LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w97 9/1 p. 14
  • Mibuzyo Yabasikubala

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Mibuzyo Yabasikubala
  • Ngazi Yamulindizi 1997
  • Makani Aakozyenye
  • Kuboola kwa Jesu naa Kubako kwa Jesu—Ncili Ciluzi?
    Ngazi Yamulindizi—1996
  • A4 Izina lya Leza mu Magwalo aa Chihebrayo
    Bbaibbele lya Busanduluzi Bwanyika Mpya
Ngazi Yamulindizi 1997
w97 9/1 p. 14

Mibuzyo Yabasikubala

Sena “Tetragrammaton” (imabala one aa Cihebrayo aaiminina zina lya Leza) ilajanika mumalembe aa Cihebrayo aa Matayo aakalembululwa amusilisi mu Juda wamumwaanda wamyaka wa 14 Shem-Tob ben Isaac Ibn Shaprut?

Peepe tiijaniki. Pesi aaya malembe aa Matayo alalibelesya bbala lyakuti hash·Shem’ (kalimaninide kulembwa, naa kalikosawidwe) iziindi zili 19, kweelana ambokulembedwe apeeji 7 mu Ngazi Yamulindizi ya September 1, 1996.

Ibbala lya Cihebrayo lya hash·Shem’ lyaamba kuti: “Izina elyo,” lyalo lili ndizina lya Leza kakwiina amubuzyo. Mucikozyanyo, mumalembe aa Shem-Tob, ibbala lya hash·Shem’ kalikosawidwe lilajanika kuli Matayo 3:3, icibalo calo Matayo mmwaakazubulula Isaya 40:3. Ulaabusyome imuzeezo wakuti ciindi Matayo naakazubulula kapango kuzwa mu Magwalo aa Cihebrayo ikakajisi Tetragrammaton, wakali kulibikkilizya zina lyabuleza mu Makani Mabotu. Aboobo nokuba kuti malembe aa Cihebrayo aa Shem-Tob taaibelesyi Tetragrammaton, ikubelesya nkwaabelesya “Zina elyo” mbuli kuli Matayo 3:3, kulauzuminizya muzeezo wakubelesya zina lyakuti “Jehova” mu Magwalo aa Bunakristo aa Cigiliki.

Shem-Tob wakaalembulula malembe aa Matayo mubbuku lyakwe lyakukazyanya litegwa ʼEʹven boʹchan. Pesi mubuzyo ngwakuti ino nkuli nkwaakagwisya malembe aa Cihebrayo ngaakalembulula? Professor George Howard, walo iwakaaiya kapati makani aya uleezeezya kuti ambweni “Cihebrayo ca Matayo ncaakalembulula Shem-Tob cizwa mukati kamyaanda yamyaka yone yakusaanguna iya Bunakristo.”a Ibambi balamukazya kumakani aya.

Howard upandulula kuti: “Cihebrayo ca Matayo icilembulwidwe mubbuku eli cilibonya kapati kwiindana abbuku lini-lini lya Matayo mu Cigiliki.” Mucikozyanyo, kweelana abwaamba malembe aa Shem-Tob, Jesu wakaamba Johane kuti: “Ncobeni ndamwaambila kuti akati kabo bazyedwe kubanakazi tana kuzyalwa mupati kwiinda Johane Mubapatizi.” Pele alaasotoka majwi aa Jesu aatobela aakuti: “Nekubaboobo oyo muniini wamu-Bwami bwakujulu mupati kwiinda nguwe.” (Matayo 11:11) Munzila iikozyenye-kozyenye ayeeyi, kuli lwaandaano lunji akati kamalembe aa Magwalo aa Cihebrayo mu Cihebrayo alimwi amabala aabelesyegwa muzibalo nzizyonya mu Greek Septuagint version. Nokuba kuti tulazumina kuti nkoluli lwaandaano akati kamalembe aya, alijisi lubazu mulwiiyo lwakweezyanya-ezyanya.

Mbuli mbukwaambwa, imalembe aa Shem-Tob aabbuku lya Matayo alabikkilizya a “Zina elyo” mumasena imunga muli kaambo kabotu kakusyomena kuti walo Matayo wakabelesyede Tetragrammaton. Aboobo kuzwa mu 1950, imalembe aa Shem-Tob ali kubelesyegwa kupa bumboni bwakubelesya zina lyabuleza mu Magwalo aa Bunakristo aa Cigiliki, alimwi acibelesyegwa muli The New World Translation of the Holy Scriptures—With References.b

Bupanduluzi buyungizidwe

a Alimwi amubone New Testament Studies, Volume 43, Number 1, January 1997, mapeeji 58-71.

b Lyakamwaigwa mu 1984 aba Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

    Chitonga Publications (1991-2024)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi