Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • g96 2/8 p. 20-23
  • Skul Bilong Afrika—Skulim Ol Man Long Wanem Ol Samting?

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Skul Bilong Afrika—Skulim Ol Man Long Wanem Ol Samting?
  • Kirap!—1996
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Skul Long Haus
  • Wok Bilong Lukautim Ol
  • Ol i Gat Wok Long Helpim Narapela
  • Skul Long Lotu
  • Skul Bilong Ples Long Nau
  • Ol Savetok Akan—Kamapim Pasin Bilong Ol Man
    Kirap!—2003
  • Pikinini Bilong Mi i Mas Go Long Skul o Nogat?
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2003
  • Rot Bilong Kisim Gutpela Skul
    Kirap!—1996
  • Pas Bilong Ol Man
    Kirap!—1996
Lukim Moa
Kirap!—1996
g96 2/8 p. 20-23

Skul Bilong Afrika—Skulim Ol Man Long Wanem Ol Samting?

WANPELA MAN LONG GANA I RAITIM DISPELA STORI BILONG KIRAP!

SKUL bilong Afrika? Ating sampela man bilong Wes i kirap nogut long save, bipo long Afrika ol i gat skul. Sori tru, sampela man i ting ol Afrika i kanaka tasol i holim spia olsem ol i lukim long ol piksa wokabaut. Planti man i no inap bilip olsem ol Afrika bilong bipo ol i man i bin kisim skul.

Tru, ol Afrika i go bikpela long ples na ol i bihainim yet ol pasin bilong bipo, ol i no kaunim buk na kisim save, na ol i no go long wanpela skul olsem skul bilong gavman. Tasol paslain tru long skul bilong ol waitskin i kam long Afrika, planti lain Afrika i gat pasin bilong ol yet long skulim ol pikinini. Ol i bin skulim ol pikinini long lo na pasin bilong lain bilong ol, na long ol samting bilong helpim sindaun bilong ol taim ol i bikpela pinis. Tingim skul bilong ol Akan, em ol man i save long tok ples Twi.

Skul Long Haus

Long lain Akan, haus i olsem klas-rum​—⁠papamama yet i bin skulim ol pikinini. Skul bilong pikinini i kirap taim ol i harim papamama i toktok na nau ol pikinini i lain long toktok. Na long wankain taim ol pikinini i lain long gutpela pasin ol i mas mekim long ol narapela man, na pasin bilong toktok gut. Olsem: Taim man i kam long haus na gude long pikinini, papamama i lainim pikinini long pasin bilong gude long man. Bihain, taim papamama i salim pikinini i go bilong karim toksave i go long wanpela man, ol bai skulim pikinini long pasin bilong toktok gut wantaim dispela man.

Olsem na tingting bilong ol Akan long skulim pikinini i wankain liklik long tok bilong Baibel long Sindaun 22:6: “Skulim pikinini bilong yu long bihainim gutpela pasin, na em bai i wokabaut long dispela rot inap long em i lapun tru.” Ol papamama long lain Akan i mekim bikpela long pikinini, na papa i mekim moa yet dispela samting. Wanpela savetok bilong ol Akan i tok: ‘Sapos pikinini i no bihainim pasin bilong mama, em i bihainim pasin bilong papa.’

Taim pikinini i wok long i go bikpela, papamama i skulim em long sampela samting moa, olsem ol samting bai painim em. Na papamama i no mekim long rot bilong buk, nogat; ol i stori long pikinini. Sampela stori nating bilong ol tumbuna i stori long wanpela spaida, nem bilong en, Kwaku Ananse. Ol pikinini i laikim tru ol dispela kain stori! Sampela taim ol i sindaun klostu long paia taim san i go daun o taim i kol liklik na ai bilong mun i bikpela, na harim papa i stori i go i go​—⁠em ol stori long spaida i win o spaida i lus.

Wanpela stori ol pikinini i laikim tru i stori olsem spaida Ananse i wokabaut i go long olgeta hap bilong graun bilong kisim save na putim olgeta save i go insait long wanpela sospen. Taim em i ting wok bilong en i pinis, orait, em i tingting long hangamapim sospen antap tru long wanpela diwai na narapela i no ken tru kisim dispela save. Em i pasim rop long sospen i gat save na sospen i hangamap long bel bilong em. Nau em i kirap na hatwok long wokabaut i go antap long diwai. Taim em i wokabaut i go, namba wan pikinini man bilong em, em Nikuma, em i kam na singaut olsem: ‘Eh! Papa! I no gat wanpela man i pasim sospen long bel bilong em na wokabaut i go antap long diwai! Mobeta yu pasim long baksait bilong yu na yu inap wokabaut gut.’ Ananse i lukluk i go daun long pikinini bilong em na singaut olsem: ‘Yu laik skulim mi, a?’

Tasol nau Ananse i luksave olsem sampela save i no stap insait long sospen, i stap ausait yet! Dispela i mekim na Ananse i belhat stret na em i tromoi sospen i go daun long graun. Sospen i bruk na save i go nabaut nabaut. Ol man i kam paslain na kisim dispela save, ol i kamap ol nambawan man i gat save. Dispela i skulim ol pikinini long wanem samting? I no gat wanpela man i gat olgeta save. Olsem na ol Akan i save tok: ‘Tingting bilong wanpela man i no olsem tingting bilong planti man.’​—⁠Skelim wantaim Sindaun 15:22; 24:⁠6.

Wok Bilong Lukautim Ol

Taim ol Akan i skulim pikinini ol i save skulim ol long wok bilong lukautim ol long bihain. Klostu olgeta pikinini man i lain long wok bilong papa olsem pasin bilong wokim gaden na lukautim ol bulmakau samting. Tasol ol i mas lain tu long pasin bilong painim abus long bus, wokim wain long welpam samting, na wokim mat na basket. Sapos papamama i laik pikinini i lain long wanpela bikpela wok olsem wok bilong sapim samting long diwai, ol i givim pikinini long narapela man bilong lainim em na em i wok olsem aprentis. Olsem wanem long ol pikinini meri? Ol i lain long lukautim ol samting bilong haus na ol samting ol i mas mekim taim ol i bikpela pinis. Olsem: Ol i lain long kisim wel long pikinini bilong gras sayor samting, wokim sop, sospen graun, tret, na kain samting olsem.

Papamama o ol bubu i no lusim tingting long skulim ol pikinini long ol lip sayor samting ol i ken mekim wok long en olsem marasin. Na ol i skulim pikinini long kaunim ol namba long pinga bilong han, o mekim wok long ol liklik ston, ol mabel, o ol mak ol i katim long wanpela stik. Sampela kain pilai bilong ol tu i bin helpim pikinini long bungim namba.

Taim ol man i mekim kot na ol pikinini Akan i harim, dispela i skulim ol long ol lo na pasin bilong bosim man. Long taim bilong planim man o long taim bilong amamas samting, ol pikinini inap lain long ol singsing sori, ol savetok bilong lain bilong ol, ol stori bilong ol tumbuna, musik, paitim kundu, na danis.

Ol i Gat Wok Long Helpim Narapela

Ol pikinini Akan i no stap wanpis, ol i mas bung wantaim ol narapela man. Papamama i skulim pikinini taim em i liklik yet long tingim ol narapela na mekim sampela wok bilong helpim ol. Taim em i go pilai wantaim ol narapela pikinini em namba wan taim em i skul long dispela samting. Pikinini i go bikpela liklik na nau em i mas lain long mekim wok bilong ples wantaim ol narapela man. Sapos pikinini i bikhet i no papamama tasol i stretim em, nogat; ol man bilong ples, ol tu bai mekim. Ol Akan i ting em wok bilong olgeta man i bikpela pinis long stretim pikinini i bikhet.

Taim wanpela man i stretim pikinini, pikinini i no bikhet long dispela, long wanem, em i lain pinis long daun long ol man i bikpela pinis. Wanpela savetok bilong ol Akan i tok: ‘Wanpela lapun meri i no bubu bilong wanpela pikinini, em i bubu bilong olgeta pikinini.’ Olsem na pasin bilong daun long lapun na mekim sampela wok bilong helpim em i olsem hap wok bilong ol pikinini Akan. Sapos wanpela pikinini i no helpim wanpela lapun na i no gat as na em i no mekim, lapun bai toksave long papamama bilong em.

Skul Long Lotu

Ol Akan i bin givim bel tru long lotu. Ol i tingim gut ol samting long graun na ol samting antap. Tru, ol Akan i bilip long planti god, tasol maski ol i gat dispela kain bilip, ol i bilip olsem i gat wanpela Nambawan Bikpela Man Antap. (Rom 1:20) Long tok ples bilong ol Akan dispela tok “God,” maski em wanem kain god, ol i kolim olsem onyame. Tasol ol Akan i ting dispela tok i no stret tumas long Man bilong wokim olgeta samting, olsem na ol i kolim em Onyankopon, i olsem ‘Em Tasol i Nambawan God.’

Ol i lotuim ol narapela god, long wanem, ol i ting Nambawan God i laik ol i mekim olsem. Long tingting bilong ol Akan dispela pasin bilong lotu i wankain long pasin bilong ples taim ol nambatu hetman bilong ples i mekim wok bilong nambawan hetman. Olgeta pikinini Akan i bin lain long dispela kain lotu.

Skul Bilong Ples Long Nau

Long nau planti milion Afrika i lusim ples na go long ol biktaun. Olsem na planti papamama i no bihainim pasin bilong bipo long skulim pikinini long pasin na lo na tingting bilong lain bilong ol yet; skul bilong gavman i givim skul long ol. Tasol long sampela lain, skul bilong Afrika i strong yet, na i strong moa long sampela lain long ples. Sampela Afrika i bin kisim tupela kain skul​—⁠skul bilong ples na skul bilong gavman!

Tingim wanpela Kristen long Gana, em Alfred. Maski em i bin skul long skul bilong gavman, em i save tingim gut planti lo na pasin bilong ples. Alfred i tok: ‘Long lain bilong mi, klostu olgeta man i no inap rit rait, ol i bin skul long ol samting bilong ples na ol i gutpela tisa long ol samting bilong helpim sindaun bilong ol. Taim mi autim tok long ol dispela man wantaim ol wanlotu bilong mi, dispela i lainim mi long mi mas kamapim klia ol tok, no ken bilasim tok tumas. Long dispela rot mi inap autim tok long man i bin kisim skul bilong ples o skul bilong gavman. Planti taim mi save mekim wok long wanpela savetok o tok piksa ol man bilong ples i save mekim wok long en. Mi bilasim liklik dispela savetok o piksa na kamapim insait long wanpela tok bilong Baibel mi save mekim long ol man. Dispela i mekim na ol man i harim tok bilong mi, ol i paitim strong han bilong kamapim amamas bilong ol. Tasol mi no ken hambak, mi mas litimapim nem bilong ol dispela man na meri bilong ples, em ol i bin kisim skul bilong ples.’

Olsem na nau yumi save, skul bilong Afrika i gat planti gutpela samting long en na yumi mas tingim gut; yumi no ken daunim dispela kain skul na ting em pipia nating. Ating wanpela saveman tru i no bin kamap long dispela kain skul, tasol dispela skul i bin helpim ol famili na pasin wantok long stap strong. Ol i kamap man bilong kisim kwik save, lap, givim samting long narapela man, na mekim gut long ol. Olsem na planti Afrika i sindaun long biktaun ol i tingim ol wanblut long ples na ol i go lukim ol sampela taim. Tasol taim ol i go long ples, sampela taim ol i popaia long pasin bilong ples, long wanem, ol i lain pinis long sindaun bilong biktaun. Olsem: Sampela i no save long “pasin tru” bilong sekanim man. Taim ol i laik sekanim wanpela lain man, ol i mas sekanim man long han sut i go i go inap long man i stap long han kais. Tasol maski popaia i kamap, narapela inap strongim bel bilong narapela.

Skul bilong Afrika i skulim ol man long givim bel long lotu, tasol i no skulim ol long rot bilong kisim laip oltaim, em Jehova na Pikinini bilong em, Krais Jisas. (Jon 17:⁠3) Ol Witnes Bilong Jehova i amamas long wok namel long lain Akan na ol narapela lain Afrika long helpim ol long kisim dispela gutpela save. Ol i bin skulim planti tausen Afrika i no bin go long skul bilong gavman long rit rait inap long ol yet i ken stadi long Tok Bilong God. Dispela kain skul em bikpela skul tru long ol man “i save, ol i stap rabis tru long ol samting bilong God.”​—⁠Matyu 5:⁠3.

[Ol Piksa long pes 21]

Long lain Akan, ol i skulim pikinini long save, em i gat wok long helpim ol narapela

[Piksa long pes 22]

Ol Witnes Bilong Jehova i skulim ol man long rit rait

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim