganeya gu khiyo “muthu ni muthu a gu lingwa tepo a ndrindrwago ni gu sengwa khu gudogoreya gwaye.” (Jakobe 1:14) Khu gevbini gilingo gyago nya gikhongolo?

“Dzumeya gu khuye u na ni gu wegeleya nyo khaguri. Gevesisa edzi u nga potsago khidzo silingo soso u bwe u lova esi u na si thumisago. Khu ndziya yeyi, wa gu tshangana ni gilingo nyo khaguri si na gu vbevbugeya gu gi pala.” — Sylvia.

Giyeyedzo nya Bhibhiliya: Dhavhidhe. Ga siemo nyo khaguri, uye a thegede avba nya mikutsedzelo ya vambe ni avba nya gudogoreya gwaye. Ganiolu, Dhavhidhe a hevbude khu sighoho saye a bwe a vbindrugedza. Uye a di gombeya ga Jehovha gu khuye: “Nungungulu, vega monyo nya wadi ndrani gwangu u wusedza liphuvbo nya gutiye monyoni gwangu.” — Ndzimo 51:10.

Dzi woneye. Bhibhiliya yari khiyo: “U nga dzumeyi gu padwa khu wuvivbi, ganiolu pala wuvivbi khu wuwadi.” (Varoma 12:21) Isoso so thula gu khiso kha wu yeli gu dzumeya gu lingwa. U nga hatha gu gira silo nya sadi.

Dundrugeya khesi: U nga dzi woneya u bwe u tiyisega kharini gu khuwe wa gu gira esi nya sadi ga giemo u lingwago gu gira silo nya mba sadi?

“Eni nya gu dundrugeya edzi nyi na dzipwago khidzo nya gu dzumeleya gu lingwa. Ina nyi na dzipwa gwadi? Adzina saye khu tepo nyo khaguri. Ina nyi na dzipwa gwadi khu tepo nyo laphe? Ahihi, nyi na dzipwa na nyi si phasi gilo. Ina i tshukwana gu gira gilo gyogyo? Ahihi!” — Sophia.

Giyeyedzo nya Bhibhiliya: Pawulo. Ambari olu a nga ba a dziti gu khuye a na ni gudogoreya nyo vivbe, Pawulo a dzi pharide. Uye a di lova gu khuye: “Nya gu tsayisa givili gyangu, nyi gi gira gumbi.” — 1 Vakorinto 9:27.

Khu gu piya: Khuwe u yedego gu dzi hungeya makungo nya edzi u na emisanago khidzo ni gilingo.

Dundruga gu khuwe silingo kha gitepwana. Melissa a gu na ni 20 myaga wari, khuye: “Silingo nya singi si nga ba siri sigaradzo avbo gwangu tepo nyi nga ba nyi hevbula sekundhariya, olu khandri sigaradzo. Gu dundrugeya khu isoso, si ngu nyi ninga gutumba nya gu kheni silingo nyi emisanago naso olu aniso si na vbindra, nigu litshigu limwedo nyi na khedza hwane nyi tugula gu kheni nyi giride gwadi khu gu timiseya.”

Esi vambe vaphya va ganeyago

“Gu hunga makungo ni gu manega ni gutiya-hwambo si ngu nyi phasa gu pala gilingo. Khu giyeyedzo, tepo nyi hungago gu mba gira gilo nyo khaguri, eni kha nyi bweleleyi hwane ni makungo yangu. Kha nyi pheledzi gambe gu pimisa khu isoso, nigu kha nyi dzumeleyi gu kheni makungo ya vambe ma nyi kuha.” — Olivia.

“Vaphya va ngu tshangana ni mikutsedzelo nya gu hongoli dzifestatuno ni gu gira satshavbo vambe va girago, nya nga gu seya, gu daha ni gu gira wubhayi. Egi gi nyi phasago ngudzu khu gu bhula ni vavelegi vangu khu silingo soso. Gu pharega, si ngu nyi phasa niso gu potsa gu gira silo nyo vivbe.” — Jared.

“Gimwegyo nya gilingo nya gikhongolo gu gira gilo nyo khaguri gi nga mba hosega ga vambe, ganiolu gi nga hosega avbo gwangu, nya nga gu hatha sivbungadzo. U yede gu tiyisega gasi gu potsa kutsedzelo, nigu gasi gu gira isoso so vbwetega tepo ni gu u vidzwa.” — Mayan.

“U yede gu gengeya, uti silo si na gu lingago. U yede guti omu nya interneti malanga va thedzeyago silo nya mba sadi si na gu lingago u bwe uti esi u na girago sa gu gu giregeya. U yede gu gira mano nya yadi gasi u si thegeye mugulingwani.” — Julian.