Magwalo Abalwa Akukankaizyigwa Bweelede

NOMWAAMBILA bamwi imakanze aa Leza, libe nomubandika abamwi naa nomukanana acibumbili, nzyomwaamba zyeelede kuzwa mu Jwi lya Leza. Kanji-kanji eeci cilabikkilizya akubala magwalo mu Bbaibbele. Alimwi mweelede kwaabala kabotu.

Kukankaizya Munzila Yeelede Kulabikkilizya Ambomulimvwa. Magwalo ayelede kubalwa kweelana acaambwa. Amubone zikozyanyo eezyi. Nomubala cakupozya lugwalo lwa Intembauzyo 37:11, ijwi lyanu lyeelede kulimvwisya kuti mulalulombozya iluumuno lusyomezyedwe oomo. Nomubala Ciyubunuzyo 21:4 caamba zyakumana kwamapenzi alufwu, ijwi lyanu lyeelede kulimvwisya kuti mulikkomene akukatalukwa kutaliboteli kwakasinsimwa mulugwalo oolu. Imalailile aapedwe ku Ciyubunuzyo 18:2, 4, 5 aakuzwa mu “Babuloni mupati” uuzwide bubi, ayelede kubalwa ajwi lyakucenjezya. Pele amubone kuti oobo mbomulimvwa ncobeni mumoyo, pesi mutaciindilizyi pe. Kulimvwa kuli boobu kulaboola kweelana alugwalo lubalwa kubikkilizya ambolwabelesyegwa.

Amukankaizye Mabala Aayelede. Ikuti kakuli buyo mabala amwi ngomuyanda mukapango kamwi, amukankaizye cibeela eeco nomubala lugwalo. Mucikozyanyo, nomubala Matayo 6:33, tamukakankaizyi mabala aakuti, “bululami bwakwe” naa “zintu ezi zyoonse” ikuti kamuyanda kulanga-langa icaambwa mukaambo kakuti, “amusaangune kuyandaula Bwami.”

Mumakani aa Muswaangano Wamulimo, inga mwayanda kuti mukabale Matayo 28:19. Ino mmabala aali ngomweelede kukankaizya? Ikuti kamuyanda kukulwaizya bamuswiilila ikuba bankutwe mukutalisya ziiyo zya Bbaibbele zyaaŋanda, amukankaizye mabala aakuti, “mukabaiisye bantu.” Pele ikuti kamuyanda kuyoobandika mukuli ngobajisi Banakristo wakwaamba kasimpe kamu Bbaibbele kuli bamuzwakule naa ikuyumya basikumwaya bamwi kuyoobelekela kubusena kubulide, mulakonzya kukankaizya kaambo kakuti, “bantu bamisyobo yoonse.”

Ikanji-kanji, ilugwalo lulabalwa mukwiingula mubuzyo naa kupa bumboni kukaambo aako bamwi bantu nkobakazya. Ikuti twaambo toonse tuli mulugwalo mwatukankaizya, ibamuswiilila tabakakuboni kweendelena kuliko. Nywebo mulakonzya kukabona kaambo, pesi balo tabakakaboni.

Mucikozyanyo, nomubala mu Bbaibbele ku Intembauzyo 83:18 lyaamba izina lya Leza, ikuti mwabikkila maano kukukankaizya kaambo kakuti, “Mupatikampatila,” ngomubandika limwi takakaboni pe kaambo kaamba kuti Leza ulijisi zina limugeme. Mweelede kukankaizya izina lyakuti “Jehova.” Pele nomubelesya lugwalo ndweena oolu kujatikizya makani aabulelo bwa Jehova bwakujulu aansi, mweelede kukankaizya kaambo kakuti “Mupatikampatila.” Ncimwi buyo anomubala Jakobo 2:24 ikutondezya mbociyandika kuba alusyomo lubikkilizya amilimo, ikukankaizya bbala lyakuti “nkwalulamikwa” muciindi cabbala lyakuti “nkumilimo,” kulakonzya kubanyonganya ibamuswiilila.

Acimbi cikozyanyo cigwasya nciceeco cijanwa mubbuku lya Ba-Roma 15:7-13. Eeci ncibeela calugwalo ndwaakalemba mwaapostolo Paulo kulembela mbungano oomo mwakali Bamasi abama Juda beni-beni. Aawa imwaapostolo upandulula kuti imulimo wa Kristo ulabagwasya bantu boonse, iba Juda bapaludwe abamasi kucita kuti “bamasi balemeke Leza nkaambo kalweetelelo lwakwe.” Mpoonya Paulo wakazubulula magwalo one, ikubayeekezya coolwe ncokabajisi bamasi. Ino mbuti mbomweelede kwaabala majwi aayo aazubuludwe ikutegwa mukankaizye kaambo nkaakajisi mumizeezo Paulo? Ikuti kamuyanda kubikka mbaakani mutwaambo ntomuyookankaizya, mulakonzya kubikka abbala lyakuti “bamasi” iili mukapango 9, “nubamasi” mukapango 10, “numasi oonse,” “numisyobo yoonse” mukapango 11 a “bamasi” mukapango 12. Amubale Ba-Roma 15:7-13 akukankaizya mabala aaya. Mwabala munzila eeyo, ibupanduluzi boonse mbwaakapa Paulo buyoosalala akuuba-uba kuteelela.

Mbokukankaizyigwa. Mabala aajisi kaambo nkomuyanda kusalazya alakonzya kukankaizyigwa munzila zinji. Nzila nzyomubelesya zyeelede kweendelana alugwalo ancaamba makani. Nzyeezyi zimwi zyanzila nzyomukonzya kubelesya.

Kucinca-cinca jwi. Ooku nkucinca kwajwi kwalo kwiindanya mabala ajisi kaambo amabala ambi buyo. Mulakonzya kukankaizya kwiinda mukutola jwi mujulu naa ansi. Mumyaambo minji, kulakankaizyigwa kwiinda mukucinca jwi. Pele mumyaambo imbi, eeco inga caile kucinca icaambwa. Nomukanana twaambo tuyandika kapati cakutabinda, cilagwasya ikukankaizya twaambo ootu. Mumyaambo iitayandiki kucinca-cinca jwi nomukankaizya mabala amwi, muyandika kutobelezya mbokukananwa mwaambo ooyo ikutegwa mwaakankaizye.

Kwiima. Inga mwacita oobo kamutana naa mwamana kubala cibeela ciyandika kapati mulugwalo—naa zyoonse zyobilo. Ikwiima mwayanda kusika akaambo kapati kupa kulangila kaambo katobela; ikwiima mwamana kubala kulagwasya kwiibaluka zyabalwa. Pele ikuti kamwiima ciime-ime, kunyina ciyoolimvwisya.

Kwiinduluka. Mulakonzya kukankaizya kaambo komwe kwiinda mukwiinduluka ikubala bbala limwi naa kaambo. Inzila imwi iibelesyegwa kapati nkubala lugwalo loonse akwiinduluka kaambo kayandika kapati mulugwalo oolo.

Kunyanyaasya mubili. Ikunyanyaasya mubili ambomulibonya kubusyu kulakonzya kutondezya mbomulimvwa nomwaamba bbala naa kaambo.

Mbolimvwika jwi. Mumyaambo imwi, mbolimvwika jwi kulakonzya kucinca ncaamba mabala naa kwaaindanya. Aalo aawa mweelede kubikkila maano ikapati nomubala mabala aacisizya moyo.

Ibamwi Nobabala Magwalo. Mwiniŋanda nabala lugwalo, ulakonzya kukankaizya mabala aatali ngawo naa kutakankaizyila limwi. Ino ncinzi ncomunga mwacita kwaba boobo? Ikanji-kanji ncibotu ikusalazya caambwa mumagwalo kwiinda mukutondezya mbwaakonzya kubelesyegwa. Mwamana mulakonzya kubikkila maano kumabala aali mu Bbaibbele aajisi kaambo nkomuyanda.