LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • be ciiyo 22 p. 153-p. 156 munc. 5
  • Magwalo Apandululwa Munzila Iiluzi

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Magwalo Apandululwa Munzila Iiluzi
  • Amugwasyigwe Alwiiyo Lujanwa mu Cikolo Camulimo Weendelezyegwa a Leza
  • Makani Aakozyenye
  • Magwalo Apandululwa Munzila Iiluzi
    Amusungwaale Kubala Alimwi Akuyiisya
  • Magwalo Aambwa Aciindi Ceelede
    Amugwasyigwe Alwiiyo Lujanwa mu Cikolo Camulimo Weendelezyegwa a Leza
  • Amube Bantu Bakombelezya Ciindi Nomuyiisya
    Mulimo Wesu wa Bwami—2010
  • Magwalo Aambwa Aciindi Ceelede
    Amusungwaale Kubala Alimwi Akuyiisya
Amubone Azimwi
Amugwasyigwe Alwiiyo Lujanwa mu Cikolo Camulimo Weendelezyegwa a Leza
be ciiyo 22 p. 153-p. 156 munc. 5

CIIYO 22

Magwalo Apandululwa Munzila Iiluzi

Ino ncinzi ncomweelede kucita?

Amubone kuti bupanduluzi buli boonse bwalugwalo buleendelana azyaambwa mucibalo a Bbaibbele lyoonse mbolizulwa. Alimwi bupanduluzi bweelede kweendelana azyakamwaigwa a “muzike musyomesi uucenjede.”

Nkaambo nzi ncokuyandika?

Ikuyiisya bamwi Ijwi lya Leza mmukuli uuyandika kapati. Makanze aakwe ngakuti bantu boonse babe “[a]luzibo lwakuziba lusinizyo.” (1 Tim. 2:3, 4) Eeci ciyanda kuti katuyiisya Ijwi lya Leza munzila iiluzi.

NOTUYIISYA bantu, nzinji ziyandika kunze lyakwiile kubala buyo tupango mu Bbaibbele. Imwaapostolo Paulo wakalembela mweenzyinyina Timoteo kuti: “Kolisungwaazya kukonda Leza, mbuli simulimo uutakwe cintu cimuusya insoni, uupandulula makani aalusinizyo mbukweelede.”—2 Tim. 2:15.

Ikutegwa tucite oobu, tweelede kupandulula magwalo kweelana ancoliyiisya Bbaibbele. Tweelede kubikkila maano icaambwa mucibalo muciindi cakwiile kusala buyo twaambo tutukondelezya akulibikkila nzyotuyeeya. Kwiinda mumusinsimi Jeremiya, Jehova wakacenjezya basinsimi aabo ibakali kwaamba kuti nzyobakali kusinsima zyakali kuzwa kuli Jehova pele bakali kwaamba buyo “zilengano zyamyoyo yabo beni.” (Jer. 23:16) Imwaapostolo Paulo wakacenjezya Banakristo kuti tabeelede kusofwaazya Ijwi lya Leza abusyaabusongo bwabantu naakalemba kuti: “Tulisowede makani, aasisidwe aausya bweem[ya]. Tatweendi cabupyungi pe, nikuba kubisizya lusinizyo lwamakani aa-Leza.” Kumazuba aayo, ibasambazi bampelenge bakali kuvwela meenda muwaini kutegwa uvwule akuti bajane mali manji. Kunyina notuubya-ubya Ijwi lya Leza kwiinda mukuvwela busyaabusongo bwabantu. Paulo wakati, “Tatuli mbuli banjibanji babisizya makani aa-Leza, pe, tuli bantu benibeni, tuli bantu ba-Leza, tulaamba cakusinizya makani aa-Kristo mbuli kumeso aa-Leza.”—2 Kor. 2:17; 4:2.

Zimwi ziindi, mulakonzya kuzubulula lugwalo kutegwa mukankaizye njiisyo imwi. Mu Bbaibbele kuli njiisyo zinji zipa busolozi bubotu zyambomukonzya kucita mubukkale busiyene-siyene. (2 Tim. 3:16, 17) Pele amubone kuti lugwalo mwalubelesya munzila iiluzi ikutali ikulupandulula mbuli mbomuyanda ikutegwa lwaambe nzyomujisi mumizeezo. (Int. 91:11, 12; Mt. 4:5, 6) Lweelede kubelesyegwa kweelana amakanze aa Jehova azyoonse zilembedwe mu Jwi lya Leza.

‘Ikupandulula makani aalusinizyo mbukweelede’ kulabikkilizya akumvwisya ncolyaamba Bbaibbele. Tauli “musako” wakuumya bamwi pe. Bamaiyi bazikombelo ibakali kukazya Jesu Kristo abalo bakali kwaazubulula Magwalo, pele kunyina nobakali kubikkila maano kumakani aayandika kapati—aayo aamba zyabululami, luzyalo akusyomeka—alo ngayanda Leza. (Mt. 22:23, 24; 23:23, 24) Jesu naakali kuyiisya Jwi lya Leza, wakatondezya mbwabede Wisi. Ibusungu bwa Jesu kukasimpe bwakali kubikkilizya aluyando lwini-lwini kubantu mbaakali kuyiisya. Tweelede kusoleka kutobela cikozyanyo cakwe.—Mt. 11:28.

Ino mbuti mbotunga twasinizya kuti tulalubelesya munzila iiluzi lugwalo? Kubala Bbaibbele abuzuba kulagwasya. Alimwi tweelede kumulumba Jehova kububambe mbwabikkide mukutupa “muzike musyomesi uucenjede,” inkamu ya Banakristo bananikidwe amuuya uusalala oomo mwapeda babelesi bakwe boonse ibasyomeka cakulya cakumuuya. (Mt. 24:45) Tuyoogwasyigwa kapati amalailile ngotupegwa kwiinda muciinga camuzike musyomesi uucenjede ikuti katuliyiisya tobeni kubikkilizya akujanika lyoonse kumiswaangano yambungano alimwi akutola lubazu.

Ikuti kamujisi bbuku lya Kukambitsirana za m’Malemba akuti kamucizyi kulibelesya, ciyoomuubila-ubila ikwaapandulula munzila iiluzi magwalo manji aabelesyegwa bunji bwaziindi mumulimo wesu. Ikuti kamulibambila kubelesya lugwalo ndomutazyi kabotu, ikulibombya kuyoomupa kuluvwuntauzya lugwalo oolo kucita kuti mwani kwaambaula, kamupandulula makani aakasimpe munzila iiluzi.—Tus. 11:2.

Amusalazye Mbolweendelana Lugwalo. Nomuyiisya bamwi, amubone kuti mwasalazya mbwaayendelana makani ngomubandika amagwalo ngomubelesya. Ikuti kamwaamba lugwalo kwiinda mukubuzya mubuzyo, ibamuswiilila beelede kubona lugwalo mbolwiingula mubuzyo ooyo. Ikuti kamubelesya lugwalo ikupa bumboni kukaambo kamwi, amubone kuti sikwiiya wabona lugwalo mbolusinizya kaambo aako.

Ikwiile kubala lugwalo akulukankaizya—kugwasya buyo aniini. Kamuyeeya kuti, ibantu banji tabalizyi kabotu Bbaibbele akuti cimwi ciindi tabakonzyi kukabona kaambo nkomujisi mbomwalibalila buyo. Amubikkile maano aawo aali kaambo keendelana anzyomubandika.

Ikanji-kanji mweelede kunomoona mabala aayandika kapati, imabala aayo aayendelana akaambo nkomubandika. Inzila nguba-uba njakwiinduluka mabala aayo aapandulula kaambo. Ikuti kamwaambaula amuntu, mulakonzya kumubuzya mibuzyo iimugwasya kubona mabala aajisi kaambo. Ibaambi bamwi nobaambaula kunkamu, inga babelesya mabala ambi pele aamba cintu comwe antela ikukainduluka buya kaambo koonse. Pele ikuti mwasala kubelesya nzila eeyi, amubone kuti bamuswiilila bakabona kaambo kabandikwa mbokeendelana amabala aabelesyegwa mulugwalo.

Mbomwanomoona kale mabala aayandika kapati, nkokuti mwalibambila mpomulaatalikile. Lino amuzumanane. Sena nomwaamba lugwalo mwasalazya kaambo ncomwalubelesyela? Ikuti mwacita oobo, amutondezye imabala ngomwakankaizya mbwaaswaangene amakani ngomwabaambila bamuswiilila kubikkila maano. Amukusalazye kweendelana ikuliko. Nokuba kuti tiimwalugamide buya kulwaamba lugwalo, mweelede kutondezya mbolweendelana anzyomwaamba.

Iba Farisi bakabuzya Jesu mubuzyo umwi ngobakali kuyeeya kuti ulakatazya, wakuti: ‘Sa kuliluleme kuti muntu aleke mukakwe kukaambo kali koonse?’ Jesu wakaingula kweelana acaambwa ku Matalikilo 2:24. Amubone kuti wakabikkila buyo maano kucibeela comwe mumakani aaya, mpoonya wakabelesya lugwalo munzila yeelede. Naakamana kutondezya kuti mwaalumi amwanakazi balaba “nyama yomwe,” Jesu wakaakosola boobu makani: ‘Nkaambo kaako, aabo Leza mbaakaswaanganya kutabi muntu uubaandaanya.’—Mt. 19:3-6.

Ino mweelede kwaamba twaambo tunji buti nomusalazya mbolukonzya kubelesyegwa lugwalo? Ikwiimpana-impana kwabantu bamuswiilila ambokayandika kaambo nkomubandika kweelede kumugwasya kubona ncomweelede kucita. Ikukanana munzila nguba-uba alimwi iigaminide, aabe ngamakanze aanu.

Amusalazye Kwiinda mu Magwalo. Ku Incito 17:2, 3 twaambilwa kuti, imwaapostolo Paulo mumulimo wakwe ku Tesalonika ‘wakasalazya kubandika makani kwiinda mu Magwalo.’ Oolu ndoluzibo mubelesi wa Jehova uuli oonse ndwayelede kuba andulo. Mucikozyanyo, Paulo wakaluula makani abuumi amulimo wa Jesu, wakatondezya kuti makani aaya akasinsimwa mu Magwalo aa Cihebrayo, mpoonya wakaakosola munzila iikulwaizya akwaamba kuti: “Oyu Jesu ngwemwaambila, ngonguwe Kristo.”

Naakali kulembela ba Hebrayo, Paulo wakainduluka-induluka kuzubulula Magwalo aa Cihebrayo. Ikutegwa akankaizye naa asalazye kaambo, kanji-kanji wakali kunomoona bbala lyomwe naa kaambo komwe akutondezya mboliyandika naa mbokayandika. (Heb. 12:26, 27) Kumakani aali mubbuku lya Ba-Hebrayo caandaano 3, Paulo wakazubulula Intembauzyo 95:7-11. Amubone kuti wakabikkila maano kupandulula zibeela zyotatwe mucibalo eeco: (1) ikwaambwa kwamoyo (Heb. 3:8-12), (2) ncokaamba kaambo kakuti “Sunu Buno Buzuba” (Heb. 3:7, 13-15; 4:6-11), alimwi (3) acaambwa mukaambo kakuti: “Tabakooyoonjila mukulyookezya kwangu pe” (Heb. 3:11, 18, 19; 4:1-11). Amwiiye cikozyanyo eeci nomupandulula lugwalo alumwi.

Amubone Jesu mbwaakasalazya makani kwiinda mu Magwalo mucibalo cijanika ku Luka 10:25-37. Imwaalumi Similawo wakabuzya kuti: “Mufundisi, ino ndicite buti kuti ndinjile mubuumi ubutamani?” Mukwiingula, Jesu wakasaanguna kubuzya mwaalumi ooyo ikwaamba mbwaakali kuyeeya kumakani aayo, mpoonya wakakankaizya mbociyandika kucita ncolyaamba Jwi lya Leza. Naakabona kuti mwaalumi ooyu tanaakakabona kaambo, Jesu wakapandulula bbala lyomwe kwiinda mulugwalo ilyaamba kuti—“munamuzeesu.” Muciindi cakwiile kupandulula ncolyaamba bbala eeli, wakabelesya cikozyanyo ikutegwa amugwasye mwaalumi kubona kaambo.

Cilisalede kwaamba kuti naakali kwiingula mibuzyo, Jesu tanaakali kwiile kuzubulula magwalo aapa bwiinguzi bugaminide. Wakalanga-langa magwalo ncaakali kwaamba mpoonya akwaabelesya kweelana amubuzyo wabuzyigwa.

Iba Saduki nobakali kukazya bulangizi bwabubuke, Jesu wakabikkila maano kucibeela comwe cigaminide cili mubbuku lya Kulonga 3:6. Pele tanaakayiila akuzubulula buyo lugwalo. Wakalupandulula ikutegwa atondezye kabotu-kabotu kuti ibubuke ncibeela camakanze aa Leza.—Mk. 12:24-27.

Ikuba aluzibo lwakupandulula Magwalo munzila iiluzi alimwi iili kabotu, kuyoomugwasya ikuba baiyi bacibwene.

MBOMUKONZYA KUBA ALUZIBO

  • Kamubala Bbaibbele abuzuba. Amulibambile Ngazi Yamulindizi cakusitikila akulibambila kabotu-kabotu miswaangano yambungano.

  • Amubone kwaamba kuti mulicizyi ncaamba mabala aali mulugwalo luli loonse ndomwalibambila kubelesya. Amuzyibale kabotu zilembedwe mulugwalo oolo kutegwa muciteelele icaambwa.

  • Amulizyibizye kuvwuntauzya mumabbuku eesu aa Bunakristo.

CAKUCITA: Amupandulule cakusalazya icaambwa ku 2 Petro 3:7. Sena lutondezya kuti nyika iyoonyonyoonwa amulilo? (Nomupandulula ncolyaamba bbala lyakuti “nyika,” amulange-lange acaambwa kubbala lyakuti “ijulu.” Ino mmagwalo aali aatondezya kuti “nyika” ilakonzya kubelesyegwa mumwaambo wamaambilambali? Mbaani naa ncinzi cinyonyoonwa kweelana acaambwa kukapango 7? Ino mbuti eeco mboceendelana acakacitika kumazuba aa Nowa, calo icaambwa kutupango 5 a 6?)

    Chitonga Publications (1991-2024)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi