CIIYO 14
Ikukanana Mbomukanana Lyoonse
IKUKANANA mbomukanana lyoonse kupa kuti bamwi bamusyome. Sena inga mwaasyoma makani ngaamba muntu kumwi kasamide syaamankwamu? Sena inga mwazisyoma ncobeni nzyaamba ikuti syaamankwamu ngwasamide kaboneka kabotu kwiinda busyu bwakwe ooyo waambaula? Tamukonzyi kuzisyoma pe. Aboobo muciindi cakulisisa, amube mbomubede.
Ikukanana mbotukanana lyoonse tacaambi kuti tweelede kwaamba caambaambe. Ikutatobela bubambe bwamboukananwa mwaambo aumwi, ikutaamba kabotu mabala alimwi akubabausya kwaamba taciyandiki pe. Alimwi mutani kubelesyi mabala aatazyibidwe kabotu. Tuyanda kupona munzila iipa bulemu lyoonse, muŋambawido ambotuboneka. Imuntu uukanana mbwakanana lyoonse taciindilizyi alimwi tabikkili maano kukukkomanisya bamwi.
Mumulimo Wamumuunda. Nomusika aŋanda naa nomusikila muntu mubuleya kamuli amakanze aakumwaambila makani aakasimpe, sena inga mulalibilika? Ibunji bwandiswe tulalibilika, pele ibamwi balaciindilizya. Kuyoowa kulakonzya kupa kuti ijwi litalimvwisyi mbotukanana lyoonse naa kudedema. Ikulibilika kulakonzya kubonwa kwiinda kumaanza amutwe nkozizuzuma.
Kuli twaambo tunji tukonzya kupa sikumwaya kuba apenzi lili boobu. Cimwi ciindi ulakonzya kayeeya mbobamubona bamwi naa kulibilika kuti antela nzyayanda kwaamba tazikoomvwugwa. Bunji bwesu mbotulimvwa oobu, pele lilakonzya kuba penzi ikuti mwabikkila kapati maano kuzintu eezyi. Ikuti kamulibilika kamutanaunka mumulimo, ncinzi cikonzya kumugwasya? Nkulibambila kabotu akupaila camoyo omwe kuli Jehova. (Inc. 4:29) Amuyeeye kujatikizya luse lwa Jehova mukutamba bantu kuba abuumi bulondokede kukabe kutamani mu Paradaiso. Amuyeeye bantu aabo mbomuyanda kugwasya ambociyandika kuti baamvwe makani mabotu.
Alimwi amuyeeye kuti bantu balaangulukide kulisalila, aboobo balakonzya kuuzumina naa kuukaka mulumbe. Mbucakabede akuli Jesu naakali kukambauka makani aakasimpe mu Israyeli yansiku. Mulimo ngomupedwe ngwakukambauka buyo. (Mt. 24:14) Noliba leelyo ibantu nobamutanda, ikubasikila nkomubasikila mbumboni kubantu aabo. Munoozwidilide mumulimo wanu nkaambo mwazumina kuti Jehova amubelesye mukuzuzikizya makanze aakwe. Mwapegwa coolwe cakukanana, ino ntwaambo nzi ntomuya kwaamba? Ikuti kamubikkila maano kuli zyeezyo nzyobayandika bamwi, nzyomwaamba zinooli zyeezyo zikondelezya ikutali zyakulengelezya.
Nomupa bumboni, ikuti kamucita zintu akukanana mbomukanana lyoonse, muyoobagwasya bamuswiilila ikulikwaya. Alimwi bayooyandisya kuswiilila twaambo twamu Magwalo ntomuyanda kubaambila. Muciindi cakubalaya, amubandike buya ambabo. Amubasamausye. Amubabikkile maano akuswiilila nobakanana. Inzya, muyandika kuzitobela ziyanza zimwi kweelana amwaambo naa zilengwa zitondezya mulemyo nomubandika abantu mbomutazyi. Pele mulakonzya kumwetamweta ciindi aciindi.
Acibumbili. Nomukanana kunkamu yabantu, ncibotu ikukanana mbomukanana lyoonse mbuli kuti mubandika amuntu. Inzya, nomukanana kunkamu mpati, mweelede kutola jwi mujulu. Ikuti mwaabikka mumutwe makani aanu naa mwatulemba buya twaambo toonse, nkokuti munoobikkilide kapati maano kumabala ngomuyoobelesya. Ikusala mabala mabotu kulayandika, pele ikuti mwakubikkila maano kapati, imakani aanu tamukaakanani mbuli mbomukanana lyoonse. Ijwi lyanu liyoolimvwisya kuti ndyakulicengeezya. Mweelede kutuyeeyela limwi twaambo kabotu-kabotu, pele amubikkile kapati maano kutwaambo ikutali mabala ngomuyoobelesya.
Ncimwi buyo aleelyo nomubuzyigwa-buzyigwa kumuswaangano. Amulibambile kabotu pele mutani kubali naa ikutubikka mumutwe buya twaambo. Amukanane mbomukanana lyoonse akucinca-cinca jwi cakutabala nzyomwaamba.
Noliba leelyo nobuli bube buyandika mukukanana, ikuti naa mwaciindilizya, ibamuswiilila bayoobona kuti tabusyi mbomukanana oobo lyoonse. Mucikozyanyo, mweelede kukanana kabotu-kabotu akwaamba mabala mbwaayelede, pele ikutali kuciindilizya cakuti mwatalika kukanana mbomutakanani lyoonse. Ikuti kamutambaika munzila iili kabotu nomukankaizya kaambo naa nomupandulula cimwi cintu, makani aanu anookondelezya. Pele ikutambaika cakulikakatizya naa citambaike-tambaike kulakonzya kuubya-ubya makani ngomwaamba. Amukanane ajwi lilimvwisya kabotu pele ikutali kupozomoka. Ncibotu ikutola jwi mujulu muziindi nomukanana, pele mutani kuciti oobo cakulisumpula. Mweelede kucinca-cinca jwi, akuba basungu akutondezya mbomulimvwa pele nomucita oobu mweelede kucita munzila iitakoomuletela mpuwo naa iikonzya kubajazya nsoni bamuswiilila.
Bamwi bantu ncilengwa cabo buya ikulomya kwaambaula noliba leelyo nobakanana abeenzyinyina. Ibamwi inga balalikwaya nobakanana. Iciyandika kapati nkukanana kabotu lyoonse akukkala mbobeelede kukkala Banakristo. Aboobo nomuli acibumbili, munookanana mbomukanana lyoonse akulilemeka mbomulilemeka lyoonse.
Nomubala Kubuleya. Ikutegwa mubale mbomukanana lyoonse nomubalila buleya, mweelede kubikkila maano nzyomubala. Ikutegwa mucite oobo, amutuzyibe twaambo tupati-pati tuli mumakani ngomuyoobala akubikkila maano mbotupanduludwe twaambo ootu. Amutuyeeye twaambo ootu; ibuyo-buyo, munoobala buyo mabala. Aayo mabala ngomutazyi kabotu amubuzye kuli baabo ibaazyi. Amusoleke ikubala cakupozya kutegwa muzyibile ikucinca-cinca jwi akubala mabala mubunji kucita kuti kamubala twaambo tuzulide. Amwiinduluke kucita oobo kusikila mucikonzye kubala cakupasaula. Amwaazyibile makani cakuti mwanoobala cakupozya ikubala kwanu kakulimvwisya mbuli mubandi uukondelezya. Ooku nkokukanana mbomukanana lyoonse.
Inzya, kanji-kanji ikubala nkotubala kubuleya tubala mabbuku eesu aapandulula Bbaibbele. Kunze lyamakani aabalwa mu Cikolo Camulimo Weendelezyegwa a Leza, tubala magwalo mumulimo wamumuunda aleelyo notukanana makani acibumbili. Ibakwesu balalombwa kubala zibalo lya Ciiyo ca Ngazi Yamulindizi alya Ciiyo Cabbuku Cambungano. Ibakwesu bamwi basimide balapegwa makani aakubala kumuswaangano mupati. Kunyina makani naa mubala Bbaibbele antela mabbuku amwi buyo, amubale zibalo zijisi mabala aazubuludwe munzila iikondelezya kuswiilila. Ikuti kakuzubuludwe bantu banji mucibalo ncomubala, amucince jwi mukuzubulula akumwi. Nkooku kucenjezya: Mutaciindilizyi pe, pele amubale munzila iikondelezya mbubwenya mbomukanana lyoonse.
Ikubala mbomukanana lyoonse nkubala mbuli kuti mubandika buya amuntu. Ikubala kuli boobu takuli kwakulengelezya buya pe, pele nkubala kutondezya kuti muntu ulazisyoma nzyabala.