Diciembre

Lakgachunin tuwa makgkatsiyaw naʼakgatekgsniyaw xTachuwin Dios. O max Jehová ni kinkakgalhtiyan kioracionkan la lakpuwanaw. Uma max natlawa pi nialh nakanajlayaw. Komo ni kuenta natlawayaw, max namaxlajwani kintakanajlakan chu nialh natalalinaw Jehová (Sant. 1:7, 8). Chu asta max natlawa pi nialh nakanajlayaw pi nakgantaxtu tuku kgalhkgalhimaw. Apóstol Pablo tamalakxtumilh kintakgalhkgalhinkan tuku limachokgowilikan barco (Heb. 6:19). Uma makgtaya barco xlakata unisen ni namakan kkachiwixni. La akxni tsulutla o skgolutla cadena nema limachokgowilikan barco, komo ni nalakputsananiyaw tuku ni liwana akgatekgsaw max namaxlajwani kintakanajlakan. Akxni wi tiku naputsastalanikan chu wi tuku ni liwana akgatekgsa, max uma natlawa pi nialh nakanajlani Jehová. Komo ni kgalhiyaw takanajla, nitu kintakgalhkgalhinkan. Chu ni katipaxuwaw. w21.02 30:14, 15

Abrahán max xkgalhi liwaka 70 kata akxni xla chu xfamilia taxtukgolh kʼUr (Gén. 11:31-12:4). Chu max 100 kata latamalh klaktsu chiki xla xuwa. Nilh akxni xkgalhi 175 kata (Gén. 25:7). Pero ni akxilhli la makgantaxtilh Jehová tuku xmalaknunit xlakata xkamaxkilh xkamanan Abrahán niku xla latamalh, Canaán. Na ni akxilhli la lakkaxwilika xTamapakgsin Dios. Maski chuna, Biblia wan pi nilh chu «tlan xlimakgkatsi tuku tlawalh kxlatamat» (Gén. 25:8). Maski lhuwa taʼakglhuwit titaxtulh, tliwakga kgalhilh xtakanajla chu xatapaxuwan kgalhkgalhilh asta akxni Jehová wi tuku xtlawalh. ¿Tuku xlakata tlan tayanilh? Xlakata putum kilhtamaku nema latamalh, Jehová xʼamigo liʼakxilhli chu kuentajtlawalh (Gén. 15:1; Is. 41:8; Sant. 2:22, 23). Chuna la Abrahán, kgalhkgalhimaw kachikin nema liwana lakkaxwilikanit (Heb. 11:10). Xlikana, ni kgalhkgalhimaw pi uma aku nalakkaxwilikan, xlakata xTamapakgsin Dios lakkaxwilika kkata 1914 (Apoc. 12:7-10). Pero kgalhkgalhimaw akxni natsuku mapakgsinan kKatiyatni. w20.08 4:11, 12

Xlakata liwana nakakgaxmatniyaw amakgapitsin, talakaskin nataktujuyaw chu nakgalhkgalhinanaw. Pulaktutu tuku tlan nakitaxtu. Pulana, ni lakapala katikalakpuwaniw tuku nitlan amakgapitsin. Xlipulaktiy, nakatsiyaw tuku makgkatsi kintalakan chu tuku xlakata chuna xtayat. Uma natlawa naʼakgatekgsniyaw. Chu xlipulaktutu, namakgtayayaw tlakg tlan xʼakstu nalakgapaskan. Min kilhtamaku, chatum lataman ni akgatekgsa putum tuku makgkatsi asta akxni kalitachuwinan amakgapitsin tuku titaxtuma. Makgapitsi natalan tuwa makgkatsikgo nawankgo tuku makgkatsikgo xlakata tuku titaxtukgonit kxlatamatkan o xtalismaninkan. Max natalakaskin kilhtamaku xlakata tlan nakinkalipawankgoyan chu nakinkawanikgoyan tuku makgkatsikgo. Pero komo akinin xakgalhkgalhinanin la Jehová, tlan nakinkalipawankgoyan chu nakinkawanikgoyan tuku makgkatsikgo. Akxni chuna natlawakgo, liwana kakakgaxmatniw. w20.04 15, 16:6, 7

Skiti latajukgo niku tlakg anan tuku nawakgo chu niku chuchut tlakg tlan la wi. ¿Xlakaskinka pi skitinanin kuenta natlawakgo tuku hora naʼankgo skitinankgo? Kaʼakxilhwi tuku wankgolh chatum tala xalak isla del Pacífico chu chatum misionero. Tala xalak isla del Pacífico wanilh pi xʼalh taskitinan chu misionero wanilh: «Nalaʼakxilhaw chali kamakgnajatsa tsisa». Pero tala kgalhtilh: «Nichuna. Naʼanaw akxni skiti taxtukgo chu ni akxni akinin lakaskinaw». Chuna la uma, kskitinanin lakchixkuwin xalak pulana siglo xʼankgo kaputsakgo latamanin, hora chu niku tlan xkatekgskgolh. Akgtum liʼakxilhtit, xtamakgalhtawakgen Jesús xlichuwinankgo Dios ktemplo, ksinagogas, kʼakgatunu chiki o kplaza niku kstanankan (Hech. 5:42; 17:17; 18:4). Akinin na liwana kililakgapasatkan tuku talismanin kgalhikgo latamanin niku lichuwinanaw Dios. Kililakgpalitkan tuku xlakkaxwilinitaw chu naʼanaw lichuwinanaw Dios kilhtamaku chu niku tlakg tlan nakatekgsaw latamanin (1 Cor. 9:19-23). w20.09 4:8, 9

Pulaktum tuku tlan natlawayaw xlakata tlakg tlan natalalinaw Jesús wa natatayayaw tuku laksaka xkachikin Jehová. Chuna la talalinaw Jesús, tiku xʼakgxakga congregación, tatliwakglha akxni akxtum kataskujaw natalan tiku kalaksakkanit xlakata nakinkakuentajtlawakgoyan (Efes. 4:16). Xkachikin Jehová liwana lakkaxwilima xlakata tlakg liwana namaklakaskinaw kimPukgalhtawakgakan. Wa xlakata makgapitsi congregaciones makxtum katlawaka. Chu lu tlan kitaxtunit, xlakata nialh lhuwa tumin laktlawakanit. Nachuna uma tlawanit pi makgapitsi natalan tsinu nalakgpalikgo xlatamatkan. Max makgapitsi akglhuwata kata xwilakgolh kʼakgtum congregación chu lu kapaxkikgo natalan. Pero la uku kawanikanit pi naʼankgo kʼatanu congregación. Max lu lipaxuwa Jesús akxni akxilha pi kstalaninanin makgtayanankgo akxni tlawakan akgtum talakgpalit kxkachikin. w20.04 24:14

Mapakgsina xalak norte chu mapakgsina xalak sur chuntiya latalatlawamakgo. Kalilakpuwaw tuku lalh akxni xtitaxtunit xliʼAkgtiy Guerra xLikalanka Katiyatni, akxni Unión Soviética chu tiku xtatayakgo akgchipakgolh lhuwa kachikinin nema xtapakgsini Europa. Uma tlawalh pi mapakgsina xalak sur xkatalakkaxlalh amakgapitsi kachikinin chu akxtum xtalatlawakgolh mapakgsina xalak norte chu uma lilakgapaska OTAN. Umakgolh chatiy mapakgsinanin chuntiya latalatlawamakgolh xlakata tlakg nakgalhikgo lhuwa tuku limakgninankan. Akxni tlawakgo guerras kʼÁfrica, kʼAsia chu kʼAmérica Latina latalalakatawakakgo akxni katatayakgo amakgapitsin kachikinin. La uku, Rusia chu tiku tatayakgo lhuwa tuku akgchipakgonit kkakilhtamaku. Umakgolh akgtiy tamapakgsin lalimawakakgo pi maklakaskinkgo programas xla computadoras xlakata natlawakgo pi namakgatsankgakgo lhuwa tumin chu nalalaktlawakgo. Chu mapakgsina xalak norte chuntiya katalatlawama xkachikin Dios (Dan. 11:41). w20.05 13:5, 6

Kxkilhtamaku palakachuwina Isaías, Jehová wanilh xkachikin: «¿Tlan chatum puskat nialh nalakapastaka kskgata [...]? Maski umakgolh lakpuskatin nialh xlakapastakkgolh, akit ankgalhin naklakapastakan» (Is. 49:15). Ni putum kilhtamaku Jehová tamalakxtumikan chatum tse, pero uma kilhtamaku chuna tlawalh. Lichuwinalh la chatum tse chu kskgata latalalin xlakata nalimasiya la kapaxki kskujnin. Lhuwa natsetni nachuna makgkatsikgo la wa chatum tala puskat nema wanikan Jasmín: «Akxni matsikiya miskgata, wi tuku la nema tlawa pi nikxni nalamakgxtakgputunatit chu uma makgapala putum kilhtamaku». Jehová akxilha akxni chatum kskgata nialh tsuku lichuwinan chu nialh an ktamakxtumit. Lhuwa umakgolh natalan taspitparakgo kcongregación, chu lu tlan kamakgamakglhtinanaw. Jehová lakaskin pi kataspitkgolh chu akinin nachuna lakaskinaw (1 Ped. 2:25). w20.06 18:1-3

Anan tuku lhuwa xtapalh nema ni tasiya. Asta tlakg xtapalh tuku ni tasiya. Kxtaʼakgchuwin Jesús nema mastalh ksipi, wa pi tuku wi kʼakgapun tlakg xtapalh nixawa tuku wi kkakilhtamaku. Chu wampa: «Niku wi tuku lhuwa xtapalh liʼakxilha, na anta natawila minaku» (Mat. 6:19-21). Maʼakgstokgwiliyaw «tuku lhuwa xtapalh kʼakgapun» akxni liskujaw pi Jehová tlan nakinkaʼakxilhan. Chuna la wa Jesús, nitila chu nitu tuku natlawa pi namakgatsankgayaw uma tuku lu xtapalh. Pablo kinkawaniyan pi “kalilakpuwaw tuku ni tasiya” (2 Cor. 4:17, 18). Anta makgtanuma tasikulunalin nema namakglhtinanaw kxasasti kakilhtamaku nema Jehová nalimin. ¿Limasiyayaw pi paxtikatsiniyaw Jehová umakgolh tamaskiwin? w20.05 26:1, 2

Tuku Moisés kamasiyanilh israelitas lu kamatliwakglhli, xtachuna la sen kamakgtaya laktsu tuwan xlakata nastakkgo. ¿La tlan nachuna nakamasiyaniyaw amakgapitsin? Akxni lichuwinanaw xtukuwani Dios kʼakgatunu chiki o niku lhuwa titaxtukan, limaklakaskinaw Biblia xlakata nakamasiyaniyaw latamanin xtukuwani Jehová. Tlan namaklakaskinaw likgalhtawakga, videos o kisitiojkan xla Internet. Maski wilaw kkintaskujutkan, kʼescuela o anitaw paxialhnanaw, kaputsaw la tlan nalichuwinanaw Dios chu la likatsi. Kakalitachuwinaw tuku xtalakaskin xpalakata latamanin chu xpalakata Katiyatni. Akxni latamanin nakgaxmatkgo umakgolh tamakatsinin, max naʼakxilhkgo pi Jehová lu kinkapaxkiyan. Akxni masiyayaw xaxlikana xlakata xapaxkina kinTlatkan, makgtayanamaw natamasantujli xtukuwani chu limasiyayaw pi taʼakgsanin nema limawakakanit nixaxlikana. Ni anan atanu tuku tlakg tlan mamakgkatsininan nixawa xtamakatsinin Biblia (Is. 65:13, 14). w20.06 10:8, 9

¿Tuku tayat kilimasiyatkan komo kamakgtayaputunaw tiku lakgtaspitputumparakgo Jehová? Kaʼakxilhwi tuku kinkamasiyaniyan parábola xla kgawasa tiku xtsankganit (Luc. 15:17-24). Kgawasa lilakpuwan tuku xtlawanit chu taspita kxchik. Xtlat lakapala an paxtokga chu xatapaxuwan akgpixtiya xlakata nalimasiyani pi chuntiya paxki. Uma kgawasa lu nitlan limakgkatsi tuku tlawalh chu lakpuwan pi nialh lakgchan xkgawasa nawan. Xtlat lu lakgalhaman xkgawasa akxni akxilha pi xla nitlan limakgkatsi tuku xtlawanit. Wa xlakata tlawa akgtum paskua chu wan pi kamalhakgeka lu xatlan lhakgat. Jehová xtachuna la uma tlat tiku lichuwinan parábola. Lu kapaxki kinatalankan tiku tamakgatlikgonit chu lakaskin pi kalakgtaspitparakgolh. Komo nastalaniyaw xliʼakxilhtit, tlan nakamakgtayayaw nataspitparakgo. Xlakata namakgantaxtiyaw, talakaskin namakgkatsiyaw tuku makgkatsikgo, nakalimasiyaniyaw tapaxkit chu ni nakgalhkgalhiyaw pi lakapala natatliwakglhkgo. w20.06 25, 26:8, 9

Jesús wa pi makgapitsi «xatapaxuwan» xmakgamakglhtinankgolh xaxlikana, pero xtakanajlakan xʼama sputa akxni xkaliʼakxilhka (Mat. 13:3-6, 20, 21). Max ni akgatekgskgo pi komo kstalaninanin Cristo nalitaxtukgo nakaputsastalanikan (Mat. 16:24). O max lakpuwankgo pi xlatamat chatum kstalanina Cristo ni xlikgalhit taʼakglhuwit wata lhuwa tasikulunalin. Pero nichuna la kʼuma kakilhtamaku. Max lakapala natalakgpali kilatamatkan chu namin kilhtamaku ni katikgalhiw tapaxuwan (Sal. 6:6; Ecl. 9:11). Lhuwa xlakskujnin Jehová liwana katsikgo pi kgalhikgo xaxlikana. Ni xlajwanan xtakanajlakan akxni chatum tala wi tuku nitlan katlawani o akxni wi tiku lakgalhinan (Sal. 119:165). Pulakatunu taputsastalanit nema titaxtukgo matliwakglha xtakanajlakan (Sant. 1:2-4). Talakaskin naliskujaw xlakata nachuna nakgalhiyaw kintakanajlakan. w20.07 8:1; 9:4, 5

Akxni nalikgalhtawakgayaw Biblia, kaskiniw Jehová kakinkamakgtayan nalitamakgtayayaw tuku nalikgalhtawakgayaw. Komo putsamaw tamakgtay xlakata nalakkaxtlawayaw akgtum taʼakglhuwit, kaskiniw pi kakinkamakgtayan natekgsaw kBiblia tastakyaw nema nakinkapulalinan (Filip. 4:6, 7). Akxilhlakachankan tuku lanit, akgtum xtamaskiwin Jehová. Xlakata naʼakxilhlakachanaw kkintalakapastaknikan tuku lichuwinan Biblia, kalilakpuwaw tuku lama anta, kalakpuwaw pi anta wilaw chu kalilakpuwaw pi akinin titaxtumanaw tuku lichuwinamaka, kaʼakxilhwi tuku xla akxilhli chu kamakgkatsiw tuku makgkatsilh. Lilakpuwankan kilhchanima nalilakapastaknana tuku likgalhtawakgapat chu tuku masiyaniyan. Kinkamakgtayayan tlakg liwana naʼakgatekgsaw tuku likgalhtawakgamaw. Likgalhtawakgakan Biblia chu ni lilakpuwankan, xtachuna akxni kaxtlawakan liwat, komo ni putum nalakgmakapina tuku lilakkaxtlawakan max ni kgama katitakgalhwanalh. w21.03 15:3-5

Apóstol Pablo tlan kajwatiya max wa xtililakpuwa tuku xtitaxtunit chu xlakapastakli pi komo atanu tuku xlaksakli max nichuna xkitaxtunilh. Max ni xtilinka kpulachin, max tlan xtikasitsinilh lakchixkuwin tiku xalak Asia xwankgonit, tiku akgxtakgmakgankgolh chu nialh xkalipawa amakgapitsin xʼamigos. Pero nichuna tlawalh. Maski xkatsi pi nialh makgas xʼamaka makgnikan, ankgalhin lilakpuwa pi tuku tlakg xlakaskinka xwanit wa namalanki Jehová. Chuntiya lakputsalh la tlan nakamakgpuwantini amakgapitsin chu chuntiya tlawanilh oración Jehová. Ni kajwatiya lilakpuwa pi amakgapitsin xʼakgxtakgmakgankgonit, wata lichuwinalh pi lu xkapaxtikatsini pi tiku xaxlikana xʼamigos xlitaxtukgo limasiyanikgolh tapaxkit chu ankgalhin makgtayakgolh. Nachuna, chuntiya xlikgalhtawakga xTachuwin Dios (2 Tim. 3:16, 17; 4:13). Chu tuku tlakg xlakaskinka, liwana xkatsi pi Jehová chu Jesús xpaxkikgo. w21.03 18:17, 18

Ksiglo akgtiy, lhuwa nixaxlikana kstalaninanin Cristo tsukukgolh tanukgo kcongregación. Masiyakgolh nixaxlikana tamasiy chu matsekgkgolh tuku xlikana masiya Biblia. Talhuwikgolh chuna la nixatlan likuxtut, chu nialh liwana xtalakgapasa tiku xlikana kstalanikgo Cristo. Lata uma kilhtamaku asta kxlisputni siglo 19, ni xʼanan akgtum grupo nema makxtum xkakninanilh Dios unu kKatiyatni (Mat. 13:36-43). ¿Tuku xlakata kilikatsitkan uma? Limasiya pi tuku lichuwinan capítulo 11 xla Daniel xlakata mapakgsina xalak norte chu mapakgsina xalak sur ni wa kakilhchanima mapakgsinanin o tamapakgsin nema xwilakgo ksiglo akgtiy chu kxlikgalhsputni siglo 19. Kʼumakgolh kata ni xʼanan akgtum grupo tiku makxtum xkakninanikgolh Dios nema xkatlawanika tuku nitlan. Pero mapakgsina xalak norte chu mapakgsina xalak sur xʼamaparakgolh tawilakgo kxlikgalhsputni siglo 19. w20.05 3:5

Joel wa pi lhuwa xtuki xʼama akgchipa kachikin Israel chu xʼama wakgo putum tuku xtekgskgolh (Joel 1:4). Akglhuwa kata xlakpuwanaw pi uma tuku lichuwinankanit kBiblia xkilhchanima xkachikin Jehová, nema lichuwinankgo Dios xtachuna lhuwa xtuki nema nila machokgokan. Xlakpuwanaw pi uma taskujut lu nitlan tuku xkatlawani «kachikin», o latamanin tiku kaʼakgchipanit xpulalinanin takanajla. Pero komo putum nalikgalhtawakgayaw, naʼakxilhaw pi talakaskin nalakgpaliyaw la xʼakgatekgsaw uma tuku lichuwinankanit. Kaʼakxilhwi tuku malaknu Jehová anta kJoel 2:20: «Tiku minacha knorte [o lhuwa xtuki] makgat naklin». Komo xtuki wa xkilhchanilh xtatayananin Jehová, tiku lichuwinankgo Dios chu kamakgtayakgo latamanin kstalaninanin Jesús nawankgo chuna la xla kalimapakgsilh, ¿tuku xlakata Jehová makgat xkalilh? (Ezeq. 33:7-9; Mat. 28:19, 20). Xlikana pi Dios ni makgat kalin xlakskujnin tiku ni makgxtakgkgo, wata wa tuku o tiku talatlawakgo. w20.04 2, 3:3-5

¿Tuku natlawayaw komo lakpuwanaw pi Jehová ni lakapala kgalhti kioracioneskan? Santiago kinkawaniyan pi «chuntiya» kaskiniw Dios. Xla ni katisitsilh komo makglhuwa naskiniyaw liskgalala. KinTlatkan xalak akgapun xatapaxuwan nakinkamaxkiyan liskgalala (Sal. 25:12, 13). Liwana katsi akxni titaxtuyaw tuku tuwa chu kinkamakgtayaputunan. Uma lu kinkamakgapaxuwayan. Pero ¿la kinkamaxkiyan Jehová liskgalala? Maklakaskin Biblia (Prov. 2:6). Xlakata tlan nakgalhiyaw, talakaskin nalikgalhtawakgayaw Biblia chu kilikgalhtawakgakan. Pero ni kajwatiya talakaskin lhuwa tuku nakatsiniyaw, talakaskin nalilatamayaw. Santiago wa: «Kamakgantaxtitit xtachuwin Dios chu ni kajwatiya kakgaxpattit» (Sant. 1:22). Akxni lilatamayaw xtastakyaw Dios, ni lu sitsiyaw, kaʼakgatekgsniyaw amakgapitsin chu limasiyayaw talakgalhaman (Sant. 3:17). Umakgolh tayat lu kinkamakgtayayan ni namakgatsankgayaw tapaxuwan maski natitaxtuyaw tuku tuwa. w21.02 28, 29:10, 11

Chatum tiku limakgalhtawakgemaka Biblia tlan nastaka xtakanajla chu natamunu komo putum congregación namakgtayanan. Chatum precursora wan: «Wankan pi putum kachikin makgtayanan xlakata chatum aktsu kgawasa nastaka. Nachuna kitaxtu akxni kaputsayaw tiku naskujnanikgo Dios: talakaskin pi putum congregación namakgtayanan xlakata wi tiku nalakgapasa xaxlikana». Akxni makgastakkan chatum aktsu kgawasa talakaskin pi putum tiku xalak xfamilia, xʼamigos chu xmakgalhtawakgenanin wi tuku natlawakgo, namakgpuwantinikgo chu namasiyanikgo. Nachuna, putum natalan tlan namakgtayakgo tiku limakgalhtawakgekan Biblia xlakata natamunu, akxni namakgpuwantinikgo chu nawilinikgo tlan liʼakxilhtit (Prov. 15:22). Komo wi tiku limakgalhtawakgeyaw Biblia, kamakgamakglhtinaw xtamakgtaykan amakgapitsi natalan xlakata tlakg lhuwa tiku namakgtayanankgo nastaka xtakanajla tamakgalhtawakgen. w21.03 8:1-3

Putum kstalaninanin Cristo, maski lakgkgawasanku akinin o linawa kata, kuenta natlawayaw xlakata ni nalakgaputiyunanaw. Apóstol Juan lichuwinalh uma akxni wa pi nila nalatamayaw kxaxlikana chu nachuna natlawayaw talakgxtumit xalimaxana (1 Juan 1:6). Komo lakaskinaw pi Dios tlan kakinkaʼakxilhni la uku chu kkilhtamaku nema aku mima, talakaskin natlawayaw tuku tlan kxlakatinkan amakgapitsin. Tuku xaxlikana wa pi nila tuku matsekgaw xlakata Jehová putum akxilha (Heb. 4:13). Na talakaskin nalakgmakganaw tuku lakpuwan kakilhtamaku xlakata talakgalhin. Kxkilhtamaku Juan, apóstatas xlakpuwankgo pi chatum lataman tlan xmakglakgalhinalh chu chuntiya tlan xtalalilh Dios. La uku nachuna lakpuwankgo. Wankgo pi kanajlanikgo Dios, pero ni xlakaskinka akxilhkgo tuku wan Dios xlakata talakgalhin, liwaka xlakata talakgxtumit. Tuku Jehová wan pi talakgalhin, latamanin wankgo pi kaj tlawakgo tuku lakgatikgo. w20.07 22:7, 8

¿Kakgalhmakgtayayaw kinatalankan lakpuskatin akxni maklakaskinkgo? Kalilakpuwaw pi lhuwa natalan akxilhkgo pi chatum tala puskat tiku xchixku ni xtatayana Jehová makglhuwa ni sokg chin ktamakxtumit. Nachuna, ni lu kalin xkamanan. Wa xlakata umakgolh natalan tsukukgo nitlan lichuwinankgo, chu lakpuwankgo tuku xlakata xchixku ni maxki talakaskin nakalin xkamanan. Pero xla nila xʼakstu lakkaxwili putum xkilhtamaku, chu nila xʼakstu nalaksaka tuku natlawa xpalakata xkamanan. Komo nawaniyaw pi lu tlan taskujut tlawama chu nakalitachuwinanaw amakgapitsin tuku tlan tlawama, uma max natlawa pi nialh nalichuwinankan. Lakgkgolotsin katsikgo pi Jehová akxilha la kalikatsiniyaw (Sant. 1:27). Chuna la Jesús, kaʼakgatekgsnikgo chu ni wilikgo limapakgsin, wata tlan kalikatsinikgo (Mat. 15:22-28). Akxni lakputsakgo la nakamakgtayakgo, tlawa pi kinatalankan lakpuskatin namakgkatsikgo pi Jehová chu xkachikin kapaxkikgo. w20.09 24, 25:17-19

Daniel putum kxlatamat limasiyalh pi xtaktuju chu putsalh pi wa xpulalilh Jehová. Akxni Dios maklakaskilh xlakata xwa tuku xkilhchanima xtamanaxnat Nabucodonosor, Daniel ni lakpuwa pi wa xʼakstu chuna xtlawanit, wata wa malankilh Jehová (Dan. 2:26-28). Uma kinkamasiyaniyan pi komo namastayaw akgtum taʼakgchuwin nema natalan nalakgatikgo o xlakata tlan kinkakitaxtuniyan akxni lichuwinanaw Dios, wa Jehová tiku kilimalankitkan. Kalitayaw pi nila putum matlaniyaw chu kakatsiw pi nila tuku xtlawaw komo ni wa xkinkamakgtayan (Filip. 4:13). Komo chuna natlawayaw nalimasiyayaw pi stalaniyaw xliʼakxilhtit Jesús. Xla putum kilhtamaku lipawa Jehová (Juan 5:19, 30). Nikxni lakpuwa namakglhti limapakgsin nema kgalhi xTlat xala kʼakgapun. Filipenses 2:6 wan pi Jesús «nikxni lakpuwa nalakgamakglhti tuku lakgchan Dios chu xtachuna Dios nawan». Xkatsi la xlilhuwa limapakgsin xkgalhi, xmaxki kakni xTlat chu xkgalhakgaxmata. w20.08 10, 11:12, 13

Makgapitsi tiku kgosnamakgolh ktiji nema linan klatamat kgalhikgo taʼakglhuwit nema amakgapitsin nila akxilhkgo chu max ni akgatekgskgo. Komo ni lhuwa tuku tlan tlawayaw chu makgkatsiyaw pi niti kinkaʼakgatekgsniyan, xliʼakxilhtit Mefibóset nakinkamakgtayayan (2 Sam. 4:4). Ni kajwatiya nila xtlawan, na tayanilh pi mapakgsina David nitlan likatsinilh. Pero ni mastalh talakaskin pi kajwatiya xlilakpuwa tuku nitlan tlawanika. Wata lhuwa xtapalh xliʼakxilha tuku xkgalhi. Lu xpaxtikatsini talakgalhaman nema limasiyanilh David xapulana (2 Sam. 9:6-10). Wa xlakata, akxni David nitlan likatsinilh Mefibóset, xla akxilhli putum tuku xlama. Ni lisitsilh tuku nitlan tlawanilh chu ni limawakalh Jehová tuku nitlan xtitaxtuma. Wata tatayalh mapakgsina tiku xlaksaknit Dios (2 Sam. 16:1-4; 19:24-30). Tsokgwilika uma lu tlan liʼakxilhtit nema kinkawilinin Mefibóset xlakata nalitamakgtayayaw (Rom. 15:4). w20.04 26:3; 30:18, 19

Max kkincongregacionkan wilakgolh misioneros, precursores especiales o precursores regulares. Xlakan lichuwinankgo Dios putum kilhtamaku. Maski umakgolh natalan ni lhuwa tuku kgalhikgo, Jehová kamaxkinit akgtum latamat nema lu lipaxuwakgo (Mar. 10:29, 30). ¡Lu tlan limakgkatsiyaw pi wilakgolh kkincongregacionkan umakgolh natalan! ¿Kajwatiya natalan tiku wi tuku lakgayakgo kcongregación chu tiku skujnanimakgolh Jehová putum kilhtamaku tlan wi tuku natlawakgo kcongregación? Nichuna. Chatunu natalan lu xlakaskinka litaxtu kxlakatin Jehová chu kcongregación (Rom. 10:15; 1 Cor. 3:6-8). Uma chuna la xlakata putum congregación liskujkgo xlakata nakamakgtayakgo latamanin kstalaninanin Cristo nalitaxtukgo (Mat. 28:19, 20; 1 Tim. 2:4). Putum tiku lichuwinankgo Dios, maski tamununita o nina, liskujkgo xlakata uma taskujut wa tuku tlakg xlakaskinka nalitaxtu kxlatamatkan (Mat. 24:14). w20.08 21:7, 8

Chuna la wan texto xala uku, akxni natitaxtuyaw tuku tuwa, Jesús nakinkamakgtayayan. Chu xtachuwin lu kinkamatliwakglhan, xlakata kimputumkan titaxtuyaw tuku tuwa nema kinkamakgalipuwanan. Akxni niy tiku lu xpaxkiyaw, max talipuwan nema makgkatsiyaw akglhuwa kata namakgapala. Amakgapitsin chali chali titaxtukgo tuku nitlan xlakata linkgoya kata. Chu wi tiku lu nitlan makgkatsikgo xlakata kgalhikgo tajatat xla talipuwan. Maski chuna, kgalhiyaw litliwakga xlakata katsiyaw pi Jesús kinkatawilan «chali chali», maski natitaxtuyaw tuku lu tuwa (Mat. 11:28-30). Jehová kinkawaniyan kBiblia pi xla kamaklakaskin ángeles xlakata nakinkamakgtayakgoyan (Heb. 1:7, 14). Xlakan kinkapulalinkgoyan akxni kalitachuwinanaw Dios «xliputum laklanka kachikinin, laklanka familias, tiku chuwinankgo tipalhuwa tachuwin chu kachikinin» (Mat. 24:13, 14; Apoc. 14:6). w20.11 13, 14:6, 7

Lakaskinaw pi tiku makgalhtawakgemaw naʼakgatekgsa pi tuku katsinima wa tuku masiya Biblia (1 Tes. 2:13). Xlakata namakgantaxtiyaw, kamakgpuwantiniw kalichuwinalh la akxilha tuku katsinima. Kaskiniw pi kalichuwinalh tuku masiya akgtum texto chu ni akinin kawaniw. Kamakgtayaw naʼakxilha la tlan nalilatama tuku wan Biblia. Katlawaniw takgalhskinin xlakata nakinkawaniyan tuku lakapastaka chu tuku makgkatsi akxni likgalhtawakga akgtum versículo (Luc. 10:25-28). Akgtum liʼakxilhtit, kakgalhskiw: «¿Tlan akxilha akgtum xtayat Jehová kʼuma texto?», «¿La tlan nalitamakgtayaya uma tuku masiya Biblia?», «¿La mamakgkatsiniyan tuku katsini?». Tuku tlakg xlakaskinka ni wa komo lhuwa tuku katsinima, wata wa pi lanka xtapalh naliʼakxilha chu nalilatama. Kamastaw talakaskin pi Biblia kamasiyanilh. Xlakata tlakg tlan namakgalhtawakgenanaw, talakaskin nataktujuyaw. w20.10 15, 16:5, 6

Liwana katsiyaw pi taskujut xlakata la lichuwinankan Dios nasputa akxni chuna xlilat. Kalilakpuwaw tuku lalh kxkilhtamaku Noé. Jehová limasiyalh pi wi tuku tlawa akxni chuna xlilat. Akxni xtsankgajku max 120 kata, xla laksakli pi xmilh akgtum Munkaklat. Titaxtulh akglhuwa kata, wanilh Noé pi xtlawalh arca. Max 40 o 50 kata, Noé palha skujli xlakata natlawa uma taskujut. Chu alistalh, akxni xlakgchanit kilhtamaku, «Jehová malakchuwalh malakcha» (Gén. 6:3; 7:1, 2, 16). Nialh makgas, Jehová nawan pi nialh katilichuwinanka xalaktlan tamakatsinin, “namalakchuwa xmalakcha” xkakilhtamaku Satanás chu nalimin xasasti kakilhtamaku niku naʼanan tuku xaʼakgstitum. Xlakata nina chin uma kilhtamaku, kastalaniw xliʼakxilhtit Noé, chu amakgapitsin xlakskujnin Dios tiku ni majaxakgo xmakankan. Chuntiya kalichuwinaw Dios, kalimasiyaw takgalhkgalhin chu tliwakga kawa takanajla nema kgalhiniyaw Jehová chu xtamalaknun. w20.09 13:18, 19

Komo niti xkatsilh tiku kgalhi limapakgsin, xʼanalh taʼakglhuwit chu niti xpaxuwalh. Niti xkatsilh tiku nawan tuku xlitatlawat chu tiku xlimakgantaxtit. Komo limapakgsin nema Jehová kamaxkinit lakchixkuwin lu tlan, ¿tuku xlakata lhuwa lakpuskatin makgkatsikgo pi xlakchixkuwinkan nitlan kalikatsinikgo? Xlakata lhuwa lakchixkuwin lakatsalakgo limapakgsin nema wilinit Jehová xlakata familia. Max nitlan kalikatsinikgo xlakpuskatinkan xlakata xʼakstukan kapaxkikan chu xlakata tlan namakgkatsikgo. Max chatum chixku nitlan nalikatsini xpuskat xlakata namakgkatsi pi lu xlakaskinka litaxtu chu nalimasiya pi xla «lu chixku». Max lakpuwan pi maski nila fuerza tlawa pi xpuskat napaxki, tlan natlawa pi napekuani. Wi tiku maklakaskin uma tapekua xlakata namatlawi xpuskat tuku xla lakaskin. Xlikana pi uma talakapastakni tlawa pi ni namaxkikan kakni puskat chu ni xtapalh naliʼakxilhkan. Chu nachuna, uma lakatsala xlimapakgsin Jehová (Efes. 5:25, 28). w21.02 3:6, 7

Tiku kstalanina Cristo tlan namakgkatsi komo natlawani oración Jehová xliputum xnaku akxni natitaxtu lhuwa taʼakglhuwit. Jehová nakgalhti mioraciones chu namaxkiyan “takaksni nema nila akgatekgskgo latamanin” (Filip. 4:6, 7). Jehová maklakaskin xlitliwakga xlakata nakinkamakgtayayan ni lu nalakgaputsayaw (Gál. 5:22). Akxni natlawaniya oración Jehová, kawani putum tuku wi kminaku. Liwana katachuwinanti: kawani tuku taʼakglhuwit kgalhiya chu la makgkatsiya. Komo tlan lakkaxtlawakan, kaskini liskgalala xlakata nakatsiya la natlawaya chu litliwakga xlakata namakgantaxtiya. Pero komo ni anan la nalakkaxtlawaya mintaʼakglhuwit, kaskini Jehová kamakgtayan xlakata ni lu nalakgaputsaya. Komo liwana natachuwinana, alistalh liwana naʼakxilha la Jehová kgalhtiyan. Komo ni tunkun nakgalhti mioración, ni katlakgwanti. Jehová ni kajwatiya lakaskin pi liwana natachuwinana, wata na lakaskin pi ankgalhin katlawa oración (Luc. 11:8-10). w21.01 3:6, 7

Kcongregaciones ni kaj wilakgolh tiku makgaxtokgkgo chu tiku kgalhikgo kamanan, na wilakgolh lhuwa natalan tiku nina makgaxtokgkgo. ¿La nakalikatsiniyaw umakgolh natalan? Kalichuwinaw tuku xlakpuwan Jesús. Akxni xlama kKatiyatni, ni tamakgaxtokgli, wata lilakgaputsalh chu limaklakaskilh xkilhtamaku xlakata nalichuwinan Dios. Jesús nikxni masiyalh pi kstalaninanin xlitamakgaxtokgatkan o ni xlitamakgaxtokgatkan. Pero lichuwinalh pi makgapitsi kstalaninanin xʼamakgo laksakkgo ni natamakgaxtokgkgo (kaʼakxilhti nota xla takgalhtawakga xlakata Mateo 19:12). Xla xkamaxki kakni tiku ni xmakgaxtokgkgo chu ni lakpuwa pi nitu xlitaxtukgo o wi tuku xkatsankgani. Apóstol Pablo chatum kskujni Dios tiku na ni xmakgaxtokga. Nikxni masiyalh pi nitlan tamakgaxtokgkan. Xkatsi pi uma chatunu kalakgchan nalaksaka. w20.08 28:7, 8

Apóstol Juan makgas latamalh chu lhuwa tuku titaxtulh tuku max xtitlawalh pi xtaxlajwanilh xtakanajla. Pero ankgalhin tlawalh tuku xtalakaskin xlakata nakgalhakgaxmata xlimapakgsin Jesús, chuna la nakapaxki xnatalan. Wa xlakata liwana xkatsi pi Jehová chu Jesús xpaxkikgo chu pi xʼamakgo maxkikgo litliwakga xlakata tlan xtayanilh tuku xtitaxtulh (Juan 14:15-17; 15:10). Satanás chu xkakilhtamaku nila tlawakgolh pi Juan ni xkalimasiyanilh xnatalan pi xkapaxki. Chuna la Juan, lamaw kkakilhtamaku niku akgchipanit Satanás, chu litsama lhuwa tasitsi (1 Juan 3:1, 10). Xla lakaskin pi nialh kakapaxkiw kinatalankan, pero nila chuna katitlawalh komo ni namaxkiyaw talakaskin. Wa xlakata, liwana kalakkaxwiliw nakapaxkiyaw kinatalankan, ni kaj xlakata kintachuwinkan, nachuna xlakata tuku tlawayaw. Komo chuna natlawayaw lu napaxuwayaw xlakata makgtapakgsiyaw kxfamilia Jehová chu xlikana napaxuwayaw kkilatamatkan (1 Juan 4:7). w21.01 13:18, 19

Latamakan kxkakilhtamaku Satanás lakgachunin lu tuwa tamakgkatsi (2 Tim. 3:1). Pero ni talakaskin lu nalakgaputsayaw, xlakata Jehová katsi tuku titaxtumaw. Akxni lakaskinaw tamakgtay, xla wan pi nakinkalimakgtayayan xpakgastakat (Is. 41:10, 13). Katsiyaw pi Jehová nakinkamakgtayayan, chu Biblia kinkamaxkiyan litliwakga xlakata natayaniyaw. Videos, talikgalhtawakga Biblia la akgtum drama chu lecciones xla libro «Tlan liʼakxilhtit xtakanajlakan», kinkamakgtayayan nalilakpuwanaw tuku titaxtukgolh xlakskujnin Dios. Akxni nina akxilhaw, kgaxmataw o likgalhtawakgayaw umakgolh, kaskiniw Jehová pi kakinkamakgtayan natekgsaw tuku tlan nakinkamakgtayayan kkilatamatkan. Kaʼakxilhlakachaw pi akinin litaxtuyaw tiku lichuwinamaka. Kalilakpuwaw tuku tlawalh chu la makgtayalh Jehová uma xlakskujni. Alistalh, kalilatamaw tuku katsininitaw. Chu xaʼawatiya, kapaxtikatsiniw Jehová xlakata kinkamakgtayanitan chu kalakputsaw la tlan nakamakgpuwantiniyaw amakgapitsin. w21.03 19:22, 23

Komo wix chu tiku tamakgaxtokga kgalhiputunatit kamanan, kalilakpuwantit: «¿Klitaxtuyaw tiku taʼaktujukgo chu tliwakga kgalhikgo xtakanajlakan nema Jehová xkalaksakli xlakata nakuentajtlawakgo chatum skgata?» (Sal. 127:4). Chu komo wix chatum tlat o chatum tse, kalilakpuwanti: «¿Kkamasiyani kinkamanan pi xlilat palha naskujkgo?» (Ecl. 3:12, 13). «¿Ktlawa putum tuku kmatlani xlakata nitu nakaʼakgspula chu ni nakalaktlawanikan xtalakapastaknikan?» (Prov. 22:3). Xlikana pi max nakgalhikgo taʼakglhuwit. Pero tlan natsukuya kamasiyaniya xlakata tlan natayanikgo akxni chuna natitaxtukgo. Kakamasiyani naputsakgo xtapulalit Biblia (Prov. 2:1-6). Komo chatum mintalilakgapasni namakgxtakga xaxlikana, kakalimasiyani Biblia tuku xlakata lu xlakaskinka ni namakgxtakgaw Jehová (Sal. 31:23). O komo wi tiku naniy, kakamasiyani makgapitsi textos nema nakamakgtaya natayanikgo takatsanajwat chu nakgalhikgo takaksni (2 Cor. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16). w20.10 27:7