Noviembre

Kstalanina Cristo ni xliwanat laklixkajnit tachuwin. Kuenta xlitlawat ni nawan tuku nitlan namamakgkatsininan. Ni lixkajni nakalichuwinan tiku tanu xtalismaninkan, xtachuwinkan o xkachikinkan. Ankgalhin xliwanat tuku namakgtayanan chu namakgpuwantininan. Wa xlakata, ankgalhin kakawani laktlan tachuwin amakgapitsin chu ni kaj nitlan kakalichuwinanti. Nichuna wamputunaw la israelitas. Maski lhuwa tuku tlan xlipaxtikatsininankgolh, ankgalhin nitlan tuku xwankgo. Chu uma nitlan tayat lamapasikan. Tuku nitlan wankgolh kgalhakaw skgalananin tlawalh pi “putum israelitas nitlan xtsukukgolh lichuwinankgo Moisés” (Núm. 13:31−14:4). Akxni wanaw laktlan tachuwin, tlan kitaxtu. Wa xlakata, ankgalhin kakawani laktlan tachuwin amakgapitsin. w22.04 8:​16, 17

Jehová ankgalhin kamakgtayanit lakgkgawasan chu laktsuman xʼamigos nalitaxtukgo. Chu na tlan nakamakgtaya minkamanan nastaka xtakanajlakan, komo chuna lakaskinkgo (1 Cor. 3:​6, 7). Maski tasiya pi tamakgatlinimakgo Jehová, xla chuntiya kapaxki (Sal. 11:4). Chu akxni nalimasiyakgo pi lakgapasputunkgo Jehová, xla nakamakgtaya xʼamigos nalitaxtukgo (Hech. 13:48; 2 Crón. 16:9). Jehová na tlan namakgtayayan nawana tachuwin nema xlilat akxni minkamanan maklakaskinkgo (Prov. 15:23). O nalimaklakaskin chatum tala xlakata nakamakgtaya chu nakalimasiyani tapaxkit. Chu akxni stakkgonita nawan, Jehová tlan natlawa pi kalakapastakkgolh tuku wix kamasiyani akxni laktsujku xwankgonit (Juan 14:26). Komo chuntiya nakalimasiyaniya minkamanan mili’akxilhtit, maxkiya talakaskin Jehová pi nasikulunatlawayan. w22.04 21:18

Xlakata Satanás nialhla tanu kʼakgapun, katlawani tuku nitlan xatalaksakni kstalaninanin Cristo, tiku skujnanimakgo xTamapakgsin Dios kKatiyatni chu «kalakgayawakanit nalichuwinankgo Jesús» (2 Cor. 5:20; Efes. 6:​19, 20). Kkata 1918, kgalhtsayan natalan tiku xpulalimakgo taskujut kaliyawaka taʼakgsanin chu kawanika pi makgas kilhtamaku xʼamakgo tanukgo kpulachin. Xtasiya pi xmasputukanita xtaskujutkan (Apoc. 11:​3, 7-11). Pero akxni aku xtsukuma kata 1919, umakgolh natalan katamakxtuka kpulachin, chu alistalh mapanuka tuku xkaliyawakanit. Natalan tunkun tsukuparakgolh lichuwinankgo xTamapakgsin Dios. Pero Satanás ni taxlajwanilh. Lata uma kilhtamaku kalakgmakaminit kskujnin Dios taputsastalanit nema xtachuna la akgtum «kgalhtuchokgo» (Apoc. 12:15). Wa xlakata, kimputumkan talakaskin “natayaniyaw chu nakgalhiyaw takanajla” (Apoc. 13:10). w22.05 5, 6:​14-16

Apóstol Juan maʼakxilhnika akgtiy grupos nema tatayakgo xtamapakgsin Jehová chu makglhtinankgo latamat nema ni kgalhi xlisputni. Xapulana grupo litakgatsi 144,000 latamanin. Xlakan amakgo kʼakgapun xlakata natamapakgsinankgo Jesús kKatiyatni (Apoc. 5:​9, 10; 14:​3, 4). Juan akxilha pi Jesús kataya k’akgapun ksipi Sión (Apoc. 14:1). Lata kxkilhtamaku apóstoles, kalaksaktilhakanit lhuwa latamanin xlakata namakgtapakgsikgo k’uma grupo (Luc. 12:32; Rom. 8:17). Pero Juan wanika pi kxaʼawatiya kilhtamaku, nialh lhuwa xatalaksakni xʼamakgolhku latamakgo kKatiyatni (Apoc. 12:17). Wa xlakata, akxni lama nawan lhuwa tapatin, tiku lamakgolhku nawan kKatiyatni nakalinkan kʼakgapun xlakata nakatatawilakgo amakgapitsi xatalaksakni tiku wilakgolha kʼakgapun. Natamapakgsinankgo Jesús kxTamapakgsin Dios (Mat. 24:31; Apoc. 5:​9, 10). w22.05 16:​4, 5

Jesús kamasiyanilh kstalaninanin pi ni xmalakatsalikgolh chuna la xʼakstukan xkaʼakxilhkan. Jesús kawanilh: «Asta minchixitkan xalak miʼakgxakgakan katsikan chuna la xlikganlhuwa» (Mat. 10:30). Uma lu tlan kinkamamakgkatsiniyan, liwaka komo lakpuwanaw pi nitu litaxtuyaw. Kinkamalakapastakayan pi Jehová kinkalilakgaputsayan, pi lu xlakaskinka litaxtuyaw kxlakatin. Komo Jehová lakpuwan pi kinkalakgchanan naskujnaniyaw chu nalatamayaw putum kilhtamaku kxasasti kakilhtamaku, ¿tiku litaxtuyaw akinin xlakata nalakpuwanaw pi ni kinkalakgchanan? Liwakaya 15 kata, revista La Atalaya lichuwinalh pi kakinkaʼakxilhkan chuna la xlilat: «Ni kililakpuwanatkan pi lu xlakaskinka litaxtuyaw chu asta natlankajwananaw; pero na ni kililakpuwanatkan pi nitu litaxtuyaw. Wata kakinka’akxilhkan chuna la xlilat, chu wa xlakata kuenta kilitlawatkan tuku tlan tlawayaw chu tuku nila tlawayaw». w22.05 24, 25:​14-16

¿Tuku kilitlawatkan chatunu akinin xlakata makxtum natawilayaw? Namakgtayananaw naʼanan takaksni (Mat. 5:9; Rom. 12:18). Akxni liskujaw nakatalalinaw amakgapitsin natalan xalak congregación, makgtayananaw pi paraíso xaʼespiritual tlakg lilakgatit nawan. Katsiyaw pi putum tiku makgtapakgsikgo kparaíso xaʼespiritual wa Jehová kalimilh (Juan 6:44). Kalilakpuwaw pi xla max lu paxuwa akxni akxilha pi liskujaw xlakata naʼanan takaksni chu makxtum natawilakgo kskujnin, tiku xla xtapalh kaliʼakxilha (Is. 26:3; Ageo 2:7). ¿Tuku tlan natlawayaw xlakata tlakg nalitamakgtayayaw tasikulunalin nema Jehová kamaxki kskujnin? Liwana kalilakpuwaw tuku kinkamasiyaniyan xTachuwin Dios. Komo nakgalhtawakgayaw chu nalilakpuwanaw, nakgalhiyaw tayat nema nakinkamakgpuwantiniyan nalimasiyayaw tapaxkit kcongregación «chuna la akgtum familia» (Rom. 12:10). w22.11 12, 13:​16-18

Akxni kanajlayaw pi Jehová kinkatapatinitan, lu tlan limakgkatsiyaw chu kintalakapastaknikan tlan tawila. Kajwatiya makgkatsiyaw uma takaksni akxni «Jehová» kinkatapatiyan (Hech. 3:19). Akxni kinkatapatiyan, kinkamaxkiparayan talakaskin xʼamigos nalitaxtuyaw. Xtachuna la komo nikxni tlawaw talakgalhin. Jehová nikxni malakgaxokgenampara (Is. 43:25). Wata tlawa pi xtalakgalhin chatum lataman makgat natawila «chuna la xlimakgat lawilanikgolh niku taxtu chichini chu niku tatsekga» (Sal. 103:12). Akxni lilakpuwanaw la xlilhuwa kinkatapatiyan tlakg paxtikatsiniyaw chu maxkiyaw kakni (Sal. 130:4). Akxni tapatinan Jehová ni wa akxilha la xlilanka talakgalhin tlawanitaw. Wata akxni laksaka komo wi tiku natapati, maklakaskin tuku katsi chuna la kiMalakatsukinakan, xmastana limapakgsin chu Juez. w22.06 5:​12-14

Jehová kinkamaxkinitan akgtum lu stlan takgalhkgalhin. Nialh makgas namasputu tajatat, talipuwan chu linin (Apoc. 21:​3, 4). Nakamakgtaya tiku tlan likatsikgo chu lipawankgo takgalhkgalhin pi Katiyatni akgtum paraíso nawan (Sal. 37:​9-11). Chu natlawa pi tlakg tlan natalalinaw nixawa la uku. ¡Lu stlan takgalhkgalhin! Pero ¿tuku xlakata tlan nakanajlayaw pi tuku malaknu xlikana nakgantaxtu? Xlakata Jehová ankgalhin makgantaxti xtachuwin. Wa xlakata pulaklhuwa tuku likanajlayaw pi nakgantaxtu tuku Jehová malaknu (Sal. 27:14). Chu limasiyayaw pi lipawanaw akxni xatapaxuwan kgalhkgalhiyaw pi namakgantaxti xtamalaknun (Is. 55:​10, 11). Nikxni kamakgxtakgwi Jehová, chu kakanajlaw pi xla nakasikulunatlawa «tiku [...] tlawaputunkgo xtalakaskin». w22.06 20:1; 25:18

Xakata Jehová xʼakgxakga familia, tlan nalipawanaw pi natlawa tuku wan 1 Timoteo 5:8. Komo liwana katsiyaw pi Jehová kinkapaxkiyan akinin chu kifamiliajkan, nakanajlayaw pi nakinkamaxkiyan tuku maklakaskinaw (Mat. 6:​31-33). Xla kinkamaxkiputunan tuku maklakaskinaw, chu lhuwa tuku kinkamaxkiyan xlakata kinkapaxkiyan. Akxni tlawalh Katiyatni, ni kajwatiya tlawalh tuku talakaskin xlakata nalatamayaw. Wata limasiyalh lhuwa tapaxkit akxni limatsamalh tuku lu lakstlan xlakata nalipaxuwayaw (Gén. 2:9). Maski kajwatiya kgalhiyaw tuku xala chali chali, kapaxtikatsiniw pi kgalhiyaw tuku maklakaskinaw. Jehová kinkatawilan chu chuntiya kinkamaxkinitan “tuku nawayaw akgatunu kilhtamaku” (Mat. 6:11). Liwana kililakapastakatkan pi tuku nalimakgxtakgaw la uku ni xtachuna nawan tuku Jehová nakinkamaxkiyan kkilhtamaku nema aku mima. (Is. 65:​21, 22). w22.06 15:​7, 8

Ni kajwatiya tiku kalimakgalhtawakgemaka Biblia maklakaskinkgo tuku namatliwakglha xtakanajlakan, putum akinin maklakaskinaw. Apóstol Pablo wa pi komo nalilatamayaw tuku katsinimaw, nakinkamakgtayayan nakatsiyaw «tuku tlan chu tuku nitlan». Xlakata la uku lu lixkajnit tayat kgalhikgokan, max tuwa namakgkatsiyaw nakgalhakgaxmataw xlimapakgsin Jehová. Pero Jesús kinkamaxkiyan liwat nema matliwakglha kintakanajlakan chu takilhtinit kxTachuwin Dios, kBiblia. Chuna la Jesús, akinin maxkinitaw kakni xtukuwani Dios chuna la lakgchan (Juan 17:​6, 26). Akgtum liʼakxilhtit, kkata 1931 litapakuwiw xtatayananin Jehová. Chuna limasiyaw pi limputunaw xtukuwani kinTlatkan xalak akgapun, xlakata lu xlakaskinka kimpalakatakan (Is. 43:​10-12). Nachuna, Traducción del Nuevo Mundo wilinit xtukuwani Dios anta niku xliʼanat. w22.07 11:​11, 12

Xalaktlan tamakatsinin xla xTamapakgsin Dios wa pulaktum tuku xaxlikana nema masiya Biblia. Jesús wa pi uma xtachuna tuku lhuwa xtapalh. Wa: «Tamapakgsin xalak akgapun xtachuna la tuku lhuwa xtapalh nema tsekg wi kpukuxtu nema chatum chixku tekgsli chu matsekgli; chu xlakata lu paxuwa, an chu sta putum tuku kgalhi chu tamawa ama pukuxtu» (Mat. 13:44). Uma chixku ni xputsama tuku lhuwa xtapalh. Pero akxni tekgsli, stalh putum tuku xkgalhi. Chuna tlawalh xlakata akgatekgsli pi tuku xtekgsnit lu lhuwa xtapalh xwanit. Tapaxuwan nema kgalhiyaw xlakata skujnaniyaw Jehová chu tasikulunalin nema nakgalhiyaw akxni nalatamayaw putum kilhtamaku ni tatalakxtumi tuku malaknu uma kakilhtamaku. Maski lhuwa tuku nalimakgxtakgaw, tlakg xtapalh li’akxilhaw tlan natalalinaw Jehová chu tlakg kinkamakgapaxuwayan pi Jehová tlan nakinka’akxilhan (Col. 1:10). w22.08 15:​8, 9; 17:12

¿La xkatsi José pi Dios «lu nitlan» akxilha tatalakgxtumikan tiku ni wa tamakgaxtokgkan? Kalilakpuwaw pi xtsankga 200 kata xlakata xtsokgka Limapakgsin nema maxkika Moisés, niku liwana xwan: «Ni katatalakgxtupi tiku ni tamakgaxtokga» (Éx. 20:14). Pero tuku José xkatsi xlakata Jehová, makgtayalh naʼakxilha tuku xlakpuwan Jehová xlakata talakgxtumit nema ni xlitatlawat. Akgtum liʼakxilhtit, max xkatsi pi Dios lakkaxwililh pi chatum chixku chu chatum puskat tlan xtamakgaxtokgkgolh. Chu max xkgaxmatnit la Jehová makgtiy wi tuku tlawalh xlakata namakgtaya Sara, akxni chatiy mapakgsinanin xtatalakgxtumiputunkgo (Gén. 2:24; 12:​14-20; 20:​2-7). Akxni lilakpuwa putum uma, José katsilh tuku tlan chu tuku nitlan akxilha Dios. Xlakata lu xpaxki Jehová, na xpaxki xaʼakgstitum xlimapakgsin chu xkgalhakgaxmatputun. w22.08 26:​1, 2

Tuku xtsokgwilikanit pi xʼama la lichuwinan akgtum talakastakwanat. Pero uma talakastakwanat ni kaj wi tuku kilhchanima o kaj xaʼespiritual, chuna la xʼakgatekgsaw xapulana. Wata kilhchanima talakastakwanat nema naʼanan kxasasti kakilhtamaku. ¿Tuku xlakata chuna wanaw? Anta kJob 17:16 na talichuwinan «pokgxni», chu anta limaklakaskinkan xlakata nalichuwinankan «Putaknun». Uma masiya pi Daniel 12:2 lichuwinama xaxlikana talakastakwanat nema naʼanan akxni sputkgonita nawan xaʼawatiya kilhtamaku chu akxni titaxtunita nawan guerra xla Armagedón. Pero ¿tuku kilhchanima Daniel 12:2 akxni wan pi makgapitsi nalakastakwanankgo xlakata «nalatamakgo putum kilhtamaku»? Kilhchanima pi akxni titaxtuma nawan 1,000 kata, tiku nalakastakwanankgo chu nalakgapaskgo, o chuntiya nalakgapaskgo, chu nakgalhakgaxmatkgo Jehová chu Jesús, namakglhtinankgo latamat nema ni kgalhi xlisputni (Juan 17:3). w22.09 21:​6, 7

Uma ni wamputun pi Jehová kinkaskiniyan pi kakalipawaw putum latamanin, wata lakaskin kakalipawaw xlakata limasiyakgonit pi tlan kalipawankan. Lin kilhtamaku wi tiku nalipawana. ¿Tuku tlan natlawaya xlakata tlakg nakalipawana natalan? Liwana kakalakgapasti. Kakatachuwinanti ktamakxtumit. Akxtum kakatalichuwinanti Dios. Ni lakapala kakasitsini chu kakamaxki talakaskin nalimasiyakgo pi tlan kalipawankan. Komo wi tiku ni liwana lakgapasa, max xapulana ni katilitachuwinanti tuku titaxtuya kmilatamat. Pero chuna la nalakgapastilhaya, max tlakg ni tuwa katimakgkatsi nalitachuwinana tuku makgkatsiya (Luc. 16:10). Pero ¿tuku tlan natlawaya komo chatum tala nalimasiya pi nila lipawankan? Ni tunkun kalakgmakganti, wata kamasta talakaskin katitaxtulh kilhtamaku. Chu ni kamasta talakaskin pi tuku tlawakgo amakgapitsin natlawa pi nialh nakalipawana putum natalan. w22.09 4:​7, 8

Chatum kgolotsin xalak congregación tiku wanikan Miqueas, makgkatsilh pi makgapitsi lakgkgolotsin lu nitlan likatsinikgolh. Maski chuna, Miqueas liwana limaklakaskilh xtalakapastakni chu ni mastalh talakaskin pi tuku xmakgkatsi xmakgatlajalh. Makglhuwa xtlawani oración Jehová xlakata xmaxkilh espíritu santo xlakata natayani. Na xlakputsanani kilikgalhtawakgakan. ¿Tuku kinkamasiyaniyan? Komo lakpuwana pi chatum tala nitlan likatsinin, ni lakapala kasitsi chu ni kamasta talakaskin pi tuku nitlan makgkatsiya namakgatlajayan. Max wi tuku xtitaxtuma uma lataman nema wix ni katsiya chu wa xlakata nitlan likatsinin. Kalitachuwinanti Jehová tuku makgkatsiya chu kaskini pi kamakgtayan naʼakxilha tuku titaxtupat chuna la uma tala akxilha. Kalakpuwanti pi mintala ni xtlawaniputunan tuku nitlan chu katapati (Prov. 19:11). Kalakapastakti pi Jehová akxilhma tuku titaxtupat chu namaxkiyan litliwakga xlakata natayaniya (Ecl. 5:8). w22.11 21:5

Kakatalalipi tiku paxkikgo Jehová. Tiku katalalipina namakgtayakgoyan namatliwakglhtilhaya mintakanajla (Prov. 13:20). Julien, tiku la uku kgolotsin litaxtu kcongregación, lakapastaka: «Akxni aku xakstakma, lu tlan tiku ktsukulh kkatalalin akxni xaklichuwinan Dios. Lu xpaxuwakgo chu kimakgtayakgolh nakakxilha pi akxni naklichuwinan Dios tlan tlakg naklipaxuwa. [...] Na kakxilhli pi xlakata kajwatiya xakkatalalin tiku watiya kinkata xkgalhikgo, ni xakmastama talakaskin xakkatalalilh laktlan amigos». ¿Chu komo naʼakxilha pi kcongregación wi chatum tiku komo natalalipina nitlan katikitaxtunin? Apóstol Pablo xkatsi pi kcongregación xalak pulana siglo xwilakgolh latamanin tiku ni tliwakga takanajla xkgalhikgo. Wa xlakata wanilh Timoteo pi xkatamakgatlinilh (2 Tim. 2:​20-22). Lu xtapalh liʼakxilhaw pi tlan talalinaw kinTlatkan xalak akgapun chu lu liskujnitaw xlakata tlan natalalinaw. Wa xlakata ni lakaskinaw pi wi tiku nalaktlawa uma. w22.08 5, 6:​13-15

Akinin ni likatsiyaw la tiku lakgmakgankgo xtastakyaw Dios. Akinin paxkiyaw la lakapastaknan chu paxkiyaw xlimapakgsin. Uma tapaxkit tlakg nastaka komo natamalakxtumiyaw tuku kitaxtu akxni kgalhakgaxmataw chu akxni ni kgalhakgaxmataw. Kalilakpuwaw tuku nitlan kakitaxtuni tiku lakgmakgankgo xtastakyaw Jehová. Chu kalilakpuwaw la kilatamatkan tlakg tlan wi xlakata kgalhakgaxmataw Dios (Sal. 32:​8, 10). Jehová kamalaknuni liskgalala putum latamanin, pero ni kamafuerzajlini namakgamakglhtinankgo. Pero na kawani tuku nakakitaxtuni tiku lakgmakgankgo xliskgalala (Prov. 1:​29-32). Xlakan «nalipatinankgo tuku nitlan nakakitaxtuni xlakata xtayatkan». Chuna la natitaxtutilha kilhtamaku, nixatlan xtayatkan nakalimini talakgaputsit chu taʼakglhuwit chu xaʼawatiya nakalakgchin lisputni. Pero tiku kgaxmatkgo xtastakyaw Jehová chu lilatamakgo, Jehová katlawani uma tamalaknun: «Tiku kinkgaxmatni nitu katilanilh, chuntiya nakgalhi takaksni xlakata ni katililakgaputsalh tuku nitlan nala» (Prov. 1:33). w22.10 20, 21:​11-13

Pekuanikan Jehová kilhchanima pi lu maxkikan kakni chu ni tlawaputunkan tuku namakgalipuwan (Prov. 16:6). Wa xlakata lu liskujaw nakgalhakgaxmataw limapakgsin nema min kBiblia, niku kinkawaniyan tuku tlan chu tuku nitlan (2 Cor. 7:1). Komo natlawayaw tuku Jehová paxki chu nalakgmakganaw tuku xkajni, napaxuwayaw (Sal. 37:27; 97:10; Rom. 12:9). Max wi tiku katsi pi Jehová lakgchan nawan tuku tlan chu tuku nitlan, pero na xlakaskinka nakgalhakgaxmata xlimapakgsin (Rom. 12:2). Kintayatkan nalimasiya komo xlikana kanajlayaw pi kgalhakgaxmatkan xlimapakgsin Jehová wa tuku tlakg tlan (Prov. 12:28). David xkatsi pi chuna xwanit, xlakata wanilh Jehová: «Kimalakgapasniya tiji nema linan klatamat. Kmilakatin anan lhuwa tapaxuwan; kmimpakgastakat na’anan tapaxuwan xliputum kilhtamaku» (Sal. 16:11). w22.10 8:​9, 10

Jesús ankgalhin limasiyalh pi xtaʼaktuju chu ni malakatsalilh la xʼakxilhkan. Akxni nina xmin kKatiyatni, lhuwa tuku tlawalh chuna la kskujnanima Jehová. Colosenses 1:16 wan pi «xpalakata xla malakatsukika putum tuku xalak akgapun chu putum tuku xalak katiyatni». Max akxni tamunulh, Jesús lakapastakli tuku xtlawanit akxni xtawilacha xTlat kʼakgapun (Mat. 3:16; Juan 17:5). Pero ni litlankajwanalh putum uma chu nikxni limasiyalh pi tlakg xlakaskinka xlitaxtu nixawa amakgapitsin. Kawanilh kstalaninanin pi ni milh kKatiyatni «xlakata naskujnanikan, wata milh xlakata nakaskujnani amakgapitsin chu xlakata namasta xlatamat chu nakalilakgmaxtu lhuwa latamanin» (Mat. 20:28). Lichuwinalh pi nila tuku kaj xʼakstu xtlawa. ¡Jesús lu limasiyalh tataktujut! ¿Ni xlikana pi stalaniputunaw xatlan xliʼakxilhtit? w22.05 24:13

Akxni Jehová laksaka komo wi tiku natapati o ni, kuenta tlawa komo tiku tlawalh talakgalhin xkatsi pi nitlan tuku xtlawama. Jesús liwana wa uma anta kLucas 12:​47, 48. Akxni chatum lataman tlawa tuku katsi pi Dios ni lakgati chu lu nitlan, tlawa akgtum lanka talakgalhin. Xtayat uma lataman max natlawa pi Dios ni natapati (Mar. 3:29; Juan 9:41). Akxni chuna la, ¿tlan nakinkatapatiyan Jehová? Tlan. Jehová na kuenta tlawa komo tiku makglakgalhinalh xlikana nitlan limakgkatsi tuku tlawanit. Uma kilhchanima lakgpalikan tuku lakpuwankan chu tuku tlawakan. Nachuna, tiku nitlan limakgkatsi xtalakgalhin nitlan limakgkatsi kxtalakapastakni tuku nitlan tlawanit chu lu lilipuwan xlakata tuku tlawalh o xlakata ni tlawalh tuku xkatsi pi xlitlawat xwanit. Ni kajwatiya nitlan limakgkatsi tuku tlawalh, wata na nitlan limakgkatsi xlakata nitlan xwi xtakanajla chu uma matlawilh tuku nitlan. w22.06 5, 6:​15-17

Kintalamakgasitsinkan malakgatumikgo taʼakgsanin xlakata tiku pulalinkgo xkachikin Jehová (Sal. 31:13). Makgapitsi natalan katamaknukanit kpulachin chu kaliyawakanit tuku nitlan. Kxapulana siglo nachuna lalh. Apóstol Pablo limawakaka tuku nitlan chu tamaknuka kpulachin. Makgapitsi kstalaninanin Cristo akgxtakgmakgankgolh (2 Tim. 1:​8, 15; 2:​8, 9). Pablo max lu nitlan limakgkatsilh. Xla lhuwa tuku xtayaninit chu asta kalipekua xwilinit xlatamat xpalakatakan (Hech. 20:​18-21; 2 Cor. 1:8). Ni kalikatsiw chuna la tiku akgxtakgmakgankgolh Pablo. Ni kaks kinkamalakawaniyan pi Satanás kaputsastalani tiku pulalinkgo congregaciones. Lakaskin pi umakgolh natalan kamakgxtakgkgolh Jehová chu akinin kapekuaw (1 Ped. 5:8). Chuntiya kakamakgtayaw umakgolh natalan chu nikxni kakamakgxtakgwi (2 Tim. 1:​16-18). w22.11 16, 17:​8-11

Chixku tiku xpaxtuwaka Jesús akxni makgnika max judío xwanit. Judíos xkakninanikgo kaj chatum Dios, pero latamanin xalak atanu kachikinin xkakninanikgo lhuwa dioses (Éx. 20:​2, 3; 1 Cor. 8:​5, 6). Komo uma chixku ni judío xwanit, ni xtikgalhskininalh tuku wan texto xala uku, wata xwa: «¿Nipara tsinu kapekuaniya dioses?». Nachuna, xlakata Jesús makaminka “nakamakgtaya tiku xalak Israel”, ni lu xkalitachuwinan xatlan tamakatsinin tiku xalak atanu kachikinin (Mat. 15:24). Chu Dios xkamakatsininita israelitas pi xʼama kamalakastakwani tiku nikgonita. Max uma chixku xkatsi, chu tuku wa limasiya pi xʼakgatekgsa pi Jesús xʼamaka malakastakwanikan xlakata xmapakgsinalh kxTamapakgsin. Uma kinkamasiyaniyan pi xla na xkgalhi takgalhkgalhin pi Dios xʼama malakastakwani. Xlakata judío xwanit, xkatsi pi Jehová xkawilinit Adán chu Eva kʼakgtum Paraíso. Wa xlakata akxni Jesús lichuwinalh akgtum Paraíso kLucas 23:​43, uma chixku max lilakpuwa akgtum stlan jardín unu kKatiyatni (Gén. 2:15). w22.12 8, 9:​2, 3

Akinin nila xlichuwinaw Dios komo ni wa espíritu santo xkinkamakgtayan. ¿Tuku xlakata chuna wanaw? Xlakata Satanás kinkatalatlawayan xlakata nialh nalichuwinanaw Dios (Apoc. 12:17). Kxlakatin latamanin, Satanás max lu tliwakga tasiya nixawa la akinin. Pero akxni lichuwinanaw Dios makgatlajayaw (Apoc. 12:​9-11). Akxni lichuwinanaw Dios, limasiyayaw pi putum tuku tlawa ni kinkamakgapekuanan. Uma limasiya pi espíritu santo kinkamaxkiyan litliwakga chu pi Jehová kinkamakgtayaman (Mat. 5:​10-12; 1 Ped. 4:14). Espíritu santo tlan nakinkamakgtayayan natayaniyaw kaxatukawa tuku tuwa natitaxtuyaw akxni lichuwinanaw Dios (2 Cor. 4:​7-9). Wa xlakata, ¿tuku kilitlawatkan xlakata chuntiya namakglhtinanaw xʼespíritu Dios? Naskinaw kʼoración chu nalipawanaw pi Jehová nakinkakgaxmatniyan. w22.11 5:​10, 11

Limasiyayaw pi kapaxkiyaw kinatalankan akxni liskujaw xlakata tlan nakatalalinaw. Liskujaw natapatinanaw chuna la Jehová. Kalilakpuwaw uma: komo Jehová makamastalh xKgawasa xpalakata kintalakgalhinkan, ¿ni xlilat nakatapatiyaw kinatalankan akxni wi tuku nitlan kinkatlawanikgoyan? Ni litaxtuputunaw chuna la nixatlan skujni nema lichuwinalh Jesús kʼakgtum xparábola. Xmalana xtapatinit lhuwa tumin nema xlaklini, pero xla ni tapatiputulh xtaskujni tiku ni lhuwa tumin xlaklini (Mat. 18:​23-35). Wa xlakata, komo takgalhiya taʼakglhuwit chatum tala, wix kapit chu katalakkaxtlawa taʼakglhuwit akxni nina lakgchan nalakapastakkan akxni tinilh Cristo (Mat. 5:​23, 24). Komo chuna natlawaya, nalimasiyaya pi lu kapaxkiya Jehová chu Jesús. w23.01 29:​8, 9

Pulaktum la nakatsiyaw tuku maklakaskinkgo natalan wa pi nakatlawaniyaw takgalhskinin, pero ni namakgtanuyaw kxlatamatkan (Prov. 20:5). Max tlan nakakgalhskinaw: ¿kgalhiya putum tuku maklakaskina? ¿Namakgatsankgaya mintaskujut chu minchik xlakata ni kgalhiya tuku nalilakgaxokgoya? ¿Lakaskina nakkamakgtayayan xlakata nakaskiniya tamakgtay mapakgsinanin? Jehová kinkaskiniyan putum akinin pi kakamakgpuwantiniw chu kakamakgtayaw amakgapitsin (Gál. 6:10). Maski kaj aktsu tamaskiwin namaxkiyaw tiku tatatla, lu xlakaskinka naʼakxilha. Kamanan tlan natlawakgo maktum tarjeta o dibujo xlakata nalimakgpuwantinikgo chatum tala. Lakgkgawasan o laktsuman tlan naʼankgo tamawananikgo chatum tala. Amakgapitsin tlan natlawanikgo liwat tiku tatatla. Makgapitsi natalan katsokgnanikgo carta lakgkgolotsin xlakata nakapaxtikatsinikgo xtaskujutkan, xlakata akxni talakgatumi akgtum xalixkajni tajatat, tlakg lhuwa taskujut kgalhikgo. Xlikana pi lu tlan nakitaxtu komo kimputumkan nalamatliwakglhaw chu nalamakgtayayaw (1 Tes. 5:11). w22.12 22:2; 23:​5, 6

Maski saduceos liwana xlakgapaskgo xapulana akgkitsis libro xla Tatsokgni xa’Hebreo, ni xkgalhakgaxmatkgo tuku tlakg xlakaskinka xmasiya umakgolh libros. Kalilakpuwanti tuku Jesús kawanilh akxni xlilakputsananimakgo xlakata talakastakwanat. Xla kakgalhskilh: «¿Ni likgalhtawakganitantit tuku tsokgli Moisés, niku lichuwinan xlakata pukgalhtum aktsu kiwi nema xkgalhi xalhtukun, niku Dios wanilh: “Akit xDios Abrahán chu xDios Isaac chu xDios Jacob”?» (Mar. 12:​18, 26). Saduceos makglhuwa xlikgalhtawakgakgonit uma, pero tuku kakgalhskilh Jesús limasiyalh pi ni kuenta xtlawakgonit akgtum lu xlakaskinka tamasiy: talakastakwanat (Luc. 20:38). ¿Tuku kinkamasiyaniyan uma? Pi akxni likgalhtawakgayaw Biblia, kuenta kilitlawatkan putum tuku kinkamasiyaniyan akgtum versículo o pulaktum tuku likgalhtawakgamaw. Ni kajwatiya natatamakgxtakgaw tuku lakapala akgatekgsaw, tlakg katsiputunaw chu tekgsputunaw tastakyaw nema xtachuna tuku lhuwa xtapalh. w23.02 11:​9, 10

Putum tiku kalichuwinankan ktexto xala uku lu tuwa tuku titaxtukgolh, pero xputumkan limasiyakgolh pi ni xmakgxtakgkgo Jehová (Heb. 11:​36-40). ¿Tlan tuku kitaxtulh xlakata tayanikgolh? Chuna. Xlikana pi ni akxilhkgolh la kgantaxtulh putum tuku xmalaknunit Dios, pero chuntiya lipawankgolh pi xʼama kgantaxtu. Chu xlakata liwana xkatsikgo pi xmakgapaxuwamakgo Jehová, xkanajlakgo pi xʼamakgo akxilhkgo la xkgantaxtulh xtamalaknun Jehová (Heb. 11:​4, 5). Akxni lilakpuwanaw xliʼakxilhtitkan, kinkamaxkiyan litliwakga xlakata ankgalhin nalipawanaw xtamalaknun Jehová. Kakilhtamaku lu nitlan la wi (2 Tim. 3:13). Chu Satanás chuntiya kalakputsananima kskujnin Dios. Kaxatukawa tuku nala kkilhtamaku nema aku mima, chuntiya kaskujnaniw Jehová chu liwana kakanajlaw pi «lipawanaw xastakna Dios» (1 Tim. 4:10). w22.06 25:​17, 18

Pulaktum tuku xlakata kuentajtlawayaw kilatamatkan, wa pi chuntiya skujniputunaw Jehová (Mar. 12:30). Wa xlakata lakgmakganaw putum tuku max nakinkamakgatatatlayan (Rom. 12:1). Xlikana pi namin kilhtamaku natatatlayaw, pero tlawayaw putum tuku matlaniyaw xlakata nakuentajtlawayaw kilatamatkan chu chuna nalimasiyaniyaw Jehová pi xtapalh liʼakxilhaw latamat nema kinkamaskiwinitan. Komo linawa kata o tatatlayaw, max nialhla lhuwa tuku tlawayaw chuna la xapulana, chu uma max kinkamakgalipuwanan. Pero uma ni wamputun pi nialh nakuentajtlawayaw kilatamatkan. Maski linawa kata o tatatlayaw, tlan chuntiya namalankiyaw Jehová, chuna la xtlawa mapakgsina David. ¡Lu tlan kinkamamakgkatsiniyan akxni katsiyaw pi Jehová lu kinkapaxkiyan chu xtapalh kinkaliʼakxilhan maski makglakgalhinanin akinin! (Mat. 10:​29-31). Kinkamalaknuniyan pi nakinkamalakastakwaniyan maski naniyaw (Job 14:​14, 15). Xlakata kgalhiyajku latamat kuentajtlawaputunaw xlakata ni lu natatatlayaw. w23.02 20, 21:​3-5

¿Antiya natamakgxtakga klibro xla latamat xtukuwanikan tiku litaxtukgo lhuwa borregos akxni lakgtaxtukgonita nawan kʼArmagedón? Chuna (Apoc. 7:14). Jesús wa pi tiku litaxtukgo la borregos, «nakgalhikgo latamat nema ni kgalhi xlisputni» (Mat. 25:46). Pero tiku nalakgtaxtunikgo Armagedón ni tunkun katimakglhtinankgolh latamat nema ni kgalhi xlisputni. Ktamapakgsin xla Akgtum Mil Kata, Jesús «nakakuentajtlawa chuna la chatum mapuchwayanina chu nakapulalin niku wi taxtunu xla chuchut nema masta latamat». Tiku nastalanikgo xtapulalit Cristo chu ni makgxtakgkgo Jehová natatsokgtawila xtukuwanikan chuna la nila nataxapa klibro xla latamat (Apoc. 7:​16, 17). Pero tiku chuna la cabras, nakamalakgsputukan kʼArmagedón. Jesús wa pi «nakamalakgsputukan xliputum kilhtamaku» (Mat. 25:46). Chu Pablo wa pi umakgolh latamanin “nakamalakgaxokgekan akxni nakamalakgsputukan putum kilhtamaku” (2 Tes. 1:9; 2 Ped. 2:9). w22.09 16:​7, 8

Xtamalakatsukin Jehová kamakgtaya familias napaxuwakgo chu tlan namakgkatsikgo, chu uma tlawa pi makxtum natawilakgo. Jehová malakatsukinit lakalhuwa niku kastlan niku akinin tlan natlawayaw tuku lakgatiyaw. Lhuwa familias lakgatikgo ankgo paxialhnankgo kkasipijni, kxkilhtun pupunu o klaklanka kakiwin niku anankgo animales. Kxasasti kakilhtamaku, natlatni chu kamanan lu nalipaxuwakgo xtamalakatsukin Jehová chuna la nikxni tlawakgonit. Nialh katikapekuaniw animales chu xlakan na nialh kintikapekuanikgon (Is. 11:​6-9). Nakgalhiyaw lhuwa kilhtamaku xlakata nalipaxuwayaw putum tuku Jehová tlawanit (Sal. 22:26). Pero natlatni, ni kakgalhkgalhitit asta uma kilhtamaku xlakata nakamasiyaniyatit minkamanankan naʼakxilhkgo tamalakatsukin chu wi tuku nakatsinikgo xpalakata Jehová. Komo la uku nakamasiyaniyatit minkamanankan xlakata Jehová, xlakan na namakgkatsikgo la mapakgsina David, tiku wa: «Ni anan atanu dios chuna la wix, oh Jehová, chu ni anan tamalakatsukin chuna la mintamalakatsukin» (Sal. 86:8). w23.03 25:​16, 17