Malifalensi Aamu Kabbuku Kamuswaangano Wabuumi Amulimo Wesu
JULY 1-7
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA | BAKOLOSE 1-4
“Amubusamunune Buntu Bwanu Bwakaindi, Akulisamika Bupya”
(Bakolose 3:5-9) Aboobo, amujaye zizo zyamubili wanu eezyo zili anyika kujatikizya zisusi mbuli bwaamu, busofwaazi, luunyaunya, kunyomenena zintu zibi, alimwi abusyaacivwulemwangu kwalo kuli nkukomba mituni. 6 Akaambo kazintu eezyi bukali bwa Leza bulaboola. 7 Andinywe mbomwakali kupona oobu musyule. 8 Pele lino mweelede kuzigusya zyoonse eezyi kulindinywe: bukali, kunyema, bubi, majwi aakusampaula, alimwi kutazwi majwi aacisapi kumulomo wanu. 9 Mutacengani pe. Amubusamunune buntu bwanu bwakaindi amicito yambubo,
Amutambule Muuya wa Leza Kutali Wanyika
Ino nondililemeka nditondezya muuya uuli buti? (Amubale Bakolose 3:8-10, 13.) Muuya wanyika utola ambele milimo yakumubili. (Gal. 5:19-21) Tulakonzya kuzyiba muuya uutweendelezya notuli mubuyumu-yumu ikutali buyo nozyeenda kabotu zyintu, mbuli ciindi mukwesu naa mucizyi Munakristo naatatubikkili maano, naatunyemya, anaatubisizya. Kuyungizya waawo, notuli tolikke mumaanda eesu tulakonzya kutondezya muuya uutweendelezya. Kulilanga-langa kulakonzya kutugwasya. Amulibuzye kuti, ‘Kwamyezi iili cisambomwe yainda, sena ndacikonzya kuba abube mbuli bwa Kristo naa ndajokela kuziyanza zibi muŋambawido amumicito?’
Muuya wa Leza ulakonzya kutugwasya kuti ‘tusamunune buntu bwesu bwakaindi amicito yambubo akulisamika buntu bupya.’ Eeci ciyootugwasya kutegwa tuzumanane kuba aluyando abuuya. Tuna kubalekelela bamwi kuti batubisizya nokuba kuti kaambo nkapati. Nokuba kuti zyintu tiizyeenda bweelede tuyoolilesya kucita zyintu munzila “[ya]kulutila, bukali, kunyema, kubwenta alimwi amajwi aakusampaula.” Muciindi caboobo, tuyooba ‘amoyo mutete walubomba.’—Ef. 4:31, 32.
(Bakolose 3:10-14) akulisamika buntu bupya, oobo bubukulusyigwa lyoonse kwiinda muluzyibo lwini-lwini kutegwa bukozyanye acinkozya cayooyo wakabulenga. 11 Aawa kunyina mu Giriki, naba mu Juda, nobuba bupalule naa kutapalulwa, muzwamasi, mu Sikuti, muzike naa muntu waangulukide; pele Kristo ngozintu zyoonse alimwi uli muli boonse. 12 Aboobo, mbomuli bantu ba Leza basalidwe, basalala alimwi bayandwa, amulisamike luyando lwamoyo walubomba, luzyalo, kulicesya, kubomba moyo alimwi akukkazika moyo. 13 Amuzumanane kweengelelana akulekelelana camoyo woonse nokuba kuti umwi kajisi kaambo kakutongooka mweenzinyina. Mbubonya Jehova mbwaakamulekelela camoyo woonse, andinywe mweelede kucita mbubonya oobo. 14 Pele kunze lyazintu zyoonse eezyi, amulisamike luyando, nkaambo ncecaanzyo calukamantano cilondokede.
Sena Mwakasandulwa?
Kutegwa Jwi lya Leza lipe kuti kube kusanduka ikuyandika mulindiswe, kubala alimwi akwiiya Bbaibbele lyoonse nentaamu yakusaanguna iiyandika. Bantu banji balalibala Bbaibbele ciindi aciindi aboobo bacizyiba ncolyaamba. Ambweni mwakabajana kale bantu ibali boobo mumulimo wamumuunda. Bamwi mane balakonzya kwaamba zibalo zimwi zyamu Bbaibbele mumutwe. Pele kucita boobo takukonzyi kubagwasya kapati mukuyeeya kwabo amubuumi. Ncinzi cibulide? Kutegwa Jwi lya Leza limugwasye muntu kusanduka, weelede kulizumizya kumuyiisya. (Gal. 6:6) Aboobo, tweelede kujana ciindi cakuyeeya kujatikizya nzyotwiiya. Inga cabota kulibuzya kuti: ‘Sena ndilisinizyide kuti ooku takuli kuyiisya buyo kwacikombelo? Sena ndabona kuti aaka nkekasimpe? Kuyungizya waawo, sena ndilabona nzila mondikonzya kubelesya nzyondiiya mubuumi bwangu alimwi akutazibona kuti ndeelede kuziyiisya buyo bamwi? Sena ndilimvwa kuti Jehova uli mukwaambaula andime kundigama?’ Kuzinzibala kuyeeya kujatikizya mibuzyo iili boobo kulakonzya kutugwasya kulimvwa kuti Jehova uli mumyoyo yesu. Luyando lwesu kulinguwe lulakomena. Kuti nzyotwiiya zyatunjila mumoyo, kucinca kweelede kulacitika.—Tus. 4:23; Lk. 6:45.
Kubala Jwi lya Leza lyoonse alimwi akuzinzibala kuyeeya nzyolyaamba kuyakutukulwaizya kuzumanana kucita ncotwakatalika kale kucita: ‘Kusamununa buntu bwesu bwakaindi amicito yambubo, akulisamika buntu bupya.’ (Kol. 3:9, 10) Masimpe, tulakonzya kuzumanana kuzwidilila notulimvwisya Jwi lya Leza alimwi akugwasyigwa andilyo. Buntu bupya bwa Bunakristo mbotuyooba ambubo buyakutukwabilila kubucenjezu bwa Saatani.
Kuyandaula Mbono Zyakumuuya
(Bakolose 1:13, 14) Wakatuvwuna kunguzu zyamudima akutulonzyela mubwami bwa Mwanaakwe ngwayandisya, 14 ooyo wakapa kuti twaangununwe kwiinda mucinunuzyo, nkokuti kulekelelwa zibi zyesu.
it-2 169 ¶3-5
Bwami bwa Leza
“Bwami bwa Mwanaakwe Ngwayandisya.” Nokwakainda mazuba aali 10 kuzwa ciindi Jesu naakaunka kujulu, mu Pentekoste 33 C.E., basikwiiya bakwe bakaba abumboni bwakuti Jesu ‘wakasumpulwa kukkala kujanza lyalulyo lya Leza,’ ciindi naakabatilila muuya uusalala. (Mil. 1:8, 9; 2:1-4, 29-33) Aboobo “cizuminano cipya” cakatalika kubeleka kulimbabo alimwi mbobakatalisya “cisi cisalala” cipya, nkokuti ba Israyeli bakumuuya.—Heb. 12:22-24; 1Pet. 2:9, 10; Gal. 6:16.
Lino Kristo wakalikkede kujanza lyalulyo lya Bausyi alimwi ngowakali Mutwe wambungano eeyi. (Ef. 5:23; Heb. 1:3; Flp. 2:9-11) Magwalo atondezya kuti kuzwa mu Pentekoste 33 C.E. kuyakumbele, Jesu wakatalika kubeendelezya basikwiiya bakwe kali kujulu. Ciindi naakali kulembela Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna ku Kolose, mwaapostolo Paulo wakaamba Jesu Kristo kuti wakajisi kale bwami ciindi naakati: “[Leza] wakatuvwuna kunguzu zyamudima akutulonzyela mubwami bwa Mwanaakwe ngwayandisya.”—Kol. 1:13; amweezyanisye a Mil. 17:6, 7.
Kuzwa mu Pentekoste 33 C.E. kuyakumbele, bwami bwa Kristo bwali kweendelezya munzila yakumuuya kubana Israyeli bakumuuya, nkokuti Banakristo ibakananikwa amuuya wa Leza ikuba bana ba Leza bakumuuya. (Joh. 3:3, 5, 6) Ciindi Banakristo bananike aaba baakutambula bulumbu bwabo bwakujulu, tabacinooli balelwa baanyika babwami bwa Kristo bwakumuuya, pele bayooba bami antoomwe a Kristo kujulu.—Ciy. 5:9, 10.
(Bakolose 2:8) Amucenjele kuti kutabi muntu uumoongelezya kuti mucegwe kwiinda mubusongo bwabantu alweeno, kweelana atunsiyansiya twabantu alimwi azintu zyantalisyo zyamunyika eeyi ikutali kweelana a Kristo;
Twaambo Tugwasya Mumagwalo Aakalembelwa Bana Galatiya, Bana Efeso, Bana Filipi Abana Kolose
2:8—Ino ‘makani nzi aazwa kuzilenge zitaanzi zyaansi’ ngaakacenjezya Paulo? Makani aaya abikkilizya zyintu zyamunyika ya Saatani—iziyandika naa njiisyo zyayo, ziisololela naa ziikulwaizya. (1Joh. 2:16) Akati kazyintu eezyi kulabikkilizyigwa abusyaabusongo, kuyandisya lubono, alimwi azikombelo zyakubeja zyamunyika eeyi.
AMUSUNGWAALE MUMULIMO WAMUMUUNDA
Atupiluke musyule mumwaka wakuma 60 C.E. Mwaapostolo Paulo uli muntolongo mu Roma akaambo kamulandu wakutamikizyigwa kubukila mfwulumende. (Incito 24:5; 25:11, 12) Paulo wakabandauka mazina a Banakristo bali musanu aabo mbaakaamba kuti bakamugwasya: Tukiko, sikumwiiminina uuzwa mucilikiti ca Asia alimwi ‘asimilimonyina mu Mwami’; Onesimo, ‘mweenzinyina uusyomeka uuyandika’ uuzwa ku Kolose; Aristarko muna Makedoniya uuzwa ku Tesalonika alimwi ooyo iwakali ‘sintolongonyina’ a Paulo aciindi acimwi; Marko imweeninyina a Barnaba iwakali kweenda a Paulo munyendo zyabumisyinali alimwi amulembi wa Makani Mabotu aaitwa azina lyakwe; alimwi a Justo umwi wababelesinyina bamwaapostolo mbaakali kubeleka abo mumulimo “wabwami bwa Leza.” Kubantu aaba bali musanu, Paulo waamba kuti: “balandiyumya-yumya [“bandibeda cintu cindiyumya-yumya,” NW].”—Bakolose 4:7-11, Ci.
Paulo wakaamba kaambo kayandika kapati kujatikizya lugwasyo beenzinyina basyomeka ndobakamupa. Wakabelesya bbala lya Cigiliki lya (pa·re·go·riʹa) lisanduludwe kuti “balandiyumya-yumya” naa [“cintu ciyumya-yumya,” NW] lyalo lijanika buyo mukapango aaka mu Bbaibbele. Eeli bbala lilijisi bupanduluzi bunjaanji alimwi lyakabelesyegwa munzila yaamba zyamusamu wabusilisi. Lilakonzya kusandululwa kuti ‘kuumuzya, kulesya kucisa, kuumbulizya naa kulemununa.’ Paulo wakali kuyandika kuyumizyigwa munzila eeyi. Ibaalumi aabo bali musanu bakacita oobo.
Paulo Ncaakali Kuyandika “Cintu Ciyumya-yumya”
Ibamwi balakonzya kugambwa kuti Paulo, imwaapostolo wakali kuyandika kuyumizyigwa. Inzya, wakali kuyandika kuyumizyigwa. Ncamasimpe kuti Paulo wakali alusyomo luyumu akuti wakaliindide kale mumapenzi manji, ‘kukwipaulwa zyuumo zinji,’ ‘kanji-kanji wakali mulufwu’ amacise ambi. (2 Ba-Korinto 11:23-27) Nokuba boobo, wakali muntu uulya maila. Bantu boonse zimwi ziindi bayandika kuumbulizyigwa akuyumya lusyomo lwabo kwiinda mukugwasyigwa abamwi. Mbucakabede oobu akuli Jesu. Buzuba bwamamanino imasiku, mungelo wakaboola kulinguwe mu Getesemane ‘akumuyumya.’—Luka 22:43.
Paulo awalo wakali kuyandika kuyumizyigwa. Naakasika mu Roma kali mwaange, kunyina naakatambulwa kabotu abantu bamubala wakwe. Bunji bwabama Juda aaba teebakali kuuyanda mulumbe wa Bwami. Nkumekume zyaba Juda nozyakamuswaya Paulo kubusena nkwakaangidwe, cibalo mubbuku lya Incito caamba kuti: “Bamwi bakasyoma ayo aakaambwa, bamwi pe tabakasyomede. Nkabela mbobatakazuminana akati kabo bakamwaika.” (Incito 28:17, 24, 25) Kutalumba kwabo kuluzyalo lwa Jehova kweelede kuti kwakamucisa Paulo. Mbwaakalimvwa kukaambo aaka kwakalibonya mulugwalo ndwaakalembede myaka misyoonto musyule kumbungano yamu Roma kati: “Ndili abuusu bupati, alimwi ndaciswa lyoonse cakutaleka mumoyo wangu. Nkaambo nindakakonzya kukomba kuti nkabe mutakate ndemwini nkaambo kabakwesu abasiluzubo bangu bakunyama.” (Ba-Roma 9:2, 3) Nokuba boobo, mu Roma wakajana balongwe beni-beni basyomeka aabo bakamuumbulizya akaambo kabusicamba aluyando lwabo. Bakali banyina bakumuuya beni-beni.
Ino mbuti banyina aabo bali musanu mbobakaba cintu ciyumya-yumya? Kunyina nobakaleka kumuswaya Paulo akaambo kakuti wakali muntolongo. Muciindi caboobo, cakulisungula acaluyando bakamukutaukila milimo Paulo, ikucita milimo eeyo njaatakali kukonzya kucita mwini akaambo kakwaangwa kwakwe. Mucikozyanyo, bakali kutumwa kutola magwalo amilumbe yamalailile Paulo njaakali kutumina kumbungano zisiyene-siyene; bakaleta makani aakulwaizya kuli Paulo kujatikizya mbobakali kupona banyina mu Roma akumasena ambi. Cakutadooneka, bakali kumujanina nzyaakali kuyandika mbuli zyakusama mumupeyo, amabbuku alimwi azyakulembela. (Ba-Efeso 6:21, 22; 2 Timoteo 4:11-13) Milimo yoonse eeyi iigwasya yakamuyumya-yumya akumukulwaizya mwaapostolo mwaange cakuti mane awalo wakaba “cintu ciyumya-yumya” kuli bamwi kubikkilizya ambungano zyoonse.—Ba-Roma 1:11, 12.
JULY 8-14
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA | 1 BATESALONIKA 1-5
“Amuzumanane Kukulwaizyanya Akuyakana Umwi Amweenzinyina”
(1 Batesalonika 5:11-13) Aboobo, amuzumanane kukulwaizyanya akuyakana umwi amweenzinyina, mbubonya mbomucita lino. 12 Lino bakwesu tumulomba kuti, kamubalemeka aabo ibabeleka canguzu akati kanu alimwi ibamweendelezya mu Mwami akumupa lulayo; 13 akubalemeka kapati muluyando akaambo kamulimo ngobacita. Amukkale muluumuno umwi amweenzinyina.
“Kamubalemeka Aabo Ibabeleka Canguzu Akati Kanu”
“Kweendelezya’ mbungano kujatikizya zyintu zinji kutali kuyiisya buyo. Ibbala eeli lilabelesyegwa alimwi mulugwalo lwa 1 Timoteyo 3:4. Paulo wakaamba kuti mulangizi weelede kuba “muntu uubeendelezya kabotu bamuŋanda yakwe, uujisi bana balibombya cakumaninina.” Aawa ibbala lyakuti “uubeendelezya” talyaambi buyo kuyiisya bana bakwe, pele akusololela mumukwasyi alimwi akuba “[a]bana balibombya cakumaninina.” Masimpe, baalu baleendelezya mbungano kutegwa boonse bagwasyigwe kulibombya kuli Jehova.—1Tim. 3:5.
“Kamubalemeka Aabo Ibabeleka Canguzu Akati Kanu”
Ino ncinzi ncomukonzya kucita kuti mwatambula cipego? Sena inga mwatondezya kulumba kwiinda mukucibelesya? Jehova kwiinda muli Jesu Kristo wamupa “zipego mubantu.” Nzila imwi mbomukonzya kulumba kuzipego eezyi, nkwiinda mukuswiilila kumakani ngobapa baalu alimwi akutubelesya twaambo ntobaamba. Alimwi mulakonzya kulumba kwiinda mukwiingula kumiswangano. Amugwasilizye mulimo ngobasololela baalu, mbuli mulimo wamumuunda. Kuti mwakagwasyigwa alulayo ndomwakatambula kuzwa kumwaalu umwi, mweelede kumwaambila oobo. Kuyungizya waawo, mulakonzya kulumba kumikwasyi yabaalu. Amuyeeye kuti kutegwa mwaalu abeleke canguzu mumbungano bamukwasyi wakwe balaaba ciindi ncobeelede kuba anguwe.
(1 Batesalonika 5:14) Pele alimwi bakwesu tumukulwaizya kuti, amubacenjezye aabo bapilingene, amubaumbulizye aabo ibatyompedwe mumoyo, amubagwasye aabo ibatajisi nguzu, akubakkazikila moyo bantu boonse.
“Luyando . . . Alube Lwamumilimo Amukasimpe”
Amubagwasye aabo ibatajisi nguzu. Luyando lwesu lulakonzya kubonwa kuti ndwini-lwini kwiinda mumulawo wamu Bbaibbele wakuti “amubagwasye aabo ibatajisi nguzu, akubakkazikila moyo bantu boonse.” (1Tes. 5:14) Nokuba kuti banji ibatajisi nguzu mukuya kwaciindi balayuma mulusyomo, bamwi bayandika kuzumanana kubakkazikila moyo. Eeci cilakonzya kubikkilizya akubandika ambabo twaambo twamu Magwalo itukulwaizya, kubatamba kubeleka limwi mumulimo wakukambauka, naa kujana ciindi cakubaswiilila nobajisi cakwaamba. Kuyungizya waawo, muciindi cakwiile kuyeeya kuti mukwesu naa mucizyi “muyumu” naa “tali muyumu,” toonse tweelede kuzyiba kuti kuli motucita kabotu alimwi amotulezya. Naba mwaapostolo Paulo wakakuzumina kulezya kwakwe. (2Kor. 12:9, 10) Aboobo, toonse tulakonzya kugwasyigwa kwiinda mulugwasyo lwa Banakristoma.
Amwiiye Kulicesya kwa Jesu Alimwi Aluzyalo Lwakwe
Majwi eesu aaluzyalo. Luzyalo ndotujisi kuli bamwi lutupa ‘kubaumbulizya aabo ibatyompedwe.’ (1Tes. 5:14) Ncinzi ncotukonzya kwaamba kutegwa tubakulwaizye aabo ibali boobu? Tulakonzya kubakulwaizya kwiinda mukubalanganya akubabikkila maano. Tulakonzya kubalumbaizya kuzwa ansi aamoyo kutegwa tubagwasye kubona bube bwabo bubotu alimwi azintu nzyobakonzya kucita. Tulakonzya kubayeezya kuti Jehova wakabakwela ku Mwanaakwe, aboobo beelede kuti balayandika kapati kulinguwe. (Joh. 6:44) Tulakonzya kubakazikka moyo kwiinda mukubaambila kuti Jehova ulababikkila maano kapati babelesi bakwe “batyompedwe mumoyo” naa “bapengede mumizeezo.” (Int. 34:18) Majwi eesu aaluzyalo alakonzya kubaponya aabo ibayandika luumbulizyo.—Tus. 16:24.
Kuyandaula Mbono Zyakumuuya
(1 Batesalonika 4:3-6) Nkaambo Leza ncayanda nceeci cakuti kamusalala akulilesya kubwaamu. 4 Umwi aumwi wanu azyibe kweendelezya mubili wakwe mwini munzila iisalala alimwi mubulemu, 5 ikutali muluunyaunya lwabulyato, mbuli loolo lujisi bamasi batamuzyi Leza. 6 Kutabi muntu naba omwe weelede kuciindizya akulida munyina masuku atala aamutwe mumakani aaya, nkaambo Jehova nguupa cisubulo kujatikizya zintu eezyi zyoonse, mbubonya mbotwakamwaambilila limwi akumucenjezya cakusinizya.
it-1 863-864
Bwaamu
Bwaamu ncibi cipati calo cikonzya kupa kuti muntu agwisyigwe mumbungano ya Bunakristo. (1Kor. 5:9-13; Heb. 12:15, 16) Mwaapostolo wakapandulula kuti Munakristo uucita bwaamu ubisizya mubili wakwe mwini kwiinda mukubelesya zizo zyamubili munzila iitali kabotu. Muntu uuli boobu ulajatikizyigwa kapati kumuuya, usofwaazya mbungano ya Leza alimwi ulakonzya kuciswa malwazi mabyaabi aaboola kwiinda mukoonana kutali kwamumulawo. (1Kor. 6:18, 19) Muntu ooyo unyonganya lwaanguluko lwa Banakristonyina (1Tes. 4:3-7) kwiinda (1) mukuleta busofwaazi alimwi amasampu mumbungano (Heb. 12:15, 16), (2) mukupa kuti ooyo ngobacita limwi bwaamu abe muntu uutalemekwi alimwi ikuti katakwete naa katakwetwe, inga waakunjila mucikwati kasofweede, (3) mukupa kuti mpuwo yamukwasyi wakwe ibije alimwi (4) akubisizya bazyali naa mulumi wayooyo ngobacita limwi bwaamu. Kuyungizya waawo, ikuti naa tanaakakwete naa kukwatwa nkokuti wabisizya muntu ngobeebana limwi. Muntu uuli boobu unyansya Leza walo uuyomusubula akaambo kacibi cakwe mukwiimpana amuntu uukonzya kubikka milawo yakuzumizya bwaamu naa kubulanga buyo.—1Tes. 4:8.
(1 Batesalonika 4:15-17) Nkaambo kweelana ajwi lya Jehova tumwaambila kuti, aabo ibasyaalizi akati kesu ibanoopona kuciindi cakubako kwa Mwami kunyina pe nobayoosaangunina baabo iboona mulufwu; 16 nkaambo Mwami lwakwe uyooseluka kuzwa kujulu akwaambilizya ajwi lyanguzu, ijwi lyasilutwe wabangelo alimwi amweembo wa Leza, eelyo aabo bafwide kabakamantene a Kristo bayoosaanguna kubuka. 17 Kuzwa waawo swebo tobasyaalizi notunoopona, antoomwe ambabo, tuyookwempelwa mumakumbi kuyoocingana a Mwami mujulu; aboobo tuyookkala a Mwami lyoonse.
‘Lufwutuko Lwanu Lwaseana Afwaafwi’!
Ncinzi ciyoocitika ciindi Gogo waku Magogo aakutalika kulwana bantu ba Leza? Matayo alimwi a Marko boonse bobilo bakalemba cintu comwe iciyoocitika: [“Mwanaamuntu] uyootuma bangelo alimwi bayoobunganya basale bakwe antoomwe kuzwa kumyuwo yone, kuzwa kumagolelo aanyika kusikila kumagolelo aajulu.” (Mk. 13:27; Mt. 24:31) Mulimo ooyu wakubunganya tawaambi kubunganya bananike ikwakacitwa kumatalikilo, alimwi takwaambi kugantwa kwamamanino kwabananike basyeede. (Mt. 13:37, 38) Kugantwa ooku kuyoocitika kaatanatalika mapenzi mapati. (Ciy. 7:1-4) Aboobo, ino mulimo ooyu wakubunganya ngwaakaamba Jesu ninzi? Cinooli ciindi basyeede baba 144,000 nobayootambula bulumbu bwabo bwakujulu. (1Tes. 4:15-17; Ciy. 14:1) Eeci ciyoocitika Gogo waku Magogo aakutalika kulwana bantu ba Leza. (Ezk. 38:11) Mpoonya majwi aaya ngaakaamba Jesu ayoozuzikizyigwa aakuti: “Kuciindi eeco balulami bayoobala mbubonya mbuli zuba mu Bwami bwa Usyi.”—Mt. 13:43.
Bantu banji ibali mu Bunakristo bwanyika basyoma kuti Banakristo bayootolwa kujulu mumubili wanyama. Alimwi bayeeya kuti bayoomubona Jesu ameso aabo ciindi aakuboola kulela nyika. Nokuba boobo, Bbaibbele lilatondezya kabotu-kabotu kuti “citondezyo ca Mwanaamuntu” ciyoolibonya kujulu akuti Jesu uyooboola “mumakumbi aakujulu.” (Mt. 24:30) Twaambo toonse ootu tobilo tutondezya kuti takalibonyi ameso. Kuyungizya waawo, “mubili wanyama abulowa taukonzyi kunjila mu Bwami bwa Leza.” Aboobo aabo ibayootolwa kujulu kusaanguna bayooyandika ‘kusandulwa, mukaindi kaniini buyo, mukulaba kwaliso, muciindi cakulila kwamweembo wamamanino.’ (Amubale 1 Bakorinto 15:50-53.) Bananike basyomeka ibasyeede anyika bayooyobololwa mukaindi kaniini buyo.
JULY 15-21
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA | 2 BATESALONIKA 1-3
“Kuyubununwa Kwasimilimo Mibi”
(2 Batesalonika 2:6-8) Aboobo lino mwacizyiba cikasyide kuti ayubununwe, nkutegwa akayubununwe aciindi ceelede. 7 Masimpe, imaseseke aabubi oobu nkwaali kale alabeleka, pele anoobeleka kusikila buyo leelyo ooyo lino uubukasya aakuzwa. 8 Mpoonya ciindi eeco, similimo mibi uyooyubununwa ncobeni, ooyo Mwami Jesu ngwayoolobya amuuya wakumulomo wakwe akumunyonyoona kwaakulibonya kubako kwakwe.
it-1 972-973
Kubelekela Leza Cakulyaaba
Kuli cintu acimbi cigambya calo ciimpene kapati ‘amaseseke’ aa Jehova. Cintu eeco, “maseseke aabubi oobu.” Aaya akali maseseke ku Banakristo bakasimpe nkaambo mumazuba aamwaapostolo Paulo ‘muntu mubi’ tanaakalinalibonya caantangalala mbuli kakamu. Noliba leelyo “muntu” ooyo naakali kuyoolibonya, bantu banji tiibakali kuyoomuzyiba nkaambo bubi bwakwe bwakali kuyoocitwa cakusisikizya alimwi wakali kuyoocita oobo muzina lyakukomba Leza. Bwini mbwakuti, kucita boobo lwakali luleyo ikutali kubelekela Leza cakulyaaba. Paulo wakaamba kuti “maseseke aabubi oobu” akaliko kale mumazuba aakwe, nkaambo kwakali bantu ibakali kuyunga bamwi mumbungano ya Bunakristo balo mukuya kwaciindi ibakali kuyooba kakamu kabasiluleyo. Kumamanino, siluleyo ooyu wakali kuyoonyonyoonwa a Jesu Kristo aciindi cakubako kwakwe. Siluleyo ooyu, nkokuti “muntu” iweendelezyegwa a Saatani wakali kuyoolisumpula “kwiinda woonse waambwa kuti nguleza naa cintu cikombwa” (Mu Chigiriki wiitwa kuti, seʹba·sma). Aboobo sikukazya Leza mupati ooyu walo uubelesyegwa a Saatani wakali kuyooba mubeji uutaambiki alimwi wakali kuyoobapa kunyonyoonwa aabo ibamutobela. Ikuyaambele ‘kwamuntu mubi’ kwakali kunooyeeme akaambo kakuti, bubi bwakwe bwakali kuyoosiswa akuupaupa ameso kwakwe mbuli muntu uubelekela Leza cakulyaaba.—2Tes. 2:3-12; amweezyanisye Mt. 7:15, 21-23.
(2 Batesalonika 2:9-12) Pele kubako kwasimilimo mibi kulacitika kwiinda mukubeleka kwa Saatani ikulibonya mumilimo mipati iili yoonse azitondezyo zyakubeja alimwi azintu zigambya, 10 kabelesya nzila zyoonse zitaluleme ikweena baabo ibanyonyooka, kuti cibe cisubulo cabo akaambo kakuti tiibakatondezya kuti balakayandisya kasimpe kutegwa bafwutulwe. 11 Nkakaambo kaako Leza ncalekelede kuti beenwe akucengwa, kutegwa basyome zyakubeja, 12 ikutegwa boonse bakabetekwe nkaambo tiibakakasyoma kasimpe pele bakakkomanina zintu zitaluleme.
it-2 245 ¶7
Kubeja
Jehova Leza ulakonzya kulekela kuti “beenwe akucengwa” bantu aabo ibayandisya bubeji kutegwa “basyome zyakubeja” muciindi cakusyoma makani mabotu aajatikizya Jesu Kristo. (2Tes. 2:9-12) Eeci cilalibonya kuli ceeco cakacitika musyule ku Mwami muna Israyeli Ahabu. Basinsimi babeji bakaambila Ahabu kuti wakali kuyoozunda munkondo ku Ramoti-gileadi, kakuli walo musinsimi wa Jehova Mikaya wakaambila limwi kuti wakali kuyoozundwa. Kweelana ancaakabona mucilengaano Mikaya, Jehova wakazumizya cilenge camuuya kuba “muuya wabubeji” mukanwa lyabasinsimi ba Ahabu. Eeci caamba kuti, cilenge camuuya eeci cakabelesya nguzu zyancico kweendelezya basinsimi aaba calo icakapa kuti baalilwe kwaamba masimpe, pele baambe buyo nzyobakali kuyanda balo alimwi anzyaakali kuyanda kumvwa Ahabu kuzwa kuli mbabo. Nokuba kuti wakacenjezyegwa, Ahabu wakasala kutobela makani aakubeja aboobo eeci cakapa kuti asweekelwe buumi bwakwe.—1Bam. 22:1-38; 2Mak. 18.
Kuyandaula Mbono Zyakumuuya
(2 Batesalonika 1:7, 8) Pele nywebo nomupenzyegwa lino, muyookatalusyigwa antoomwe andiswe aakuyubunuka Mwami Jesu kuzwa kujulu abangelo bakwe basinguzu 8 mumulilo uuvwilima, eelyo aakusubula baabo batamuzyi Leza abaabo bataswiilili makani mabotu aa Mwami wesu Jesu.
it-1 834 ¶5
Mulilo
Petro wakalemba kuti “majulu alimwi anyika ziliko lino zyabambilwa mulilo.” Kweelana ambotutondezya twaambo tweengelede alimwi amagwalo aambi, cilasalala kuti ooyu tauli mulilo wini pe, pele wiiminina lunyonyooko lutamani. Mbubwenya mbuli Zambangulwe lyakuciindi ca Nowa mbolyatakanyonyoona julu lini alimwi anyika, pele lyakanyonyoona buyo bantu ibakali kusampaula Leza, ncimwi buyo, akwalo kuyubununuka kwa Jesu Kristo antoomwe abangelo bakwe basinguzu mumulilo uuvwilima kuyoopa kuti kunyonyoonwe buyo bantu basampaula Leza alimwi abweende bwazintu oobu bubyaabi mwalo mobazulilwa.—2Pet. 3:5-7, 10-13; 2Tes. 1:6-10; amweezyanisye a Is. 66:15, 16, 22, 24.
(2 Batesalonika 2:2) kuti mutafwambaani kulekela mizeezo yanu kunyonganizyigwa naa kuzwa moyo, kube kwiinda mumajwi aasololelwa amuuya, naa mumulumbe wakumulomo naa mulugwalo luboneka mbuli kuti lwakazwa kulindiswe, izyaamba kuti buzuba bwa Jehova bulisikide kale.
w86 7/15 19 ¶19
Amucenjele!
Johane ulatwaambila mbotweelede kucenjela. (Amubale 1 Johane 4:1.) Aboobo tatweelede kusyoma kufwumbwa muuya, naa majwi aali “oonse aasololelwa amuuya,” pele tweelede ‘kwaasola majwi aayo kutegwa tubone naa ncobeni azwa kuli Leza.’ Nkaambo nzi? “Nkaambo kuli basilweeno banji bamwaikide munyika.” Alimwi buya bamayi basilweeno aaba bakali kuyaabweendeenda kabayaabuyanzana ambungano ziindene-indene, alimwi akuyanda ‘kuyiisya zintu zipilingene kutegwa balikwelele basikwiiya.’ (Milimo 20:29, 30; 2 Johane 7) Aboobo bantu basyomeka bakeelede kucenjela kapati.
JULY 22-28
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA | 1 TIMOTEYO 1-3
“Amubeleke Canguzu Kutegwa Mweelele Kucita Mulimo Mubotu”
(1 Timoteyo 3:1) Ikaambo aaka nkamasimpe: Ikuti naa muntu uyanda kuba mulangizi, uyanda mulimo mubotu.
Sena Mulibwene Mbociyandika Kuyaambele Kumuuya?
Amubale 1 Timoteyo 3:1. Mabala aamu Chigiriki aakuti ‘kuyanda kuba mulangizi’ aamba kusumpukila, ambweni kutegwa mubweze cintu cimwi icili alamfwu. Naakabelesya mabala aaya, mwaapostolo Paulo wakali kukankaizya kaambo kakuti ikuyaambele kumuuya kuyanda kubeleka canguzu. Amweezyeezye mukwesu uuyeeya kujatikizya lubazu ndwanoojisi kumbele mumbungano. Ambweni lino tali mukutausi, pele wabona kuti weelede kuba abube bwakumuuya. Cakusaanguna, wabeleka canguzu kutegwa ayelele kuba mukutausi. Mukuya kwaciindi, ulombozya kweelela kumuuya kutegwa akabe mulangizi. Mumbazu zyoonse zyobilo eezyi, wabeleka canguzu kutegwa asike azyeelelo ziyandika kutegwa abe amikuli iiyungizyidwe mumbungano.
(1 Timoteyo 3:13) Nkaambo bantu aabo ibabeleka kabotu balijanina mpuwo mbotu alimwi balakonzya kwaamba cakutayoowa abuniini kujatikizya lusyomo lwabo muli Kristo Jesu.
km 9/78 4 ¶7
Aabo ‘Bajisi Mpuwo Mbotu’
Ncuubauba kuzyiba kaambo Paulo ncaakaambila kuti baalumi aaba “ibabeleka kabotu balijanina mpuwo mbotu.” Pele eeci tacili mbuli bamwi mbobaamba kuti nkusumpuka mukuba basololi mucikombelo. Muciindi caboobo, bakutausi “ibabeleka kabotu” balalongezyegwa a Jehova alimwi a Jesu, kuyungizya waawo, basimbungano boonse balabalemeka alimwi akubagwasyilizya. Cakutadooneka “balakonzya kwaamba cakutayoowa abuniini kujatikizya lusyomo lwabo muli Kristo Jesu.” Akaambo kakusyomeka kumulimo wabo, balalumbwa kuzintu nzyobacita; balijisi lusyomo luyumu alimwi balakonzya kwaamba zyalusyomo lwabo kakunyina kuyoowa naa kuyoowa kusampaulwa.
Kuyandaula Mbono Zyakumuuya
(1 Timoteyo 1:4) naa kubikkila maano kutwaano twakubeja alimwi amakani aamilongo yamazyalani. Izintu eezyi zinyina mpindu abuniini, pele ziletela buyo kuzumbauzya muciindi cakupa zintu zizwa kuli Leza iziyumya lusyomo.
it-1 914-915
Izyalani
Ikutalika kubala makani aamba zyazyalani alimwi akubandika makani aali boobo, kwakali kusowa buyo ciindi alimwi buya cakali boobo kwaambisya ciindi Paulo naakalembela Timoteyo lugwalo. Aciindi eeci tiikwakali kuyandika kuba aamalembe aakali kwaamba zyazyalani ikuzyiba umwi nkwaakali kuzulilwa, mbwaanga Leza tanaakacili kukubikkila maano kwiindana kwakaliko akati kaba Juda alimwi a Bamasi mumbungano ya Bunakristo. (Gal. 3:28) Alimwi malembe aamazyalani akalitondezyede kale kuti Kristo wakali kuyoozyalilwa muzyalani lya Davida. Alimwi tiilyakalampa kuzwa ciindi Paulo naakalemba kuti Jerusalemu wakali kuyoonyonyoonwa, antoomwe amalembe aaba Juda. Kunyina Leza naakaakwabilila malembe aayo pe. Aboobo, Paulo tanaakali kuyanda kuti Timoteyo alimwi abantu bamumbungano zimwi banyonganizyigwe kwiinda mukusowa ciindi ikuvwuntauzya naa kukazyanya kujatikizya makani aazyalani muntu mwaakali kuzulilwa, calo icatakali kugwasya naaceya mulusyomo lwa Bunakristo. Makani aajatikizya zyalani aalembedwe mu Bbaibbele alizulide ikusinizya kuti Kristo ngo Mesiya, aaya ngemakani aazyalani aayandika kapati ku Banakristo. Makani aambi aamazyalani aamu Bbaibbele apa bumboni businizya kuti makani aazyalani aalembedwe mu Magwalo ngamasimpe, calo citondezya caantangalala kuti makani aakaindi aaya alasyomeka.
(1 Timoteyo 1:17) Lino ku Mwami walyoonse alyoonse, ooyo uutafwi alimwi uutalibonyi, alimwi uuli ngo Leza alikke, akube lulemeko abulemu lyoonse mane kukabe kutamani. Ameni.
“Amubone! Ngooyu Leza Wesu”
Alimbi izina lyabulemu iligeme Jehova alikke ndyakuti “Mwami mupati uutamani.” (1 Timoteo 1:17; Ciyubunuzyo 15:3) Ino zina eli lyaamba nzi? Tulakatazyigwa kuciteelela eci akaambo kakuti mizeezo yesu kuli mpoigolela, pele walo Jehova ngwaciindi coonse mumbazu zyoonse—kuya musyule alimwi akuya kumbele. Ibbuku lya Intembauzyo 90:2 (BT) lyaamba kuti: “Kuzwa lili alili nduwe Leza.” Aboobo Jehova unyina matalikilo; walikupona lyoonse. Cakweelela waambwa kuti ngu “sinsiku”—walikupona lyoonse neliba leelyo kakutanalengwa muntu uuli woonse naa cintu kujulu aansi! (Daniele 7:9, 13, 22) Ino nguni uunga wakazya kweelela kwakwe kwakuba Mwami Mupati?
JULY 29–AUGUST 4
MBONO IZILI MU JWI LYA LEZA | 1 TIMOTEYO 4-6
“Kubelekela Leza Cakulyaaba Mbokwiindene Akuyandisya Kuvwuba”
(1 Timoteyo 6:6-8) Ncobeni, kuli mpindu mpati mukubelekela Leza cakulyaaba alimwi akukkutila azintu nzyotujisi. 7 Nkaambo kunyina ncotwakaletelezya munyika eeyi, alimwi kunyina ncotukonzya kubwezelezya kuzwa mulinjiyo. 8 Aboobo twanoojisi cakulya azisani, tunookkutila azintu eezyi.
w03 6/1 9 ¶1-2
Cintu Cikonzya Kutupa Kukkutila Azintu Nzyotujisi
Cintu cimwi icakali kupa kuti Paulo kakkomene ncakuti, wakali muntu uukkutila azintu nzyaakajisi. Pele ino kukkutila azintu nzyajisi muntu caamba nzi? Caamba kutayanda zintu ziindilila ali zyeezyo ziyandika kapati mubuumi. Kujatikizya kukkutila, Paulo wakaambila mweenzinyina ngobakali kubeleka limwi Timoteyo kuti: “Ncobeni, kuli mpindu mpati mukubelekela Leza cakulyaaba alimwi akukkutila azintu nzyotujisi. Nkaambo kunyina ncotwakaletelezya munyika eeyi, alimwi kunyina ncotukonzya kubwezelezya kuzwa mulinjiyo. Aboobo twanoojisi cakulya azisani, tunookkutila azintu eezyi.”—1 Timoteyo 6:6-8.
Amubone kuti Paulo wakakozyanisya kukkutila akubelekela Leza cakulyaaba. Wakalizyi kuti lukkomano lwini-lwini lulaboola kwiinda mukubelekela Leza cakulyaaba, nkokuti kubikka mulimo wa Leza mubusena bwakusaanguna, ikutali zintu zyakumubili naa buvwubi. Aboobo “cakulya azisani” zyakali zintu zyakali kumugwasya kutegwa azumanane kubelekela Leza cakulyaaba. Cintu icakali kupa kuti Paulo kakkutila azintu nzyaakajisi ncakuti, wakali kusyoma Jehova kufwumbwa mubukkale mwaakabede.
(1 Timoteyo 6:9) Pele aabo bakanzide kuvwuba banjila mumasunko alimwi balacegwa mukakole amuzisusi zinji zyabufwubafwuba alimwi ziletela macise eezyo zitola bantu mukunyonyooka akuloba.
Kuyandisya Kuvwuba—Ino Inga Kwamujatikizya Buti?
Bwini mbwakuti, bunji bwabantu tabafwi buya akaambo kakuyandaula buvwubi. Pele, zintu mubuumi zilakonzya kubakatazya kapati ciindi nobayandaula zintu nzyobalombozya. Kuyungizya waawo, penzi lyakubula mali lilakonzya kupa kutakkalikana mumizeezo, kuba acilabila, kucisa mutwe naa kuba abulwazi bwamwida, zyalo zikonzya kupa kuti muntu ataponi ciindi cilamfwu. Nokuba kuti muntu ulakonzya kuyeeya kuti acince mbaakani zyakwe, ambweni kucita boobo inga kwaba buyo kusowa ciindi. Aboobo muntu ngobakwetene limwi inga wacileka kumusyoma, abalo bana bakwe inga kabali bakanyonganizyigwa kale mumizeezo alimwi buumi bwakwe kubugama inga kabutali kabotu. Ambweni zintu zimwi izyakanyongana zilakonzya kubambululwa, pele inga kwayandika kubeleka canguzu kapati. Bantu bali boobo inga ‘bakaliyasaula kale koonse-koonse amacise manji.’—1 Timoteyo 6:10.
(1 Timoteyo 6:10) Nkaambo kuyandisya mali ngomuyanda wamisyobo yoonse yazintu zibyaabi, eelyo kwiinda mukuba aluyandisisyo luli boobu bantu bamwi baleya kulusyomo alimwi baliyasaula koonse-koonse amacise manji.
Nzila Zili Cisambombwi Zikonzya Kupa Kuti Tukkale Kabotu
Mbubonya mbotwabona kale mucibalo cainda, bantu basyoma kuti kukkala kabotu nkuvwuba, pele mubwini batandaanya buyo luwo. Ikucita boobo kupa kuti batyompwe alimwi balinjizya mumapenzi. Mucikozyanyo, bantu bayandisya kuvwuba tabababikkili maano bamukwasyi abeenzinyina. Ibamwi tabooni akaambo kamilimo naa kulibilika. Ibbuku lya Mukambausi 5:12 lyaamba kuti: “Iŋonzi zyasimilimo zilalweela nekuba kuti ulalya cinji na ciniini, pele kukutisya kwamuvubi takumuzumizyi koona.”
Ikuti mali kaatweendelezya mbuli mwami, tulakonzya kunjila mumapenzi manji alimwi alakonzya kutupa kusyoma kuti, ikuti koajisi ulakonzya kukkomana. Jesu Kristo wakaamba kujatikizya ‘koongelezyegwa abuvwubi.’ (Marko 4:19) Munzila imwi inga twaamba kuti mali asyomezya luumuno lutako. Apa kuti muntu abe aluyandisisyo lwakujana mali manji. Ibbuku lya Mukambausi 5:10 lyaamba kuti: “Muntu uuyandisya mali takonzyi kukuta mali, ayooyo uuyandisya imbono takonzyi kukuta impindu.”
Mubufwaafwi, ikuyandisisya mali takugwasyi akaambo kakuti kupa kuti muntu uuli boobo atyompwe naa kuba mubbi. (Tusimpi 28:20) Zyintu zikonya kupa kuti tukkale kabotu akukkomana nkuba baabi, kulekelela bamwi, luyando alimwi akuba acilongwe cibotu a Leza.
Kuyandaula Mbono Zyakumuuya
(1 Timoteyo 4:2) kwiinda mukuupaupa ameso kwabantu baamba zyakubeja, ibajisi manjezyeezya aafwide mbuli kuti akaumpwa nsimbi iipya.
Kuba Amanjezyeezya Mabotu Kuli Leza
Mwaapostolo Petro wakalemba kuti: “Amuzumanane kuba amanjezyeezya mabotu.” (1 Petro 3:16) Cuusisya ncakuti, ciindi bantu nobazumanana kutazibikkila maano njiisyo zya Jehova, mukuya kwaciindi manjezyeezya aabo alacileka kubacenjezya. Paulo wakaamba kuti manjezyeezya aali boobu ‘akafwa mbuli kuti akaumpwa nsimbi iipya.’ (1 Timoteyo 4:2) Sena kuli nomwakapya kapati amulilo? Ikuti kacili boobo, lukanda lwanu lulatilibala kapati cakuti tamukonzyi kumvwa kucisa kuli koonse aawo mpomwakapya. Ikuti naa muntu umwi wazumanana kucita zintu zibyaabi, manjezyeezya aakwe alakonzya ‘kufwa’ mpoonya mukuya kwaciindi alakonzya kuleka kubeleka.
(1 Timoteyo 4:13) Kusikila ndikaboole ooko, kozumanana kulitakata kubala kubuleya, ikulaya, akuyiisya.
it-2 714 ¶1-2
Kubala Kubuleya
Mumbungano ya Bunakristo. Mumwaanda wamyaka wakusaanguna, kwakali buyo bantu basyoonto ibakajisi mabbuku aakuvwunga aamu Bbaibbele, calo cakapa kuti kubala kubuleya cibe cintu ciyandika kapati. Mwaapostolo Paulo wakakulwaizya kwaabala kubuleya magwalo aakwe ciindi camiswaangano yambungano ya Bunakristo alimwi wakabaambila kuti magwalo aakwe kaatolwa akumbungano zimbi kutegwa akwalo akabalwe. Mpoonya aalo magwalo aakalembelwa mbungano zimbi akeelede kubalwa mumbungano zimwi. (Kol. 4:16; 1Tes. 5:27) Paulo wakalailila Timoteyo imukubusi walo iwakali mulangizi kuti kasungwaala “kulitakata kubala kubuleya, ikulaya, akuyiisya.”—1Tim. 4:13.
Kubala kubuleya kweelede kucitwa kakunyina kugabagaba. (Hab. 2:2) Mbwaanga kubala kubuleya kubambilidwe kuyiisya bamwi, muntu uubala kubuleya weelede kucizyiba kabotu ncabala alimwi akwaazyiba kabotu makanze ngaakajisi sikulemba akubikkila maano kubala kabotu kutegwa atapi muzeezo uutaliluzi kubaswiilizi. Kweelana alugwalo lwa Ciyubunuzyo 1:3, aabo babala businsimi cakupozya, alimwi abaabo bamvwa majwi alimwi akwaatobela, banookkomene.