Maseelo Aagwasyilizya Nsozi Kuzyiba Zintu Izyeenda Mbozili Afwaafwi

CIINDI nsozi nozilonga, zilauluka mubunji kusika ku “80 miliyoni mubusena bulampa kkilomita lyomwe mubulamfwu amubwamba.” Nokuba boobo tazipwayani nozyuuluka. Ino zicikonzya buti kucita boobo?

Amubone kaambo aaka: Afwaafwi ameso aansozi kuli maseelo aategwa neurons aagwasyilizya kuzyiba zintu izyeenda mbozili afwaafwi. Ikuti nsozi ziyanda kupwayana, ma neurons aaya inga atuma milumbe kumababa alimwi akumaulu, calo icipa nsozi kubweza ntaamu cakufwambaana. Zilafwambaana kubweza ntaamu, ziindi zyosanwe kwiinda mbolilaba liso.

Kwiinda mukwiiya mbwaabeleka meso aansozi alimwi ama neurons, basayaansi bapanga tuncini tubeleka akkompyuta itupa kuti malobboti kaazyiba zintu ziboola kumbele alimwi akuzitantamuka, kakunyina kubelesya mincini iikatazya. Basikuvwuntauzya balaibelesya nzila eeyi kumyootokala calo icipa kuti kiicikonzya kupa milumbe yakucenjezya iiluzi cakufwambaana iikonzya kucesya penzi lyakupwayana. Basyaazibwene baku University of Lincoln ku United Kingdom, ba Shigang Yue, baamba kuti: “Nzinji nzyotukonzya kwiiya kuzwa kucilenge ncotuzyi kabotu mbuli nsozi.”

Ino muyeeya buti? Sena maseelo aagwasyilizya nsozi kuzyiba zintu izyeenda mbozili afwaafwi akaboola akaambo kakusanduka kwazintu naa akalengwa buya?