Atulupakamanine “Olo Lufutuko Ndotulangila”!
“Olo lufutuko ndotulangila lube ingoani yesu.”—1 BA-TESALONIKA 5:8.
1. Ino “olo lufutuko ndotulangila” lutuyumya buti?
IBULANGIZI bwakufwutulwa bulakonzya kugwasya muntu kuzumanana kuliyumya mumakatazyo aataambiki. Imuntu wacitikilwa ntenda yamubwaato wajatililaa cisamu cili mukwiibauka ulakonzya kuliyumya kwaciindi cilamfwu ikuti kazyi kuti lugwasyo lulaafwaafwi. Ncimwi buyo, kwazyuulu zyamyaka, ikusyoma “lufutuko [lwa] Jehova” kwayumya banakazi abaalumi ibasyoma muciindi camapenzi, alimwi bulangizi obu kunyina nobwabatyompya pe. (Kulonga 14:13; Intembauzyo 3:8; Ba-Roma 5:5; 9:33) Imwaapostolo Paulo wakeezyanisya “lufutuko ndotulangila” ku “ngoani,” icilikwabilizyo cakumuuya ca Munakristo. (1 Ba-Tesalonika 5:8, Ba-Efeso 6:17) Inzya, ikusyoma kuti Leza uyootufwutula kukwabilila mizeezo yesu, kutugwasya kuti katupakamene neliba leelyo notuli mumapenzi, mukukazigwa alimwi amumasunko.
2. Muunzila nzi “olo lufutuko ndotulangila” moluli musemu wabukombi bwini-bwini?
2 Ibbuku litegwa, The International Standard Bible Encyclopedia lyaamba kuti, “bulangizi bujatikizya buumi bwakumbele tiibwakadumide pe kubantu batasyomi Leza,” aabo ibakali kukkala aa Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna. (Ba-Efeso 2:12; 1 Ba-Tesalonika 4:13) Pele “olo lufutuko ndotulangila” musemu wabukombi bwini-bwini. Munzila nzi? Cakusaanguna, lufwutuko lwababelesi ba Jehova luliswaangene kapati azina lyakwe mwini. Sintembauzyo Asafu wakapaila kuti: “Utugwasye, O Leza walufutuko lwesu, nkaambo kabulemu bwazina lyako. Utuvune.” (Intembauzyo 79:9; Ezekieli 20:9) Ikusyoma zilongezyo nzyatusyomezya Jehova kulayandika ikutegwa tube aacilongwe cibotu anguwe. Paulo wakacaamba boobu: “Kuti kakwiina lusyomo tacikonzeki kukonda Leza, nkaambo woonse muntu uuswena kulinguwe uleelede kuzumina kuti Leza mpali akuti nguupa cilumbo kulibaabo bamuyandaula.” (Ba-Hebrayo 11:6) Kunze lyaboobo, Paulo wakapandulula kuti lufwutuko lwabantu beempwa nkakaambo kapati nkaakaboolela anyika Jesu. Wakati: “Ijwi linilini litambulika loko ndeeli lyakuti, Kristo Jesu wakaboola ansi ano kuzoofutula bacitazibi.” (1 Timoteo 1:15) Mpoonya imwaapostolo Petro wakaamba kuti lufwutuko ‘ncintu nceluleta lusyomo lwesu.’ (1 Petro 1:9) Mmasimpe, kulayandika kulangila lufwutuko. Pele ino lufwutuko ninzi? Alimwi ncinzi ciyandika kutegwa tulujane?
Ino Lufwutuko Ninzi?
3. Ndufwutuko luli buti ibabelesi ba Jehova bansiku ndobakacitilwa?
3 Mu Magwalo aa Cihebrayo, “lufwutuko” kanjikanji caamba kuvwunwa kukudyaamininwa naa kulufwu lubyaabi lwatali kulangilwa. Mucikozyanyo, naakaita Jehova kuti ‘Ngusikumuvuna,’ Davida wakati: “Jehova ngumwaala wangu . . . Mbulobokelo bwangu. Ngumufutuli wangu uundifutula kulupyopyongano. Njooimbila Jehova uutembaulika, elyo njoofutulwa kulibasinkondoma.” (2 Samuele 22:2-4) Davida wakalizi kuti Jehova ulateelela babelesi bakwe basyomeka nobamwiita kuti abagwasye.—Intembauzyo 31:22, 23; 145:19.
4. Ino mbulangizi nzi bwabuumi bwakumbele mbobakajisi babelesi ba Jehova Bunakristo kabutanasika?
4 Abalo babelesi ba Jehova kabutanasika Bunakristo bakalijisi bulangizi bwabuumi bwakumbele. (Jobu 14:13-15; Isaya 25:8; Daniele 12:13) Atwaambe kuti, izisyomezyo zinji zyalufwutuko zili mu Magwalo aa Cihebrayo zyakali kusinsima lufwutuko lupati lwakumbele—lufwutuko kubuumi butamani. (Isaya 49:6, 8; Incito 13:47; 2 Ba-Korinto 6:2) Kuciindi ca Jesu, iba Juda banji bakali kulangila buumi butamani, pele bakakaka kumuzumina Jesu kuti ngowakali musemu kukuzuzikizigwa kwabulangizi bwabo. Jesu wakaambila beendelezi bazikombelo bakuciindi cakwe kuti: “Mulalangisya Magwalo nkaambo mweezeezya kuti mulijisi buumi ubutamani mulingao, ngangao aandilungulula.”—Johane 5:39.
5. Ino lufwutuko lwaamba nzi munzila iimaninide?
5 Kwiinda muli Jesu, Leza wakayubununa mbazu zyoonse zyaambwaa bbala lyakuti lufwutuko. Lyaamba kulubulwa kuzwa kubuzike bwacibi, kubuzike bwacikombelo cakubeja, kulubuka kuzwa kunyika yeendelezegwaa Saatani, kulubuka kukuyoowa bantu alimwi akukuyoowa lufwu. (Johane 17:16; Ba-Roma 8:2; Ba-Kolose 1:13; Ciyubunuzyo 18:2, 4) Pele icipati ncakuti kubabelesi ba Leza basyomeka, kufwutulwaa Leza tacaambi buyo kuvwunwa kukudyaamininwa akumapenzi pele alimwi caamba kubaa coolwe cakubaa buumi butamani. (Johane 6:40; 17:3) Jesu wakayiisya kuti kuli baabo iba “katanga kaniini,” lufwutuko lwaamba kuti bakali kuyoobusilwa kubuumi bwakujulu kuyooyendelezyaa Kristo mu Bwami. (Luka 12:32) Kuli bamwi boonse, lufwutuko lwaamba kuboozyegwa kubuumi bulondokede alimwi akubaa cilongwe a Leza eezyo ba Adamu a Eva nzyobakajisi mumuunda wa Edeni nobatakaninga kubisya. (Incito 3:21; Ba-Efeso 1:10) Ibuumi butamani mubukkale bwamu paradaiso buli boobo ngaakali makanze aa Leza aakumatalikilo kubantu. (Matalikilo 1:28; Marko 10:30) Pele ino kuboozyegwa kwabantu muciimo cili boobo inga kwakonzyeka buti?
Icinunuzyo Mpaayeeme Lufwutuko
6, 7. Ino Jesu ujisi mulimo nzi mulufwutuko lwesu?
6 Lufwutuko lutamani lulakonzyeka kwiinda buyo mucituuzyo ca Kristo cacinunuzyo. Nkaambo nzi? Ibbaibbele lyaamba kuti Adamu naakabisya, walo abaluzubo lwakwe kumbele kubikkilizya andiswe tuli ‘bazike’ kucibi—aboobo eci ncecakapa kuti kuyandike cinunuzyo ikutegwa bantu kabajisi bulangizi busyomeka. (Ba-Roma 5:14, 15; 7:14) Icisyomezyo cakuti Leza wakali kuyoopa cinunuzyo eci kubantu boonse cakaimininwaa zituuzyo zyabanyama mu Mulawo wa Musa. (Ba-Hebrayo 10:1-10; 1 Johane 2:2) Icituuzyo ca Jesu ncecakazuzikizya zitondezyo ezyo zyabusinsimi. Jesu katanazyalwa, imungelo wa Jehova wakaambilizya kuti: “Nguwe uuzoofutula bantu bakwe kuzwa kuzibi zyabo.”—Matayo 1:21; Ba-Hebrayo 2:10.
7 Jesu wakazyalwa munzila yamaleele kuli nakalindu Mariya, alimwi mbwaanga wakali Mwanaa Leza, kunyina naakakona lufwu kuzwa kuli Adamu. Ikaambo aka alimwi abuumi bwakwe bwakusyomeka cakumaninina zyakapa kuti buumi bwakwe bube aampindu iiyandika kutegwa bantu baulwe alimwi kuzwa kucibi alufwu. (Johane 8:36; 1 Ba-Korinto 15:22) Mukwiimpana abantu bambi boonse, Jesu tanaakasinganizigwa pe kuti afwe akaambo kacibi. Wakaboola anyika kajisi mulimo wakuti abeleke “akwaaba buumi bwakwe, bube cinunuzyo cabanji.” (Matayo 20:28) Naakamana kucita boobo, Jesu lino uubusidwe alimwi akubikkwa acuuno cabwami ulijisi nguzu zyakupa lufwutuko kuli baabo boonse ibacita nzyayanda Leza.—Ciyubunuzyo 12:10.
Ncinzi Ncotweelede Kucita Kutegwa Tukafwutulwe?
8, 9. (a) Ino Jesu wakawiingula buti mubuzyo walufwutuko ngwaakabuzyigwaa mweendelezi umwi mwana-mwana muvwubi? (b) Ino Jesu wakacibelesya buti coolwe eci kuyiisya basikwiiya bakwe?
8 Cimwi ciindi, mweendelezi umwi muna Israyeli mwana-mwana muvwubi wakabuzya Jesu kuti: “Ino nkacite buti kuti nkajane buumi butamani?” (Marko 10:17) Imubuzyo wakwe ulangilwa kuti wakayeeme amizeezo yaba Juda bakuciindi cakwe—yakuti Leza uyanda kuti muntu acite milimo imwi mibotu elyo ikuti naa wiicita kabotu milimo eyo, ulakonzya kuyoofwutulwaa Leza. Pele ikulyaaba kuli boobo kulakonzya kakukulwaizigwaa mizeezo mibyaabi. Imilimo iili boobo yakakakilwa kupa bulangizi busyomeka bwalufwutuko mbwaanga kunyina muntunsi uutalondokede iwakali kunga wazitobela cabulondo zyeelelo zya Leza.
9 Naakaingula mubuzyo wamwaalumi oyo, Jesu wakaile kumuyeezya kuti wakeelede kutobela milawo ya Leza. Ooyo mweendelezi mwana-mwana wakaambila Jesu kuti wakali kwiibamba milawo eyo kuzwa kubwana. Ibwiinguzi bwakwe bwakakulwaizya Jesu kuti amuyande. Jesu wakamwaambila kuti: “Alo mpocili comwe ncotajisi. Nceeci. Koya ukauzye zyoonse nzyojisi, ukape bacete, noti jane lubono kujulu, alimwi uboole, ucilile ndime.” Pele mulombwana oyo wakatyompwa, wakainka abuusu “nkaambo wakali alubono lunji.” Mpoonya Jesu wakakankaizya kuli basikwiiya bakwe kuti ikuyandisya lubono lwanyika ino kusinkila nzila yakujana lufwutuko. Wakayungizya kuti kunyina muntu uukonzya kujana lufwutuko munguzu zyakwe mwini. Pele Jesu wakazumanana akubasyomezya kuti: “Kubantu tacikonzeki pe, pele kwa-Leza cilakonzeka, nkaambo zintu zyoonse zilakonzeka kwa-Leza.” (Marko 10:18-27; Luka 18:18-23) Ino lufwutuko lukonzeka buti?
10. Nzyeelelo nzi ziyandika nzyotweelede kuzuzikizya kutegwa tukafwutulwe?
10 Lufwutuko ncipego kuzwa kuli Leza, pele tacipegwi kakunyina akucibelekela. (Ba-Roma 6:23) Kuli zyeelelo zimwi ziyandika muntu umwi aumwi nzyayelede kuzuzikizya kutegwa ayelele cipego eco. Jesu wakati: “Obuya Leza mbwaakayandisya nyika, wakapa Mwanaakwe simuzyalwa alike, kuti umwi umwi uumusyoma atafwidilili, pele abe abuumi ubutamani.” Awalo mwaapostolo Johane wakayungizya kuti: “Oyo uusyoma Mwana nguuli abuumi ubutamani, pele oyo uutamvwi Mwana takooyoobona buumi.” (Johane 3:16, 36) Ee, Leza uyanda kuti muntu amuntu uulangila kuyootambula lufwutuko lutamani asyome alimwi akuti amvwe. Umwi aumwi weelede kulisalila kucizumina cinunuzyo alimwi akutobela mikondo ya Jesu.
11. Ino muntu uutalondokede inga wazuminwa buti a Jehova?
11 Mbwaanga tatulondokede, cilatukatazya kusyomeka lyoonse alimwi tacikonzeki pe kuba bantu basyomeka cakumaninina lyoonse. Nkakaambo Jehova nkaakapeda cinunuzyo kutegwa kacivwumba zibi zyesu. Nokuba boobo, tweelede kuzumanana kusolekesya kupona munzila nzyayanda Leza. Mbubwenya Jesu mbwaakaambila mweendelezi oyo mwana-mwana muvwubi, tweelede kubamba milawo ya Leza. Ikucita boobo kupa kuti tuzuminwe a Leza alimwi kutupa lukkomano lunji nkaambo “milazyo yakwe, . . . tiili miyumu”; ‘ilakatalusya.’ (1 Johane 5:3; Tusimpi 3:1, 8) Nokuba boobo, tacili citete pe kuzumananaa lufwutuko olo ndotulangila.
“Mulwanine Lusyomo”
12. Ino lufwutuko olo lulangilwa lubayumya buti Banakristo kukazya masunko?
12 Sikwiiya Juda wakali kuyanda kulembela Banakristo bakusaanguna makani “aalufutuko [ndobafutusigwa b]oonse.” Pele ibukkale bubyaabi ibwakadumide bwakamukulwaizya kuti abalaye ibanyina kuti ‘balwanine lusyomo.’ Inzya, ikutegwa tukafwutulwe tatuyandiki buyo kubaa lusyomo, ikukakatila kulusyomo lwa Bunakristo lwini-lwini alimwi akutobela izintu eelyo nozyeenda buyo kabotu. Ikulyaaba kwesu kuli Jehova kweelede kuti kakuli kuyumu kapati ikukonzya kutugwasya kukazya masunko alimwi akuyungwa kubyaabi. Nokuba boobo, ibwaamu amicito imwi mibyaabi, ikuubya-ubya bweendelezi, imipampo-mipampo alimwi akudooneka zyakali kusofwaazya bukkale bwabasimbungano mumwaanda wamyaka wakusaanguna. Ikutegwa abagwasye kulwana micito eyo mibyabi, Juda wakakulwaizya Banakristonyina kwaabikka mumizeezo lyoonse makanze aabo aakuti: “Nomuyandwa, amuliyake mulusyomo lwanu lusalala cakwiinda, akukomba mu-Muuya Uusalala, akuliyobola muluyando lwa-Leza cakulangila lweetelelo lwa-Mwami wesu Jesu Kristo lutola kubuumi butamani.” (Juda 3, 4, 8, 19-21) Ibulangizi bwakujana lufwutuko bwakali kunoobayumya mukulwana kwabo kwakuti bazumanane abukkale busalala.
13. Ino inga twatondezya buti kuti tiitwalucita kuba lwabuyo luzyalo lwa Leza?
13 Jehova Leza uyanda kuti aabo mbayoofwutula kabajisi bukkale bubotu bulombozyeka. (1 Ba-Korinto 6:9, 10) Pele ikukakatila kuzyeelelo zya Leza zyakulilemeka takwaambi kuti katubeteka bamwi. Tatuli ndiswe notubikkila bantuma bukkale bwabo bwakumbele. Leza nguuyoocita eco, mbubwenya Paulo mbwaakaambila ba Giliki ku Atene kuti: “Wabika buzuba mbwati kabeteke nyika mubululami, kumwaalumi oyo ngwasungwide”—Jesu Kristo. (Incito 17:31; Johane 5:22) Ikuti katupona kwiinda mukusyoma cinunuzyo ca Jesu, tatweelede kubuyoowa obo buzuba bwalubeta buboola. (Ba-Hebrayo 10:38, 39) Icintu ciyandika kapati ncakuti “luzyalo lwa-Leza ndu[t]utambwide [ikuyanzanisigwa kwesu kulinguwe kwiinda mucinunuzyo] lutabi lwabuyo” kwiinda mukulilekelezya kusunkwa kubaa miyeeyo mibyaabi akujatikizigwa mubukkale bubyaabi. (2 Ba-Korinto 6:1) Kunze lyaboobo, kwiinda mukugwasya bamwi kujana lufwutuko, tutondezya kuti luzyalo lwa Leza tiitwalucita kuba lwabuyo. Ino inga twabagwasya buti?
Ikwaabila Bamwi Makani Aalufwutuko Ndotulangila
14, 15. Ino mbaani Jesu mbaakapa mulimo wakumwaya makani mabotu aalufwutuko?
14 Kazubulula majwi aamusinsimi Joeli, Paulo wakalemba kuti: “Umwi aumwi uulilila izina lya-Mwami ulafutuka.” Mpoonya wakayungizya kuti: “Pele bamulilile buti ngubatana kusyoma? Alimwi bamusyome buti ngubatana kumvwa? Alimwi, bamvwe buti nikutakwe sikukambauka?” Itupango tusyoonto kumbele mu Bbaibbele lya Cizuminano Cipya, Paulo wakatondezya kuti lusyomo talwiile kuliboolela pe; pele, “lulaba mumuntu namvwa Mulumbe,” nkokuti “Mulumbe [uuletwa] mukukambauka zya Kilisito.”—Ba-Roma 10:13, 14, 17; Joeli 2:32.
15 Ino nguni uuyooleta ‘jwi lya Kristo’ kubantu? Imulimo oyo Jesu wakaupa basikwiiya bakwe ibayiisidwe kale “jwi” elyo. (Matayo 24:14; 28:19, 20; Johane 17:20) Notutola lubazu mumulimo wakukambauka Bwami akugwasya bamwi kuba basikwiiya, tuli mukucita ceeco ncaakalemba mwaapostolo Paulo, ono kazubulula makani aakaamba Isaya wakati: “Abota loko maulu aabaabo bakambauka Ivangele lyamakani mabotu.” Nokuba kuti ibanji tabaatambuli makani mabotu ngotubatolela, imaulu esu acili ‘mabotu’ kuli Jehova.—Ba-Roma 10:15; Isaya 52:7.
16, 17. Ino mulimo wesu wakukambauka uzuzikizya milimo nzi yobile?
16 Ikubeleka mulimo oyu kuzuzikizya milimo yobile iiyandika kapati. Kusaanguna, makani mabotu ayelede kukambaukwa ikutegwa izina lya Leza lizibisigwe koonse-koonse akuti aabo ibayanda lufwutuko bazyibe nkobelede kugama kutegwa bagwasigwe. Paulo wakaluteelela kapati lubazu olu lwamulimo. Wakati: “Nkaambo mbombuboobo Mwami [Jehova] mbwaakatulailila kuti, ndakubika kuti ube mumuni kulibamasi, kuti utole lufutuko mane kusikila kumamanino aanyika.” Aboobo, mbotuli basikwiiya ba Kristo, umwi aumwi wandiswe weelede kutola lubazu mukutolela bantu mulumbe walufwutuko.—Incito 13:47; Isaya 49:6.
17 Wabili, ikukambaukwa kwamakani mabotu kubikka ntalisyo yalubeta lwa Leza lwabululami. Kujatikizya lubeta olo, Jesu wakati: “Lino Mwana a-Muntu nazooboola mubulemu bwakwe antoomwe abaangelo bakwe, uzookala acuuno cabulemu bwakwe, nkabela misyobo yoonse izoobunganisigwa kubusyu bwakwe. Mpawo uzoobaandaanya mbuli mweembeli mbwaandaanya imbelele ampongo.” Nokuba kuti kubeteka akwaandaanya kuyoocitwaa “Mwana a-Muntu nazooboola mubulemu bwakwe,” imulimo wakukambauka uli mukupa bantu coolwe cakuzyiba ibanyina ba Kristo bakumuuya alimwi akubagwasilizya mumulimo oyo kutegwa balijanine lufwutuko lutamani.—Matayo 25:31-46.
Amuzumanane “Kukulindila”
18. Mbuti mbotunga twalupakamanina “olo lufutuko ndotulangila”?
18 Ibusungu bwesu mukutola lubazu mumulimo wakukambauka ninzila imwi iitugwasya kupakamanina bulangizi bwesu. Paulo wakalemba kuti: “Swebo tuyandisya kuti umwi aumwi wanu ajatisye kusungwaala nkukonya, kukulindila kumaninide mane do kumamanino.” (Ba-Hebrayo 6:11) Umwi aumwi wandiswe atucite “lufutuko ndotulangila lube ingoani yesu,” lyoonse katuyeeya kuti “Leza tatukanzili bukali pe, ulakanza kuti tuvube lufutuko luzwa ku-Mwami wesu Jesu Kristo.” (1 Ba-Tesalonika 5:8, 9) Alimwi atulubikke mumizeezo lulayo lwa Petro lwakuti: “Amulyaangaange muzibuno zyakuyeeya kwanu, mukabe bapakamani, amukalulangilisye olo luzyalo ndomuyooletelwa.” (1 Petro 1:13) Boonse ibacita boobo bayoolibonena ‘lufutuko olo ndobalangila’ kaluzuzikizigwa cakumaninina!
19. Ncinzi ncotutiikabandike mucibalo citobela?
19 Ino tweelede kucibona buti ciindi cicisyeede kujatikizya bweende bwazintu obu? Mbuti mbotunga twacibelesya ciindi eco kulijanina lufwutuko tobeni alimwi alwabamwi? Tulailanga-langa mibuzyo eyi mucibalo citobela.
Sena Inga Mwapandulula?
• Nkaambo nzi ncotweelede kulupakamanina “olo lufutuko ndotulangila”?
• Ino lufwutuko lujatikizya nzi?
• Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tukapegwe cipego calufwutuko?
• Ncinzi mulimo wesu wakukambauka ncouzuzikizya kweelana amakanze aa Leza?
[Zifwanikiso izili apeeji 24]
Lufwutuko lujatikizya zintu zinji kunze lyakuvwunwa buyo kulunyonyooko