LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w99 10/1 map. 27-31
  • Mulakonzya Kuliyumya Kusikila Kumamanino

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Mulakonzya Kuliyumya Kusikila Kumamanino
  • Ngazi Yamulindizi—1999
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • Ikulya Kabotu—Kulayandika Kapati
  • Basikulangilila Ibamukulwaizya
  • Amuzuzaane Camaanu
  • Amulangisisye Bulumbu
  • Mamanino Mbwaaswenena Afwaafwi
  • Amubalike Cakuliyumya
    Ngazi Yamulindizi—2011
  • Mutalengaani pe Mukusiyana Kutola Kubuumi!
    Ngazi Yamulindizi 1998
  • ‘Amubalike Mukusiyana Mane Kumamanino’
    Ngazi Yamulindizi Yaambilizya Bwami bwa Jehova (Yakwiiya)—2020
  • ‘Amubalike . . . Kutegwa Mujane Bulumbu’
    Ngazi Yamulindizi—2011
Amubone Azimwi
Ngazi Yamulindizi—1999
w99 10/1 map. 27-31

Mulakonzya Kuliyumya Kusikila Kumamanino

“Tugame kusiana nkotwabikilwa kunembo.”—BA-HEBRAYO 12:1.

1, 2. Ino ikuliyumya caamba nzi?

IMWAAPOSTOLO Paulo wakalemba boobu ku Banakristo bana Hebrayo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna ategwa: “Muleelede kukakatila.” (Bahibulu 10:36, Ci) Katondezya mbobuyandika bube obu, awalo mwaapostolo Petro wakakulwaizya Banakristo kuti: “Kulusyomo lwanu muyungizizye . . . lukakatilo.” (2 Petro 1:5, 6) Pele ino kuliyumya naa lukakatilo caamba nzi?

2 Ibbuku lipandulula mabala kuzwa mu Cigiliki kutola mu Cingisi lisandulula bbala lya Cigiliki lya “kuliyumya” kuti lyaamba “kuzumanana muciindi cakutija . . . ikwiima nji, ikukakatila.” Alimbi bbuku lyaamba boobu kujatikizya bbala lya Cigiliki ilyaamba “kuliyumya”: “Mmuuya wakuliyumya muzintu ikutali kwiide kucileka, pele cabulangizi kapati. . . . Nciimo icipa kuti muntu akonzye kuzyata akwiima nji ibusyu bwakwe kabulangide kuzwa guwo. Nciimo cibotu cikonzya kucinca musunko uukatazya kapati kuba bulemu nkaambo kumbele aamacise cibwene mbaakani.” Aboobo kuliyumya kugwasya muntu kuti akakatile nokuba buti zisinkilizyo amapenzi, alimwi kupa kuti atatyompwi. Mbaani kapati ibayandika kubaa ciimo eci?

3, 4. (a) Mbaani bayandika kuliyumya? (b) Nkaambo nzi ncotweelede kuliyumya mane do kusikila kumamanino?

3 Munzila yacikozyanyo, Ibanakristo boonse balijatikizidwe mukusiyana mwalo muyandika kuliyumya. Mumwaka wa 65 C.E., imwaapostolo Paulo wakalembela mubelesinyina alimwi imweenzinyina uusyomeka ngocakali kweenda limwi Timoteo imajwi aaya aakkazika moyo: “Ndakalwana inkondo imbotu, ndakalumana lweendo, alimwi ndakalubamba lusyomo.” (2 Timoteo 4:7) Paulo naakaamba kuti “ndakalumana lweendo,” wakali kweezyanisya buumi bwakwe kali Munakristo mulweendo lwakusiyana ilujisi musinzo ambaakani iitondezya kuti wamanizya muzundano. Kuciindi eco, Paulo wakalaafwi kusika kumamanino aamuzundano cakuzwidilila alimwi calusyomo wakali kulangila kutambula bulumbu. Wakazumanana ulaamba: “Eno icasyaala ncakuuyobwedwa musini wabululami, ngwati kandipe kubuzuba obo Mwami, mubetesi uuluzi.” (2 Timoteo 4:8) Paulo wakalisinizizye kuti wakali kuyoobutambula bulumbu akaambo kakuti wakaliyumya mane do kusikila kumamanino. Ino mbuti kulindiswe toonse?

4 Ikutegwa akulwaizye baabo ibali mulweendo lwakusiyana, Paulo wakalemba kuti: “Tugame kusiana nkotwabikilwa kunembo.” (Ba-Hebrayo 12:1) Mbotuli Banakristo, tulanjila mukulunduka oku ikuyandika kuliyumya notulyaaba kuli Jehova Leza kwiinda muli Jesu Kristo. Imatalikilo mabotu alayandika kapati mubuumi bwabusikwiiya, pele icipati kwiinda zyoonse ncakuti tusike kumamanino. Jesu wakati: “Oyo uuliyumya kusikila kumamanino uzoofutuka.” (Matayo 24:13) Ibulumbu bubikkilidwe baabo ibaumanizya muzundano mbuumi butamani! Aboobo mbwaanga aswebo tulijisi imbaakani mumizeezo, tweelede kuliyumya mane do kusikila kumamanino. Ncinzi ciyootugwasya kuzwidilila mumbaakani eyi?

Ikulya Kabotu—Kulayandika Kapati

5, 6. (a) Nkuunzi nkotweelede kubikkila maanu kutegwa tuliyumye mulweendo lwakusiyana lusololela kubuumi? (b) Nzipego nzi zyakumuuya nzyotweelede kubelesya kapati, alimwi nkaambo nzi?

5 Munsi aamunzi wa Korinto, kucisi caba Giliki kwakali busena bwakadumide insiku ikwakali kucitilwa Zisobano zya Isthmus. Kakunyina kudooneka Paulo wakalizi kuti bakwesu baku Korinto bakaliizi mizundano yakulunduka alimwi aimbi iyakali kucitikila kooko. Ikwiinda mukubelesya luzibo ndobakajisi, wakabayeezya kusiyana ikusololela kubuumi mwalo mobakajatikizidwe naakati: “Sa tamuzi kuti abo ba[b]bejelana kuzuza, balazuza boonse, pele uujana imbeji ngumwi buyo? Amuzuze inywe kuti mukajane bulumbu.” Paulo wakakankaizya mbokuyandika kuliyumya mulweendo lwakusiyana alimwi akuzumanana mane do kusikila kumamanino. Pele ino ncinzi cakali kuyoobagwasya kucita boobo? Paulo wakayungizya kuti: “Umwi aumwi uulwa muzisobano ulalikasya muziyanza zyoonse.” Inzya, basikutola lubazu muzisobano zyansiku bakali kusolekesya kwiiya, bakali kucenjela kapati muzintu nzyobakali kulya akunywa alimwi bakeendelezya micito yabo yoonse kutegwa mane bazwidilile.—1 Ba-Korinto 9:24, 25.

6 Ino mbuti kujatikizya lweendo lwakusiyana ndobanjide Banakristo? Imwaalu umwi mumbungano ya Bakamboni ba Jehova wakaamba kuti: “Kulayandika kapati kubikkila maanu kubusani bwakumuuya ikuti kamuyanda kuliyumya mulweendo lwakusiyana lusololela kubuumi.” Amuyeeye cakulya cakumuuya ncaatupa Jehova “Leza wabukakatilo.” (Ba-Roma 15:5) Ibusani bwesu bwakumuuya bunji buzwa mu Jwi lyakwe, Ibbaibbele. Sena tatweelede kutobela mulongo mubotu wakubala Bbaibbele? Alimwi kwiinda ‘mumuzike musyomesi uucenjede,’ Jehova watupa mamagazini aayelede aa Ngazi Yamulindizi alimwi a Awake! kubikkilizyaa mabbuku aambi aabandika makani aamu Bbaibbele. (Matayo 24:45) Ikusungwaala kwaaiya mabbuku aya oonse kuyootuyumya munzila yakumuuya. Inzya, tweelede kukkazika moyo—‘ikucijatisya loko ciindi cesu coonse’—kutegwa tucite ciiyo cesu tobeni.—Ba-Efeso 5:16.

7. (a) Nkaambo nzi ncotuteelede kukkutila mukwiide kuziba buyo njiisyo zya Bunakristo zyantalisyo? (b) Ino mbuti mbotunga ‘twaya kumbele kumakani aabupati’?

7 Ikutegwa tuzumanane katuli basikwiiya Banakristo, tweelede kuyungizya ‘aamakani aakusaanguna’ alimwi ‘akuya kumbele kumakani aabupati.’ (Ba-Hebrayo 6:1) Aboobo tweelede kuyandisisya “busasa abulamfu, abulamfu bwamunyika abulamfu bwakujulu” bwakasimpe alimwi akujana busani ‘kuzilyo ziyumu izyabantu bakakomena.’ (Ba-Efeso 3:18; Ba-Hebrayo 5:12-14) Mucikozyanyo, amulange zibalo zyone zyamakani aasinizidwe aabuumi bwa Jesu anyika—Makani Mabotu aakakananwaa Matayo, Marko, Luka alimwi a Johane. Ikuziiya kabotu zibalo ezi zya Makani Mabotu, tulakonzya kuziba milimo Jesu njaakacita alimwi iciimo cakwe kubikkilizyaa mizeezo yakamukulwaizya kuti acite milimo yakwe eyi. Mpoonya tulakonzya ‘kubaa miyeeyo ya-Kristo.’—1 Ba-Korinto 2:16.

8. Ino miswaangano ya Bunakristo itugwasya buti kuliyumya mulweendo lwakusiyana lusololela kubuumi?

8 Paulo wakalailila basyominyina kuti: “Katuyeeyana, k[a]tubusyanya-busyanya mukuyandana akucita milimo mibotu. Tutanoonga katuleka kulibunga-bunga, mbuli bamwi mbubaleka, anu kamucenjezyanya twaambo, kamucita obuya lyoonse mbomukubwene kuti buzuba bwa-Kristo buli afwaafwi.” (Ba-Hebrayo 10:24, 25) Imiswaangano ya Bunakristo mmasena mabotu kaka nkotukulwaizilwa! Alimwi cilakatalusya kaka ikuba antoomwe abakwesu abacizi basiluyando ibatubikkila maanu alimwi ibalisungwide kutugwasya kutegwa tuliyumye mane do kusikila kumamanino! Kunyina notunga twaubya-ubya cipego eci caluyando kuzwa kuli Jehova. Kwiinda muciiyo cesu tobeni ncotucita cabusungu alimwi akujanika kumiswaangano lyoonse, ‘atube bantu bazonokede kumakani aabusongo.’—1 Ba-Korinto 14:20.

Basikulangilila Ibamukulwaizya

9, 10. (a) Muunzila nzi basikulangilila mobanga baba basikukulwaizya kuliyumya mulweendo lwakusiyana? (b) Ino ‘makamu makamu aabakamboni batuzingulukide’ aambwa ku Ba-Hebrayo 12:1 mbaani?

9 Pele nalibambilide buti sikulunduka, kuli zintu zimwi izikonzya kucitika mbwayaabuzumanana mulweendo zyalo izikonzya kumuleba. Paulo wakabuzya kuti: “Mwakali kuzuzaana kabotu. Ino nguni wakamucelezya kuya buswiililisya lusinizyo?” (Ba-Galatiya 5:7) Kulangilwa kuti, Ibanakristo bana Galatiya bamwi bakali kweendaa bantu bamineme, elyo bakasinkilizigwa mulweendo lwabo lwakusiyana lusololela kubuumi. Pele ikugwasilizya akukulwaizya ikuzwa kuli bamwi kulakonzya kupa kuti cituubaubile kuliyumya mulweendo lwakusiyana. Eci ceelene buyo akukulwaizya nkobacita basikulangilizya kujatikizya baabo batola lubazu. Imakamu-makamu aasungweede ayungizya lukkomano lwalo ilukulwaizya basikuzundana kuzwa kumatalikilo kusikila kumamanino. Ikuweelela kwabasikulangilila kwalo kanjikanji ikusangene anyimbo akukambilila, zilakonzya kubasungwaazya kapati basikutola lubazu mbobayaabusikila kumamanino. Ncobeni, basikulangilila babikkilide maanu balakonzya kubakulwaizya kapati aabo ibali mulweendo lwakusiyana.

10 Mulweendo lwakusiyana ilusololela kubuumi mwalo mobanjide Ibanakristo, mbaani basikulangilila? Naakamana kubandauka bakamboni ba Jehova basyomeka bakuciindi kabutana Bunakristo mbuli mbobalembedwe kucaandano ca 11 ca Ba-Hebrayo, Paulo wakalemba kuti: “Eno buyo swebo mbotuzingulukidwe makamu makamu aya aabakamboni, . . . tugame kusiana nkotwabikilwa kunembo.” (Ba-Hebrayo 12:1) Ee, wakali kwaamba makamu-makamu aabakamboni banji-banji.

11, 12. (a) Ino bakamboni ibasyomeka bakuciindi kabutana Bunakristo inga batukulwaizya buti kuzuzaana cakuliyumya? (b) Ino inga twagwasigwa buti kabotu ‘amakamu makamu aabakamboni’?

11 Sena bakamboni basyomeka bakuciindi kabutana Bunakristo balakonzya kuba basikulangilila basunu? Peepe. Boonse baloona mulufwu kabalindila bubuke. Pele balo bakali basikulunduka ibakazwidilila nobakacili kupona alimwi zikozyanyo zyabo zicilembedwe mu Bbaibbele. Mbotwiiya Magwalo, aaba bantu bakasyomeka balakonzya kuba mumizeezo yesu alimwi inga batukulwaizya kuti tulukanke kusikila kumamanino.—Ba-Roma 15:4.a

12 Mucikozyanyo, izyoolwe zyamunyika nozitusunka, sena kulanga-langa makani mbuli aajatikizya Musa mbwaakakaka buvwubi bwaku Egepita takukonzyi kutukulwaizya kuzumanana mulweendo lwesu? Ikuti musunko ngotujisi waboneka kuti waindila, ikuyeeya musunko muyumu wakacitikila Abrahamu naakaambilwa kuti atuule mwaanaakwe Izaka kulakonzya kutukulwaizya kutacileka mukuzundana kwamulusyomo. Ikukulwaizigwa nkotukulwaizigwaa ‘makamu makamu’ aabakamboni aaba munzila eyi, kuyeeme kunzila njobabonena ameso eesu aakuteelela.

13. Muunzila nzi Bakamboni ba Jehova basunu mobatukulwaizya mulweendo lwakusiyana lusololela kubuumi?

13 Alimwi tulizingulukidwe a Bakamboni ba Jehova banji kapati sunu. Taziliboteli kaka zikozyanyo zyalusyomo izyatondezyegwaa Banakristo bananike alimwi abaalumi abanakazi ‘ibankamu mpati’! (Ciyubunuzyo 7:9) Tulakonzya kubala zibalo zyaamba maumi aabo ciindi aciindi mumagazini eyi alimwi amumabbuku aambi aa Watch Tower.b Mbotutelaika aalusyomo lwabo, tulakulwaizigwa kuliyumya kusikila kumamanino. Alimwi cilakkomanisya kaka ikubaa lugwasyo luzwa kubalongwe besu alimwi abasazima ibali akati kabaabo ibali mukubelekela Jehova cakusyomeka! Inzya, mbanji ibakonzya kutukulwaizya mulweendo lwakusiyana lusololela kubuumi.

Amuzuzaane Camaanu

14, 15. (a) Nkaambo nzi ncociyandika kuzuzaana camaanu? (b) Nkaambo nzi ncotweelede kutaciindizya notulibikkila mbaakani?

14 Sikuzuza weelede kuzuzaana camaanu nazuza musinzo wamuzundano mulamfwu. Imagazini iitegwa New York Runner yaamba kuti: “Ikuzuzaana cakufwambaana kapati inga kwapa kuti mwaalilwe. Icilangilwa kucitika nkupengana kapati mumakkilomita aamamanino manji naa kwiile koongelwa akucileka.” Sikuzuzaana musinzo mulamfwu umwi ulayeeya ategwa: “Imwaambi umwi wakabandika makani aakali kujatikizya kulibambila kusiyana nkweekajanika, cakusalazya wakati: ‘Mutanoosoli kweelana abaabo babalika cakufwambaana. Amuzuzaane mpomukonzya nobeni. Ibuyo-buyo muyoowongelwa elyo muyoocileka.’ Ikutobela malailile aaya kwakandigwasya kumanizya muzundano.”

15 Mulweendo lwakusiyana lusololela kubuumi, babelesi ba Leza beelede kusolekesya. (Luka 13:24) Pele sikwiiya Jakobo wakalemba kuti: “Busongo buzwa kujulu . . . bulibombede.” (Jakobo 3:17) Nokuba kuti cikozyanyo cibotu abamwi cilakonzya kutukulwaizya kuyaambele, ikubomba moyo kuyootugwasya kuti tulibikkile mbaakani zikonzyeka izyeendelana azintu nzyotukonzya kucita kweelana abukkale bwesu. Imagwalo atuyeezya kuti: “Muntu umwi aumwi alingule milimo yakwe mwini, aboobo ulajana cintu cakulikankaizizya mwini, citali camweenzinyina. Nkaambo umwi aumwi uleelede kunyampula mukuli wakwe mwini.”—Ba-Galatiya 6:4, 5.

16. Ino kulibombya kutugwasya buti mukusala mbotunga twazuzaana?

16 Kuli Mika 6:8 twaambilwa kaambo kamanya matekakuti: “Taakwe cintu cimbi Jehova ncayanda kulinduwe, pele . . . kweenda cakulibombya a-Leza wako.” Kulibombya kubikkilizya kuzyiba mbazu nzyotulezya. Sena kuciswa-ciswa naa kucembaala kwapa kuti tulezye muzintu nzyotukonzya kucita mumulimo wa Leza? Tutatyompwi pe. Jehova ulakuzumina kusoleka kwesu akulyaaba nkotucita ‘kweelana anzyotujisi, ikutali nzyotutajisi pe.’—2 Ba-Korinto 8:12; amweezyanisye Luka 21:1-4.

Amulangisisye Bulumbu

17, 18. Ncinzi ncaakali kulanga Jesu icakamugwasya kuliyumya aacisamu cakupenzezya?

17 Naakali kwaambila Banakristo baku Korinto kujatikizya mbokuyandika kuliyumya mulweendo lwakusiyana lusololela kubuumi, Paulo wakaamba lubazu lumbi lwa Zisobano zyaba Isthmus ndobakali kweelede kubikkila maanu. Kujatikizya basikuzundana muzisobano ezyo, Paulo wakalemba kuti: “Pele balo bala[zuzaana] kuti batambule musini uununsauka, anukuti swebo musini ngututi tambule tuununsauki pe. Nkaambo kaako mebo ndazuza boobo, nsizuzi cakulengaana pe. Ndadinka mbubonya, nsiumi muuwo buyo pe.” (1 Ba-Korinto 9:25, 26) Ibulumbu bwawooyo uuzwidilila muzisobano ezyo zyansiku wakali musini, naa ngowani yamalala (genus pinus) naa matu mayumu aamasamu aambi—inzya wakali “musini uununsauka” ncobeni. Pele ino ncinzi ncobalangila Banakristo ibaliyumya mane do kusikila kumamanino?

18 Kaamba Jesu Kristo uuli Ncecikozyanyo cesu, imwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “Nkaambo kalukondo ndwaakabikilwa kunembo, wakazyandamana [acisamu cakupenzyezya, NW.], wakaubaula buusu, eno sunu ulikede kululyo lwacuuno ca-Leza.” (Ba-Hebrayo 12:2) Jesu wakaliyumya mane do kusikila kumamanino aabuumi bwakwe bwabuntunsi kwiinda mukubikkila maanu kubulumbu bwakwe mbwakali kuyootambula amana kupenga acisamu cakupenzezya, ibwakali kubikkilizya lukondo ndwajisi mukutola lubazu mukusalazigwa kwazina lya Jehova, ikunununa bantunsi kulufwu alimwi akweendelezya kali Mwami a Mupaizi Mupati kuti aboozye bantunsi bamvwa kubuumi butamani anyika yaparadaiso.—Matayo 6:9, 10; 20:28; Ba-Hebrayo 7:23-26.

19. Ncinzi ncotweelede kuyeeya mbotuzumanana katuli basikwiiya Banakristo?

19 Amulange lukkomano luli kumbele lyesu mbotuliyumya katuli basikwiiya Banakristo. Jehova watupa mulimo uukkazika moyo wakukambauka makani mabotu aa Bwami bwa Leza alimwi akwaabila bamwi luzibo lupa buumi lwamu Bbaibbele. (Matayo 28:19, 20) Cilakkomanisya kaka ikujana muntu uujisi luyandisisyo muli Leza wakasimpe akumugwasya kunjila mulweendo lwakusiyana ilusololela kubuumi! Alimwi kunyina makani ambobavwiila bantu mbotukambaukila, ncoolwe cipati ikutola lubazu mumulimo uuswaangene akusalazigwa kwazina lya Jehova. Notuliyumya mumulimo wamumuunda nokuba kuti tulakazyigwa akutabikkilwa maanu abantu ibali mucilawo motukambaukila, tulijisi lukkomano lwakuti tukkomanisya moyo wa Jehova. (Tusimpi 27:11) Eelyo ibulumbu bupati mbwatusyomezya mbuumi butamani. Talulivwulili kaka lukkomano iluyoobako! Izilongezyo ezi tweelede kuzibikka mumizeezo akuzumanana mulweendo lwakusiyana.

Mamanino Mbwaaswenena Afwaafwi

20. Mbuti lweendo lwakusiyana lusololela kubuumi mbolukonzya kwiindila kukatazya mamanino mbwaaswenena afwaafwi?

20 Mulweendo lwakusiyana lusololela kubuumi, tweelede kulwana amulwani wesu mupati, Saatani Diabolosi. Mbotuyaabusika kumamanino, uli mukusolekesya kapati kutuleba naa kutucitya kuti tuyozye-yozye mulweendo lwesu. (Ciyubunuzyo 12:12, 17) Alimwi tacili citete kuzumanana katuli basikwaambilizya ba Bwami basyomeka alimwi balyaabide nokuli nkondo, mazala, malwazi amapenzi amwi oonse aatondezya kuti tuli “kumamanino aaciindi.” (Daniele 12:4; Matayo 24:3-14; Luka 21:11; 2 Timoteo 3:1-5) Atwaambe kuti, zimwi ziindi imamanino alakonzya kulibonya mbuli kuti acili kule kwiinda mbuli mbotwakali kwaayeeyela, ikapati kuti kwiindide makumi-makumi aamyaka kuzwa ciindi notwakanjila mulweendo lwakusiyana. Nokuba boobo, Ijwi lya Leza litusyomezya kuti mamanino ncobeni ayoosika. Jehova waamba kuti taakamuki pe. Mamanino ali afwaafwi.—Habakuku 2:3; 2 Petro 3:9, 10.

21. (a) Ncinzi ciyootuyumya mbotuzumanana mulweendo lwakusiyana lusololela kubuumi? (b) Ncinzi ceelede kuba makanze eesu imamanino mbwaaswena afwaafwi?

21 Ikutegwa tuzwidilile mulweendo lwakusiyana ilusololela kubuumi, tweelede kujana nguzu kuzwa kuzintu Jehova nzyaapa caluyando kutegwa tujane busani bwakumuuya. Alimwi tuyandika kukulwaizya koonse nkotujana notuyanzana lyoonse abasyomima, abalo ibali mukulunduka. Nokuba kuti kupenzyegwa kapati alimwi aziindi zyalufwu azyamapenzi inga zyapa kuti lweendo lwesu lwiindile kukatazya, tulakonzya kuliyumya mane do kusikila kumamanino nkaambo Jehova ulatupa “inguzu zigambya.” (2 Ba-Korinto 4:7) Cilakkazika moyo kaka kuzyiba kuti Jehova uliyandide kuti tumanizye lweendo lwesu cakuzunda! Katukanzide kapati, “[a]tugame kusiana nkotwabikilwa kunembo,” katusyomede cakumaninina kuti “kuciindi ceelede tulatebula, twatafunuka.”—Ba-Hebrayo 12:1; Ba-Galatiya 6:9.

Bupanduluzi buyungizidwe

a Kuti kamuyanda mubandi wamakani aali ku Ba-Hebrayo 11:1–12:3, amubone Ngazi Yamulindizi ya Chichewa naa Cingisi yamu January 15, 1987, mapeeji 10-20.

b Izikozyanyo zyaonoono zyamakani aakulwaizya ali boobo zilakonzya kujanwa mu Ngazi Yamulindizi ya Chichewa naa Cingisi yamu June 1, 1998, mapeeji 28-31; September 1, 1998, mapeeji 24-8; February 1, 1999, mapeeji 25-9.

Sena Mulayeeya?

◻ Nkaambo nzi ncotweelede kuliyumya mane do kusikila kumamanino?

◻ Nzipego nzi nzyapa Jehova nzyotuteelede kulekelezya?

◻ Nkaambo nzi ncokuyandika ikuzuzaana camaanu?

◻ Ndukkomano nzi luli kumbele lyesu mbotuzumanana mulweendo lwakusiyana?

[Cifwanikiso icili apeeji 28]

Amukulwaizigwe amiswaangano ya Bunakristo

    Chitonga Publications (1991-2024)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi