November
Bwane, November 1
Kosongwaala mwanaangu, ukkomanisye moyo wangu, kutegwa ndikonzye kumuvwiila ooyo uundisampaula.—Tus. 27:11.
Saatani wakati: “Muntu uyoopa zintu zyoonse nzyajisi kutegwa avwune buumi bwakwe.” (Job. 2:4, 5) Sena Saatani wakacinca kuzwa ciindi naakaamba kaambo aaka? Peepe! Ciindi Saatani naakasowelwa anyika kuzwa kujulu, wakacili kubatamikizya lyoonse babelesi ba Leza basyomeka. (Ciy. 12:10) Mazuba aano, Saatani ucibatamikizya bantu kuti bakomba Leza akaambo kakuliyanda. Uliyandide kapati kubona kuti twakukaka kweelela kwa Leza kwakweendelezya alimwi akuti tucileke kumubelekela. Ciindi nomupenga akaambo kakusunkwa, amusole kweezyeezya bukkale oobu mbomutakonzyi kubona. Saatani amadaimona bali kulubazu lumwi. Balalangilila kutegwa babone ncomutiicite alimwi baamba kuti mulaalilwa. Kulubazu lumbi, kuli Jehova, Mwami wesu Jesu Kristo, bananike ibakabusyigwa, alimwi azyuulu-zyuulu zyabangelo. Abalo balabona mbomupenga, pele balamukambilila kuti muzumanane! Balikkomene kubona kuti mulakonzya kuliyumya akuzumanana kusyomeka kuli Jehova. Mpoonya mwamvwa Jehova kamwaambila majwi aali mulugwalo lwabuzuba bwasunu. w16.04 2:8, 9
Bwasanu, November 2
Utolelezye muntu omwe naa bobilo.—Mt. 18:16.
Ikuti naa kaambo kabambwa, nkokuti ‘mwamupilusya munyoko.’ Pele lilikke buyo mwamana kubandika amusyominyoko ziindi zinji alimwi caala ikubamba luumuno anguwe ndendilyo nomukonzya kutola kaambo aako kubaalu. Bunji bwaziindi, takuyandiki kuti mane buya muzibelesye nzila zyoonse zyotatwe zijanika kuli Matayo 18:15-17. Eeci cilakulwaizya. Nkaambo nzi ncotwaambila boobu? Nkaambo bunji bwaziindi, sikubisya ulakubona kulubizya kwakwe alimwi akubambulula ncaakalubizya, cakuti inga taciyandiki kuti agusyigwe buya mumbungano. Mpoonya muntu ooyo wakalubizyilwa weelede kumulekelela musyominyina kutegwa kube luumuno. Aboobo cilisalede kululayo lwa Jesu kuti tatweelede kufwambaana kuunka kubaalu. Tweelede kubaambila baalu lilikke buyo twamana kutobela ntaamu zyakusaanguna zyobilo alimwi twasinizya ncobeni kuti kuli cintu cilubide cakacitwa. w16.05 1:15, 16
Mujibelo, November 3
Tabali banyika.—Joh. 17:16.
Tatutoli lubazu mutwaambo twacisi nkaambo tuli kulubazu lwa Bwami bwa Leza. Akaambo kakuti tatugwasyilizyi mfwulumende zyabantu, tujisi manjezyeezya aasalala ciindi notukambauka kuti Bwami bwa Leza bulikke mbobuyoomanizya mapenzi oonse ngobajisi bantu. Zikombelo zyakubeja zilatola lubazu mutwaambo twacisi, alimwi kucita boobu kupa bantu kwaandaana. Pele akaambo kakuti tatutoli lubazu mutwaambo twacisi, tulikamantene abakwesu alimwi abacizyi nyika yoonse mbwiizulwa. (1Pet. 2:17) Ciindi mamanino aabweende bwa Saatani nayaabuswena afwaafwi, cinooyaabukatazya kapati kulindiswe kuzumanana kuba bantu batatoli lubazu mutwaambo twacisi. Bantu mazuba aano ‘tabanyoneki’ alimwi ‘tabalaiki,’ alimwi banooyaabwiindila buya kwaandaana. (2Tim. 3:3, 4) Bakwesu bamwi bakajatikizyigwa kale akucinca mutwaambo twacisi ikwakacitika cakutayeeyela mucisi cabo. Nkakaambo kaako ncotweelede kulibambila lino kuzumanana kutatola lubazu mutwaambo twacisi nomuba mubukkale bukatazya. w16.04 4:3, 4
Nsondo, November 4
Kufwumbwa cintu muntu ncasyanga, ncencico eeco ncayootebula.—Gal. 6:7.
Bantu bamwi bayeeya kuti balakonzya kucita kufwumbwa nzyobayanda. Pele swebo tuyanda kucita zimukkomanisya Jehova. Aboobo katutanasala cakucita, tweelede kuyeeya kujatikizya Bbaibbele ncolyaamba mpoonya akulitobela. Mucikozyanyo, Ibbaibbele lilatwaambila Leza mbwalimvwa kujatikizya mbobweelede kubelesyegwa bulowa, aboobo tweelede kutobela ncolyaamba. (Matl. 9:4; Mil. 15:28, 29) Tulakonzya kupaila kuli Jehova kutegwa atugwasye kusala zintu zimukkomanisya. Nzyotusala zilatujatikizya. Kusala kabotu kulakonzya kutugwasya kuba balongwe ba Jehova. Kutasala kabotu kulakonzya kunyonganya cilongwe cesu anguwe. Kunze lyaboobo, kusala kwesu kulakonzya kubajatikizya bantu bambi. Tatuyandi kucita cintu cili coonse icikonzya kunyemya bakwesu naa kubapa kuti lusyomo lwabo luceye. Alimwi tatuyandi kupa kuti kube manyongwe akati kabakwesu mumbungano. Aboobo cilayandika kapati kusala kabotu.—Rom. 14:19. w16.05 3:4, 5
Muhulo, November 5
Mebo, nde Jehova ndime Leza wako, Ndime ndikuyiisya kuti ugwasyigwe.—Is. 48:17.
Tuli masimpe kuti Jehova ulatukkomanina notucibelesya kabotu ciindi cesu kubala akwiiya Bbaibbele alimwi amabbuku eesu. (Ef. 5:15, 16) Nokuba boobo, kuli ntenda njotweelede kweeleba. Ino nintenda nzi eeyo? Ikuti tiitwacenjela, tulakonzya kuyeeya kuti zibeela zimwi zyamu Bbaibbele naa mabbuku aamwi tazikonzyi kutugwasya. Mucikozyanyo, mbuti kuti cibeela cimwi camu Bbaibbele cilibonya kuti tacikonzyi kutugwasya mubukkale motubede? Naa mbuti kuti makani aali mubbuku eelyo taatujatikizyi? Sena makani aayo twaabala cakubindaana naa buya kutaabalila limwi? Ikuti kacili boobo, inga twaindwa twaambo itukonzya kutugwasya. Tatweelede kuluba kuti makani oonse aaya azwa kuli Jehova. w16.05 5:5, 6
Bwabili, November 6
Kuti muntu umwi waleya katazyi walo, nywebo nomujisi zyeelelo zyakumuuya amusoleke kumululamika muntu ooyo amyoyo iibombede.—Gal. 6:1.
Jehova alimwi ubelesya mbungano alimwi abaalu kuti bamubumbe umwi aumwi wesu. Mucikozyanyo, kuti baalu babona kuti kuli mpotulezya, balasoleka kutugwasya. Nokuba boobo, tabapi lulayo iluyeeme amizeezo yabo. Muciindi caboobo, cakulibombya balapaila kuli Jehova kutegwa abape busongo alimwi akumvwisya. Mpoonya balavwuntauzya kubelesya Bbaibbele alimwi amabbuku eesu aa Bunakristo kutegwa bajane makani aakonzya kutugwasya. Ikuti twamvwisya Jehova mbwatubumba, eeco inga catugwasya kuba acilongwe cibotu abasyomima. Alimwi tuyakubalanga munzila yeelede bantu mbotujana mucilawo cesu, kubikkilizya abaabo mbotwiiya limwi Bbaibbele. Leza tabasinikizyi kuti bacince pe, pele muciindi caboobo, ulabatondezya zyeelelo zyakwe zisalala. Mpoonya beelede kulisalila kuti naa balayanda kucinca. w16.06 1:13, 14
Bwatatu, November 7
Yebo uliyandawida zintu zipati. Koleka kuyandaula zintu zili boobu.—Jer. 45:5.
Mwaapostolo Johane wakacenjezya kuti, ikuti muntu kayandisya zintu zili munyika, nkokuti, “zisusi zyanyama alimwi azisusi zyameso amambonwa akaambo kazintu nzyajisi muntu,” nkokuti “luyando lwa Taata taluko pe mulinguwe.” (1Joh. 2:15, 16) Aboobo tweelede kulilingula ciindi aciindi kutegwa tubone naa tulaiyandisya nyika. Tulakonzya kujana kuti twatalika kukwelelezyegwa azyakulikondelezya, bantu, alimwi amasitailo aazisani alimwi akulibamba ikutondezya muuya wanyika eeyi. Naa ambweni tulakonzya kuyanda kuti tucite “zintu zipati” kwiinda mukuba alwiiyo lwaatala. Nyika mpya ilaafwaafwi kapati. Aboobo tweelede kwaayeeya majwi aalaanguzu kapati ngaakaamba Musa kulugwalo lwa Deuteronomo 6:4! Ikuti naa tulamvwisya akusyoma ncobeni kuti “Jehova Leza wesu ngu Jehova omwe buyo,” tuyookomba buyo nguwe alikke akumubelekela munzila njayanda.—Heb. 12:28, 29. w16.06 3:14
Bwane, November 8
Amuzumanane kuyandaula Bwami bwa [Leza], eelyo zintu eezyi ziyooyungizyigwa kulindinywe.—Lk. 12:31.
Kwaambwa kuti zintu nzyobayandika bantu nzisyoonto, pele nzyobayanda nzinji kapati. Kulibonya kuti bantu banji tabakuboni kwiindana kuliko akati kazintu nzyotuyandika alimwi azintu nzyotuyanda. Ino nkwiindana nzi kuliko? “Zintu nzyotuyandika,” nzintu nzyotweelede kuba anzizyo kutegwa tuzumanane kupona. Mucikozyanyo, cakulya, zisani alimwi aŋanda—nzintu ziyandika kapati mubuumi. “Zintu nzyotuyanda,” nzintu buyo nzyotuyanda kuba anzizyo, pele tulakonzya kupona nokuba kuti tatuzijisi. Zintu nzyobayanda bantu zilakonzya kwiindana kapati kweelana abusena nkobakkala. Muzisi ziyaabusumpuka, bantu banji balakonzya kuyanda buyo mali aakkwana kuula fooni, honda, naa nyika nsyoonto buyo. Muzisi zisumpukide, bantu balakonzya kuyanda kuula zisani zidula kapati, ŋanda mpati, naa mootokala uudula kapati. Kufwumbwa naa cili buti, aawa mpaali ntenda yakucegwa mukakole kakuyandisya zintu zyakumubili, nkokuti kuyandisya zintu zinji kapati, kufwumbwa naa zilayandika naa pe alimwi kufwumbwa naa tulakonzya kuzyuula naa pe.—Heb. 13:5. w16.07 1:1-3
Bwasanu, November 9
Mutanookanzi kuzuzikizya zisusi zyanyama.—Rom. 13:14.
Bantu banji balibbaatidwe kapati azintu zyamubuumi cakuti ‘tabazyi kuti bayandika kusololelwa a Leza.’ (Mt. 5:3) Bajisi bubi butaambiki kujatikizya zintu zyamunyika zyalo izisololela ‘kuzisusi zyanyama alimwi azisusi zyameso.’ (1Joh. 2:16) Muciindi cakuyungwa amuuya wanyika, swebo tulauzumizya muuya wa Leza kuti utusololele mubuumi bwesu walo ngwabelesya Jehova kutupa kuti tumvwisye kabotu zintu ziyoocitika kumbele. (1Kor. 2:12) Nokuba boobo tulizyi kuti tazili zintu zipati buya zikonzya kupa muntu koona kumuuya—zintu nzyotucita lyoonse mubuumi inga zyatupa koona kumuuya ikuti twazilekela kuba mubusena bwakusaanguna mubuumi bwesu. (Lk. 21:34, 35) Bamwi bantu inga kabatufwubaazya akaambo kakuti tulalangila, pele aaka takali kaambo ikeelede kutupa kuleka kupakamana. (2Pet. 3:3-7) Muciindi caboobo, lyoonse tweelede kuyanzana a Banakristoma kumiswaangano yambungano, ooko muuya wa Leza nkuujanika. w16.07 2:13, 14
Mujibelo, November 10
Yebo Ooswiilila mipailo, bantu bamisyobo yoonse bayooboola kulinduwe. . . . Yebo ulazivwumba nsotoko zyesu.—Int. 65:2, 3.
Bantu banji balapaila nkaambo kucita boobo kubapa kulimvwa kabotu, pele tabasyomi ncobeni kuti Leza ulaiswiilila mipailo yabo. Beelede kuzyiba kuti Jehova ngu ‘Sikuswiilila mipailo.’ Jesu wakaambila basikwiiya bakwe kuti: “Ikuti mwalomba cili coonse muzina lyangu, ndiyoocicita.” (Joh. 14:14) Cakutadooneka, majwi aakuti “cili coonse,” aamba cintu cili coonse iceendelana akuyanda kwa Jehova. Johane utusyomezya kuti: “Oolu ndolusyomo ndotujisi mulinguwe, kuti kufwumbwa cintu ncotumulomba ceendelana akuyanda kwakwe, ulatumvwa.” (1Joh. 5:14) Eelo kaka cilakkomanisya kuyiisya bantu makani aaya, aakuti mupailo taluli buyo lugwasyo lwamumizeezo, pele ninzila mbotu kapati yakusikila Jehova ‘kucuuno cabwami caluzyalo lwakwe’! (Heb. 4:16) Kwiinda mukubayiisya kupaila munzila yeelede, kupaila kumuntu weelede, alimwi akupailila zintu zyeelede, tulakonzya kubagwasya kuti babe balongwe ba Jehova alimwi akuumbulizyigwa muziindi zyamapenzi.—Int. 4:1; 145:18. w16.07 4:11, 12
Nsondo, November 11
Bantu bako basyomeka banookutembaula. Banakwaambilizya bulemu bwabwami bwako alimwi akwaamba kujatikizya nguzu zyako, kutegwa bazyibye bantu . . . bulemu bwabwami bwako bweebeka.—Int. 145:10-12.
Majwi aaya aamba bwini mbobalimvwa Bakamboni ba Jehova basyomeka boonse. Pele ino mbuti kuti kuciswa naa kucembaala kupa kuti mutacikonzyi kukambauka mbuli mbomuyanda? Mutalubi kuti ciindi nomukambauka makani mabotu kubantu ibamulanganya alimwi abantu bamwi buyo, milimo yanu eeyo iisetekene ilamulemeka Leza wesu mubotu. Ikuti naa mulaangidwe akaambo kalusyomo lwanu, cakutadooneka mulaamba kujatikizya kasimpe kweelana abukkale momubede, alimwi eeco cipa kuti moyo wa Jehova ukkomane. (Tus. 27:11) Alimwi ncimwi buyo ikuti naa mukkala abantu batakombi Jehova, pele kamuzumanana kutobela bubambe bwanu bwakucita zintu zyakumuuya. (1Pet. 3:1-4) Nomuba mubukkale bukatazya kapati, mulakonzya kumutembaula Jehova alimwi akuyaambele kumuuya. Jehova uyoomuleleka ncobeni ikuti naa mwazumanana kutola lubazu mukukambauka kasimpe kayandisi ka Leza kuli baabo ibayandika kugwasyigwa kuba abulangizi. w16.08 3:19, 20
Muhulo, November 12
Bakaintu kabalibombya kubalumi babo mbuli mbobacita ku Mwami, nkaambo mulumi ngomutwe wamukaintu wakwe mbubonya Kristo mbwali mutwe wambungano.—Ef. 5:22, 23.
Bubambe oobu tabwaambi kuti mukaintu takwe mulimo twamweezyanisya kumulumaakwe. Bwini mbwakuti, bulamugwasya kuzuzikizya lubazu Leza ndwaakapa mukaintu ciindi naakati: “Tacili kabotu kuti [Adamu] kakkala alikke. Ndilamupangila sikumugwasyilizya kutegwa abe mweenzinyina uumweelede.” (Matl. 2:18) Mbubwenya Kristo, “mutwe wambungano,” mbwatondezya luyando, mulumi Munakristo weelede kubucita munzila yaluyando busilutwe bwakwe. Ikuti wacita boobo, mukaintu wakwe ulaanguluka alimwi cilamuubila kumulemeka, kumugwasya, alimwi akulibombya kulinguwe. Ikutegwa baiye cikozyanyo ca Jesu, basikumutobela beelede kuyandana akati kabo mbubwenya awalo mbwaakabayanda. (Joh. 13:34, 35; 15:12, 13; Ef. 5:25) Aboobo luyando lwamucikwati ndobatondezyanya Banakristo lweelede kuti kaluli luyumu cakuti umwi aumwi weelede kuti kalisungwide kufwida mweenzinyina, ikuti kakuyandika kucita boobo. w16.08 2:3, 4
Bwabili, November 13
Ijwi lyaambwa aciindi ceelede, eelo kaka ndibotu kapati!—Tus. 15:23.
Majwi eesu mabotu alakonzya kubakulwaizya kapati bamwi. Aboobo, mulakonzya kubagwasya kubelekela Jehova cakumaninina. Nomuli kumiswaangano, mutalubi kuti mulakonzya kubakulwaizya bamwi kwiinda mukutambika janza akwiingula munzila iikulwaizya. Kwiinda mukugwasyigwa a Jehova, Nehemiya alimwi abaabo mbobakali limwi bakayumya maanza aabo akubeleka. Aboobo bakamanizya kuyakulula bwaanda bwa Jerusalemu mumazuba buyo aali 52! (Neh. 2:18, bupanduluzi buyungizyidwe; 6:15, 16) Nehemiya taakwe naakali kusololela buyo mumulimo. Walo lwakwe kumugama wakatola lubazu mumulimo ooyu wakuyakulula bwaanda bwa Jerusalemu. (Neh. 5:16) Mbubwenya buyo, baalu banji basiluyando balamwiiya Nehemiya kwiinda mukugwasyilizya mumilimo yamayake aasumpula bukombi bwakasimpe naa kwiinda mukusalazya akubambulula Ŋanda ya Bwami. Kwiinda mukubelekela antoomwe abasikumwayanyina mumulimo wakukambauka alimwi kwiinda mukucita nyendo zyabweembezi, abalo bayumya maanza aalebukide aabaabo balibilika mumyoyo.—Is. 35:3, 4. w16.09 1:15, 16
Bwatatu, November 14
Luyando . . . talukwe cisapi, talubikkili buyo maano kuzintu nzyoluyanda.—1Kor. 13:4, 5.
Bantu ba Leza balabeleka canguzu kutobela lulayo lwamu Bbaibbele ilwaamba kuti: “Aboobo, amujaye zizo zyamubili wanu eezyo zili anyika kujatikizya zisusi mbuli bwaamu, busofwaazi, luunyaunya, kunyomenena zintu zibi.” (Kol. 3:2, 5) Inga tiitwayanda kupa kuti basyomima cibayumine kutobela lulayo oolu. Bakwesu abacizyi ibakabuleka bukkale bwakutalilemeka inga kabacijisi penzi lyakulombozya kucita zintu zibi. (1Kor. 6:9, 10) Sena inga twayanda kuti penzi lyabo liindile kuyuma akaambo kansamino yesu? Ciindi notuli akati kabakwesu abacizyi, nsamino yesu yeelede kutondezya kuti mbungano yesu mbusena busalala. Aumwi ulijisi lwaanguluko lwakulisalila zyakusama. Nokuba boobo, toonse tujisi mukuli wakusama zisani zikonzya kupa kuti cuuba-ube kuli bamwi kuzumanana kusalala alimwi akubamba zyeelelo zya Leza ziluleme mumizeezo, mumajwi alimwi amumicito.—1Pet. 1:15, 16. w16.09 3:9, 10
Bwane, November 15
Nobalombwana anywebo nobasimbi . . . Noonse amutembaule zina lya Jehova.—Int. 148:12,13
Banabukwetene bamwi ku France bakaamba kuti: “Tulasyoma muli Jehova, pele eeci tacaambi kuti abalo bana besu banoosyoma.” Bakayungizya kuti: “Lusyomo tacili cintu cikonzya kukonwa buya pe. Bana besu beelede kwiiya kuba alusyomo asyoonto-syoonto.” Mukwesu umwi waku Australia wakalemba kuti: “Kugwasya mwanaanu kuti abe alusyomo ncintu cikatazya kapati. . . . Mulakonzya kulimvwa kuti mwawiingula cakumaninina mubuzyo ngwaabuzya mwanaanu. Pele mukuya kwaciindi ulakonzya kuubuzya alimwi mubuzyo ngwaakabuzyide kale. Bwiinguzi mbwakonzya kumvwa sunu mwanaanu, inga bwayandika kupandulula mukuya kwaciindi. Makani aamwi inga mwayandika kwaabandika cakwiinduluka-induluka.” Ikuti naa muli bazyali, sena ziindi zimwi mulimvwa mbuli kuti tamukonzyi kubayiisya alimwi akubagwasya bana banu kuti babe bantu bajisi lusyomo? Mubwini, mubusongo bwesu tobeni, kunyina uunga waukonzya kuuzuzikizya mukuli ooyu. (Jer. 10:23) Pele tulakonzya kuzwidilila ikuti naa twalekela Leza kuti atusololele. w16.09 5:1, 2
Bwasanu, November 16
Utawayiwayi kubacitila zibotu aabo mboyelede kucitila boobo.—Tus. 3:27.
Bamuzwakule bajisi buyumuyumu bwakucinca bukkale bwabo kutegwa bweendelane abukkale bwakucisi nkobabede. Rute wakapa cikozyanyo cibotu mumakani aaya. Cakusaanguna, wakatondezya bulemu kuzilengwa zyakubusena bupya nkwaakaunka kwiinda mukulomba kuti azumizyigwe kuvwulula. (Rut. 2:7) Kunyina naakacuubya-ubya coolwe eeci ncaakajisi akucita mbuli kuti wakali mukuli wabamwi kumucitila zintu zyoonse nzyaakali kuyanda. Cabili, wakalumba kumilimo yoonse yaluzyalo njaakatondezyegwa. (Rut. 2:13) Ciindi bamuzwakule nobatondezya muuya mubotu uuli boobu, tacidoonekwi buya kuti bayoolemekwa abantu bakubusena ooko alimwi abasyominyina. Tulakkomana kuti Jehova akaambo kaluzyalo lwakwe wapa kuti bantu boonse ibazwa mubukkale bwiindene-indene bamvwe makani mabotu. Muzisi mobazwa, ndiza inga tiibakajisi coolwe cakwiiya Bbaibbele naa kuyanzana abantu ba Jehova cakulikwaya. Pele lino mbwaanga baba acoolwe cakuyanzana andiswe, sena tatweelede kubagwasya kutegwa batalimvwi mbuli beenzu akati kesu? w16.10 1:17-19
Mujibelo, November 17
Akaambo kalukkomano ndwaakabikkilidwe kumbele wakaliyumya acisamu cakupenzyezya.—Heb. 12:2.
Mamiliyoni aabakombi ba Leza mazuba aano bali mukutobela cikozyanyo ca Jesu kwiinda mukubikkila kapati maano kubulangizi bwabo alimwi akutazumizya masunko kupa kuti lusyomo lwabo luceye. Amubone cikozyanyo caba Rudolf Graichen, aabo ibakazyalwa mu 1925 ku Germany. Balaziyeeya zifwanikiso zyamu Bbaibbele eezyo izyakali kubwaanda muŋanda yabo. Bakalemba kuti, “Cifwanikiso cimwi cakali kutondezya umpe akana kambelele, kana kampongo alimwi asiluwe, koombe asyuumbwa—zyoonse kazikkede muluumuno, kazyeembelwa amwana musyoonto. . . . Zifwanikiso izili boobo ndakali kuziyeeya lyoonse mumizeezo yangu.” (Is. 11:6-9) Nokuba kuti bakapenzyegwa citaambiki kwamyaka minji, cakusaanguna kuzwa kuli ba Nazi Gestapo mpoonya akuli ba Communist Stasi baku East Germany, ba Rudolf bakazumanana kuba alusyomo luyumu muparadaiso yaanyika. Masunko aamwi mapati aakabacitikila ba Rudolf, kwakali kufwidwa banyina mbobakali kuyanda kapati, aabo ibakafwa abulwazi bwa typhus muzilabba zyacibbalo ku Ravensbrück, alimwi akulibonena lusyomo lwabausyi mbolwakaceya mane akulyaambilila kuti bacileka kuba umwi wa Bakamboni ba Jehova. w16.10 3:12-14
Nsondo, November 18
Nomwakatambula majwi aa Leza, . . . mwakaazumina . . . mbubonya mbwaabede ncobeni, kaali majwi aa Leza.—1Tes. 2:13.
Babelesi ba Jehova balalilemeka kapati bbuku lya Leza lisetekene, Bbaibbele. Mbwaanga tatulondokede, zimwi ziindi toonse inga tulapegwa lulayo lwamu Magwalo. Sena tulalutobela? Atulange-lange Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna ba Yuwodiya aba Sintike. Kwakabuka mazwanga mapati akati kabamakaintu bananike aaba. Penzi ilyakali akati kaba Yuwodiya alimwi aba Sintike kweelede kuti lyakanyonganya luumuno lwambungano yoonse. Bbaibbele talyaambi cakacitika, pele kuboneka kuti bacizyi aaba bakalutobela lulayo lwamwaapostolo Paulo. (Flp. 4:2, 3) Mazuba aano, bukkale bukozyenye aboobu zimwi ziindi buleta buyumuyumu mumbungano zyabantu ba Jehova. Nokuba boobo, mapenzi aali boobo inga amanizyigwa naa kweelebwa ikuti twatobela lulayo lujanika mu Jwi lya Leza, Bbaibbele. Alimwi ikuti katulilemeka kapati Bbuku lya Jehova, tunoopona kweelana amalailile aandilyo.—Int. 27:11. w16.11 3:1-3
Muhulo, November 19
Ikuti watyompwa mubuzuba bwamapenzi, nkokuti nguzu zyako zilaceya.—Tus. 24:10.
Toonse tuyandika kukulwaizyigwa. Eeci cilayandika ikapati notuyaabukomena. Mwiiyi wazina lya Timothy Evans wakapandulula kuti, “Bana . . . bayandika kukulwaizyigwa mbubwenya zisyango mboziyandika kutilila. Kwiinda mukukulwaizyigwa, mwana ulakonzya kulimvwa kuba ampindu akuti ulayandika.” Pele tupona muziindi zikatazya. Bantu balaliyanda, tabajisi luyando lwakuzyalwa andulo alimwi muuya wakukulwaizyanya taudumide pe. (2Tim. 3:1-5) Saatani Diabolosi uyanda kututyompya nkaambo ulizyi kuti kutyompwa inga kwatupa kuyaansi kumuuya alimwi amumbazu zimwi. Saatani wakabelesya mapenzi alimwi atwaambo twakubeja mukuyanda kuti atyompye muntu mululami Jobu, pele makanze aakwe mabi tanaakazwidilila pe. (Job. 2:3; 22:3; 27:5) Tulakonzya kwiilwana milimo ya Diabolosi kwiinda mukubakulwaizya banamukwasyi alimwi abantu bamumbungano. Eeci ciyoopa kuti maanda eesu alimwi a Maanda aa Bwami abe masena nkotukonzya kukkomana akuliiba. w16.11 1:4, 6
Bwabili, November 20
[Leza] wakamwiita kuzwa mumudima akumunjizya mumumuni wakwe uutaliboteli.—1Pet. 2:9.
Baalumi bali mbobabede basicamba bakatalika kusandulula Jwi lya Leza mumyaambo yakali kwaambaulwa abantu-bantu buyo kumatalikilo aamwaanda wamyaka wa 16. Ciindi bantu nobakatalika kulibala Bbaibbele mumwaambo wabo, bakatalika kubuzya mibuzyo mbuli yakuti, ‘Ino mpaali mu Jwi lya Leza aalembedwe kuti kuli busena bwamyuuya yabafwide? Mpaali mu Bbaibbele aalembedwe kuti basololi bazikombelo beelede kubbadelwa kutegwa bapailile bafwide kuti batakapenzyegwi kubusena bwamyuuya yabafwide? Mpaali Bbaibbele mpolyaamba kujatikizya bapaapa alimwi abasololi bacikombelo ibatobela paapa?’ Basololi bacikombelo bakali kukalala ciindi bantu nobakali kubabuzya mibuzyo. Bamaalumi abamakaintu ibakali kukazya nzyobakali kuyiisya bakali kujaigwa. Basololi bacikombelo bakali kuyanda kuti bantu baleke kubala Bbaibbele akubuzya mibuzyo, alimwi kanji-kanji eeco ncecakali kucitika. Pele bantu basyoonto basicamba bakakaka kweendelezyegwa a Babuloni Mupati. Bakakajana kasimpe mu Jwi lya Leza, alimwi bakali kuyanda kuzyiba zinji! w16.11 4:13
Bwatatu, November 21
Kamboni uusyomeka tabeji pe.—Tus. 14:5.
Kusyomeka mbube buyandika kapati ku Banakristo. (Ef. 4:25.) Saatani “ngousyi wabubeji.” Alimwi Hananiya amukaintu wakwe bakafwa akaambo kakubeja. Tatweelede kutobela cikozyanyo cibi cabantu bali mbuli baaba—tweelede kweeleba kubeja. (Joh. 8:44; Mil. 5:1-11) Pele kusyomeka tacaambi buyo kutabeja, nzinji zijatikizyidwe. Mubwini, kusyomeka kwesu kweelede kutondezya mbotulumbide kapati akaambo kaluzyalo lwa Leza. Kubeja nkwaamba cintu cimwi citali camasimpe. Nokuba boobo, Jehova uyanda kuti bantu bakwe kabatagoleli buyo akutaamba zyakubeja. Wakaambila bana Israyeli bansiku kuti: “Mweelede kusalala nkaambo mebo nde Jehova Leza wanu ndilasalala.” Mpoonya wakapa zikozyanyo zitondezya kusalala. Mucikozyanyo, Leza wakaamba kuti: “Tamweelede kubba, kubeja, akucitilana calweeno umwi amweenzinyina.” (Lev. 19:2, 11) Nokuba kuti tatukonzyi kubeja, pele ikuti twapa bamwi kusyoma cintu cimwi citali camasimpe nkokuti tatusyomeki. w16.12 1:17, 18
Bwane, November 22
Luumuno lwa Leza oolo lwiinda maano oonse luyookwabilila myoyo yanu amizeezo yanu kwiinda muli Kristo Jesu.—Flp. 4:7.
Mu Jwi lya Leza, tujana majwi aa Jesu aawumbulizya. Majwi aakwe alimwi anjiisyo zyakwe zyakali kubakatalusya bantu mbaakali kukambaukila. Bantu banji bakali kuboola kulinguwe nkaambo wakali kuumbulizya bantu bapengede mumyoyo alimwi akuumbulizya bantu batyompedwe. (Mt. 11:28-30) Wakali kubikkila maano mbobakali kulimvwa bantu, nzyobakali kuyandika kumuuya alimwi akumubili. (Mk. 6:30-32) Cisyomezyo ca Jesu cakuti unootulanganya cicibeleka amazuba aano. Jesu ulakonzya kumulanganya mbubwenya mbwaakali kulanganya baapostolo mbaakali kweenda limwi. Tamweelede kuba antoomwe buya a Jesu cacigaminina kutegwa mugwasyigwe anguwe. Mbwali Mwami wakujulu, Jesu ucizumanana kuba alweetelelo alimwi akulutondezya. Aboobo ciindi nomulibilikide, ulakonzya ‘kumugwasya’ calubomba alimwi ‘akucita oobo aciindi ceelede.’ Inzya, Jesu ulakonzya kumugwasya kulwana mapenzi alimwi ulakonzya kumupa bulangizi abusicamba.—Heb. 2:17, 18; 4:16. w16.12 3:4, 6
Bwasanu, November 23
Ndikanzide kubanyonyoona bantu boonse.—Matl. 6:13.
Nowa wakali kukkala munyika ‘yakazwide bubi’ alimwi akutalilemeka. (Matl. 6:4, 9-12) Nokuba kuti cakusyomeka Nowa wakakambauka mulumbe wa Jehova wakucenjezya, tanaakali kukonzya kubasinikizya bantu babi bakamuzingulukide ikutambula mulumbe ooyo, naa kupa kuti Zambangulwe ifwambaane kuboola. Nowa wakeelede buyo kusyoma Jehova kuti uyoocizuzikizya cisyomezyo cakwe cakumana bubi aciindi ceelede. (Matl. 6:17) Andiswe mazuba aano tupona munyika iizwide bubi, yalo njasyomezya kuti Jehova uyakwiinyonyoona. (1Joh. 2:17) Kwacecino ciindi, tatukonzyi kubasinikizya bantu kuti baazumine “makani mabotu aa Bwami.” Alimwi taakwe ncotukonzya kucita kutegwa “mapenzi mapati” afwambaane kuboola. (Mt. 24:14, 21) Mbubwenya mbuli Nowa, tweelede kuba alusyomo luyumu, kusyoma kuti Jehova lino-lino ulabweza ntaamu. (Int. 37:10, 11) Tulisinizyide kuti Jehova takaizumizyi nyika eeyi mbyaabi kuti izumanane kubako nobuba buzuba bomwe buyo kwiindilila aciindi ncabikkide kuti azuzikizye makanze aakwe.—Hab. 2:3. w17.01 1:5-7
Mujibelo, November 24
Mebo, nde Jehova . . . ndime ndikuyiisya kuti ugwasyigwe, uukusololela munzila moyelede kweendela.—Is. 48:17.
Mazuba aano, bantu banji tabalubelesyi kabotu lwaanguluko lwabo lwakusala zintu mubuumi bwabo mane buya balalubelesya kucisa bantu bambi. Masimpe, mbubwenya Bbaibbele mbolyakaambila limwi kuti, “kumazuba aamamanino” kuyooba bantu “batalumbi.” (2Tim. 3:1, 2) Atucibelesye kabotu naa kucibikkila maano cipego eeci cibotu calwaanguluko lwakulisalila icizwa kuli Jehova. Pele, ino mbuti mbotukonzya kweeleba kutacibelesya kabotu cipego cesu calwaanguluko lwakulisalila? Toonse buyo tulijisi lwaanguluko lwakulisalila kujatikizya bantu mbotuyanzana limwi, zintu nzyotusama ambotulibamba, alimwi azyakulikondelezya. Nokuba boobo, lwaanguluko lwesu lulakonzya “kuba civwumbyo cabubi” ikuti twasala kuba bazike bazisusi zyanyama naa kutobela mafasyoni alimwi azilengwa zyamunyika. (1Pet. 2:16) Muciindi cakubelesya lwaanguluko lwesu “kuba coolwe cakuzuzikizya zisusi zyanyama,” makanze eesu ayelede kuba aakupanga zyakusala izikonzya kutugwasya kutobela lulayo oolu lwakuti: “Amucite zintu zyoonse kutegwa Leza alemekwe.”—Gal. 5:13; 1Kor. 10:31. w17.01 2:12-14
Nsondo, November 25
Lino mbondakamvwida buyo majwi aaya, . . . ndakazumanana kuliimya kulya akupaila kuli Leza wakujulu.—Neh. 1:4.
Cikozyanyo ca Nehemiya citondezya kulibombya mbokukonzya kutugwasya kutalisyoma ciindi mulimo wesu nowacinca naa ciindi notwapegwa mukuli uuyungizyidwe. Ikuti mwaalu watalika kusyoma maano aakwe mwini, ulakonzya kutalika kulanganya twaambo twamumbungano kakunyina kusaanguna kupaila kuli Jehova. Bamwi balakonzya kusaanguna kusala cakucita mpoonya akupaila kuli Jehova kuti akulongezye kusala kwabo. Pele sena ooko nkulibombya? Muntu uulibombya ulayeeya lyoonse lubazu ndwajisi kuli Jehova alimwi amulimo wakwe mububambe bwa Leza. Busongo bwesu bwakucita zintu tacili cintu ciyandika kapati. Kwaambisya ciindi notwaba mupenzi ilyakatucitikilide kale, tweelede kucenjela kutegwa tutasyomi maano eesu. (Tus. 3:5, 6) Mbotuli cibeela camukwasyi wa Leza, twiiya kuyeeya kuzuzikizya milimo mumukwasyi naa mumbungano muciindi cakubikkila maano kukuba acuuno naa kuyanda kusumpulwa.—1Tim. 3:15. w17.01 4:7, 8
Muhulo, November 26
Nyika wakaipa bana babantu.—Int. 115:16.
Makanze aa Jehova aakusaanguna akali aakuti bantu kabakkala anyika kukabe kutamani. (Matl. 1:28; Int. 37:29) Caluyando Leza wakapa ba Adamu a Eva zipego zinji zyakali kubapa kukkomana mubuumi. (Jak. 1:17) Jehova wakabapa lwaanguluko lwakulisalila, maano aakuti kabayeeya, alimwi akuti kabajisi luyando alimwi akukkomana mucilongwe. Mulengi wakabandika a Adamu akumwaambila mbwakonzya kumvwida. Adamu alimwi wakaiya mbwaakeelede kulilanganya alimwi ambwaakeelede kulanganya banyama alimwi anyika. (Matl. 2:15-17, 19, 20) Jehova alimwi wakalenga ba Adamu a Eva kuti kabacikonzya kulabila, kuguma, kubona, kumvwa alimwi akununkizya. Aboobo bakali kukonzya kukkomana cakumaninina akaambo kabubotu alimwi azintu zinji zyakaliko mu Paradaiso. Ba Adamu a Eva bakalijisi milimo minji yakucita iikkomanisya. Jehova wakalenga ba Adamu a Eva kuti kababa abana balondokede. Nyika azintu zyoonse izyakali mulinjiyo, yakali kuyooba munzi wabo wakukkala kukabe kutamani. w17.02 1:6, 7
Bwabili, November 27
Weelede kulilembela Mulawo ooyu mubbuku lyakwe kuzwa mubbuku lyamulawo . . . akubamba majwi oonse aaya aali mu Mulawo ooyu.—Dt. 17:18, 19.
Ino Jwi lya Leza lyakali kubasololela buti baalumi ibakali kusololela? Amulange-lange cikozyanyo ca Mwami Josiya. Ciindi bbuku lyakajisi Mulawo waa Musa nolyakajanika, mulembi wa Josiya wakatalika kumubalila. Kasololelwa a Jwi lya Leza, Josiya wakanyonyoona mituni yoonse alimwi akubamba Pobwe Lyakwiindilila lipati. (2Bam. 22:11; 23:1-23) Akaambo kakuti Josiya alimwi abasololi bambi basyomeka bakali kusololelwa a Jwi lya Leza, bakalilibambilide kucinca alimwi akusalazya malailile ngobakali kupa bantu ba Leza. Kucinca ooko kwakapa kuti bantu ba Leza bakaindi bacite zintu kweelana akuyanda kwakwe. Nokuba boobo, tabali bamami boonse ibakali kweendelezya bantu ba Leza bakaindi ibakali kutobela malailile aa Leza. Muziindi zimwi, Jehova wakali kubalulamika naa kubagwisya abusololi akubikka bambi. (1Sam. 13:13, 14) Aciindi cakwe ceelede, wakali kubikka muntu umwi walo uukonzya kucita kabotu kwiinda baalumi aabo mbaakabelesyede kumatalikilo. w17.02 3:11, 12, 14
Bwatatu, November 28
Wakamucesya [muntu] aniini kwiinda baabo bali mbuli Leza, mpoonya wakamusamika musini wabulemu abweebesi.—Int. 8:5.
Bantu bakalengwa “mucinkozya ca Leza.” (Matl. 1:27) Aboobo bantu banji balatondezya bube bwabunaleza, nokuba kuti balaindana mukucita boobo. Bantu balakonzya kutondezyanya luyando, luzyalo, alimwi alweetelelo. Bantu alimwi bakalengwa amanjezyeezya, nkokuti maano aakuzyiba ciluzi naa citaluzi, kusyomeka naa kutasyomeka, alimwi aciyandika kucita naa citayandiki kucita. (Rom. 2:14, 15) Bantu banji balazikkomanina zintu zibotu. Kanji-kanji, inga balayanda kukkala abantu bamwi muluumuno. Kufwumbwa naa balizyi oobo naa pe, balatondezya bulemu bwa Jehova munzila iimwi, alimwi akaambo kaceeci, baleelede kupegwa bulemu nobuceya. Nokuba boobo, cilayandika kubona bulemu mbotweelede kupa bantu bamwi alimwi ampotweelede kugolela. w17.03 1:5, 6
Bwane, November 29
[Leza] wakacinca mizeezo kujatikizya mapenzi ngaakaambide kuti ulabaletela, aboobo tanaakaaleta pe.—Jon. 3:10.
Leza tasali cakucita kufwumbwa buyo anyema pe, ikunyema ooko bantu banji nkobatondezya mazuba aano. Pele, naakabona kuti bana Nineve beempwa, Jehova wakacinca ncaakasalide kubacitila. Mukucita boobu, wakatondezya kunyoneka, kulicesya alimwi alubomba. Mbubwenya buyo, zimwi ziindi cili kabotu kuzilanga-langa alimwi zyakusala zyesu. Ambweni ciindi bukkale nobwacinca. Jehova wakali kucinca kusala kwakwe zimwi ziindi ikuti naa bukkale bwacinca. (1Bam. 21:20, 21, 27-29; 2Bam. 20:1-5) Naa makani aambi mapya alakonzya kupa kuti tucince kusala kwesu. Mwami Davida wakaambilwa makani aakubeja kujatikizya muzyukulu wa Saulo, Mefiboseti. Ciindi Davida naakaambilwa makani aamasimpe, wakacinca kusala kwakwe.—2Sam. 16:3, 4; 19:24-29. w17.03 2:14, 15
Bwasanu, November 30
Bantu boonse abazyibe kuti mulanyoneka.—Flp. 4:5.
Ikuti naa twasikilwa penzi, tweelede kulanga-langa njiisyo zyamu Bbaibbele izijatikizyidwe alimwi akuzibelesya munzila yeelede. Mucikozyanyo, mucizyi umwi ulizyi kuti ulijisi mukuli wakukambauka makani mabotu. (Mil. 4:20) Nokuba boobo, ino mbuti ikuti naa ukanza kuunka mumulimo wamumuunda buzuba bumwi, pele mulumaakwe uutali mukombi uyanda kuti buzuba mbubwenya oobo bakkale antoomwe aŋanda? Mulumi waamba kuti tiibali kujana ciindi cakukkala antoomwe kwaciindi cili mbocibede, aboobo uyanda kuti bacite cimwi cintu antoomwe mbuli banabukwetene. Mukaintu ooyu ulakonzya kulanga-langa tupango tumwi twamu Bbaibbele itugwasya, mbuli tupango twaamba kumvwida Leza alimwi akutobela mulawo wakugwasya bantu kuba basikwiiya. (Mt. 28:19, 20; Mil. 5:29) Pele alimwi weelede kuyeeya mbociyandika kumukaintu kulibombya alimwi akunyoneka. (Ef. 5:22-24) Sena mulumaakwe wamukasyila limwi kuunka mumulimo wamumuunda, naa umulomba buyo kuti bacite cimwi cintu mubuzuba bomwe buyo oobo? Tatweelede kulemenena kulubazu lomwe ciindi notubelekela Leza alimwi anotusolekesya kuba amanjezyeezya aasalala. w17.03 4:17