Amube Alusyomo lwa Bunakristo Eelyo Musazinyoko Naagusyigwa Mumbungano
1. Ino mbukkale buli buti bukonzya kusunka lusyomo lwa Munakristo?
1 Lukamantano akati kabanamukwasyi lulakonzya kaluli luyumu kapati. Aboobo eeci cibikka Munakristo mumusunko eelyo mweenzinyina wamulukwatano, mwana, muzyali naa musazinyina naagusyigwa antela kulizandula kuzwa mumbungano. (Mt. 10:37) Ino mbuti Banakristo basyomeka mbobeelede kumweendelezya munamukwasyi ooyu? Sena kuli lwiindano luliko munzila njayelede kweendelezyegwa ikuti kamukkala limwi muŋanda yanu? Cakusaanguna, atulange-lange Bbaibbele ncolyaamba kujatikizya makani aaya, nkokuti njiisyo zibeleka kulibaabo bagusyidwe mumbungano alimwi abaabo bakalizandula.
2. Kweelana ambolyaamba Bbaibbele, mbuti Banakristo mbobeelede kubeendelezya aabo batandidwe mumbungano?
2 Mbobeelede Kweendelezyegwa Aabo Bakagusyigwa Mumbungano: Ijwi lya Leza lilailila Banakristo kutayanzana naa kutaba balongwe amuntu wakatandwa mumbungano nolyaamba kuti: “[I]kuti kuli muntu naba umwi uuambwa kuti sibunyina bwa-Kristo, pele uli sibwaamu na sikulikumbuzya na sikukomba mituni na simatusi na mukolwi na silunyanzyo, mutavwelani ayooyo pe nikuba kulya awe. . . . Amumutande oyo mubi kuzwa kulindinywe.” (1 Kor. 5:11, 13) Alimwi majwi aa Jesu aalembedwe kuli Matayo 18:17 alakonzya kubeleka mukaambo aaka aakuti: “[Muntu wakatandwa] abe kulinduwe mbuli muhedeni nanka simutelo.” Baswiilizi ba Jesu bakalizyi kabotu kuti ba Juda bakuciindi eeciya tiibakali kuyanzana a Bamasi alimwi basimutelo bakali kubatantamuka akubasampaula. Aboobo Jesu wakali kuyiisya basikumutobela bakwe kuti tiibakeelede kuyanzana abantu batandidwe.—Amubone Ngazi Yamulindizi yamu Chichewa yamu March 15, 1982, mapeeji 16-19.
3, 4. Ino nkuyanzana kuli buti amuntu uugusyidwe alimwi awakalizandula kutazumizyigwi?
3 Eeci caamba kuti Banakristo basyomeka tabeelede kubandika zintu zyakumuuya amuntu uuli woonse wakatandwa mumbungano. Pele kuli zintu azimwi zijatikizyidwe. Ijwi lya Leza lyaamba kuti tatweelede “pe nikuba kulya awe.” (1 Kor. 5:11) Aboobo, tatweelede kuyanzana amuntu uutandidwe. Eeci cilakonzya kwaamba kutamusangana naya kukweendeenda, kukusobana, kutaunka aanguwe kukuula zintu naa kuŋanda yakweebelela zipekupeku antela kulya aanguwe muŋanda naa kubusena nkobaulisya zyakulya zyijikidwe kale.
4 Ino mbuti kumakani akwaambaula amuntu wakagusyigwa? Nokuba kuti Bbaibbele talyaambi kujatikizya makani oonse, ilugwalo lwa 2 Johane 10 lulatugwasya kubona Jehova mbwaalanga makani: “Kuti umwi wasika kulindinywe akutaleta olu lwiiyo, mutamutambuli muŋanda yanu, mutamujuzyi.” Kujatikizya makani aaya, mboobu mboyakaamba Ngazi Yamulindizi yamu Chichewa yamu March 15, 1982, apeeji 24: “Ikumujuzya buyo muntu kuti ‘Kwaamba’ ilakonzya kuba nzila yakusaanguna iikonzya kusololela kumubandi alimwi cimwi ciindi nokuba kutalisya cilongwe buya. Sena inga twayanda kubweza nzila eeyo yakusaanguna kumuntu uugusyidwe?”
5. Ino nzintu nzi muntu nzyasweekelwa eelyo naagusyigwa mumbungano?
5 Masimpe, cili buyo mbubwenya mbokwaambidwe apeeji 31 mu Ngazi Yamulindizi njiyona eeyi kuti: “Ibwini mbwakuti naa Munakristo wacita cibi alimwi wagusyigwa mumbungano, ulasweekelwa zintu zinji: cilongwe cibotu a Leza; . . . kuyanzana kutaliboteli abakwesu alimwi abacizi kubikkilizya akuyanzana kubotu nkwaakajisi abasazinyina Banakristo.”
6. Sena Munakristo weelede kuleka kuyanzana kuli koonse amusazinyina uugusyidwe ngobakkala limwi aŋanda? Amupandulule.
6 Basazinyina Mbocikkala Limwi: Sena eeci caamba kuti Banakristo bakkala muŋanda yomwe amusazinyina uugusyidwe tabeelede kubandika anguwe, kulya anguwe alimwi akuyanzana anguwe nobacita milimo yabuzuba abuzuba? Ngazi Yamulindizi yamu Chichewa yamu April 15, 1991, kuli bupanduluzi buyungizyidwe apeeji 22 ibwaamba kuti: “Ikuti naa mumukwasyi wa Munakristo kakuli musazinyina uugusyidwe, muntu ooyu uyoozumanana kuba acibeela muzintu alimwi amilimo yabuzuba abuzuba iicitwa aŋanda.” Aboobo, banamukwasyi balakonzya kusala kunoolya anguwe naa kunootola lubazu anguwe mumilimo imwi yaaŋanda. Pele, kunyina nobanga bayanda kupa muzeezo kulibaabo balangilila wakuti zintu zyoonse zili buyo mbubonya mbozyakabede muntu ooyu katana kugusyigwa.
7. Ino mbuti kuyanzana munzila yakumuuya mbokucinca muŋanda ciindi umwi wacibeela camukwasyi naagusyigwa mumbungano?
7 Nokuba boobo, Ngazi Yamulindizi yamu March 15, 1982, apeeji 27, yakaamba boobu kujatikizya muntu uugusyidwe naa wakalizandula: “Kuyanzana kwakumuuya kwakaliko kulamaninina. Eeci cilabikkilizya akubasazinyina alimwi abaabo mbakkala limwi aŋanda. . . . Eeci caamba kucinca munzila yakumuuya kwakaliko lyoonse muŋanda. Mucikozyanyo, ikuti mulumi wagusyigwa mumbungano, mukaintu wakwe alimwi abana tabakonzyi kulimvwa kabotu ikuti keendelezya ciiyo ca Bbaibbele camukwasyi naa kusololela mukubala Bbaibbele alimwi akupa mupailo. Ikuti kayanda kupaila, mbuli aciindi cakulya, ulaangulukide kucita obu muŋanda yakwe. Pele mukaintu abana balakonzya kulipailila cakaumuumu kuli Leza. (Tus. 28:9; Int. 119:145, 146) Ino kuti muntu uugusyidwe kayanda kujanika eelyo banamukwasyi nobabala Bbaibbele antoomwe naa nobaba aciiyo ca Bbaibbele muŋanda? Bamwi balakonzya kumuzumizya kujanika kuti aswiilile kufwumbwa buyo kuti katasoli kubayiisya naa kupa mizeezo yakwe yabukombi.”
8. Ino mmukuli nzi ngobajisi bazyali Banakristo kumwana wagusyigwa mumbungano uuli aŋanda?
8 Ikuti naa mwana waaŋanda wagusyigwa mumbungano, bazyali Banakristo bacijisi mukuli wakumukomezya. Ngazi Yamulindizi yamu Chichewa yamu November 15, 1988, apeeji 20 yaamba kuti: “Mbubonya buyo mbobayoozumanana kumupa cakulya, zyakusama alimwi aakoona, beelede kumuyiisya alimwi akumulaya kweelana ambolyaamba Jwi lya Leza. (Tusimpi 6:20-22; 29:17) Aboobo bazyali balaaluyando balakonzya kutalisya ciiyo ca Bbaibbele caaŋanda anguwe nokuba kuti uligusyidwe. Ambweni ibazyali balakonzya kumugwasya kapati alulayo lwakumululamika kwiinda muciiyo cakwe alikke. Naa balakonzya kusala kuti azumanane kutola lubazu mububambe bwaciiyo camukwasyi.”—Amubone alimwi mu Ngazi Yamulindizi yamu October 1, 2001, mapeeji 27-28.
9. Ino mpaali mpobeelede kugolela Banakristo mukuyanzana kwabo amusazinyina uugusyidwe mumbungano ngobatakkali limwi aŋanda?
9 Basazima Mbotutakkali Limwi Aŋanda: Ngazi Yamulindizi yamu Chichewa yamu April 15, 1988, apeeji 28 yaamba kuti: “Kuli kwiindana kuliko ikuti naa muntu uugusyidwe mumbungano naa wakalizandula kali musazima ngotutakkali limwi aŋanda. Inga cakonzyeka nokuba kutaswaangana anguwe naaceya. Nokuba kuti kuli twaambo tumwi tujatikizya mukwasyi tukonzya kupa kuti muswaangane, mulakonzya kujana nzila yakuti mutaunki,” kweelana amalailile aa Leza aakuti ‘mutavwelani amuntu naba omwe’ uubisya cakuteempwa. (1 Kor. 5:11) Banakristo basyomeka tabeelede kuyanzana amusazinyina uuli boobu ikuti kakunyina cipati ncibayanda kumwaambila, nokuba kubandika makani aamakwebo antoomwe kweelede kuba kwamuziindi.—Amubone alimwi a Ngazi Yamulindizi yamu Chichewa yamu March 15, 1982, mapeeji 29-30.
10, 11. Ino mmakani nzi ngayakulanga-langa Munakristo katana kuzumizya munamukwasyi uugusyidwe kupilukila aŋanda?
10 Ngazi Yamulindizi ilatutondezya akamwi kaambo kakonzya kuboola: “Ino mbuti ikuti naa musazima, atwaambe mwana naa muzyali ngututakkali limwi aŋanda iwakagusyigwa mumbungano uyanda kuboola kukala andiswe? Banamukwasyi balakonzya kusala ncobakonzya kucita kweelanaa mbozibede zintu. Mucikozyanyo, muzyali uugusyidwe mumbungano ulakonzya kuti kacisidwe naa ambweni takonzyi kulilanganya akaambo kakubula mali naa kulilanganya munzila yakumubili. Banakristo balijisi mukuli wamu Magwalo alimwi uuyandika wakupa lugwasyo luyandika kubazyali babo. (1 Tim. 5:8) . . . Lugwasyo lukonzya kupegwa lulakonzya kuyaama aazintu mbuli zintu zini-zini nzyayandika muzyali, bube bwakwe alimwi ambwabikkide maano mutwe wamukwasyi kuzintu zyakumuuya zyamukwasyi wakwe.”—Ngazi Yamulindizi yamu Chichewa yamu March 15, 1982, mapeeji 28-9.
11 Ikujatikizya mwana, icibalo nciconya cilazumanana kwaamba kuti: “Zimwi ziindi bazyali Banakristo balazumizya mwana uugusyidwe mumbungano kupilukila kuŋanda yabo kwaciindi cili mbocibede ciindi naaciswa naa napenzyegwa mumizeezo. Pele mumbazu zyoonse, bazyali balakonzya kulanga-langa bukkale bwamuntu ooyu. Sena lyoonse eeli mwana uugusyidwe wali kulikkalila alikke, pele lino tacikonzyi kucita obo? Naa sena uyanda kupilukila akaambo kakuyanda buyo kuti buumi bumuubile-ubile? Ino mbuti kujatikizya kulilemeka kwakwe alimwi aciimo cakwe? Sena uyakuleta ‘tumena’ muŋanda?—Gal. 5:9.”
12. Ino nzilongezyo nzi ziboola akaambo kakutobela bubambe bwakugusya basizibi mumbungano?
12 Zilongezyo Ziboola Akaambo Kakusyomeka Kuli Jehova: Kutobela bubambe bwamu Magwalo bwakugusya alimwi akutayanzana amuntu sizibi uuteempwi kulayandika. Kulaikwabilila mbungano kuti izumanane kusalala alimwi kulatwaandaanya katuli bantu batobela zyeelelo zyakulilemeka zya Bbaibbele zisumpukide. (1 Pet. 1:14-16) Kulatukwabilila kuzintu zibyaabi zyoongelezya. (Gal. 5:7-9) Alimwi kupa sizibi coolwe cakuti agwasyigwe alulayo ndwaapegwa oolo lukonzya kumugwasya kutondezya “micelo yakulikalila kabotu akululama.”—Heb. 12:11.
13. Ino nkubambulula kuli buti mukwasyi umwi nkowakacita, alimwi mbubotu nzi bwakatobela?
13 Nobakamvwa makani aakabandikwa amuswaangano wabbazu, mukwesu umwi uucili mwana-mwana alimwi amucizyi wakwe bakabona kuti bakeelede kucinca mbobakali kubalanganya banyina, aabo bakagwisyidwe mumbungano kwamyaka iili cisambomwi. Mbobakasikila buyo kuŋanda nowakamana muswaangano, mwaalumi ooyu uucili mwana-mwana wakaita banyina alimwi nobakamana kubaambila mbobakali kubayanda, bakabapandulwida kuti tiicakacili kukonzyeka lino kwaambaula ambabo ccita buyo kuti kakuli cintu ciyandika kucitwa cakufwambaana. Tiilyakalampa pe kuzwa ciindi eeco, banyina bakatalika kujanika kumiswaangano alimwi bakapilusigwa mumbungano mukuya kwaciindi. Alimwi mulumaabo watakali kusyoma wakatalika kwiiya mane limwi wakabbapatizyigwa.
14. Ino nkaambo nzi ncotweelede kubutobela cakusyomeka bubambe bwakugwisya basizibi mumbungano?
14 Kubutobela bubambe bwaambidwe mu Magwalo bwakugusya basizibi mumbungano kutondezya luyando ndotujisi kuli Jehova alimwi kupa bwiinguzi kuli yooyo Uumusampaula. (Tus. 27:11) Twacita boobo, tulakonzya kusyoma kuti Jehova uyootulongezya. Mboobu Mwami David mbwaakalemba kujatikizya Jehova: ‘Nsikwe kuyooisowa milazyo yakwe. Kuli yooyo usyomeka, ulasyomeka.’—2 Sam. 22:23, 26.