Diciembre

¿Tuku tlawalh pi kskujni mapakgsina xalak Etiopía xtamunuputulh? Kalakapastakwi: Chixku xalak Etiopía «xʼanit kJerusalén xlakata nakakninani Dios» (Hech. 8:27). Max chatum prosélito xlitaxtu, uma wamputun pi xmakgamakglhtinanit xtakanajlakan judíos. Xla xlakgapasa Tatsokgni xaHebreo chu anta xkatsininit xpalakata Jehová. Pero tlakg xkatsiputun. ¿Tuku xtlawama akxni Felipe tatanokglhli? Xlikgalhtawakgama xtatsokgni palakachuwina Isaías (Hech. 8:28). Ni kajwatiya xkatsiputun xapulana tamasiy. Xla mincha lata kʼEtiopía xlakata nakakninani Jehová kJerusalén. Felipe litachuwinalh chixku xalak Etiopía tuku lu xlakaskinka nema xla ni xkatsi, pi Jesús wa Mesías xwanit (Hech. 8:​34, 35). Tapaxkit nema xkgalhini Jehová chu Jesús lu xtatliwakglhnit chu wa xlakata laksakli natamunu chu kstalanina Jesús nalitaxtu. Felipe akxilhli pi tlantiya xtamunulh, wa xlakata munulh. w23.03 8, 9:​3-6

Komo ni wanaw tuku xaxlikana, ni katimakgapaxuwaw Jehová (Prov. 6:​16, 17). Maski latamanin wankgo taʼakgsanin, akinin lakgmakganaw xlakata Jehová wan pi nitlan (Sal. 15:​1, 2). Xlikana, max nikxni katiwaw akgtum lanka taʼakgsanin, pero na ni katimatsekgwi tuku amakgapitsin xlikatsitkan. Nachuna, ni kilimalakgatumitkan taʼakgsanin (Prov. 25:23; 2 Tes. 3:11). Komo naʼakxilha pi akgtum tachuwin taʼakgsanin nalitaxtu, atanu tuku kalichuwinanti. Lamaw kkakilhtamaku niku lhuwa latamanin ni liwana maklakaskinkgo xtachuwinkan. Wa xlakata kaliskujwi namaklakaskinaw kintachuwinkan chuna la Jehová lakaskin. Komo nalimalankiyaw Jehová kintachuwinkan akxni lichuwinanaw xtachuwin, ktamakxtumit chu akxni katachuwinanaw amakgapitsin, xla nakinkasikulunatlawayan. Akxni masputukanita nawan uma kakilhtamaku, tlakg ni tuwa nawan nalimalankiyaw Jehová kintachuwinkan (Jud. 15). w22.04 9:​18-20

Akxni lilakpuwanaw la xlilhuwa kinkapaxkikgoyan Jehová chu Jesús, tlawa pi na lu nakapaxkiputunaw (1 Juan 4:10). Chu tlakg kapaxkiyaw akxni akgatekgsaw pi Jesús nilh xlakata nakinkalakgmaxtuyan chatunu akinin. Apóstol Pablo lu xpaxtikatsini uma tamaskiwin. Wa xlakata, katsokgnanilh Gálatas: «Xkgawasa Dios […] kimpaxkilh chu tamakamastalh kimpalakata» (Gál. 2:20). Xlakata xtamakamastan Jesús, tlan xʼamigo Jehová nawanaw (Juan 6:44). ¿La makgkatsiya xlakata katsiya pi Jehová wi tuku tlan akxilhli mimpalakata chu lu lhuwa xokgolh xlakata tlan natalalipina? ¿Ni tlawa pi lu nakapaxkiya Jehová chu Jesús? Chuna. Wa xlakata putum akinin kililakpuwanatkan: «¿Tuku kimatlawi uma tapaxkit?». Tapaxkit nema kakgalhiniyaw Dios chu Cristo tlawa pi na nakapaxkiyaw amakgapitsin (2 Cor. 5:​14, 15; 6:​1, 2). w23.01 28:​6, 7

Jehová limaklakaskima Biblia xlakata natlawa pi kskujnin «akxtum naskujnanikgo». Xla matsokgninalh xlakata kajwatiya tiku taktujukgo tlan xʼakgatekgskgolh (Luc. 10:21). Biblia maktum libro nema tlan likgalhtawakgakgo putum latamanin. Pero kajwatiya tiku taktujukgo tlan akgatekgskgo chu tlan lilatamakgo tuku lichuwinan (2 Cor. 3:​15, 16). Tuku limasiya pi Biblia litsama xliskgalala Jehová, wa pi ni kajwatiya wi tuku kinkamasiyaniyan, wata na tlan kinkamamakgkatsiniyan kinchatunukan. Akxni likgalhtawakgayaw, akxilhaw pi xla lu kinkalilakgaputsayan (Is. 30:21). ¿Likgalhtawakganitaw akgtum texto nema makgkatsiw pi wa tuku xmaklakaskimaw? Pero komo Biblia katsokgnanika lhuwa millones latamanin, ¿tuku xlakata tlan kamakgtaya chatunu chatunu latamanin chu limin tastakyaw nema maklakaskinkgo? Uma chuna la xlakata tiku matsokgninalh Biblia wa tiku tlakg xaskgalala nema anan (2 Tim. 3:​16, 17). w23.02 4, 5:​8-10

Xaxlikana kstalaninanin Cristo lu paxkiyaw Jehová chu tlakg tlan skujnaniputunaw. Pero xlakata namakgantaxtiyaw, kililakkaxwilitkan wi tuku nalakgchanaw, chuna la nakgalhiyaw tayat nema xlikgalhitkan kstalaninanin Cristo, wi tuku nakatsiniyaw tlawayaw chu nalakputsayaw la nakamakgtayayaw amakgapitsin. ¿Tuku xlakata lu xlakaskinka? Xlakata makgapaxuwaputunaw xapaxkina kinTlatkan, Jehová. Xla paxuwa akxni maklakaskinaw putum tuku katsiniyaw tlawayaw xlakata naskujnaniyaw. Nachuna, tlakg tlan kstalaninanin Cristo litaxtuputunaw xlakata tlan nakamakgtayayaw kinatalankan (1 Tes. 4:​9, 10). Maski makgasa o nina makgas la skujnanimaw Jehová, kimputumkan chuntiya talakaskin namastakayaw kintakanajlakan. w22.04 22:​1, 2

Mapakgsinanin xalak uma kakilhtamaku natalatlawakgo xaLanka Babilonia, putum ni xaxlikana takanajla nema anankgo. Wa uma nalitsuku lhuwa tapatin. ¿Natlawa uma pi lhuwa latamanin nakakninanikgo Jehová? Nichuna. Chuna la wan capítulo 6 xla Apocalipsis, tiku ni skujnanikgo Jehová naputsakgo xtamakgtaykan políticos chu stananin, tiku kʼuma capítulo xalak Biblia katamalakxtumikan sipi. Xlakata umakgolh latamanin ni katitatayakgolh xTamapakgsin Jehová, xla xtalamakgasitsin nakaliʼakxilha (Luc. 11:23; Apoc. 6:​15-17). Akxni lama nawan lhuwa tapatin, xlakskujnin Jehová tiku ni makgxtakgkgo wi tuku tlawamakgo nawan nema natlawa pi tlakg ni tuwa nakaʼakxilhkan. Amacha kilhtamaku, kajwatiya xlakan chuntiya naskujnanikgo Jehová kKatiyatni chu ni katitatayakgolh «xaluku lapanit» (Apoc. 13:​14-17). w22.05 16:​8, 9

Xlakskujnin Dios ni kajwatiya talakaskin nalichuwinankgo xalaktlan tamakatsinin xla Tamapakgsin (Mat. 24:14). Na talakaskin nakamakgtayakgo ángeles tiku lichuwinankgo tipalhuwa talakgaputsit nema nakalakgmin tiku lakgmakgankgo xTamapakgsin Dios, chuna la wan Apocalipsis capítulo 8 asta 10. Wa xlakata, xtatayananin Jehová lichuwinamaw tuku Dios natlawani xkakilhtamaku Satanás. Uma tamakatsinin xtachuna «chijit chu lhkuyat» (Apoc. 8:​7, 13). Latamanin xlikatsitkan pi lakatsu wi xlisputni kakilhtamaku xlakata natalakgpalikgo chu tlan nalakgtaxtunikgo xtasitsi Jehová (Sof. 2:​2, 3). Xlakata latamanin ni lakgatikgo uma tamakatsinin, talakaskin ni napekuanaw. Chu akxni lama nawan lhuwa tapatin, tlakg tuwa tamakatsinin nema nakaliniyaw (Apoc. 16:21). w22.05 7:​18, 19

Kalilakpuwaw akgtum tamakgaxtokgat tiku nakgalhikgo kskgatakan. Max makglhuwata kgaxmatkgonit taʼakgchuwin xlakata la kamakgastakkan kamanan. Pero akxni kgalhikgo xkamanankan, tlakg xlakaskinka litaxtu uma tastakyaw xpalakatakan. ¡Lu lanka talakgatay nakgalhikgo! Xlikana pi akxni talakgpali kilatamatkan, na talakgpali la akxilhaw tastakyaw xalak Biblia nema lakgapasaw. Wa xlakata, chali chali xlakskujnin Jehová likgalhtawakgayaw Biblia chu lilakpuwanaw chuna la xlitlawatkan xwanit mapakgsinanin xalak Israel (Deut. 17:19). Natlatni, wixin kgalhiyatit akgtum lu xlakaskinka talakgatay: nakamakgtayayatit minkamanankan nalakgapaskgo Jehová. Pero ni kajwatiya talakaskin nakamasiyaniyatit; talakaskin nakamakgtayayatit minkamanankan napaxkikgo Jehová xliputum xnakujkan. w22.05 26:​2, 3

Ni kajwatiya talakaskin nitlan nalimakgkatsiyaw kintalakgalhinkan, na talakaskin wi tuku natlawayaw. Kalakapastakwi pi atanu tuku kuenta tlawa Jehová akxni tapatinan wa talakgpalit. Talakgpalikan wa akxni taspitkan o talakgspitkan, uma wamputun, makgxtakgkan nixatlan tiji chu tsukukan latamakan chuna la Jehová lakgati (Is. 55:7). Tiku talakgpali xlilakgpalit xtalakapastakni xlakata wa Jehová napulalin (Rom. 12:2; Efes. 4:23). Lu xliskujat xlakata namakgxtakga nixatlan xtalakapastakni chu nixatlan xtayat (Col. 3:​7-9). Pero ankgalhin kililakapastakatkan pi tuku tlawa pi Jehová nakinkatapatiyan chu nakinkamaskulunkiyan wa pi nakanajlaniyaw xtamakamastan Jesús. Akxni Jehová akxilha pi lu liskujmaw nalakgpaliyaw kintayatkan, kinkatapatiyan xlakata xtamakamastan xKgawasa (1 Juan 1:7). w22.06 6:​16, 17

Latamanin latlawanikgo tuku lu nitlan (Ecl. 8:9). Akgtum liʼakxilhtit, wi tiku nitlan limaklakaskin limapakgsin nema maxkikanit, kawanikgo laklixkajnit tachuwin tiku kataʼankgo kʼescuela chu lixkajnit kalikatsinikgo tiku xalak xfamilia. ¡Wa xlakata latamanin pekuanikgo xtalatamanin! Satanás limaklakaskin uma tapekua xlakata nialh nalichuwinanaw Dios o nialh namakgantaxtiyaw amakgapitsi xlimapakgsin Jehová. Xla tlawanit pi makgapitsi mapakgsinanin nialh nakinkamaxkikgoyan talakaskin nalichuwinanaw Dios chu nakinkaputsastalanikgoyan (Luc. 21:12). Lhuwa latamanin malakgatumikgo taʼakgsanin xlakata xtatayananin Jehová, chu tiku kanajlakgo uma taʼakgsanin kinkalikgalhkgamanankgoyan chu asta kinkawilinikgoyan (Mat. 10:36). Ni kaks kinkamalakawaniyan uma tuku maklakaskin Satanás; xla xmaklakaskinita uma kxapulana siglo (Hech. 5:​27, 28, 40). w22.06 16:​10, 11

¿Tiku nakamakgtayakan «natlawakgo tuku xaʼakgstitum»? Tiku nalakastakwanankgo, tiku nalakgtaxtunikgo Armagedón chu kamanan tiku nalakachinkgo kxasasti kakilhtamaku. Akxni titaxtunita nawan 1,000 kata, putum tiku lamakgolh nawan kKatiyatni nialh katikgalhikgolh talakgalhin. Kalakapastakwi pi komo wi tiku ni kgalhi talakgalhin ni wamputun pi namakgamakglhtinan latamat nema ni kgalhi xlisputni. Adán chu Eva ni xkgalhikgo talakgalhin, pero xlikgalhakgaxmatatkan xwanit Jehová xlakata tlan xmakglhtinankgolh latamat nema ni kgalhi xlisputni. Lu nitlan pi ni kgalhakgaxmatnankgolh (Rom. 5:12). Chu akxni titaxtunita nawan 1,000 kata, ¿putum tiku lamakgo nawan kKatiyatni natatayakgo xtamapakgsin Jehová? ¿O makgapitsi nalitaxtukgo chuna la Adán chu Eva? ¿La nalakkaxtlawakan uma? w22.09 22, 23:​12-14

Akxni akxilha la wi kakilhtamaku, ¿tuwa makgkatsiya napaxuwaya? Klhuwa familias nialh lapaxkikan. Lhuwa latamanin tlakg lixkajni likatsikgo, xʼakstukan kapaxkikan chu xalakluku. Chu lhuwa tiku nialh kalipawankgo tiku kgalhikgo limapakgsin. Pero putum uma kinkamakgtayayan nalipawanaw pi tlan tuku aku mima. ¿Tuku xlakata? Xlakata latamanin likatsikgo chuna la talichuwinan k2 Timoteo 3:​1-5, nema wan tuku xʼama la «kxaʼawatiya kilhtamaku». Putum tiku tlan likatsikgo akxilhkgo pi uma kgantaxtuma. Tuku kgantaxtuma kinkamasiyaniyan pi Jesucristo mapakgsinamaja kxTamapakgsin Dios. Pero wi atanu tuku xlichuwinankanit xlakata uma Tamapakgsin. Putum tuku wanka pi xʼama la nakinkamakgtayayan naʼakgatekgsaw pi xlisputni kakilhtamaku lakatsu wi chu nialh makgas nakgantaxtu tuku malaknunit Jehová. w22.07 2:​1, 2

Kpandemia xla COVID-19, kinkamaxkikan makgapitsi tastakyaw xlakata la natlawayaw kintamakxtumitkan chu la nalichuwinanaw Dios. Kaj lakapala xtlawamawa tamakxtumit chu asambleas kvideoconferencia, chu tsukuw maklakaskinaw carta chu teléfono xlakata nalichuwinanaw Dios. Jehová sikulunatlawanit putum kintaskujutkan. Lhuwa sucursales makatsininankgonit pi taliwakanit la xlilhuwa publicadores anankgo. Nachuna, lhuwa natalan lichuwinankgonit pi tlan kakitaxtunilh lata tsukulh pandemia. Max makgapitsi natalan lakpuwankgonit pi xkachikin Jehová malakatsali akxni kinkawaniyan la natamakgtakgalhaw kpandemia. Pero makglhuwa litasiyanit pi tuku kinkawanikanan tlan kitaxtu. Komo nalilakpuwanaw la kinkapulaliman Jesús, liwana nakatsiyaw pi kalalh tuku kalalh kkilhtamaku nema aku mima, Jehová chu xKgawasa ankgalhin nakinkatatawilakgoyan (Heb. 13:​5, 6). w22.07 13:​15, 16

Ni kajwatiya malankiputunaw Jehová akxni tlawaniyaw oración, wata na paxtikatsiniputunaw putum tuku kinkamaxkiyan. Chuna la lakglilakgatit xanat, tipalhuwa xalakgkgama liwat chu xlakata kgalhiyaw xatlan amigos. Xapaxkina kinTlatkan kinkamaxkiyan putum uma xlakata lakaskin pi kapaxuwaw (Sal. 104:​12-15, 24). Chu tlakg paxtikatsiniyaw xlakata kinkamaxkiyan tuku matliwakglha kintakanajlakan chu xlakata xastlan takgalhkgalhin nema kgalhiyaw. Max namin kilhtamaku napatsankgayaw napaxtikatsiniyaw Jehová putum tuku tlawa kimpalakatakan. ¿Tuku tlan natlawayaw xlakata nichuna nakinkaʼakgspulayan? Max tlan natsokgwiliyaw tuku skininitaw chu ni xmakgasni naʼakxilhaw la kinkakgalhtinitan. Alistalh tlan natlawayaw oración xlakata napaxtikatsiniyaw (Col. 3:15). w22.07 22:​8, 9

Ni kajwatiya talakaskin nalakputsananiyaw xaxlikana. Xlakata liwana nalitamakgtayayaw, talakaskin nalilatamayaw tuku katsiniyaw. Kajwatiya komo chuna natlawayaw, napaxuwayaw (Sant. 1:25). ¿Chu la nakatsiyaw pi xlikana lilatamamaw xaxlikana? Chatum tala wan pi talakaskin kiʼakstukan nakinkalakputsananikanan xlakata naʼakxilhaw tuku tlan tlawamaw chu niku talakaskin wi tuku naliskujaw. Apóstol Pablo wa pi maski «tatliwakglhnita kintakanajlakan, chuntiya kaʼaw ktiji niku amaw» (Filip. 3:16). Kalilakpuwaw putum tuku tlan kitaxtu akxni lu liskujaw “nalilatamayaw tuku xaxlikana”. Ni kajwatiya kinkamakgtayayan kkilatamatkan, wata na makgapaxuwayaw xnaku Jehová chu xnakujkan kinatalankan (Prov. 27:11; 3 Juan 4). ¡Wa xlakata paxkiyaw chu lilatamayaw xaxlikana! w22.08 18, 19:​16-18

Lakgkgolotsin tlan nalimasiyakgo pi kapaxkikgo Jehová chu Jesús akxni xatapaxuwan nakakuentajtlawakgo kstalaninanin Jesús (1 Ped. 5:​1, 2). Jesús liwana wanilh apóstol Pedro pi chuna xlitlawat xwanit. Xlakata Pedro makgtutu xwanit pi ni xlakgapasa Jesús, max lu xlimasiyaputun pi xlikana xpaxki. Akxni Jesús xlakastakwananita, kgalhskilh Pedro: «Simón xkgawasa Juan, ¿kimpaxkiya?». Max Pedro xtitlawalh kaxatukawa tuku xwanika xlakata xlimasiyalh pi xpaxki Jesús. Chu Jesús wanilh: «Kakakuentajtlawa laktsu kiborregos» (Juan 21:​15-17). Lata uma kilhtamaku, Pedro xatapaxuwan kakuentajtlawalh xborregos Malana, chu chuna limasiyalh pi xpaxki. Lakgkgolotsin, ¿la nalimasiyayatit pi lu xlakaskinka liʼakxilhatit tuku Jesús wanilh Pedro? Tlan nalimasiyayatit la xlilhuwa paxkiyatit Jehová chu Jesús komo lu naliskujatit nakamakgtayayatit tiku nialh lichuwinankgo Dios (Ezeq. 34:​11, 12). w23.01 29:​10, 11

Ni kililakpuwanatkan pi nitila akgatekgsa tuku titaxtumaw. Uma akgtum liʼakgsiyat. Komo chuna nalakpuwanaw, nakinkamakanajliyan pi nila katimakgatlajaw tuku nitlan tlawaputunaw. Pero Biblia kinkawaniyan: «Akxni natitaxtuyatit tuku tuwa, xla natlawa pi wixin nalakgtaxtuniyatit chu nakamakgtayayan natayaniyatit». Wa xlakata, maski lu tlawaputunaw tuku nitlan, tlan ni namakgxtakgaw Jehová. Xla nakinkamakgtayayan xlakata ni natlawayaw tuku nitlan tlawaputunaw. Kalakapastakwi pi xlakata makglakgalhinanin akinin, nila lakgmakgankgoyaw putum tuku nitlan tlawaputunaw. Pero akxni chuna nakinkaʼakgspulayan, tunkun kalakgmakgaw, chuna la tlawalh José akxni tsalanilh xpuskat Potifar (Gén. 39:12). Ni kamastaw talakaskin pi tuku nitlan tlawaputunaw nakinkamakgatlajayan. w23.01 12, 13:​16, 17

Jehová xaʼakgstitum likatsi (Deut. 32:4). Uma tayat tlawa pi ni nalaksakpaxkinan (Hech. 10:​34, 35). Tachuwin nema laksakli xlakata xtsokgwilika Biblia chuna limasiya. Jehová malaknulh pi kxaʼawatiya kilhtamaku «xaxlikana takatsin» xʼama talhuwi, lhuwa latamanin xʼamakgo akgatekgskgo tuku wan Biblia (Dan. 12:4). Pulaktum tuku makgtayananit nakgantaxtu uma wa pi matitaxtikanit, tlawakanit chu malakgatumikanit lhuwa Biblia chu likgalhtawakga nema anta takilhtiyakgonit. Xkachikin Jehová matitaxtinit Biblia xamaktuminika o ni xamaktuminika kliwaka 240 tanu tanu tachuwin, chu putum latamanin tlan nakgalhikgo uma Biblia chu ni taxokgo. Uma tlawanit pi millones latamanin xalak lhuwa kachikinin makgamakglhtinamakgo «xatlan tamakatsinin xla Tamapakgsin» uma kilhtamaku akxni nina min lisputni (Mat. 24:14). Xlakata Jehová chatum Dios tiku xapaxkina chu xaʼakgstitum, lakaskin pi lhuwa latamanin kalakgapaskgolh akxni nalikgalhtawakgakgo xTachuwin. w23.02 5:​11, 12

¿Paxkiya tuku Dios akgstitum akxilha? Max chuna. Pero kimputumkan makglakgalhinanin, chu komo ni kuenta natlawayaw, xtapuwan kakilhtamaku xlakata tuku tlan chu tuku nitlan max nakinkapasayan (Is. 5:20). Akxni Jesús latamalh kKatiyatni, xpulalinanin takanajla xlakpuwankgo pi xaʼakgstitum xwankgonit. Pero Jesús wa pi nitlan tuku xtlawamakgo xlakata nitlan xkalikatsinikgo amakgapitsin chu xʼakstukan xwilikgo xlimapakgsinkan xlakata tuku tlan chu tuku nitlan (Ecl. 7:16; Luc. 16:15). La uku, wilakgo tiku nachuna likatsikgo. Lakpuwankgo pi ni tlawakgo tuku nitlan, pero nixlikana xaʼakgstitum likatsikgo. Tiku xaʼakgstitum, tlawa tuku tlan akxilha Dios. Anta kBiblia, tachuwin nema matitaxtikan «xaʼakgstitum» kilhchanima nalilatamakan tlakg xatlan limapakgsin: xlimapakgsin Jehová. w22.08 27:​3-5

Jesús kalipawa xtamakgalhtawakgen maski xtlawakgo tuku nitlan (Juan 15:16). Akxni Santiago chu Juan skinikgolh lu xlakaskinka putawilh kxTamapakgsin, Jesús ni kawanilh pi kskujnanikgo Jehová kaj xlakata wi tuku xlakaskinkgo o pi nialh xʼapóstoles xʼamakgo litaxtukgo (Mar. 10:​35-40). Chu katsisni akxni chipaka, putum xtamakgalhtawakgen akgxtakgmakgankgolh (Mat. 26:56). Pero Jesús nikxni kalakgmakgalh chu chuntiya kalipawa. Maski xkatsi tuku nitlan xtlawakgo, ankgalhin «kapaxkilh» (Juan 13:1). Chu akxni xlakastakwananita, asta kalakgayawalh 11 xʼapóstoles pi xkamakgtayakgolh latamanin xtamakgalhtawakgen xlitaxtukgolh chu xkakuentajtlawakgolh xnatalan (Mat. 28:​19, 20; Juan 21:​15-17). Lu tlan pi kalipawa umakgolh lakchixkuwin xlakata nikxni makgxtakgkgolh Dios. Jesús kalipawa amakgapitsin maski makglakgalhinanin xwankgonit. w22.09 6:12

Satanás nila kintikamakgapekuan komo kanajlayaw pi Jehová kinkapaxkiyan chu kinkatawilan. Akgtum liʼakxilhtit, tiku tsokgli Salmo 118 titaxtulh tuku lu xlilakgaputsama. Lhuwa xtalamakgasitsin xkgalhi, makgapitsin tlakg xlakaskinka xlitaxtukgo (versículos 9 chu 10). Milh kilhtamaku talakaskilh natayani tuku lu xlilakgaputsa (versículo 13). Nachuna, Jehová palha stakyawalh (versículo 18). Maski chuna, xla wa kxtakilhtlin: «Ni ktipekualh». Xlakata xkatsi pi maski xTlat xalak akgapun kstakyawanit, chuntiya xpaxki. Salmista liwana xkatsi pi, maski katuwa tuku xtitaxtulh, xapaxkina xDios ankgalhin xʼama makgtaya (Sal. 118:29). Chatunu kstalanina Cristo liwana xlikanajlat pi Jehová paxki. Komo nakanajlayaw uma, nakinkamakgtayayan 1) ni lu nalilakgaputsayaw xlakata nila namaxkiyaw kifamiliajkan tuku maklakaskinkgo, 2) ni nakapekuaniyaw amakgapitsin latamanin chu 3) ni napekuaniyaw linin. w22.06 14, 15:​3, 4

Xlakata Jehová kiMalakatsukinakan, lakgchan nakakninaniyaw chu pulana kiliwilitkan takaknin nema maxkiyaw (Apoc. 4:11; 14:​6, 7). Tuku tlakg xlakaskinka xliwanat wa pi nakakninaniyaw chuna la xla lakaskin, nalikakninaniyaw «espíritu chu xaxlikana» (Juan 4:​23, 24). Lakaskinaw pi xʼespíritu santo napulalin chuna la kakninaniyaw xlakata ni nalakatsala tuku masiya Biblia. Kintakakninkan wa tuku tlakg xlakaskinka xliwanat asta maski ni kinkamaxkikanan talakaskin natlawayaw kintaskujutkan. La uku, liwaka 100 natalan katamaknukanit kpulachin kaj xlakata tatayakgo Jehová. Maski chuna, paxuwakgo xlakata tlawakgo putum tuku matlanikgo xlakata natlawanikgo oración Dios, nakgalhtawakgakgo chu nakalitachuwinankgo amakgapitsin xlakata xTamapakgsin Dios. Maski nakinkalikgalhkgamanankanan o nakinkaputsastalanikanan, paxuwayaw xlakata katsiyaw pi Jehová ni kinkamakgxtakgan chu nakinkasikulunatlawayan (1 Ped. 4:14). w22.10 9:13

Libro xla Proverbios kinkamaxkiyan laktlan tastakyaw nema kinkamakgtayayan maski tanu tanu kilhtamaku latamanitaw. Kalichuwinaw pulaktiy. Pulana, kalipaxuwaw tuku kgalhiyaw. Proverbios 23:​4, 5 kinkawaniyan: «Ni kalakgnitamakganti xlakata nakgalhiya tumin. […] Xlakata nataxtuni xpekgen xtachuna la águila chu nakgosa». Maski chuna, la uku lhuwa tiku lu liskujkgo natlajakgo lhuwa tumin. Wa xlakata, tlawakgo tuku tlawa pi nialhla nakatalalinkgo amakgapitsin, nitlan kalichuwinankan chu asta litatatlakgo (Prov. 28:20; 1 Tim. 6:​9, 10). Xlipulaktiy, kalilakpuwaw tuku nawanaw. Komo ni kuenta natlawayaw, tuku nawanaw nakatlawani tuku nitlan amakgapitsin. Proverbios 12:18 wan: «Akxni ni liwana lakapastakkan tuku wankan xtachuna la lilhtukunankan kgantum espada, pero xtachuwinkan tiku lakgskgalalan mapaksanan». Komo ni nakalichuwinanaw amakgapitsin, namakgtayananaw xlakata putum tlan nalatalalinaw (Prov. 20:19). w22.10 21:14; 22:​16, 17

Ezequiel liwana xliʼakgatekgsat xwanit tamakatsinin nema xʼama masta. Xlimakgamakglhtinat xwanit uma tamakatsinin chu xlimakgpuwantinit xwanit nalichuwinan Dios. Pero wi tuku kaj xalan lalh. Ezequiel kgalhwanalh pi rollo «lu sakgsi xtakgalhwanan xtachuna la ksakgsi cera» (Ezeq. 3:3). ¿Tuku xlakata? Xlakata Ezequiel lu xmakgapaxuwa napalakachuwinan Jehová (Sal. 19:​8-11). Lu xpaxtikatsini Jehová xlakata xlaksaknit xpalakachuwina nawan. Alistalh, Jehová wanilh Ezequiel: «Kakgaxpatti chu kamaki kminaku putum tuku kwaniman» (Ezeq. 3:10). Jehová xwanima pi xlakapastakli tuku xtatsokgnit krollo chu xlilakpuwa. Uma xʼama matliwakglha xtakanajla chu xʼama malakapastaka lu xlakaskinka tamakatsinin nema xʼama kalini latamanin (Ezeq. 3:11). Akxni Ezequiel liwana akgatekgsli chu kanajlalh xtamakatsinin Dios, tlantiya xmakatsininalh chu xmakgantaxtilh tuku xlakgayawakanit. w22.11 6:​12-14

¿Tuku natlawaya komo tuwa makgkatsiya akxni wi tuku talakgpali kxkachikin Jehová? Katataya tuku lakgpalika. Akxni israelitas xlamakgo kdesierto, cohatitas xlinkgo arca xla talakkaxlan kxlakatin putum kachikin (Núm. 3:​29, 31; 10:33; Jos. 3:​2-4). ¡Lu lanka talakgalhaman xkgalhikgo! Pero uma talakgpalilh akxni chankgolh kTiyat nema xKawanikanit pi Nakamaxkikan. Nialh xtalakaskin pi Arca xmalakxijka. Wa xlakata, cohatitas kalakgayawaka atanu taskujut (1 Crón. 6:​31-33; 26:​1, 24). Biblia ni wan pi litaʼakglhuwikgolh taskujut nema xkamaxkikanit o skinkgolh atanu nema tlakg xlakaskinka. ¿Tuku kinkamasiyaniyan? Xatapaxuwan kamakgtayananti akxni wi tuku talakgpali kxkachikin Jehová, asta maski uma natlawa pi nialhla natlawaya taskujut nema xtlawaya pulana. Kalipaxuwa kaxatukawa taskujut nema namaxkikana. Kalakapastakti pi kxlakatin Jehová, tlakg xlakaskinka nakgalhakgaxmataw nixawa taskujut nema lakgayaw. w22.11 23:​10, 11

Onesíforo tlawalh putum tuku xmatlani xlakata xmakgtayalh apóstol Pablo. ¡Kalipekua wililh xlatamat xlakata namakgtaya! ¿Tuku kinkamasiyaniyan? Ni kamasta talakaskin pi tapekua natlawa nialh nakamakgtayaya natalan tiku kaputsastalanimaka. Katlawa putum tuku matlaniya xlakata nakakgalhmakgtayaya (Prov. 17:17). Xlakan maklakaskinkgo kakalimasiyaniw tapaxkit chu kakamakgtayaw. Kalilakpuwanti tuku tlawakgo kinatalankan xalak Rusia akxni chatum tala tamaknukan kpulachin. Akxni chatum tala linkan kxlakatin juez, lhuwa natalan ankgo ktribunal xlakata natatayakgo. ¿Tuku kinkamasiyaniyan uma? Komo chatum tala tiku pulalima congregación nalimawakakan tuku nitlan o natamaknukan kpulachin, ni kapekuanti. Katlawa oración xpalakata, kakuentajtlawa xfamilia chu kalakputsa la nakamakgtayaya (Hech. 12:5; 2 Cor. 1:​10, 11). w22.11 17:​11, 12

Lakgkgolotsin kalakgayawakanit nakamatliwakglhnikgo xtakanajlakan natalan chu tlan nakamamakgkatsinikgo (1 Ped. 5:2). Akxni la tuku masputunan, kuenta xlitlawatkan pi chatunu natalan tlan wilakgo, kgalhikgo liwat, lhakgat chu niku natamakgxtakgkgo. Pero max natalakaskin pi akglhuwa papaʼ chuntiya nakamatliwakglhnikan xtakanajlakan chu tlan nakamamakgkatsinikan tiku titaxtukgolh tuku nitlan (Juan 21:15). Harold, tiku makgtapakgsi kComité de Sucursal chu katachuwinanit natalan tiku titaxtukgonit tuku masputunan, wan: «Natalan max tsinu tsinu tlan tsukuparakgo makgkatsikgo, pero min kilhtamaku lakapastakparakgo tuku titaxtukgolh, max xlakata nilh chatum tiku lu xpaxkikgo, makgatsankgakgolh tuku xtapalh xʼakxilhkgo familia o xlakata lu kalipekua tawi xlatamatkan. Putum uma tlawa pi lu nalilipuwamparakgo. Pero uma ni wamputun pi ni tliwakga xtakanajlakan; xlakan lu tuwa tuku titaxtumakgo». Lu xlakaskinka pi lakgkgolotsin nastalanikgo uma tastakyaw: «Kakatatasatit tiku tasamakgo» (Rom. 12:15). w22.12 22:1; 24, 25:​10, 11

Jehová kinkamaxkiyan xʼespíritu santo xlakata namakgatlajayaw tuku nitlan tlawaputunaw. Akxni likgalhtawakgayaw Biblia, mastayaw talakaskin pi xʼespíritu nalakgpali kintayatkan. Na makglhtinanaw xʼespíritu santo akxni anaw ktamakxtumit. Anta katatawilayaw kinatalankan, tiku chuna la akinin, liskujmakgo xlakata natlawakgo tuku xatlan chu uma kinkamakgpuwantiniyan (Heb. 10:​24, 25; 13:7). Chu akxni tlawaniyaw oración Jehová chu tasaskiniyaw pi kakinkamakgtayan nalakgmakganaw tuku nitlan tlawaputunaw, xla kinkamaxkiyan xʼespíritu santo xlakata nakinkamatliwakglhan chu ni nataxlajwaniyaw. Xlikana, max ni katimapanulh tuku nitlan tlawaputunaw, pero nakinkamaxkiyan litliwakga xlakata ni nakinkamakgatlajayan. Akxni lismaninitawa tlawayaw tuku matliwakglha kintakanajlakan, lu xlakaskinka ni namakgxtakgaw chu chuntiya naliskujaw natlawaputunaw tuku tlan. w23.01 11:​13, 14

Biblia ni maktum libro nema lichuwinan xlakata likuchun o nema tuku liwat nawayaw, pero masiya tuku lakpuwan Jehová xlakata uma. Akgtum liʼakxilhtit, kinkamaxkiyan uma tastakyaw: «Ni katlawa pi miliwa naʼakgspula tuku nitlan» (Ecl. 11:10). Makgapitsi tuku laktlawa kimaknikan chu kilatamatkan nema Biblia wan pi kililakgmakganatkan wa akxni lhuwa wayankan chu wakan lhuwa kuchu (Prov. 23:20). Akxni laksakaw tuku nawayaw chu la xlilhuwa nawayaw, Jehová lakaskin pi ni namalakatsaliyaw (1 Cor. 9:25). Komo limasiyaputunaw pi xtapalh liʼakxilhaw latamat nema Dios kinkamaskiwinitan, liwana kilimaklakaskinatkan kintalakapastaknikan (Sal. 119:​99, 100; Prov. 2:11). Akgtum liʼakxilhtit, akxni nalaksakaw tuku nawayaw, talakaskin liwana nalakapastaknanaw. Komo wi tuku waputunaw, pero katsiyaw pi nitlan tuku nakinkatlawaniyan, tlakg tlan komo ni xwaw. Nachuna, katsiyaw pi talakaskin xaʼakchan nalhtatayaw, ankgalhin natlawayaw ejercicio, skulunku natawila kimaknikan chu kinchikkan. w23.02 21:​6, 7

¿La tlan natekgsa tuku lhuwa xtapalh kBiblia? Kalakapastakwi tuku wan 2 Timoteo 3:​16, 17. Anta wan pi «putum tuku tatsokgnit [...] makgtayanan» xlakata 1) namasiyanankan 2) nalakkaxtlawakan tuku nitlan 3) putum lakatitum nawilikan chu 4) natlawakan tuku xaʼakgstitum. Asta libros xalak Biblia nema ni lu kalichuwinankan kinkamakgtayakgoyan. Kalakputsanani tuku likgalhtawakgaya xlakata nakatsiya tuku masiyaniyan xlakata Jehová, tuku lakpuwanit natlawa chu xtastakyaw. Kalilakpuwanti la makgtayayan nakatsiya tuku nitlan tlawapat. Ka’akxilhti la akgatunu versículo makgtayayan nalakgmakgana nixatlan tayat, tuku nitlan tlawaputuna chu tuku makgtayayan ni namakgxtakga Jehová. Kalilakpuwanti la tuku likgalhtawakgapat makgtayayan nalakgpaliya nixatlan tapuwan, max pulaktum tuku wanika akxni xlichuwinampat Dios. Kaputsa tuku namakgtayayan natlawaya tuku xaʼakgstitum chu nalakpuwana la Jehová. Komo natlawaya umakgolh pulaktati, natekgsa tuku lhuwa xtapalh akxni likgalhtawakgaya Biblia. w23.02 11:11

Tuku lichuwinalh Daniel, masiya pi Jesús xʼama makglhtinan Tamapakgsin akxni ksputli pulaktujun kilhtamaku. ¿Tuku kilhtamaku kgantaxtulh uma? (Dan. 4:​10-17). «Pulaktujun kilhtamaku» kilhchanima 2,520 kata. Uma kilhtamaku tsukulh kkata 607 a.n.J., akxni babilonios mapanukgolh xaʼawatiya mapakgsina nema Jehová xlaksaknit chu xwi kJerusalén. Uma kilhtamaku sputli kkata 1914, akxni Jehová Mapakgsina tlawalh Jesús, «tiku lakgchan namapakgsinan», anta kxTamapakgsin (Ezeq. 21:​25-27). ¿La kinkamakgtayayan uma tuku xwankanit? Akxni akgatekgsaw «pulaktujun kilhtamaku» tlawa nalipawanaw pi Jehová namakgantaxti xtamalaknun akxni lakgchan. Xla lhkawililh kilhtamaku akxni xʼama lakkaxwili xTamapakgsin. Chu akxni lakgchalh uma kilhtamaku chuna tlawalh. Wa xlakata xkilhtamaku Jehová «¡ni katitamakgapalilh!» (Hab. 2:3). w22.07 3:​3-5