Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • g03 7/8 p. 13-15
  • Ol Savetok Akan—Kamapim Pasin Bilong Ol Man

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Ol Savetok Akan—Kamapim Pasin Bilong Ol Man
  • Kirap!—2003
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Tingting Bilong Ol Long God
  • Kamapim Pasin na Tingting
  • Savepasin
  • Kamapim Ol Kastam na Pasin Bilong Ol Man
  • Skelim Gut Ol Samting
  • Ol Sotpela Savetok
  • Stretpela Rot Bilong Yusim Savetok
  • Sampela Gutpela Poin
  • Skul Bilong Afrika—Skulim Ol Man Long Wanem Ol Samting?
    Kirap!—1996
  • Kisim Gutpela Tingting na Tok Bilong Stretim Yu
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1999
  • “Lain Bilong Stretpela Man Bai i Kamap Strong Moa”
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2004
  • ‘Man i Larim Narapela i Stretim Em—Em i Gat Gutpela Tingting’
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2006
Lukim Moa
Kirap!—2003
g03 7/8 p. 13-15

Ol Savetok Akan—Kamapim Pasin Bilong Ol Man

WANPELA MAN LONG GANA I RAITIM DISPELA STORI BILONG KIRAP!

SAVETOK em i wanem samting? Wanpela dikseneri i tok, em i “wanpela sotpela sentens ol man i kolim planti taim, na em i givim gutpela tingting o tokim yumi long sampela samting long laip.” Ol Yoruba bilong Naijiria i kamapim mining bilong savetok long narapela rot i gat moa kik, ol i tok em i “wanpela hos i karim man hariap long ol hap i gat ol nupela tingting.”

Wanpela savetok em planti Akan bilong Gana i save gut long en i kamapim olsem ol savetok i bikpela samting. Olsem: “Ol man i toktok long man i gat save tingting long rot bilong ol savetok, na i no long rot bilong ol tok yumi save mekim long olgeta de.” Mining bilong em i dispela: I no olsem ol man i mas mekim oltaim longpela tok long man i gat save tingting bilong helpim em long save long wanem samting i stret long mekim. Gutpela savetok i kirapim tingting, givim save, na kirapim man long mekim ol samting i stret.

Long Gana, ol i yusim planti savetok long taim bilong marit, na long taim bilong planim man, na tu, ol i stap long ol singsing tumbuna. Ol i gat bikpela wok long taim ol man i toktok bilong stretim ol hevi. Planti taim ol mausman i smat long yusim ol savetok.

Long tingting bilong ol Akan, gutpela save bilong yusim ol savetok em i mak bilong gutpela tingting na save. Baibel i tok, King Solomon​​—⁠em man i gat nem olsem em i gat gutpela tingting na save, em i bin skul gut, na em inap stretim ol hevi⁠—​i gat save long 3,000 savetok. Tru, God yet i kamapim ol savetok i stap long Baibel na ol i tru olgeta taim, ol i no olsem ol savetok ol man yet i kamapim long save na tingting bilong ol. Ol savetok bilong ol man, maski ol i smatpela tru, yumi no ken ting ol i gutpela olsem ol savetok i stap long Baibel. Tasol maski olsem, yumi ken skelim sampela savetok bilong ol Akan.

Tingting Bilong Ol Long God

Long Gana, planti savetok i kamapim olsem God i stap, na dispela i kamap ples klia long planti savetok bilong ol Akan. Tingting bilong sampela man olsem i no gat God i no stap long ol bilip bilong ol Akan. Olsem wanpela savetok i kamapim: “No gat wok long soim God long pikinini.” Em i klia tru olsem God i stap, pikinini tu inap save long dispela. Planti taim ol i save yusim dispela savetok long ol samting pikinini i save lain nating long en, na no gat wok long lainim em tumas.

Narapela savetok Akan i tok: “Sapos yu ranawe long God, yu stap yet aninit long em.” Olsem na man i no tingim God em i giamanim em yet. Bipo yet, Baibel i kamapim wankain tingting, em i tok ai bilong God “i save lukim olgeta samting i kamap long olgeta hap. Em i lukim ol gutpela man na ol man nogut tu.” (Sindaun 15:⁠3) God i Gat Olgeta Strong bai skelim yumi olgeta.

Kamapim Pasin na Tingting

Wankain olsem ol savetok long ol narapela kantri, ol savetok bilong Akan i olsem bakstua bilong ol pasin na tingting bilong ol man. Olsem: Tok man i mekim long maus i gat strong olsem dispela savetok i kamapim klia: “Tang i popaia em i nogut tru, lek i popaia i no nogut olsem.” Tang em man i no bosim inap kamapim bikpela hevi, na em inap kamapim dai tu.​​—⁠Sindaun 18:⁠21.

Tasol sapos man i bosim tang, tang bilong em inap kamapim pasin wanbel, olsem dispela savetok i kamapim, “Sapos tang i stap, ol tit i no inap tok pait.” Mining bilong em i olsem: I gat rot long stretim ol hevi i stap namel long tupela lain​—⁠olsem man na meri bilong em​—⁠long rot bilong toktok isi. Na sapos dispela i no wok, pasin bilong narapela man long yusim gut tang bilong em inap stopim tok pait bilong tupela.

Savepasin

Pasin bilong skelim gut ol samting na tingting gut pastaim i helpim tru man, na planti savetok i stori long savepasin i kamapim klia dispela samting. Man i save kirap wantu long mekim ol samting na i no skelim gut ol samting pasin bilong em inap kamapim, em i ken kisim gutpela skul long dispela savetok, “Pastaim yu painim rot bilong ranawe na bihain yu go skrapim bel bilong snek kobra.”

Papa o mama i luksave long sampela pasin nogut bilong pikinini, gutpela sapos ol i bihainim dispela savetok, “Sapos yu lukim wanpela tiktik i go longpela inap long em i ken sutim ai bilong yu, yu kamautim em, yu no ken sapim em.” Yes, ol i mas kamautim ol pasin nogut​—⁠o rausim long taim dispela pasin i olsem liklik kru yet​—⁠nogut bikpela hevi i kamap long bihain.

Kamapim Ol Kastam na Pasin Bilong Ol Man

Sampela taim yu mas save long ol kastam bilong kisim mining bilong ol savetok. Olsem: Ol Akan i ting i no gutpela pasin long yusim han kais long makim ol samting long ai bilong ol man, na i nogut moa long mekim olsem long ai bilong ol lapun. Dispela tingting bilong ol man i stap long dispela savetok, “Yu no ken yusim han kais bilong yu long makim rot i go long taun yu kam long en.” Mining bilong em i olsem: Yu mas amamas long samting yu holim, na amamas tu long hap yu kam long en.

Wanpela savetok i kamapim kastam bilong kaikai wantaim em ol famili Akan i save bihainim i tok: “Pikinini husat i lain long wasim han bilong em bai kaikai wantaim ol bikpela manmeri.” Long taim bilong kaikai, ol i bungim famili long ol grup i stret long krismas bilong ol. Tasol pikinini husat i bihainim gutpela pasin, na i stap klin long skin na i mekim pasin i stret long ai bilong ol bikman, ating ol bai tokim em long joinim papa na ol narapela bikpela manmeri long tebol bilong ol. Dispela savetok i kamapim klia olsem pasin bilong man bai givim biknem long em, na krismas bilong em, nogat.

Yu tingting long marit? Orait, skelim dispela savetok bilong ol Akan, “Marit em i no pam wain bilong traim swit bilong en.” Ol man i salim pam wain, em wanpela dring i gat alkohol long en, ol i kisim long diwai pam. Planti taim ol i larim ol man husat i laik baim dispela dring long traim swit bilong en bilong ol i ken wokim tingting long hamas ol bai baim o ol i no laik baim. Tasol i no stret man i bihainim kain rot olsem bilong traim swit bilong marit. Dispela savetok i kamapim klia olsem marit i bilong stap oltaim na “ol traim tasol marit” i no stret.

Skelim Gut Ol Samting

Planti savetok i kamapim pasin bilong ol tumbuna bilong ol Akan long skelim gut ol manmeri na animal. Ol i skelim gut mama kakaruk na pikinini bilong em na ol i tingim dispela savetok, “Pikinini kakaruk husat i sanap klostu long mama bilong em bai kisim lek bilong grasopa.” Mining bilong en? Sapos man i laik stap em yet, ating ol man bai no tingim em long taim ol i serim ol gutpela samting.

Ol man i bin lukim wanpela rokrok i dai pinis ol bai pilim olsem dispela tok i stret, “Long taim rokrok i dai pinis yu inap lukim longpela bilong em.” Planti taim ol i kolim dispela savetok taim man i pilim olsem narapela i no tingim em. Long kain taim olsem dispela man inap kisim bel isi long save olsem taim em i no stap, ol narapela inap luksave long “longpela” bilong ol gutpela pasin bilong em.

Ol Sotpela Savetok

Tru, planti savetok bilong ol Akan i kam long ol tumbuna i go long papa na long papa i go long pikinini na i go olsem, tasol planti narapela savetok i stap long ol piksa samting. Ol dispela samting i stap long ol kaving ol i wokim long diwai, long ol stik bilong wokabaut, long ol samting ol i wokim long gol, na long ol tumbuna laplap na ol laplap bilong nau tu. Ol man i go long ol haus we ol i putim ol samting ol tumbuna i bin wokim, ol inap lukim ol piksa bilong wanpela man i go antap long diwai na narapela man i helpim em. Em i piksa bilong dispela savetok, “Sapos yu go antap long gutpela diwai, ating wanpela bai helpim yu.” Insait bilong em i klia tru​—⁠sapos yu laik inapim ol gutpela mak, ating wanpela bai helpim yu.

Bung bilong planim man i opim rot long samting wanpela man bilong raitim stori i kolim “laplap toktok.” Bel hevi bilong kain taim olsem i kirapim ol man long skelim laip. Olsem na ol piksa i stap long ol klos ol i werim long taim ol i planim man i kamapim ol tok i gat mining long laip. Olsem: Klos i gat piksa bilong lata o ol step insait long haus i kirapim ol man long tingim dispela savetok, “I no olsem wanpela man tasol bai go antap long lata bilong indai.”a Dispela savetok inap helpim olgeta long kisim stretpela tingting long ol yet na ol i no ken bihainim pasin olsem ol i ting ol i no inap dai.​​—⁠Saveman 7:⁠2.

Long lain Akan, ol mausman bilong ol hetman bilong ples ol i smat long yusim ol savetok, na tu, ol i karim stik bilong bikman i gat piksa bilong ol samting i bikpela samting long ol man. Kain olsem: Pisin i holim het bilong snek i makim dispela savetok, “Sapos yu inap holim het bilong snek, narapela hap bilong em i rop nating.” Mining bilong en? Yu mas strong long stretim ol hevi​—⁠no ken ranawe long ol.

Stretpela Rot Bilong Yusim Savetok

Olsem long olgeta tok piksa, poin bilong tok na odiens i makim long wanem taim na long wanem rot man i mas yusim ol savetok. Sapos man i yusim kranki ol savetok, poin bilong tok bai no kamap klia. Na long sampela hap pasin bilong yusim ol savetok i bikpela samting long taim ol i kamapim tingting bilong ol, olsem na sapos man i yusim kranki ol savetok, em i bagarapim nem bilong em long ai bilong ol manmeri.

Long Gana, ol bikman i olsem papa na man bilong lukautim ol savetok. Olsem na paslain long ol i kolim wanpela savetok, planti taim ol i tok, “Ol bikman bilong yumi i tok . . . ” Na sapos krismas bilong odiens i winim tru krismas bilong man i mekim tok, em i gutpela pasin long kolim dispela tok paslain long kolim wanpela savetok, “Olsem yupela ol bikman i tok . . . ” Yangpela man i rispektim ol bikman, olsem na em i no laik kamapim olsem em i wok long lainim ol bikman long rot bilong save tingting i stap long ol savetok.

Sampela Gutpela Poin

Ol savetok inap kamap paslain o bihain long poin bilong tok. Na tu, ol inap miks gut tru wantaim poin bilong tok, na man i mas i gat save tingting bilong kisim gut mining bilong en. Sapos ol Akan i stori long wanpela man i gat pasin daun na i save stap isi, ol inap tok, “Sapos ol i lusim ol samting long han bilong man ya, gan i no inap pairap long dispela ples.” Dispela i kirapim man long tingim savetok, “Sapos ol i lusim ol samting long han bilong demdem na trausel, gan bai no pairap long bus.” Long ai bilong ol man tupela animal i gat pasin isi na i save hait na ol i no save pait. Ol man husat i gat ol dispela pasin i save kamapim bel isi.

Tasol sapos yu laik bai man Akan i kolim planti savetok long yu, ating em bai kamapim wanpela tasol, “Sapos no gat slip, driman tu nogat.” Insait bilong dispela i olsem: Man i no inap kolim nating ol savetok sapos no gat as bilong mekim, wankain olsem man i no inap driman long taim em i no slip. Ol samting i kamap i makim man bai mekim wanem savetok na long wanem taim.

[Futnot]

a Dispela kain piksa inap stap long kain kain kala klos, em i no stap tasol long ol blakpela klos ol Akan i save werim long taim bilong planim man.

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim