LAIBBULALI YAA INTANETI ya Watchower
Watchtower
LAIBBULALI YAA INTANETI
Chitonga
  • BBAIBBELE
  • ZYAKAMWAIGWA
  • MISWAANGANO
  • w11 3/15 map. 28-32
  • Amupakamane Mbuli Jeremiya

Kunyina vidiyo aawa mpomwasala.

Vidiyo yakaka kulila.

  • Amupakamane Mbuli Jeremiya
  • Ngazi Yamulindizi—2011
  • Tutwe Twamakani
  • Makani Aakozyenye
  • Mulumbe Uuyandika Cakufwaambana
  • Kubayanda Bantu
  • Busicamba Buzwa Kuli Leza
  • Kukkomano Kapati
  • ‘Amubikkile Maano’ Kumulimo Wanu
  • Amube Basicamba Mbuli Jeremiya
    Ngazi Yamulindizi—2004
  • Bbuku Lyamu Bbaibbele Lyanamba 24—Jeremiya
    “Magwalo aya Oonse” Alasyomeka Alimwi Alagwasya, Volyumu 15
  • Twaambo Tupati-Pati Kuzwa Mubbuku lya Jeremiya
    Ngazi Yamulindizi—2007
  • Jehova Watuma Jeremiya Kuyookambauka
    Ziiyo Nzyomukonzya Kwiiya Kuzwa mu Bbaibbele
Amubone Azimwi
Ngazi Yamulindizi—2011
w11 3/15 map. 28-32

Amupakamane Mbuli Jeremiya

“Mebo [nde Jehova] ndalangilila majwi aangu kuti nkaazuzikizye.”—JER. 1:12.

1, 2. Nkaambo nzi ‘kulangilila’ kwa Jehova ncokwakozyanisigwa acisamu ca almondi?

KUMALUNDU aaku Lebano alimwi aaku Israyeli, akati kazisamu zisaanguna kusyuuka ncisamu ca almondi. Maluba aacisamu eeci alasubila-subila naa alatuba, alaakulibonya kumamanino aa January akumatalikilo aa February. Izyina lya cisamu eeci mu Cihebrayo lyaamba kuti “uusinsimuna.”

2 Ciindi Jehova nakasala Jeremiya kuba musinsimi wakwe, wakabelesya cisamu ca almondi kupa cikozyanyo cakali kuyandika kapati. Kumatalikilo kwamulimo wakwe, musinsimi ooyu wakatondezyegwa muciloto kusonsa kwakatabi kacisamu eeci. Ino eeci cakali kwaamba nzi? Jehova wakapandulula kuti: “Mebo ndalangilila majwi aangu kuti nkaazuzikizye.” (Jer. 1:11, 12) Mbubonya mbuli cisamu ca almondi mbocifwaambaana ‘kusyuuka,’ awalo Jehova wakali “kufuma” kutuma basinsimi bakwe kuyoocenjezya bantu bakwe kujatikizya mapenzi aajanika akaambo kakutyola mulawo. (Jer. 7:25) Kunyina naakali kulyookezya—wakali ‘kulangilila’—kusikila ijwi lyabusinsimi bwakwe nolyakazuzikizyigwa. Mu 607 B.C.E, aciindi cakabikkidwe Jehova wakababeteka bazangi bamucisi ca Juda.

3. Ncinzi ncotukonzya kusinizya kujatikizya Jehova?

3 Mbubwenya buyo amazuba aano, Jehova ulalangilila alimwi ulibikkilide maanu kuzuzikizya makanze aakwe. Jehova takalubi kuzuzikizya jwi lyakwe. Ino kupakamana kwa Jehova kumujatikizya buti? Sena mulasyoma kuti uuno mwaka wa 2011, Jehova ‘ulalangilila’ kuyanda kuzuzikizya zisyomezyo zyakwe? Kuti katudooneka kujatikizya zisyomezyo zya Jehova, eecino nceciindi cakuti tusinsimuke akuzumanana kuyaambele kumuuya. (Lom. 13:11) Mbuli musinsimi wa Jehova, Jeremiya wakalipakamene. Kulanga-langa cakapa kuti Jeremiya apakamane kumulimo ngwaakapedwe a Leza, kuyootugwasya kubona mbotukonzya kuliyumya mumulimo ngwaakatupa Jehova.

Mulumbe Uuyandika Cakufwaambana

4. Mbuyumu-yumu nzi Jeremiya mbwaakajana naakali kumwaya mulumbe, alimwi ncinzi cakapa kuti uyandike cakufwaambana?

4 Kulibonya kuti Jeremiya wakajisi myaka iili 25 ciindi Jehova naakamupa mulimo wabulindizi. (Jer. 1:1, 2) Pele Jeremiya walimvwa kuti wakacili mwana, uuteeleli kwaambila balupati-pati bamucisi, bantu bakali bapati kulinguwe alimwi bakajisi zyuuno zyabweendelezi. (Jer. 1:6) Wakajisi mulumbe uutakkomanisyi alimwi alubeta luyoosya, kwaambisya kubapaizi, basinsimi babeji, abeendelezi alimwi akulibaabo bakali kutobela “makanze aabo beni” alimwi “indeyo zyabo tabazileki abuniini.” (Jer. 6:13; 8:5, 6) Tempele lya Mwami Solomoni, ilyakabelesyegwa kwamyaanda yone mubukombi bwakasimpe, lyakali kuyoonyonyoonwa. Minzi ya Jerusalemu a Juda yakali kuyoba matongo, alimwi bantu bakali kuyootolwa mubuzike. Mubwini, mulumbe ngwaakapedwe Jeremiya wakwaambila bantu wakali kuyandika cakufwaambana.

5, 6. (a) Ino Jehova ubabelesya buti baciinga ca Jeremiya mazuba aano? (b) Ino ntwaambo nzi tutiibandikwe mucibalo eeci?

5 Mazuba aano, Jehova watupa kabunga ka Banakristo bananike balo babeleka mbuli balindizi kucenjezya bantu kujatikizya lubeta lwanyika iino. Kwamyaka minji, baciinga ca Jeremiya bazumanana kwaambila bantu kuti babikkile maano kujatikizya mazuba ngotupona. (Jer. 6:17) Bbaibbele likankaizya kuti Jehova, Sikubamba Ciindi Mupati, tamuki pe. Buzuba bwakwe buyoosika aciindi ceelede, aciindi bantu ncobatayeeyeli.—Zef. 3:8; Mk. 13:33; 2 Pe. 3:9, 10.

6 Tweelede kuzyiba kuti Jehova ulipakamene akuti uyooleta nyika mpya aciindi ceelede. Kwazyiba makani aaya kweelede kubayumya baciinga ca Jeremiya abankamu mpati kuti bazumanana kubikkila maano kumakani aayandika kapati. Ino eeci cimujatikizya buti? Jesu wakatondezya kuti boonse beelede kuba kulubazu lwa Bwami bwa Leza. Atulange-lange bube botatwe bwakagwasya Jeremiya kupakamana kumulimo wakwe, alimwi eeci cilatugwasya kuti aswebo tucite mbubwenya oobo.

Kubayanda Bantu

7. Amupandulule luyando mbolwakamukulwaizya Jeremiya kukambauka nokuba kuti wakali mubukkale bukatazya.

7 Ino ncinzi cakamukulwaizya Jeremiya kukambauka nokuba kuti wakali mubukkale bukatazya? Wakali kubayanda bantu. Jeremiya wakalizyi kuti beembezi bakubeja mbobakali kuleta bunji bwamapenzi ngobakajisi bantu. (Jer. 23:1, 2) Kuzyiba boobu kwakamugwasya kubeleka mulimo wakwe caluyando aluzyalo. Wakali kuyanda kuti bantu bamucisi cakwe bamvwe jwi lya Leza akupona. Wakali kubabikkila maano cakuti wakalila akaambo kalunyonyooko lwakali kuyoobasikila kumbele. (Amubale Jeremiya 8:21; 9:1.) Bbuku lya Malilo lilatondezya luyando ndwaakajisi Jeremiya ambwaakali kubikkila maano kuzyina lya Jehova alimwi akubantu. (Malo. 4:6, 9) Mazuba aano nomubona bantu ‘bapenzyegwa alimwi bamwaikide mbuli mbelele zinyina mweembezi,’ sena tamubi aluyandisisyo lwakubatolela mulumbe wa Bwami bwa Leza uumbulizya?—Mt. 9:36.

8. Ino ncinzi citondezya kuti mapenzi tanaakamunyemya Jeremiya?

8 Bantu mbaakali kuyanda kugwasya Jeremiya bakamupenzya, pele nokuba boobo, kunyina naakapilusya cibi kucibi naa kunyema. Jeremiya wakali kukkazyika moyo alimwi wakali kutondezya luzyalo nokuba ku Mwami Zedekiya silweeno! Zedekiya naakali kuyanda kuti Jeremiya ajaigwe, Jeremiya wakamukombelezya mwami ooyu kuti aswiilile ijwi lya Jehova. (Jer. 38:4, 5, 19, 20) Sena luyando ndotujisi kubantu luli mbuli lwa Jeremiya?

Busicamba Buzwa Kuli Leza

9. Ino tuzyiba buti kuti busicamba bwa Jeremiya bwakazwa kuli Leza?

9 Jehova naakamutuma Jeremiya ciindi cakusaanguna, wakakaka. Eeci citondezya kuti busicamba akutazungaana kwakwe tiizyakali kukonzyeka munguzu zyakwe mwini. Kuliyumya kwa Jeremiya ciindi naakali musinsimi, kwakali kuzwa kuli Leza. Mubwini, Jehova wakali amusinsimi ooyu mbuli ‘singuzu uuyoosya’ mukuti wakamugwasya Jeremiya kuti aliyumye kutegwa abeleke mulimo ngwaakapedwe. (Jer. 20:11) Impuwo ya Jeremiya yabusicamba akutayoowa yakapa kuti ciindi Jesu naakali anyika bamwi baambe Jesu kuti ngu Jeremiya wabusyigwa.—Mt. 16:13, 14.

10. Ino bananike baceede ‘bapegwa buti bwami bwabamasi abwazisi’?

10 Mbwali “Mwami wamasi oonse,” Jehova wakatuma Jeremiya kutola mulumbe walubeta kuli bamasi akuzisi. (Jer. 10:6, 7) Pele ino munzila nzi bananike ‘mbobapegwa bwami bwabamasi abwazisi’? (Jer. 1:10) Mbuli musinsimi wakaindi, baciinga ca Jeremiya balipedwe mulimo kuzwa ku Mwami wabubumbo boonse. Babelesi ba Leza bananike balizumizidwe kumwaya mulumbe munyika yoonse kuli bamasi akuzisi. Akaambo kakupegwa nguzu kuzwa kuli Leza Mupatikampatila alimwi akubelesya mwaambo uutakatazyi kumvwa kuzwa Mujwi lyakwe, baciinga ca Jeremiya balaambilizya kuti bami azisi ziliko mazuba aano ziyoononkolwa akumwayigwa akunyonyoonwa aciindi Leza ncasalide alimwi munzila njayanda. (Jer. 18:7-10; Ciy. 11:18) Baciinga ca Jeremiya balikanzide kuzumanana kubeleka mulimo ngobapedwe a Leza wakwaambilizya lubeta lwa Jehova nyika yoonse mboizulwa.

11. Ino ncinzi ciyootugwasya kukambauka cakutaleka nomuba muziindi zikatazya?

11 Tacigambyi pe kulimvwa kutyompwa zimwi ziindi notukazyigwa, notuswaanganya bantu batazyikkomanini nzyotubaambila, naa notuli mumapenzi. (2 Ko. 1:8) Pele mbuli Jeremiya, katuzumanana kuyaambele. Mutatyompwi pe. Atuzumanane kupaila kuli Leza, kumusyoma, ‘kuba basicamba’ akulangila kulinguwe kuti atugwasye. (1 Te. 2:2) Mbotuli bakombi bakasimpe, tweelede kuzumanana kubeleka canguzu milimo njatupede Leza. Tweelede kukambauka cakutaleka kujatikizya kunyonyoonwa kwa Bunakristo bwa Nyika bwalo bwiimininwa a Jerusalemu watakali kusyomeka. Baciinga ca Jeremiya tabaambilizyi buyo ‘mwaka uutambulika wa-Jehova’ pele balaambilizya “abuzuba bwakuliya inkoto bwa-Leza wesu.”—Is. 61:1, 2; 2 Ko. 6:2.

Kukkomano Kapati

12. Ino nkaambo nzi ncotwaambila kuti Jeremiya wakazumanana kukkomana, alimwi ino ncinzi cakamugwasya kucita boobo?

12 Jeremiya wakali kukkomana amulimo wakwe. Wakaambila Jehova kuti: “Majwi aako naakajanwa, ndakaalya, nkabela majwi aako akandibeda lukondo abusekelezi bwamoyo, nkaambo ndaambwa muzina lyako, O Jehova.” (Jer. 15:16) Jeremiya wakacibona kuti cakali coolwe cipati kwiiminina Leza wakasimpe akukambauka jwi lyakwe. Tulakonzya kuba masimpe kuti Jeremiya wakatyompwa naakabona bantu mbobakali kumupenzya. Pele naakabona mbouyandika mulimo ambougwasya mulumbe wakwe mubotu, wakatalika kukkomana alimwi.—Jer. 20:8, 9.

13. Ino kulya zyakulya zyakumuuya ziyumu inga kwatugwasya buti kuti tuzumanane kukkomana?

13 Kutegwa tuzumanane kukkomana mumulimo wakukambauka mazuba aano, tweelede kulya “zilyo ziyumu” nkokuti kasimpe ka Mujwi lya Leza. (Heb. 5:14) Kuba aciiyo ca Bbaibbele cisitikide kulakonzya kutugwasya kuba alusyomo. (Kol. 2:6, 7) Cipa kuti tuzyibe micito yesu mboimujatikizya Jehova. Ikuti kacitukatazya kujana ciindi cakubala akwiiya Bbaibbele, tweelede kuulanga-langa alimwi mulongo wesu. Kwiiya Bbaibbele akuzinzibala kuyeeya abuzuba nokuba buyo kwamaminiti masyoonto, kuyootugwasya kuzumanana kumvwana a Jehova alimwi ciya kumupa kuti ‘tuzuzye lukondo alusekelelo lwa moyo’ mbubwenya mbocakabede kuli Jeremiya.

14, 15. (a) Ino mbubotu nzi mbwaakajana Jeremiya akaambo kakusyomeka mumulimo wakwe? (b) Ino ncinzi babelesi ba Leza ncobazyi kujatikizya mulimo wakukambauka?

14 Jeremiya wakaambilizya ncenjezyo amulumbe walubeta lwa Jehova cakutaleka, nkaambo wakali kuyanda kucita mulimo ‘wakuyaka akusimpika.’ (Jer. 1:10) Mulimo wakwe wakuyaka akusimpika wakazyala micelo. Bama Juda abamwi batakali bana Israyeli bakafwutuka ciindi Jerusalemu naakanyonyoonwa mu 607 B.C.E. Abamwi bakafwutuka mbaana Rekabu, Ebedi-meleki a Baruki. (Jer. 35:19; 39:15-18; 43:5-7) Aaba balongwe ba Jeremiya basyomeka alimwi bamuyoowa Leza, bakapa citondezyo cibotu kuli baabo balangila kupona anyika balo bali mbabalongwe baciinga ca Jeremiya. Baciinga ca Jeremiya balikkomene kapati kubeleka mulimo wakuyumya lusyomo lwa “nkamu mpati.” (Ciy. 7:9) Mbubwenya buyo, abalo bankamu mpati balakkomana kapati kugwasyilizya babombe myoyo kuzyiba kasimpe.

15 Bantu ba Leza balizyi kuti mulimo wakukambauka makani mubotu tuuli buyo mulimo wabuleya kuli baabo baswiilila pele alimwi ncibeela cabukombi bwabo kuli Leza. Kunyina makani naa bantu balaswiilila naa pe, kubelekela Jehova kwiinda mukukambauka, citupa kukkomana kapati.—Int. 71:23; amubale Baloma 1:9.

‘Amubikkile Maano’ Kumulimo Wanu

16, 17. Ino bbuku lya Ciyubunuzyo 17:10 alimwi alya Habakuku 2:3 atutondezya buti kuti mamanino alaafwaafwi?

16 Mamanino aabweende bwazyintu alalibonya kabotu-kabotu notubala businsimi buli ku Ciyubunuzyo 17:10. Mwami waciloba wa Bulelo Bweendelezya Nyika Yoonse bwa Anglo-America, bulalela. Kujatikizya bulelo oobu tubala kuti: “Lino asika oyo, [bweendelezi bwanyika bwaciloba] uleelede kukala kaindi kaniini.” Lino “kaindi kaniini” aaka keelede kuti kalaafwafwi kumana. Musinsimi Habakuku ulatwaambila kujatikizya mamanino aabweende bwazyintu oobu bubyaabi: “Cilengano cilijisi ciindi caco cibikidwe . . . Kocilindila, nkaambo ncobeni cilaza, tacikooyoocedelelwa pe.”—Hab. 2:3.

17 Amulibuzye kuti: ‘Sena buumi bwangu bulatondezya kuti tupona kumazuba akumamanino? Sena buumi bwangu bulatondezya kuti ndilaalangila mamanino kuti alaafwaafwi kusika? Sena nzyondisala kucita alimwi anzyondibikka ambele mubuumi bwangu zitondezya kuti tandaalangili mamanino kuti aya kusika ino-ino naa tandisyomi buya kuti ayoosika?’

18, 19. Ino nkaambo nzi ncotutayandiki kutolwaala lino?

18 Mulimo waciinga camulindizi tuunamana pe. (Amubale Jeremiya 1:17-19.) Elo kaka cilakkomanisya kuzyiba kuti bananike basyeede baliimvwi cakutazungaana mbuli “munsende wabutale” alimwi a “munzi uuli alubaya.” Baambwa kuti bali ‘lyaangide kasimpe mucibuno mbuli lutambo’ mukuti bazumizya Jwi lya Leza kubayumya kusikila bakaumanizye mulimo ngobapedwe. (Ef. 6:14) Kabajisi makanze aali boobu, abalo bankamu mpati balabagwasyilizya baciinga ca Jeremiya mukubeleka mulimo wakukambauka.

19 Lino tacili ciindi cakutolwaala mumulimo wa Bwami pe, pele nciindi cakubona mbwaayandika kapati majwi aali kuli Jeremiya 12:5. (Amubale.) Toonse tulaba amapenzi ngotweelede kuliyumya. Mapenzi aaya alakonzya kukozyanisyigwa a “basimyeendo” balo mbotweelede kusiyana ambabo. Nokuba boobo, mbwaayabuswena afwaafwi “mapenzi mapati,” kulangilwa kuti mapenzi anakuyaabuvwula. (Mt. 24:21) Kulwana mapenzi aakatazya alangilwa cili mbuli ‘kutandana abasimbizi.’ Kuyandika kuliyumya kapati kutegwa muntu acikonzye kulunduka ambizi. Aboobo cilayandika kuliyumya kumapenzi ngotujana cino ciindi, nkaambo ciyootugwasya kuliyumya kuli yaayo aboola kumbele.

20. Ino ncinzi ncomukanzide kucita?

20 Tulakonzya kumwiiya Jeremiya alimwi akuzwidilila mukuzuzikizya mulimo wesu wakukambauka. Luyando, busicamba, alukkomano nzyezyakagwasya Jeremiya kubeleka mulimo wakwe cakusyomeka kwamyaka iili 67. Kusyuuka kwacisamu ca almondi kutuyeezya kuti Jehova ‘takalubi’ kuzuzikizya ijwi lyakwe. Aboobo tulijisi twaambo tubotu ncotweelede kumwiiya. Jeremiya wakali ‘pakamene,’ andiswe inga twacita mbubwenya oobo.

Sena Muciyeeyede?

• Ino kuyanda mulimo wakwe kwakamugwasya buti Jeremiya ‘kupakamana’?

• Nkaambo nzi ncotuyandika busicamba buzwa kuli Leza?

• Ino ncinzi cakamugwasya Jeremiya kuti azumanane kukkomana?

• Ino nkaambo nzi ncomweelede ‘kupakamana’?

[Zifwanikiso izili apeeji 31]

Sena muyoozumanana kukambauka nokuba kuti mulakazyigwa?

    Chitonga Publications (1991-2024)
    Log Out
    Log In
    • Chitonga
    • Amutumine Bamwi
    • Makani Ngomuyanda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nzyomweelede Kuzumina
    • Mulawo Uujatikizya Kubamba Maseseke
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Amutumine Bamwi