CIBALO CAKWIIYA 29
LWIIMBO 87 Amuboole Mukatalusyigwe!
Mbomukonzya Kupa Lulayo Lugwasya
“Ndiyookulaya kandikulangide.”—INT. 32:8.
ZILAAYIIGWE
Tulaiya mbotukonzya kupa lulayo lugwasya.
1. Mbaani beelede kupa lulayo? Nkaambo nzi?
INO mulimvwa buti kujatikizya kupa bamwi lulayo? Bamwi tacibakatazyi kupa lulayo. Pele bamwi balayoowa alimwi akulimvwa kutaanguluka kucita boobo. Kufwumbwa mbocibede, toonse tulijisi mukuli wakupa bamwi lulayo ciindi nokwayandika. Nkaambo nzi? Nkaambo Jesu wakaamba kuti basikumutobela beni-beni balazyibwa akaambo kaluyando ndobatondezyanya. (Joh. 13:35) Aboobo nzila imwi mbotukonzya kutondezya luyando kubakwesu abacizyi nkwiinda mukubapa lulayo ciindi nokwayandika. Alimwi buya Bbaibbele lyaamba kuti, “cilongwe cibotu” cilaboola akaambo kakupegwa lulayo luzwa “ansi aamoyo.”—Tus. 27:9.
2. Ino baalu beelede kuti kabacikonzya kucita nzi? Nkaambo nzi? (Amubone akabbokesi kakuti “Kupa Lulayo Lyamuswaangano Wamukati Kansondo.”)
2 Baalu beelede kuti kabacikonzya kupa lulayo lugwasya alimwi munzila iili kabotu. Jehova alimwi a Jesu, bakasala bamaalumi aaba kulanganya mbungano. (1Pet. 5:2, 3) Nzila imwi mbobacita oobo nkwiinda mukupa lulayo iluyeeme aa Bbaibbele ciindi nobapa makani kumbungano. Kunze lyaboobo, beelede kupa lulayo kumbelele imwi aimwi nokwayandika, kubikkilizya abaabo ibakaleya kubutanga. Pele mbuti baalu kubikkilizya andiswe toonse mbotukonzya kupa lulayo lugwasya?
3. (a) Mbuti mbotukonzya kwiiya kupa lulayo lugwasya? (Isaya 9:6; amubone akabbokesi kakuti “Amwiiye Jesu Ciindi Nomupa Lulayo.”) (b) Ncinzi ncotutiibandike mucibalo eeci?
3 Tulakonzya kwiiya kupa lulayo lugwasya kwiinda mukulanga-langa zikozyanyo zyabantu bamu Bbaibbele, kwaambisya cikozyanyo ca Jesu. Izina limwi lyabulemu ndyaakapegwa ndyakuti “Sikulaya Uugambya.” (Amubale Isaya 9:6.) Mucibalo eeci, tulabandika ncotweelede kucita ciindi umwi naatulomba kumupa lulayo alimwi ancotweelede kucita ciindi notweelede kupa umwi lulayo naatatulomba. Alimwi tulabandika ncociyandika kupa lulayo aciindi ceelede alimwi munzila iili kabotu.
CIINDI UMWI NAATULOMBA KUMUPA LULAYO
4-5. Ciindi umwi naatulomba kumupa lulayo, mubuzyo nzi ngotweelede kulibuzya? Amupe cikozyanyo.
4 Ciindi umwi naatulomba kumupa lulayo, ncinzi ncotweelede kucita? Tulakonzya kukkomana kapati akuyanda kumugwasya mpoonya-mpoonya. Pele katutanacita oobo, tweelede kulibuzya kuti, ‘Sena ncobeni ndime ndeelela kumupa lulayo mumbazu eeyi?’ Zimwi ziindi inga cainda kubota kumwaambila buyo muntu uukonzya kumugwasya muciindi cakumupa ndiswe lulayo.
5 Mucikozyanyo, amweezeezye kuti mulongwe wanu waciswa kapati. Mpoonya wamwaambila busilisi mbwaakavwuntauzya ibukonzya kumugwasya akumulomba nywebo kuti mumwaambile busilisi mbomuyeeya kuti buli kabotu. Pele nokuba kuti kuli busilisi mbomubona kuti buli kabotu, tamuli badokota alimwi tiimwakayiisyigwa kuti kamusilika bantu. Mubukkale buli boobu, nzila mbotu mbomukonzya kumugwasya mulongwe wanu nkwiinda mukumugwasyilizya kujana muntu weelela uujisi luzyibo mumakani aabusilisi.
6. Nkaambo nzi ncotuteelede kufwambaana kupa lulayo?
6 Nokuba kuti inga twalimvwa kuti tuleelela kupa lulayo mumakani amwi, inga cabota kutafwambaana kumupa lulayo muntu iwatulomba kucita boobo. Nkaambo nzi? Nkaambo lugwalo lwa Tusimpi 15:28 lwaamba kuti “mululami ulazinzibala kuyeeya katanavwiila.” Pele mbuti kuti katulimvwa kuti tulicizyi cakwaamba? Inga cabota kusaanguna kuvwuntauzya, kupaila akuzinzibala kuyeeya. Kwiinda mukucita boobo, tunooli masimpe kuti lulayo ndotukonzya kumupa muntu ooyo, lunooyendelana akuyanda kwa Jehova. Amubone cikozyanyo camusinsimi Natani.
7. Ncinzi ncotwiiya kucikozyanyo camusinsimi Natani?
7 Mwami Davida wakaambila musinsimi Natani kuti wakali kuyanda kuyakila Jehova tempele. Pele kakunyina akusowa ciindi, Natani wakaambila Davida kuti eeco cakali cintu cibotu cakucita. Nokuba boobo, oobo tabusyi Jehova mbwaakali kuyanda. Aboobo katanamwaambila ncaakeelede kucita Davida, Natani wakeelede kusaanguna kubuzya Jehova. (1Mak. 17:1-4) Aboobo kweelana ambotwabona mucikozyanyo eeci, ciindi umwi naatulomba kumupa lulayo, inga caba cabusongo “kumuka kwaambaula.”—Jak. 1:19.
8. Nkaambo nzi akambi ncotweelede kucenjela ciindi notupa bamwi lulayo?
8 Amubone kaambo akambi ncotweelede kucenjela ciindi notupa bamwi lulayo: Ikuti twapa muntu umwi lulayo mpoonya kwamucitikila zintu zitali kabotu, andiswe tulakonzya kuba amulandu. Aboobo, cilayandika kapati kusaanguna kuyeeya katutanapa muntu umwi lulayo.
KUPA UMWI LULAYO NAATATULOMBA
9. Ncinzi baalu ncobeelede kusinizya kabatanapa muntu umwi lulayo? (Bagalatiya 6:1)
9 Zimwi ziindi, baalu beelede kupa mukwesu naa mucizyi lulayo “iwaleya.” (Amubale Bagalatiya 6:1.) Mukwesu naa mucizyi ooyo inga kapanga zyakusala zitali kabotu zyalo zikonzya kupa kuti acite cibi cipati. Aboobo makanze aabaalu ngakugwasya muntu ooyo kutegwa acince akuyoopona mane kukabe kutamani. (Jak. 5:19, 20) Pele kutegwa lulayo lwabo lumugwasye, beelede kusaanguna kusinizya kuti muntu ooyo wakaleya ncobeni. Balizyi kuti akaambo kakuti mukwesu naa mucizyi wakapanga cakusala ciimpene acabo, tacaambi kuti ucita cintu citamukkomanisyi Jehova. (Rom. 14:1-4) Pele mbuti kuti mukwesu naa mucizyi ooyo wakaleya ncobeni alimwi baalu babona kuti beelede kumupa lulayo?
10-12. Ncinzi baalu ncobeelede kucita ciindi nobayanda kupa lulayo kumuntu iwatalulomba? Amupe cikozyanyo. (Amubone azifwanikiso.)
10 Tacili cuubauba kubaalu kupa lulayo kumuntu iwatalulomba. Nkaambo nzi? Nkaambo mwaapostolo Paulo wakaamba kuti muntu inga waleya walo katazyi. Ikuti naa baalu bamupa lulayo muntu ooyo, inga taamvwisya kaambo ncaapedwa lulayo oolo. Aboobo kabatanalupa, kuli zintu zimwi nzyobeelede kucita kutegwa cimuubile kuluswiilila.
11 Kupa lulayo kumuntu watalulomba cili mbuli kusyanga cisyango anyika njumu. Aboobo mulimi katanasyanga, weelede kusaanguna kwiipandaula nyika naa kwiisinda. Eeci cipa kuti iteteete kutegwa asyange kabotu. Amana kusyanga, ulaitilaila mbuto yakwe kutegwa imene. Mbubwenya buyo, mwaalu katanapa lulayo muntu umwi, kuli zintu nzyayelede kucita kutegwa cimuubile kulutambula lulayo muntu ooyo. Mucikozyanyo, mwaalu weelede kujana ciindi cibotu cakubandika amuntu ooyo akumwaambila kuti ulamubikkila maano kapati. Ikuti mwaalu ooyo kajisi mpuwo yakuti ngusiluzyalo alimwi ngusiluyando, ciyoobaubila bantu kutambula lulayo lwakwe.
12 Ciindi nobabandika, mwaalu ulakonzya kupa kuti cimuubile muntu uupegwa lulayo kulutambula kwiinda mukumuyeezya kuti toonse tulalubizya, akuti zimwi ziindi tuyandika kupegwa lulayo. (Rom. 3:23) Kwiinda mukwaamba ajwi libombe alimwi cabulemu kapati, mwaalu ulakonzya kumutondezya muntu ooyo mbwaakaleya kwiinda mukubelesya Magwalo. Ciindi muntu ooyo naazumina kuti wakalubizya, mwaalu “ulasyanga mbuto” kwiinda mukumupandulwida munzila ngubauba ncayelede kucita kutegwa abambulule bukkale bwakwe. Camamanino, mwaalu “ulaitilaila” mbuto kwiinda mukumulumbaizya muntu ooyo kuzwa ansi aamoyo akupaila anguwe.—Jak. 5:15.
Kuyandika bupampu alimwi aluyando kutegwa tupe lulayo kumuntu watalulomba (Amubone muncali 10-12)
13. Mbuti baalu mbobakonzya kuba masimpe kuti muntu ngobapa lulayo walumvwisya?
13 Zimwi ziindi muntu takonzyi kulumvwisya lulayo. Aboobo, mbuti baalu mbobakonzya kuba masimpe kuti muntu ngobapa lulayo walumvwisya? Balakonzya kucita oobo kwiinda mukubelesya mibuzyo cabupampu kutegwa twaambo tupati-pati tulimvwisye. (Muk. 12:11) Bwiinguzi mbwapa bulakonzya kubagwasya kuzyiba naa muntu ooyo walumvwisya ncobeni lulayo.
KUPA LULAYO ACIINDI CEELEDE ALIMWI MUNZILA IILI KABOTU
14. Nkaambo nzi ncotuteelede kupa lulayo ciindi notunyemede?
14 Akaambo kakuti toonse tatulondokede, zimwi ziindi tulakonzya kwaamba naa kucita zintu zikonzya kubanyemya bamwi. (Kol. 3:13) Noliba Bbaibbele lilatondezya kuti zimwi ziindi tulakonzya kunyemezyanya. (Ef. 4:26) Pele tatweelede kupa lulayo ciindi notunyemede. Nkaambo nzi? Nkaambo “bukali bwamuntu tabuleti bululami bwa Leza.” (Jak. 1:20) Ikuti twapa lulayo ciindi notunyemede, tulakonzya kupa kuti zintu ziindile kubija. Pele eeci tacaambi kuti tatukonzyi kunyema naa kwaamba mbotulimvwa kuli yooyo watunyemya. Nokuba boobo, tweelede kulindila kusikila twatontomana notuya tubandike amuntu ooyo. Amubone ncotukonzya kwiiya kuli Elihu iwakapa Jobu lulayo lubotu.
15. Ncinzi ncotukonzya kwiiya kucikozyanyo ca Elihu? (Amubone acifwanikiso.)
15 Kwamazuba aali mbwaabede, Elihu wakali kuswiilila ciindi Jobu naakali kuliiminina kuzintu nzyobakali kumutamikizya basikuumbulizya bakubeja. Elihu wakamweetelela Jobu pele alimwi wakanyema ciindi naakamvwa Jobu kaamba zintu zitali zyamasimpe kujatikizya Jehova. Nokuba boobo, wakalindila kusikila nocakasika ciindi cakwe cakwaambaula. Alimwi wakabandika a Jobu munzila yabubombe alimwi ayabulemu kapati. (Job 32:2; 33:1-7) Cikozyanyo ca Elihu cituyiisya kaambo aaka kayandika kapati kakuti: Tweelede kupa lulayo ciindi notutanyemede akulupa munzila yabulemu ayaluyando.—Muk. 3:1, 7.
Nokuba kuti kumatalikilo wakanyema kapati, Elihu wakapa lulayo munzila yabulemu ayabubombe kapati (Amubone muncali 15)
AMUZUMANANE KUPA LULAYO AKULUTAMBULA
16. Ncinzi ncomwiiya kulugwalo lwa Intembauzyo 32:8?
16 Lugwalo aayeeme cibalo eeci lwaamba kuti ‘Jehova ulatulaya katulangide.’ (Amubale Intembauzyo 32:8.) Eeci citondezya kuti ulazumanana kutugwasya. Tatupi buyo lulayo, pele alimwi ulatugwasya kutegwa tulubelesye. Eelo kaka eeci ncikozyanyo cibotu ncotukonzya kwiiya! Ciindi notupa bamwi lulayo, atumwiiye Jehova kwiinda mukuzumanana kubakulwaizya akubagwasya kutegwa balubelesye.
17. Ino baalu batugwasya buti ciindi nobatupa lulayo lugaminide kuzwa mu Bbaibbele? Amupandulule. (Isaya 32:1, 2)
17 Lino kwiinda kaindi, cilayandika kapati kupa lulayo lugwasya akulutambula. (2Tim. 3:1) Mbubwenya “tulonga twamaanzi mucisi cinyina maanzi” mbotukonzya kukatalusya muntu, abalo baalu ibapa lulayo lugaminide kuzwa mu Bbaibbele balatukulwaizya akutugwasya kuzumanana kubelekela Jehova. (Amubale Isaya 32:1, 2.) Alimwi tulabalumba kapati balongwe ibatawayiwayi kutupa lulayo ciindi nokwayandika, nkaambo majwi aabo ali mbuli “maapele aangolida mumbale zyansiliva.” (Tus. 25:11) Aboobo, toonse atuzumanane kwiiya kupa lulayo lugwasya alimwi akulutambula.
LWIIMBO 109 Amuyandane Kapati Kuzwa Ansi Aamoyo