Sena Muliizi Mbunga ya Jehova?
“Mbuboobu mbwaamba Jehova. Ijulu ncecuuno cabwami bwangu, anyika ncecilyatililo camaulu aangu.”—ISAYA 66:1.
1, 2. (a) Mbumboni nzi bulibonya mbomunga mwaamba kujatikizya mbunga ya Jehova? (b) Ino Jehova ukkala kuli?
SENA mulasyoma kuti Jehova ulijisi mbunga? Ikuti kakuli boobo, nkaambo nzi ncomusyoma? Mulakonzya kwiingula kuti: ‘Tulijisi Ŋanda ya Bwami. Tulijisi mbungano yeendelezyegwa kabotu akabunga kabaalu. Tulijisi mulangizi wabbazu wakabikkwa uutuswaya ciindi aciindi. Tulajanika kumiswaangano mipati amisyoonto iyeendelezyegwa kabotu. Tulijisi opesi lyamutabi lya Watch Tower Society mucisi cesu. Masimpe zyoonse ezi alimwi azimwi-zimwi zinji zisinizya kuti Jehova ulijisi mbunga iibeleka.’
2 Izintu zili boobu zipa bumboni bwambunga. Pele kuti naa zyoonse nzyotubona akuyandisya nzyaanyika buyo, nkokuti tatunaiswiililisya bwini mbunga ya Jehova. Jehova wakaambila Isaya kuti inyika ncilyatilo buyo camaulu akwe pele julu ncecuuno cakwe cabwami. (Isaya 66:1) Ino ndi “julu” nzi ndyaakali kwaamba Jehova? Sena ndileeli ndyotubonaa meso? Sena muumulenga-lenga? Naa sena nkuucibeela cimbi cabuumi? Isaya ulaamba kujatikizya ‘cikalilo ca Jehova cisalala cabulemu’ alimwi sintembauzyo upandulula julu eli kuti ‘oko nkwakkede.’ Aboobo, “ijulu” lyaambwa kuli Isaya 66:1 lyaamba busena butalibonyi bwamuuya mwalo Jehova mwajisi cuuno cisumpukide kapati.—Isaya 63:15; Intembauzyo 33:13, 14.
3. Ino mbuti mbotunga twakuzunda kudooneka?
3 Aboobo ikuti katuyanda kubona ncobeni alimwi akuyandisya mbunga ya Jehova, tweelede kulanga kujulu. Awo mpoonya mpaali penzi kuli bamwi. Mbwaanga mbunga ya Jehova yakujulu tailibonyi, ino tuzyi buti kuti nkoili ncobeni? Bamwi mane balakonzyaa kutalika kudooneka, akulibuzya kuti, ‘Ino inga twaba buti masimpe?’ Ino lusyomo inga lwakuzunda buti kudooneka? Inzila zyobile zipati nzyeezi, ikulibalila Jwi lya Leza cakusinizya alimwi akujanika lyoonse kumiswaangano ya Bunakristo akutola lubazu mulinjiyo. Mpoonya inga twaubona mumuni wakasimpe akuleka kudooneka. Kwakali babelesi ba Leza bamwi ibakali kudooneka. Atulange cikozyanyo camubelesi wa Elisha ciindi Israyeli naakalwanwa amwami wa Aramu.—Amweezyanisye Johane 20:24-29; Jakobo 1:5-8.
Iwakabona Makamu-Makamu Aakujulu
4, 5. (a) Ndipenzi nzi ndyaakajisi mubelesi wa Elisha? (b) Ino Jehova wakawiingula buti mupailo wa Elisha?
4 Imwami wa Aramu wakatuma basilumamba basinguzu masiku kuya ku Dotani kuti bakajate Elisha. Ciindi mubelesi wa Elisha naakabuka cifwumofwumo akuzwida anze, ambweni kutegwa akaumwe luwo aciluli caŋanda yabo Kumbo, cakamugambya ncaakakujana! Impi zyaba Aramu amabbiza ankalaki zyakazingulukide munzi kulindila kuti bajate musinsimi wa Leza. Imubelesi wakaambila Elisha kuti: “Maawe, simalelo wangu! Tucite buti?” Kaingula cabubombe alimwi alusyomo, Elisha wakaingula wakati: “Utayoowi pe, nkaambo abo mbetuli abo mbanji kwiinda mbabo.” Imubelesi weelede kuti wakalibuzya kuti, ‘Ino bali kuli? Tandibabweni mebo!’ Ambweni elyo ndepenzi lyesu aswebo zimwi ziindi—ikwaalilwa kubonaa meso aakuteelela naa kubona makamu-makamu aakujulu.—2 Bami 6:8-16; Ba-Efeso 1:18.
5 Elisha wakapaila kuti meso aamubelesi wakwe ajuke. Ncinzi cakacitika? “Nkabela Jehova wakavumbulula meso aamulanda, elyo wakabona kuti cilundu cakalizwiide mabbiza ankalaki zyamulilo zizyungulukide Elisha.” (2 Bami 6:17) Ee, wakabona makamu-makamu aakujulu, impi zyabangelo kazilindila kukwabilila mubelesi wa Leza. Lino wakabona ncaakalaa lusyomo Elisha.
6. Mbuti mbotunga twajana busongo mumbunga ya Jehova yakujulu?
6 Sena tulaakubaa penzi lyakubona zimwi ziindi mbuli lyakajisi mubelesi wa Elisha? Sena tulaa cilengwa cakubona buyo zintu izitunyonganya naa izinyonganya mulimo wesu wa Bunakristo mumasi aamwi? Ikuti kakuli boobo, sena tweelede kulangila cilengaano caalubazu kuti citusalazile? Peepe, nkaambo kuli ncotujisi calo ncaatakajisi mubelesi wa Elisha—ibbuku lyoonse mbolibede lijisi zilengaano, Ibbaibbele, lyalo litupa kumvwisya mbunga yakujulu. Alimwi elyo Jwi lilapa njiisyo zisololela kuti tululamike kuyeeya kwesu alimwi abuumi bwesu. Nokuba boobo, tweelede kusoleka kuyandaula bupampu alimwi akuyandisya bubambe bwa Jehova. Eelyo inga twacita obo kwiinda mukubaa ciiyo cesu tobeni akukomba alimwi akuzinzibala kuyeeya.—Ba-Roma 12:12; Ba-Filipi 4:6; 2 Timoteo 3:15-17.
Ikubala Kutegwa Tubone
7. (a) Ndipenzi nzi ndyobanga kabajisi bamwi kujatikizya kulibalila Bbaibbele beni? (b) Nkaambo nzi ncotweelede kusoleka kulibalila tobeni?
7 Ikulibalila tacili cintu ncobalangila kucita bantu banji mbuli baabo batakali kukkomanina kubala kucikolo naa bakabula coolwe cakucita boobo. Nokuba boobo, ikuti katuyanda kwiibona alimwi akwiiyandisya mbunga ya Jehova ameseesu aakuteelela, tweelede kubaa luyandisyo lwakubala. Sena cakulya inga canona kakunyina kucijika? Mbuli sikujika uli woonse mbwanga wamwaambila, ikujika cakulya cinona mulimo mupati kapati. Nokuba boobo, cilakonzya kuligwa mucisela cawoola buyo naa ciindi cisyoonto kwiinda waawo. Pele, impindu zijanika mukubala zilakonzya kugwasya mubuumi bwamuntu boonse. Ikulibalila kulakonzya kuba cintu ncotulombozya twabona mbuli mbotuyaambele. Imwaapostolo Paulo wakalulamika naakati tweelede kulibamba kabotu tobeni alimwi akunjiisyo zyesu alimwi akusungwaala kukubala. Kulayandika kusoleka lyoonse pele impindu zilakonzya kugwasya kusikila kutamani.—1 Timoteo 4:13-16.
8. Nciimo cili buti ncolikulwaizya bbuku lya Tusimpi?
8 Imwaalumi musongo umwi wakaindi wakati: “Mwanaangu, na watambula majwi aangu, akubamba kabotu malailile aangu, na wacenjeka kutwi kwako kubusongo, akubika moyo wako kukumvwisya makani, na walilila kumvwa, akoongolola kuti ube amaanu, na wabuyandaula mbuli insiliva akubulangaula mbuli zintu ziyandika zisisidwe, ncobeni uyoomvwa kuyoowa Jehova, akujana luzibo lwa-Leza.”—Tusimpi 2:1-5.
9. (a) Ino muulo wangolida weelanizigwa buti a “luzibo lwa-Leza”? (b) Nzibelesyo nzi nzyotuyandika kutegwa tube aluzibo lwini-lwini?
9 Sena mwaabona aali mukuli? Ikaambo kaindululwa nkakuti ‘na wa. . .’ Alimwi amulange kaambo aka, ‘Na wabuyandaula mbuli zintu ziyandika zisisidwe.’ Amuyeeye basimigoti ibakali kusya nsiliva angolida kwamyaanda yamyaka mu Bolivia, Mexico, South Africa, alimwi amumasi aambi. Bakali kubeleka canguzu kababelesya mapiki amafwoccolo ikusya bbwe mwalo mubakali kukonzya kujana lubulo luyandisi. Ingolida bakali kwiibona kuti njamuulo waatala cakuti kumugoti umwi mu California ku U.S.A., bakasya kanzila kainda kunsi anyika ikalampa makkilomita aali 591, ikuyaansi kakali kulampa makkilomita aatandila ku 1.5—ikuyandaula buyo ingolida. Pele sena mulakonzya kwiilya ngolida? Ikwiinywa ngolida? Sena inga yamugwasya mucimpayuma ikuti kamufwide nzala anyota? Peepe, imuulo wanjiyo ngwakulipungila buyo alimwi ngwakulisalila aumwi muntu mbwayanda, ulacinca-cinca ciya buyo mbuli muulo mbuubede kuli basikuula bamumasi aambi. Nokuba boobo, ibantu bafwa akaambo kanjiyo. Ino ono inga cainda aali kusolekesya ikutegwa tujane ngolida yakumuuya, “luzibo lwa-Leza”? Amuyeeye buyo, iluzibo lwa Mwami Mupati wakoonse-koonse, lwambunga yakwe alimwi amakanze akwe! Kumakani aya tulakonzya kubelesya mapiki alimwi amafwoccolo aakumuuya. Ayo mabbuku aabandika makani aa Bbaibbele alo aatugwasya kusya Jwi lya Jehova alimwi akuzinzibala kuyeeya ncolyaamba.—Jobu 28:12-19.
Ikusya Kutegwa Tumvwisye
10. Ncinzi ncaakabona Daniele mucilengaano?
10 Atusye munzila yakumuuya kutegwa tutalike kujana luzibo lwambunga ya Jehova yakujulu. Ikutegwa tumvwisye kapati, atulange cilengaano ca Daniele ca Sinsiku uukkede acuuno cabwami. Daniele walemba ategwa: “Lino nendakacili kweebela, ndakabona zyuuno zibikidwe, nkabela kwakakede umwi sinsiku. Zyakusama zyakwe zyakali kutuba buu mbuli nyengenge, amasusu aakumutwe wakwe akali mbuli boya bwambelele bubotu. Cuuno cakwe cakali mabangabanga aamulilo, amavili aaco akali mulilo uuyakisya. Oko nkwaakabede kwakazwa mulonga wamulilo. Basimilimo bakwe bakali cuulu cazyuulu, abaabo ibakaimvwi kubusyu bwakwe bakali zyuulu zili ikumi zyazyuulu zili ikumi. Lino basinkuta bakakala, amabuku akajalulwa.” (Daniele 7:9, 10) Ino aba bakali kubelekela Jehova ibali zyuulu zyazyuulu mbaani? Imagwalo aabelesyedwe mu New World Translation, aamba “mapiki” alimwi “amafwoccolo” atutola kumabbuku aali mbuli Intembauzyo 68:17 alimwi a Ba-Hebrayo 1:14. Ee, ibakali kumubelekela bakali bangelo bakujulu!
11. Ino cilengaano ca Daniele inga catugwasya buti kuteelela majwi aa Elisha?
11 Icibalo ca Daniele tacaambi kuti wakababona bangelo basyomeka boonse abo mbabelesya Leza. Kulalangilwa kuti kuli tuulunzuma atumbi. Pele lino tulakonzya kuziba Elisha ncaakaambila kuti: “Abo mbetuli abo mbanji kwiinda mbabo.” Nokuba kuti impi zyamwami wa Aramu zyakali kugwasilizigwaa bangelo batasyomeki, ibadaimona, zyakali kwiindwa kumweelwe wampi zya Jehova zyakujulu!—Intembauzyo 34:7; 91:11.
12. Mbuti mbomunga mwaziba zinji kujatikizya bangelo?
12 Ambweni muyanda kuziba zinji kujatikizya bangelo aba, mbuli mulimo ngobacita ikubelekela Jehova. Ikuzwa kubbala lya Cigiliki lyaamba mungelo tulakonzya kubona kuti mbatumwa nkaambo eli bbala lipandulula “mutumwa.” Nokuba boobo, milimo minji njobacita. Pele kutegwa mwiizibe, mweelede kusya. Ikuti kamujisi bbuku lya Insight on the Scriptures, mulakonzya kubala cibalo cakuti “Angels” naa mulakonzya kulanga-langa zibalo zyamusyule zya Ngazi Yamulindizi zibandika bangelo. Muyoogambwa mbwaali manji makani ngomukonzya kwiiya kujatikizya babelesi ba Leza aba alimwi muyooluziba lugwasyo ndobapa. (Ciyubunuzyo 14:6, 7) Nokuba boobo, mumbunga ya Leza yakujulu, izilenge zimwi zyakumuuya zibeleka milimo imwi iigaminina.
Ncaakabona Isaya
13, 14. Ncinzi ncaakabona mucilengaano Isaya, alimwi cakamujatikizya buti eci?
13 Lino atusye tubone mucilengaano ca Isaya. Ikuti mwabala caandaano ca 6, kapango ka 1 kusikila ku 7, makani ayoomunjila. Isaya ulaamba ‘wakabona Mwami Leza ulikede acuuno cabwami,’ alimwi “ajulu lyakwe kwakaliimvwi baangelo baserafimu.” Bakali kwaambilizya bulemu bwa Jehova, kulumbaizya busalali bwakwe. Mulakonzya kujatikizigwa kufwumbwa kuti mwabala cibalo eci. Ino Isaya wakacita buti? “Mpawo ndakaamba kuti, Maawe mebo! Ndanyonyooka! Nkaambo ndi muntu uusofweede kumilomo, alimwi ndikede akati kabantu basofweede kumilomo, lino meso aangu alibwene Mwami Jehova wamakamu.” Cakamukkomanisya kapati cilengaano eco! Sena anywebo mbomwalimvwa?
14 Ino mbuti mbwaakakonzya kulangilila bulemu buli boobu Isaya? Wapandulula ategwa serafimu wakamugwasya akwaamba kuti: “Lino milandu yako yamana, azyalo zibi zyako zyasalazigwa.” (Isaya 6:7) Isaya wakasyoma luzyalo lwa Leza alimwi wakabikkila maanu kumajwi aa Jehova. Sena ono tamuyandi kuziba azimbi kujatikizya zilenge ezi zyamuuya izilaa mulimo waatala? Ncinzi ncomweelede kucita? Amuyandaule makani aayungizidwe. Icibelesyo cimwi ncomunga mwabelesya ndibbuku lya Watch Tower Publications Index, ikulanga-langa mabbuku manji ngolyaamba aajisi makani aya aapanduludwe kabotu.
Ino Ezekiele Wakabona nzi?
15. Ncinzi citondezya kuti cilengaano ca Ezekiele cilakonzya kusyomwa?
15 Atulange musyobo umbi wazilenge zyamuuya. Ezekiele wakabaa coolwe cakubona cilengaano kacili mubuzike mu Babuloni. Amujule Bbaibbele lyanu kubbuku lya Ezekiele caandano ca 1, ikulanga tupango totatwe twakusaanguna. Ino cibalo eci citalika buti? Sena citalika kuti, ‘Mbukaaniinga, kumunzi umwi wakulaale . . . ’? Peepe, aka takali kaano kakali kwaanwa pe. Kapango kakusaanguna kaamba kuti: “Mumwaka wamakumi otatwe, mumwezi wane, mubuzuba bwasanu bwamumwezi, ndakali akati kabazike kumulonga wa-Kebara, elyo ijulu lyakajaluka, nkabela ndakabona zilengano zya-Leza.” Ncinzi ncomwabona mukapango aka? Kaamba buzuba bwini-bwini alimwi abusena. Otu twaambo twaamba mwaka wasanu wabuzike bwa Mwami Joyakini mumwaka wa 613 B.C.E.
16. Ino Ezekiele wakabona nzi?
16 Ijanza lya Jehova lyakali ali Ezekiele elyo wakatalika kubona cilengaano ciyoosya ca Jehova kakkede acuuno cakwe cabwami munkalaki mpati yakujulu yalo yakajisi mavwili mapati elyo mibalo yawo yakazwide meso koonse-koonse. Ikaambo katukkomanisya awa nkakuti kwakali banyama bone, aumwi kaimvwi kuvwili lyomwe-lyomwe. “Mbuboobu mbubakabede: bakali mbuli muntu, pele umwi aumwi kajisi masyu one, alimwi umwi aumwi kajisi mababa one. . . . Alimwi mbuboobu masyu aabo mbwaakabede: kabajisi busyu bwamuntu, aboonse bone kabajisi umwi aumwi busyu bwamulavu kululyo lwakwe, aboonse bone kabajisi umwi aumwi busyu bwamusune kulumwensi lwakwe, aboonse bone kabajisi umwi aumwi busyu bwansika.”—Ezekiele 1:5, 6, 10.
17. Ino masyu one aabakerabimu aiminina nzi?
17 Ino aba banyama bone bakali bani? Ezekiele mwini ulatwaambila kuti bakali bakerabimu. (Ezekiele 10:1-3, 14) Ino nkaambo nzi ncobakajisi masyu one? Ikutegwa baiminine ziimo zyone zya Mwami Mupati Jehova iziinda kukomena. Ibusyu bwansika bwakali kwiiminina busongo bwakubonena alamfwu. (Jobu 39:27-29) Ino busyu bwamusune bwakali kwiiminina nzi? Akaambo kansingo yakwe iilaanguzu kapati antoomwe aciwezo, imusune uzibidwe kuti ulanyamuna bbiza asikukkwela walyo mujulu. Inzya, musune wiiminina nguzu zya Jehova iziteeli. Mulavwu ubelesyegwa kwiiminina bululami. Mpoonya busyu bwamuntu cakweelela bwiiminina luyando lwa Leza nkaambo muntu ncecilenge calikke caanyika icikonzya kucitondezya kabotu ciimo eci.—Matayo 22:37, 39; 1 Johane 4:8.
18. Mbuti mwaapostolo Johane mbwaayungizya kubona kwesu kujatikizya mbunga yakujulu?
18 Nkozili azimbi zilengaano zikonzya kutugwasya kuteelelesya. Ezyo zibikkilizya zilengaano zya Johane izyaambwa kubukku lya Ciyubunuzyo. Mbubwenya mbuli Ezekiele, ubona Jehova acuuno cabwami antoomwe abakerabimu. Ino bakerabimu aba bacita nzi? Baindulula kwaambilizya kwabaserafimu kwakuli Isaya caandaano ca 6 ategwa: “Ulasalala, ulasalala, ulasalala Jehova Leza Singuzuzyoonse, iwakaliko, Uuliko, Uuyoobako.” (Ciyubunuzyo 4:6-8) Alimwi Johane wabona mwanaambelele kumbali aacuuno cabwami. Ino wiiminina ni oyo? Mwanaambelele wa Leza, Jesu Kristo.—Ciyubunuzyo 5:13, 14.
19. Ikwiinda muciiyo eci, ncinzi ncomwabona kujatikizya mbunga ya Jehova?
19 Aboobo ikwiinda muzilengaano ezi, ncinzi ncotwabona? Twabona kuti atala eeni, imbunga yakujulu ijisi Jehova Leza acuuno cakwe cabwami antoomwe a Mwanaambelele Jesu Kristo walo uuli ndi Jwi naa Logos. Mpoonya twabona makamu-makamu aabangelo kubikkilizya baserafimu alimwi abakerabimu. Bali kulubazu lwambunga mpati iikamantene iibeleka makanze aa Jehova. Amwi makanze ayo, nkukambauka makani mabotu nyika yoonse mbwiizulwa muciindi ecino cakumamanino.—Marko 13:10; Johane 1:1-3; Ciyubunuzyo 14:6, 7.
20. Mubuzyo nzi uyoolangwa-langwa mucibalo citobela?
20 Camamanino tulijisi Bakamboni ba Jehova anyika ibaswaangana mu Maandaabo aa Bwami kutegwa bayiye kucita kuyanda kwa Mwami Mupati. Masimpe, lino twaziba kuti mbanji bali andiswe kwiinda baabo bali a Saatani abasinkondonyinaa kasimpe. Imubuzyo wacaala ngwakuti, Ino mbunga yakujulu iswaangene buti amulimo wakukambauka makani mabotu aa Bwami? Icibalo citobela ciyoolanga-langa kaambo ako atumwi-tumwi.
Mibuzyo Yakwiindulula
◻ Ikutegwa twiizibe mbunga ya Jehova, ncinzi ncotweelede kubona?
◻ Ncinzi cakacitikila mubelesi wa Elisha, alimwi wakamukulwaizya buti musinsimi?
◻ Ino kulibalila tweelede kukulanga buti?
◻ Ino ba Daniele, Isaya alimwi a Ezekiele bapa bupanduluzi buli buti kujatikizya mbunga yakujulu?
[Cifwanikiso icili apeeji 5]
Impindu zijanika kwiinda mukulibalila tobeni zilaciinda cakulya cijikidwe kabotu
[Cifwanikiso icili apeeji 7]
Icilengaano camakamu-makamu aakujulu mbobwakali bwiinguzi bwa Jehova kumupailo wa Elisha