CIIYO 33
Bapampu Pele Batazungaani
BUPAMPU nkucizyiba kubandika abantu kakunyina kubakalazya munzila iili yoonse. Kulabikkilizya akuzyiba mbokwaambwa anokwaambwa zintu. Eeci tacaambi ikwiile kuzumina zintu nozitaluzi naa kupilinganya twaambo. Bupampu tabweelede kubonwa munzila yomwe akuyoowa muntu.—Tus. 29:25.
Imicelo yamuuya ilapa ntalisyo mbotu mukuba bapampu. Aboobo, muntu uujisi luyando kunyina nayanda kukalazya bamwi; uyandisya kubagwasya. Imuntu uujisi lubomba tabindi kucita zintu. Imuntu siluumuno ulayandaula nzila mbwakonzya kuba acilongwe cibotu abamwi. Noliba leelyo bantu nobali alunya, imuntu uukkazyika moyo ulazumanana kali mutontozi.—Gal. 5:22, 23.
Kufwumbwa mbowaambwa mulumbe wamu Bbaibbele, bamwi bantu uyoobakalazya. Akaambo kakubija kwamyoyo yaba Juda banji bamumwaanda wamyaka wakusaanguna, Jesu Kristo wakababeda “ibbwe lilebya bantu amwala uufumpuzya.” (1 Pet. 2:7, 8) Kujatikizya mulimo wakwe wakwaambilizya Bwami, Jesu wakati: “Ndakasika kuwaala mulilo ansi.” (Lk. 12:49) Alimwi imulumbe wa Bwami bwa Jehova walo uubikkilizya mbociyandika ibantu kuzyiba nguzu zyabweendelezi bwakujulu aansi nzyajisi Mulengi wabo, wazumanana kuba ngomulumbe uuyandika kapati bantu ngobamvwa. Ibantu banji tuubakondi mulumbe wakuti Bwami bwa Leza ino-ino buyoogusya bukkale bubyaabi buliko mazuba aano. Akaambo kakumvwida Leza, tulazumanana kukambauka. Nokuba boobo, notukambauka tulaluyeeya lulayo lwamu Bbaibbele ilwaamba kuti: “Naa kakukonzeka amukkale muluumuno abantu boonse.”—Balo. 12:18.
Ikubelesya Bupampu Notukambauka. Kuli bukkale busiyene-siyene motubandika abantu zyalusyomo lwesu. Tulacita oobo notuli mumulimo wamumuunda anotwiizya abasazima, mbotubeleka limwi kubikkilizya ambotwiiya limwi kucikolo. Mubukkale oobu boonse, bupampu bulayandika.
Ikuti katwaamba mulumbe wa Bwami munzila ibamwi njobabona mbuli kuti tubabeteka buya, inga bakalala. Ikuti kunyina nobalomba kugwasyigwa alimwi ambweni kunyina nobalimvwa kuti bayandika lugwasyo, balakonzya kukalala kumajwi aamvwika mbuli kuti banyonwa buya. Ino mbuti mbotukonzya kubagwasya kutayeeya munzila eeyo? Ikucizyiba kukanana cabulongwe kulakonzya kugwasya.
Amusoleke kutalisya mubandi kwiinda mukwaamba kaambo kamwi ikamukonda muntu. Ikuti muntu ooyo kali musazinyoko, ngomubeleka limwi naa ngomwiiya limwi kucikolo, ambweni mulizizyi kale nzyayandisya kumvwa. Nokuba kuti nkokutalika kubonana amuntu ooyo, mulakonzya kwaamba makani ngomwamvwa muwailesi naa mumunzi. Makani aali boobu kanji-kanji alatondezya nzyobalibilika bantu banji. Nomuli mumulimo wakuŋanda aŋanda, kamulangisisya. Ikuti kakuli bana aŋanda, amubabikkile maano, mubabuzye naa balaiya cikolo akubafwida luzyalo ikuti kakuli uciswa. Mwamana kujuzyana amwiniŋanda, amuswiililisye naambaula. Nzyaamba zilakonzya kweendelana anzyomwali kuyeeya naa kumugwasya kuzyiba zintu nzyayandisya ambwazyibona alimwi ziyoomugwasya kuzyiba nzyomweelede kwaamba ikutegwa mumukambaukile.
Mbomuya buzumanana amubandi, amumwaambile twaambo twamu Bbaibbele amumabbuku aamba zya Bbaibbele twalo tweendelana akaambo nkomubandika. Pele mubandi utabi wanu molikke. (Muk. 3:7) Amumupe ciindi cakubandika alakwe ikuti kayanda kwaambaula. Amuzibikkile maano nzyaamba ambwalimvwa. Eezyi zilakonzya kumugwasya ikukanana cabupampu.
Kamutanaamba cili coonse, amuyeeye mbwalaalimvwe ngomubandika limwi. Ibbuku lya Tusimpi 12:8 lilamutembaula muntu uujisi “busongo.” Ibbala lya Cihebrayo lyakabelesyegwa aawa, lileendelana amabala aakuti kumvwisya akucenjela. Aboobo, busongo bulabikkilizya akucenjela mbomwaambaula kwiinda mukubikkila maano eezyo nzyomuyanda kwaamba ikutegwa mutani kwaambi caambaambe. Kapango 18 kacaandaano nciconya ca Tusimpi katucenjezya ‘kutaamba majwi aayasa mbuli ipanga.’ Tulakonzya kuzumanana kwaambilizya kasimpe kamu Bbaibbele kakunyina kukalazya muntu.
Ikusala mabala aakubelesya kulakonzya kumugwasya kuzumanana mumubandi. Ikuti bbala lyakuti, “Ibbaibbele” kalipa kuti umwi ataswiilili, mulakonzya kubelesya mabala aakuti, “malembe aasalala” naa “ibbuku lisimbidwe mumyaambo iinda ku 2,000.” Ikuti kamutondezya ncolyaamba Bbaibbele, mulakonzya kumubuzya mbwalibona Bbaibbele, mpoonya akumubikkila maano nomubandika.
Ikuba mupampu kanji-kanji cibikkilizya kuzyiba nokweelede kwaambwa zintu. (Tus. 25:11) Mulakonzya kamutazuminizyi zyoonse nzyaamba muntu ooyo, pele tamuyandiki ikukazya kufwumbwa kaambo nkaamba ikatali kamumagwalo. Mutaambili mwiniŋanda zintu zyoonse aciindi comwe. Jesu wakaambila basikwiiya bakwe kuti: “Ndicili amakani manji aakumwaambila, pele [tamukonzyi kwaamvwa] sunu.”—Joh. 16:12.
Nokwayandika, amubalumbe camoyo oonse aabo mbomubandika limwi. Noliba leelyo mwiniŋanda nali ankazi, mulakonzya kumulumba kukuyeeya kwakwe. Mwaapostolo Paulo wakacicita eeci naakali kwaambila basyaabusongo ku Areopagi mu Atene. Basyaabusongo “bakakazyanya anguwe.” Ino mbuti mbwaakali kukonzya kusalazya kaambo kakunyina kubakalazya? Musyule wakalibwene zipaililo zinji nzyobakayakila baleza babo. Muciindi cakubasinsa bana Atene akaambo kakukomba mituni, cabupampu wakabalumbaizya kubusungu bwabo bwakuyandisya kukomba. Wakati: “Nywebo nobaalumi bamu Atenesi ndabona kuti muli basungu kukomba.” Nzila eeyi yakapa kuti acikonzye kubaambila mulumbe wa Leza mwini-mwini. Akaambo kakubelesya inzila eeyi, ibamwi bakaba basyomi.—Mili. 17:18, 22, 34.
Mutani kunyemi nomwakazyigwa. Amukkazyike moyo. Amucibone kuba ciindi cakumvwisya mbwayeeya muntu. Mulakonzya kumulumba akaambo kakwaamba mbwalimvwa. Ino mbuti kuti wati: “Ndilijisi cikombelo nkondikomba”? Cabupampu mulakonzya kumubuzya kuti: “Sena mwali kukomba mubuumi bwanu boonse?” Mpoonya amana kuvwiila, amuyungizye kuti: “Sena muyeeya kuti bantu kuli nobayookamantana kuba acikombelo comwe?” Eeci cilakonzya kugwasya kuzumanana amubandi.
Ikulibombya kulakonzya kutugwasya kuba bapampu. Tatudooneki kululama kwanzila zya Jehova akusyomeka kwa Jwi lyakwe. Tulazyaamba cakutadooneka zintu eezyi. Pele tatweelede kulibona kuba bantu baluleme kwiinda bamwi. (Muk. 7:15, 16) Tulalumba ikuzyiba kasimpe akugwasyigwa azilongezyo nzyatupa Jehova, pele tulizyi kabotu kwaamba kuti ulatuyanda akaambo kaluzyalo lwakwe alusyomo ndotujisi muli Kristo, ikutali kuti akaambo kakuti tuliluleme. (Ef. 2:8, 9) Tulizyi mbociyandika ‘ikulilingula tobeni kubona naa tucili alusyomo akulisunka.’ (2 Kor. 13:5) Aboobo notwaambila bantu mbociyandika ikutobela zyeelelo zya Leza, andiswe kutugama tulalubelesya lulayo lwamu Bbaibbele. Tatujisi nguzu zyakubeteka bamwi. Jehova “wakapa lubeteko loonse ku-Mwana,” alimwi nkucuuno cayooyu nkotuyoobetekwa kweelana amilimo njotucita.—Joh. 5:22; 2 Kor. 5:10.
Mumukwasyi Alimwi a Banakristoma. Ikubelesya bupampu kwesu takweelede kuba buyo kwamumulimo wamumuunda. Mbwaanga bupampu butondezya micelo yamuuya wa Leza, naaba aŋanda tweelede kubelesya bupampu notukanana abamukwasyi. Iluyando luyootupa kubikkila maano mbobalimvwa bamwi. Mulumi wamwami mukaintu Esita tanaakali mukombi wa Jehova, pele Esita wakamulemeka alimwi wakabelesya bupampu naakali kumwaambila makani aajatikizya babelesi ba Jehova. (Esita, zyaandaano 3-8) Zimwi ziindi, notucita zintu abamukwasyi batali Bakamboni tulakonzya kubelesya bupampu kwiinda mukulilemeka kwesu ikutali kwiinda mukubaambila zyalusyomo lwesu ikutegwa babone mbokali kabotu kasimpe.—1 Pet. 3:1, 2.
Ncimwi buyo, kubazyiba kabotu mbotuli limwi mumbungano tacaambi kuti tulakonzya kwaamba caambaambe naa kutabakkazyikila moyo. Tutayeeyi kuti nkaambo balisimide kumuuya, tabakonzyi kutongooka. Alimwi tatweelede kulilekelela akwaamba kuti: “Kayi mbondibede mbweena oobu.” Twajana kuti mbotwaambaula kulabakalazya bamwi, nkokuti tweelede kucinca. “Kuyandana” nkotuyandana kweelede kutukulwaizya ‘kucita milimo mibotu kuli baabo baciinga calusyomo.’—1 Pet. 4:8, 15; Gal. 6:10.
Notwaambaula Kubaswiilizi. Aabo ibakanana acibumbili abalo beelede kubelesya bupampu. Akati kabaswiilizi kuli bantu bazwa mubukkale busiyene-siyene. Baliindene mbobasimide kumuuya. Bamwi inga nkokutalika kujanika ku Ŋanda ya Bwami. Ibamwi balakonzya kabali mubukkale bukatazya oobo mwaambi mbwatazyi. Ino ncinzi cikonzya kumugwasya mwaambi kutabakalazya bamuswiilila?
Kweelana alulayo lwamwaapostolo Paulo kuli Tito, aabe makanze aanu ‘kutasampaula muntu uuli woonse, pele kulibombya akulemeka bantu boonse.’ (Tit. 3:2) Mutabi acilengwa cakutobela nyika mukubelesya mabala aasampula bantu bamusyobo umwi, mwaambo naa cisi. (Ciy. 7:9, 10) Amubandike ambabo nzyayanda Jehova akubatondezya mbocili cabusongo kuzitobela eezyi; pele mutabelesyi mabala aasampula baabo batanamaniina kweenda munzila ya Jehova. Muciindi caboobo, amubakulwaizye boonse kumvwisya makanze aa Leza akucita zimukkomanisya. Nomupa lulayo amubikkilizye amajwi aakkazyika moyo akubalumba camoyo oonse. Mbomwaambaula ambolimvwika jwi lyanu, amutondezye kuti muli aluyando lwabunyina toonse ndotweelede kuba andulo kubakwesu.—1 Tes. 4:1-12; 1 Pet. 3:8.