LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w96 3/1 map. 21-25
  • Mbaabo Basyomeka!

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Mbaabo Basyomeka!
  • Ngazi Yamulindizi—1996
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • Kusyomeka Ncintu Cilibedelede
  • Jehova, Iwiinda Kukusyomeka
  • Jesu Kristo, Mwana Uusyomeka
  • Bantu Batalondokede Ibakali Kusyomeka
  • Ibasyomeka Mazubaano
  • “Nduwe Olikke Uusyomeka”
    Amube Acilongwe a Jehova
  • Kubukonzya Buyumuyumu Bwakusyomeka
    Ngazi Yamulindizi—1996
  • Ikubeleka Cakusyomeka Ambunga ya Jehova
    Ngazi Yamulindizi 1997
  • Hena Kusyomeka Cilagwasya?
    Ngazi Yamulindizi—2005
Amubone Azimwi
Ngazi Yamulindizi—1996
w96 3/1 map. 21-25

Mbaabo Basyomeka!

“Nguni uutakuyoowi, Mwami, akulemeka izina lyako? Nkaambo nduwe olike uusalala”—CIYUBUNUZYO 15:4.

1. Mbumboni nzi J. F. Rutherford mbwaakapa kukusyomeka kwa C. T. Russell ngwaakatobela?

JOSEPH F. RUTHERFORD, iwakatobela C. T. Russell kuba mweendelezi wa Watch Tower Society mu 1917, wakaatalika boobu majwi akwe kudilwe lya Russell, wakati: “Charles Taze Russell wakali muntu uusyomeka kuli Leza, uusyomeka kuli Kristo Jesu, uusyomeka kumakani aabwami bwa Mesiya. Wakali kusyomeka amoyo wakwe woonse—ee, wakasyomeka mane kusikila kulufwu.” Ncobeni ooku kwakali kulumbaizya kubotu kumubelesi wa Jehova Leza wakali kusyomeka. Kwiina notunga twalemeka muntu umwi kwiinda kumwaamba kuti wakabukonzya buyumuyumu bwakusyomeka, ikuti wakali musyomesi—amoyo woonse.

2, 3. (a) Nkaambo nzi kusyomeka ncocili cintu ciyumu? (b) Mbaani ibazingide Banakristo beni-beni mukusola kusyomeka kwabo?

2 Kusyomeka ncintu ciyumu. Nkaambo nzi? Nkaambo kusyomeka takusangani pe akuliyanda. Akati kabaabo batasyomeki kuli Leza ibainda mbasololi ba Kristendomu. Kumane kwaboola kutasyomeka kwamulukwatano kwalo sunu ikuvwulide citanabwenwe. Bumambi buli koonse-koonse. Amwalo mumakwebo kutasyomeka nkunji. Kumakani aaya twaambilwa kuti: “Ibunji bwabapati bamilimo abahaazibwene . . . basyoma kuti balikke baziima abafwuba-fwuba mbabasyomeka sunu kumbunga nzyobabelekela.” Ibantu bategwa “balaciindizya” kusyomeka balasampulwa. “Nkoelede kusyomeka cakusaanguna nkuulinduwe omwini,” mbwaakacaamba umwi mupati wambunga iigwasilizya akuyandawida bweendelezi. Ikwaamba kusyomeka kumuntu lwakwe mwini nkusofwaazya bupanduluzi bwabbala eli. Kutuyeezya caambwa kuli Mika 7:2 kuti: “Muntu siluzyalo ulimaninide ansi.”

3 Munzila ili yoonse Saatani abadaimona bakwe balituzingide nkobazumanana kutucita kuti tutasyomeki kuli Leza. Ncencico Banakristo ncobaambilwa ku Ba-Efeso 6:12 kuti: “Nkaambo inkondo njitulwa tiiensi yakulwana abantu balya maila, pe, njakulwana abeendelezi abami abasinguzu bamumudima waansi ano, tulalwana amyuuya yabubi iili mumyeenya yakujulu.” Ee, tweelede kumvwa kucenjezegwa kwakuti: “Amulibatamike akucenjela, nkaambo sinkondonyoko Saatani uleendeenda mbuli syuumbwa wabutambo akuya buyandaula ngwati lume.”—1 Petro 5:8.

4. Ntumpenda nzi tupa kuti ciyume boobu kusyomeka?

4 Icimbi cipa kuti kusyomeka cibe cintu ciyumu ntumpenda twakuliyanda ntotuzyalwa ato kubazyali besu, mbuli bwaambwa ku Matalikilo 8:21 kuti: “Miyeeyo yamoyo wamuntu mibi”—alimwi njakuliyanda—“lyoonse kuzwa kubwanike bwakwe.” Toonse tulilijisi penzi ndyaakalyaambilila Paulo kuti ulilijisi naakati: “Nkaambo cibotu ncinjanda nsiciciti pe, pele cibi ncintayandi ncico ncincita.”—Ba-Roma 7:19.

Kusyomeka Ncintu Cilibedelede

5, 6. Ino kusyomeka inga kwaambwa kuti ninzi, alimwi mbuti mbokunga kwapandululwa?

5 “Kusyomeka” ndibbala lilibedelede loko. Aboobo Insight on the Scriptures yaamba kuti: “Kubaanga kwiina mabala aa Cingisi aamaninizya kupandulula mabala aamu Cihebrayo amu Cigiliki, pesi lyakuti ‘loyalty [“kusyomeka” mu Chitonga],’ mbokunga lilabikkilizya imuzeezo wakulipa alimwi akusyomeka, iciindi nolibelesegwa kujatikizya Leza akumubelekela, lilatolezya mboobuya.”a Ikwaamba “kusyomeka” magazini ya Ngazi Yamulindizi kuli niyakaambide kuti: “Lusyomo, kucita zyeelede, luyando, kulibelesya, akutalekelezya. Ninzi cijanika mumajwi oonse aya? Oonse aamba mbazu ziindene izyakusyomeka.” Ee, ibube bubotu bunji inga nimbazu buyo ziindene izyakusyomeka. Ncobeni ncintu cilibonya mbuli mbokuswaangene kusyomeka akululama mu Magwalo.

6 Abwalo obu bupanduluzi butobela bulagwasya ibwakuti: ‘Kusyomeka kulakonzya kutondezya lusyomo akutalekelezya munzila yakuzumanana iijisi, cakutazungaana nomuba mukusunkwa.’ ‘Kusyomeka caamba lusyomo muntu ndwasyomwa kukucita ncasyomezede, naa kuzumanana kutalekelezya bantu naa njiisyo ezyo nzyabona kuti zileelede ncobeni; ibbala eli talyaambi buyo lukakatilo pele akwalo kulikasya koongelezegwa naa kusungilizigwa kululeka lukakatilo olo.’ Aboobo bantu bazumanana mulusyomo nobasunkwa, nobakazigwa, nobapenzegwa baleelela kwiitwa kuti “mbasyomesi.”

7. Ino inga kwaba kwiimpana nzi akati kabusyomesi akusyomeka buyo?

7 Pele kumakani ngoona aya, inga cabota ikukozyanisya mbokunga kwaba kwiindana akati kakuba musyomesi akusyomeka buyo. United States nkwiili kumbo, kuli kasensa kamaanzi abila ikafwasuka mbokwiindila woola lyomwe-lyomwe. Kalaindulula lyoonse cakuti kategwa Kalasyomeka Kuzwa Kaindi. Ibbaibbele, izintu zitaponi lizyaamba kusyomeka mbuli mwezi, mbokunga tuucinci-cinci pe. Intembauzyo 89:37 yaamba “[ku]jatilila mbuli mwezi mane kukabe kutamani.” Majwi aa Leza aambwa kuti alasyomeka. Ciyubunuzyo 21:5 yaamba kuti: “Mpawo oyo uukede acuuno cabwami wakati, Amubone, ndalengulula zintu zyoonse, zibe zipya. Alimwi wandaambila kuti, Lemba kuti majwi aya asyomeka, alisinizye.” Zyoonse ezi zilasyomeka, tazicinci-cinci pe, pele tazikonzi kulyaaba pe nokuba kubaa bube bubotu mbuli busyomesi.

Jehova, Iwiinda Kukusyomeka

8. Mbumboni nzi bwamu Magwalo ibuzibya citondezyo cipati cakusyomeka?

8 Kakutakwe akudooneka nokuceya, Jehova Leza ncecitondezyo ciinda kubota icabusyomesi. Jehova wali kusyomeka kubantunsi, mane kusika nkwapa Mwanaakwe kutegwa bantu bajane buumi butamani. (Johane 3:16) Kuli Jeremiya 3:12, tubala kuti: “Boola, O Israyeli uutasyomeki, mbwaamba Jehova, lino nsikooyookulanga cabukali, nkaambo ndi siluzyalo.” Abumbi bumboni bwakusyomeka kwa Jehova buli mumajwi aalembedwe ku Ciyubunuzyo 16:5 aakuti: “Uli mululami, Mwami, Uuliko, iwakaliko, uuyoobako kukubeteka obu.” Mpoona ku Intembauzyo 145:17, twaambilwa kuti: “Jehova uliluleme, munzila zyakwe zyoonse, ulasalala mumilimo yakwe yoonse.” Atwaambe kuti Jehova ulisumpukide kapati mukusyomeka kwakwe cakuti Ciyubunuzyo 15:4 yaamba kuti: “Nguni uutakuyoowi, Mwami, akulemeka izina lyako? Nkaambo nduwe olike uusalala.” Jehova Leza ulasyomeka munzila yiindilila.

9, 10. Ino Jehova uluulwa kusyomeka buti mukweendelezya bana Israyeli?

9 Makani aaciinga ca Israyeli kapati ajisi bumboni bunji bwakusyomeka kwa Jehova kubantu bakwe. Mumazuba Aababetesi, Israyeli yakawa mukukomba ciindi aciindi, pesi Jehova wakazumanana kubeetelela akubavwuna. (Babetesi 2:15-22) Myaanda yamyaka yoonse yosanwe bana Israyeli nobakajisi bami, Jehova wakatondezya kusyomeka kwakwe kucisi eco.

10 Kusyomeka kwa Jehova kwakamupa kukkazika moyo kubantu bakwe, mbuli mbokutondezegwa ku 2 Makani 36:15, 16 yalo yaamba kuti: “Jehova Leza wabamawisi wakabatumina kumulomo wabatumwa, wafumisya kubatuma, nkaambo wakafwida bantu bakwe acikalilo cakwe luzyalo. Pele bakali kuseka batumwa ba-Leza, akusampaula majwi aakwe, akubisizya basinsimi bakwe, mane lumwi bukali bwa-Jehova bwakabukila bantu bakwe, elyo katakwe iwakakonzya kubaponya.”

11. Ino kusyomeka kwa Jehova kutusyomezya buti akutuumbulizya?

11 Akaambo kakuti Jehova nguuyinda kukusyomeka, mwaapostolo Paulo wakakonzya kulemba zijanika ku Ba-Roma 8:38, 39: “Nkaambo ndisinizye kuti taakwe cintu, niluba lufu nibuba buumi, nibaba baangelo nibaba basibwami nibaba basinguzu, naaba makani aasunu naaba makani aaciza, niziba zintu zyakujulu niziba zyakunsi, niziba zilenge zimwi zyoonse, taakwe cintu niciba cimwi cikonzya kutwaandaanya kuluyando lwa-Leza lwamuli-Kristo Jesu Mwami wesu.” Ee, Jehova ulatusyomezya kuti: “Nsikwe nenti kamulekelezye nokuba kuyoomuleka buyo pe, pe.” (Ba-Hebrayo 13:5) Ncobeni ncintu cuumbulizya ikuziba kuti Jehova Leza ulasyomeka lyoonse!

Jesu Kristo, Mwana Uusyomeka

12, 13. Ino tujisi bumboni nzi bwakusyomeka kwa Mwanaa Leza?

12 Imuntu uulondokede mukwiiya Jehova kukonzya buyumuyumu bwakusyomeka wakali Jesu Kristo alimwi ucili nguwe. Wakaliluzi mwaapostolo Petro kuzubulula Intembauzyo 16:10 akwiibelesya kujatikizya Jesu Kristo ku Incito 2:27 naakati: “Nkaambo tokooyoosia muuya wangu kucikalilo cabafwa, tokooyooaba Uusalala wako kuti abone kubola.” Jesu Kristo uleelela kwiitwa kuti “Uusalala.” Munzila zyoonse wakali kusyomeka kuli Wisi alimwi aku Bwami bwa Leza busyomezedwe. Saatani wakasaanguna kusola kulesya Jesu kusyomeka kwiinda mukumusunka, ikumuyunga kuliyanda. Akakilwe buyo kucita boobu, Diabolosi wakatalika kupenzya, mane kuyoosika nkwamujazya Jesu acisamu cakupenzezya. Kunyina Jesu naakazungaana pe mukusyomeka kwakwe kuli Wisi wakujulu, Jehova Leza.—Matayo 4:1-11.

13 Jesu Kristo wali kusyomeka kuli basikumutobela mucisyomezyo cakwe cili kuli Matayo 28:20 icakuti: “Amulange, ndaba anywe mazuba oonse nikuba kusikila kumamanino aaciindi.” Kuzuzikizya cisyomezyo eci, wali kusyomeka mukweendelezya busilutwe bwakwe kumbungano kuzwa lya Pentecoste 33 C.E. kusikila sunu.

Bantu Batalondokede Ibakali Kusyomeka

14. Ino Jobu wakapa cikozyanyo nzi cakusyomeka?

14 Eno mbuti balo bantunsi batalondokede? Sena balakonzya kusyomeka kuli Leza? Tujisi cikozyanyo cibotu loko ica Jobu. Saatani kaambo wakakagama buya mucikozyanyo eci. Sena Jobu wakali kusyomeka kuli Jehova Leza, naa wakali kumubelekela buyo akaambo kakuliyanda? Saatani wakalidunda kuti ulakonzya kunyona Jobu kuzwa kuli Jehova kwiinda mukumuletela mapenzi Jobu. Ciindi Jobu naakamana kusweekelwa lubono loonse, bana bakwe, alimwi naakaciswa, mukaintu wakwe wakamusungilizya kuti: “Mutukile Leza kuti ufwe!” Pesi Jobu wakasyomeka, nkaambo wakati: “Ulaamba mbuli mufubafuba. Sena tatweelede kutambula bubotu kujanza lya-Leza abubi? Kuli zeezi zyoonse Jobu takwaakabija amilomo yakwe.” (Jobu 2:9, 10) Mane kulibaabo bakali kutegwa mbaasikumuumbulizya Jobu wakati: “Inga [Leza] ulandijaya, nsiyeeyi kumbi.” (Jobu 13:15) Ma! Anu Jobu ncaakayandwa a Jehova. Aboobo Jehova wakaambila Elifazi waku Tema kuti: “Lunyemo lwangu lulapya kulinduwe akubazwalani bako bobile, nkaambo teemwakaamba ciluzi andime mbuli mbwaakaamba Jobu muzike wangu.”—Jobu 42:7, 10-16; Jakobo 5:11.

15. Mbumboni nzi bwamu Magwalo ibwakusyomeka kwababelesi ba Jehova Leza banji?

15 Boonse baalumi abamakaintu basilusyomo ibaluulwa ku Ba-Hebrayo caandaano 11 inga bategwa mbasyomesi. Teebakali kusyomeka buyo pele bakali basyomesi nomuba mubuyumuyumu. Ncotubalila zyabaabo balo “kulusyomo lwabo . . . bakamuma milomo yandavu, bakazimya bukali bwamulilo, bakayokoka kunsonga zyamapanga . . . Bamwi bakali kudinkaulwa akukwabbaulwa, ncobeni bakapenzegwa kunkeetani akukwaangwa muntolongo. Bakali kufuswa mabwe, bakali kukosolwa akati, bakali kusunkwa, bakali kujazigwa mapanga. Bakali kuya butuntulika akudabila masalu aambelele ampongo, bakali kweenda kaumbaumba akufwabizigwa akugutaikwa.”—Ba-Hebrayo 11:33-37.

16. Ino ncitondezyo nzi cakusyomeka mwaapostolo Paulo ncaakapa?

16 Magwalo aa Bunakristo mu Cigiliki aalo alapa citondezyo cibotu icamwaapostolo Paulo. Wakali kukonzya ncobeni kwaamba zyamulimo wakwe ku Banakristo bana Tesalonika ikuti: “Muli bakamboni, alakwe Leza ngukamboni, mbotwakalicita cakusalala acakululama acakutaba akaambo kulindinywe nobasyomi.” (1 Ba-Tesalonika 2:10) Tulaa cimbi cisinizyo cakusyomeka kwa Paulo mumajwi akwe aalembedwe ku 2 Ba-Korinto 6:4, 5 nkotubala kuti: “Muzintu zyoonse tulatondezya kuti tuli basimilimo benibeni ba-Leza, mulukakatilo lupati, mumapenzi, mumakatazyo, mumapatizi, muzyuumwa, mumaange, mumapyopyongano, mumapakasyo, mukufubwa ŋonzi, mumazala.” Koonse oku nkutondezya mbwaakali kulisyoma Mwaapostolo Paulo akaambo kakusyomeka kwakwe.

Ibasyomeka Mazubaano

17. Mmajwi nzi aa J. F. Rutherford aatondezya mbwaakakanzide loko kusyomeka?

17 Twaboola kuciindi cesu casunu, tujisi cikozyanyo cibotu ncotwalanga kale kumatalikilo. Amulange caambwa mubbuku lya Worldwide Security Under the “Prince of Peace,” apeeji 146 amutwe wamakani musyoonto wakuti “Ikusyomeka Muntolongo.” Aawo kwaambwa kuti: “Katondezya kusyomeka kwakwe kumbunga ya Jehova kuciindi ncaakali muntolongo, imweendelezi wa Watch Tower Society, Joseph F. Rutherford, mu December 25, 1918, wakalemba majwi aaya atobela: ‘Akaambo kakuti ndakakaka kusofwaala a Babuloni, pele ndakasoleka calusyomo ikubelekela Mwami wangu, ncendili muntolongo, icintu ncendilumba kapati. . . . Kulindime cilainda kubota kuti Wandizumina Wandisekela-sekela nkeli muntolongo, ikwiinda kuti ndisofwaazigwe acinyama kandaangulukide akukambililwa nyika yoonse.”b

18, 19. Nzitondezyo nzi zini-zini izyakusyomeka mazubaano nzyotujisi?

18 Tujisi zikozyanyo zibotu loko zyakusyomeka kwa Banakristo banji ibakaliyumya mukupenzegwa. Akati kabasyomesi aba kuli Bakamboni ba Jehova bana German kuciindi cabulelo bwaba Nazi, mbuli mbokutondezedwe muvidiyo ya Purple Triangles iimwaidwe kapati mumulaka wa Cingisi. Ibambi bataindwi ambali Mbaakamboni ba Jehova banji bana Afulika, mbuli baya bali mu Malawi. Kwalo oko umwi sintolongo wakabaambilila kusyomeka kwabo Bakamboni, kaamba kuti: “Kwiina nobanga batama pe. Baide kuvwula.”

19 Imuntu takonzi kubala ma Yearbook aa Bakamboni ba Jehova katalamwi akusyomeka kwakatondezegwa a Banakristo beni-beni, mbuli baku Greece, ku Mozambique, alimwi aku Poland. Banji bakacisigwa cibyaabi kupenzegwa bulanga; bamwi bakajaigwa. Apeeji 177 mu Yearbook ya 1992 itondezya zifwanikiso zyabaalumi Banakristo mu Ethiopia ibakabukonzya buyumuyumu bwakusyomeka kusikila nkobajaigwa buya. Mbotuli Bakamboni ba Jehova, sena tatubotelwi kubaa zikozyanyo zinji boobu zibotu zyakutukulwaizya kuti tubukonzye buyumuyumu bwakusyomeka?

20. Ncinzi citobela kuti twazumanana kusyomeka?

20 Kwiinda mukukaka kusunkwa akuyungwa cakusyomeka, tulakuyaka kulisyoma kwesu. Aboobo nkuulubazu luli nkotuyanda kujanika mukaambo aka kakusyomeka? Kwiinda mukubukonzya buyumuyumu bwakusyomeka, tusala lubazu lwa Jehova Leza, alimwi tulasinizya kuti Saatani Diabolosi mmubeji uumaninide buya kusampuka! Munzila eyi tulayandwa ku Mulengi wesu, Jehova Leza, alimwi tulajana bulumbu bwabuumi butamani bwakukkomana. (Intembauzyo 37:29; 144:15b) Iziyandika mukukonzya buyumuyumu bwakusyomeka ziyoolangwa mucibalo citobela.

Bupanduluzi buyungizidwe

a Eyi niinsaikolopediya ya Bbaibbele iilaa mavolyumu obile iimwaigwa aba Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

b Ilamwaigwa aba Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

Inga Mulaingula Buti?

◻ Nkaambo nzi kusyomeka ncocili cintu ciyumu?

◻ Nkaambo nzi ibbala lyakuti “kusyomeka” ncolinga lyategwa lililibedelede loko?

◻ Nzitondezyo nzi zyamu Magwalo zyabantu batalondokede ibakasyomeka?

◻ Ino nzitondezyo nzi zibotu izyamazubaano izyakusyomeka nzyotujisi?

[Cifwanikiso icili apeeji 22]

Charles Taze Russell

[Cifwanikiso icili apeeji 23]

Jesu wakali “musalali” kuli Jehova

[Cifwanikiso icili apeeji 24]

Jobu, natalondokede wakasyomeka kuli Leza

[Cifwanikiso icili apeeji 25]

Paulo wakapa citondezyo cakusyomeka kuli Jehova

    Chitonga Publications (1991-2024)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi