Wastaua INTENET LAIBRERI
Wastaua
INTENET LAIBRERI
Tok Pisin
  • BAIBEL
  • Ol PABLIKESEN
  • Ol MITING
  • w03 3/1 p. 5-7
  • Ol i Win Maski Ol Man i Mekim Nogut Long Ol

No gat vidio bilong dispela seksen.

Sori, popaia kamap long lodim vidio.

  • Ol i Win Maski Ol Man i Mekim Nogut Long Ol
  • Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2003
  • Ol Liklik Het Tok
  • Wankain Infomesen
  • Mi Lusim Kalabus Inap Liklik Taim
  • Gavman Fasis Long Hangari
  • Kalabus Long Hangari na Banis Kalabus Long Serbia
  • Hangari i Stap Aninit Long Gavman Komiunis
  • Taim Ol Man i No Mekim Nogut Moa Long Ol Narapela
  • Mi Lain Long Wetim Jehova i Helpim Mi
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1998
  • Mekim Nogut Long Ol Man Bilong Narapela Lotu—Bilong Wanem?
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2003
  • Mi Bilip na Wet Long Jehova Kirap Long Taim Mi Yangpela Yet
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—1997
  • Mi Amamas Tru Long Ol Gutpela Bekim Bilong Baibel
    Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2015
Lukim Moa
Wastaua i Tokaut Long Kingdom Bilong Jehova—2003
w03 3/1 p. 5-7

Ol i Win Maski Ol Man i Mekim Nogut Long Ol

MAMA i karim Frieda Jess long 1911 long Denmak, na long dispela hap em wantaim papamama bilong em ol i go sindaun long Husum long hap not bilong Jemani. Sampela yia bihain em i kisim wok mani long Magdeburg, na long 1930 em i kisim baptais olsem wanpela Sumatin Bilong Baibel, em nem bilong ol Witnes Bilong Jehova long bipo. Hitler i kirap bosim Jemani long 1933. Dispela i kirapim 23 yia bilong Frieda i kisim nogut long han bilong tupela hatpela gavman, i no long wanpela tasol.

Long Mas 1933 gavman bilong Jemani i wokim eleksen. Saveman Detlef Garbe, bos bilong wanpela haus tumbuna (Neuengamme Concentration Camp Memorial) klostu long Hamburg, em i tok: “Gavman dikteta i laik subim planti lain manmeri long sapotim bikman na lida bilong ol, Adolf Hitler.” Ol Witnes Bilong Jehova i bihainim tok bilong Jisas na ol i no insait long wok politik na “ol i no bilong dispela graun,” olsem na ol i no vot. Wanem samting i kamap? Ol i tambuim ol Witnes.​—⁠Jon 17:⁠16.

Long pasin hait Frieda i save mekim ol wok Kristen bilong em, na em i helpim wok bilong prinim nius Wastaua. Em i tok: “Long pasin hait mipela i save kisim ol magasin i go long ol wanbilip bilong mipela i stap insait long haus kalabus.” Long 1940 ol lain Gestapo i holim em na givim planti askim long em, na bihain ol i putim em i stap wanpis long wanpela rum kalabus inap sampela mun. Olsem wanem em i bin karim dispela hevi? Em i tok: “Beten em i olsem ples hait bilong mi. Mi save kirap beten long bikmoning, na planti taim long wanpela de mi save beten. Beten i givim strong long mi na i helpim mi na mi no tingting planti tumas.”​—⁠Filipai 4:​6, 7.

Frieda i lusim kalabus, tasol long 1944 ol lain Gestapo i holim em gen. Dispela taim ol i makim em long kalabus inap 7-pela yia long Waldheim haus kalabus. Frieda i tok moa: “Ol woda i kisim mi i go wok wantaim ol narapela meri insait long ples waswas na toilet. Planti taim mi save wok wantaim wanpela kalabusmeri bilong Sekoslovakia, olsem na mi save toktok wantaim em planti taim long Jehova na long bilip bilong mi. Dispela i strongim bilip bilong mi.”

Mi Lusim Kalabus Inap Liklik Taim

Long Me 1945, ol ami bilong Rasia i larim ol man i stap kalabus long Waldheim haus kalabus long i go fri, na Frieda i go bek long Magdeburg na mekim wok autim tok, tasol em i no mekim olsem inap longpela taim. Long hap em gavman bilong Rasia i bosim ol i mekim nogut gen long ol Witnes. Gerald Hacke bilong wanpela lain (Hannah-Arendt-Institute for Research Into Totalitarianism) i tok: “Ol Witnes Bilong Jehova ol i wanpela bilong ol lain em klostu long olgeta taim tupela hatpela gavman long Jemani i bin mekim nogut tru long ol.”

Bilong wanem ol i mekim nogut gen long ol? Ol i mekim nogut gen long ol, long wanem, ol i no laik insait long wok politik. Long 1948, ol manmeri bilong Is Jemani i vot na olsem Hacke i tok, “namba wan as na ol i mekim nogut long [ol Witnes Bilong Jehova] em ol i no vot.” Long Ogas 1950, ol i tambuim ol Witnes Bilong Jehova long Is Jemani. Ol polis i holim planti handet Witnes, na Frieda tu.

Frieda i kamap gen long kot na ol i makim em long kalabus inap 6-pela yia. Em i tok: “Dispela taim mi stap long kalabus wantaim ol wanbilip bilong mi, na mi bung wantaim ol na dispela i helpim mi.” Taim em i lusim kalabus long 1956, em i go sindaun long Wes Jemani. Nau Frieda i gat 90 krismas, na em i stap long Husum, na em i lotuim yet dispela wanpela trupela God, Jehova.

Inap 23 yia tupela hatpela gavman i mekim nogut long Frieda. “Ol Natsi i laik bagarapim skin bilong mi; ol Komiunis i laik bagarapim tingting na bel bilong mi. Mi kisim we strong bilong karim dispela hevi? Taim mi stap fri mi bin stadi gut long Baibel, na taim mi stap wanpis long kalabus mi save beten oltaim, na mi save bung wantaim ol wanbilip taim mi inap long mekim olsem, na mi save tokim ol narapela long bilip bilong mi taim rot i op.”

Gavman Fasis Long Hangari

Narapela hap em ol man i mekim nogut long ol Witnes Bilong Jehova inap planti yia em long Hangari. Sampela Witnes i no kisim nogut long han bilong tupela gavman tasol, nogat; ol i kisim nogut long han bilong tripela gavman. Wanpela man olsem em Ádám Szinger. Mama i karim Ádám long Paks, Hangari, long 1922 na em i go bikpela insait long lotu Talatala. Long 1937 sampela Sumatin Bilong Baibel i kam long haus bilong em, na em i laikim tok ol i kamapim. Save em i kisim long Baibel i mekim na em i bilip tru olsem Baibel i no as bilong ol samting lotu bilong em i skulim em long en. Olsem na em i lusim lotu Talatala na em i bung wantaim ol Sumatin Bilong Baibel long wok bilong ol long autim tok.

Tingting Fasis i wok long i go bikpela long Hangari. Planti taim ol polis i lukim Ádám i autim tok long ol haus na ol i save holim em na givim planti askim long em. Pasin bilong birua long ol Witnes i go bikpela, na long 1939 gavman i tambuim wok bilong ol. Long 1942, ol polis i holim Ádám, na ol i kisim em i go long kalabus, na ol i paitim em nogut tru. Em i gat 19 krismas tasol, olsem na wanem samting i bin helpim em long karim ol hevi taim em i stap long kalabus? “Taim mi stap long haus, mi bin stadi gut long Baibel na mi kisim save long ol samting Jehova bai mekim.” Taim em i lusim kalabus pinis, bihain tasol Ádám i kisim baptais olsem wanpela Witnes Bilong Jehova. Em i mekim olsem long taim bilong tudak long wanpela nait long Ogas 1942, long wanpela wara i stap klostu long haus bilong em.

Kalabus Long Hangari na Banis Kalabus Long Serbia

Long taim bilong Namba Tu Pait, Hangari i bung wantaim Jemani na ol i pait long Rasia, na long Oktoba samting bilong 1942 gavman i singautim Ádám long insait long ami. Em i tok: “Mi tokim ol olsem save mi kisim long Baibel i mekim na mi no inap insait long ami. Mi stori long ol long as na mi no laik insait long ami.” Ol i makim em long kalabus inap 11-pela yia. Tasol Ádám i no stap longpela taim long Hangari.

Long 1943 ol i kisim 160 Witnes Bilong Jehova na putim ol long ol sip na kisim ol long wara Danube i go long Serbia. Ádám em i wanpela bilong ol. Long Serbia ol dispela kalabusman i stap aninit long gavman bilong Hitler. Ol i kalabusim ol long wanpela banis kalabus long Bor na ol i subim ol long wok long wanpela kopa-main. Wanpela yia bihain, ol i kisim ol kalabusman i go bek long Hangari, na long dispela hap long Epril samting bilong 1945 ol ami bilong Rasia i larim Ádám i go fri.

Hangari i Stap Aninit Long Gavman Komiunis

Tasol ol i no stap fri inap longtaim. Long 1948 samting, gavman Komiunis long Hangari i pasim wok bilong ol Witnes Bilong Jehova, olsem gavman Fasis i bin mekim paslain long bikpela pait. Long 1952, long dispela taim Ádám i gat 29 krismas na em i marit na i gat tupela pikinini, ol polis i holim em na kotim em taim em i no laik insait long ami. Ádám i stori long kot olsem: “Dispela em i no namba wan taim mi no laik insait long ami. Long taim bilong bikpela pait, ol i putim mi long kalabus na ol i salim mi i go long Serbia long dispela wankain as tasol. Mi no laik insait long ami, long wanem, bel bilong mi i gat tok long dispela. Mi wanpela Witnes Bilong Jehova, na mi no laik insait long wok politik.” Ol i makim Ádám long i stap long kalabus inap 8-pela yia, tasol bihain ol i sotim taim bilong em long kalabus inap 4-pela yia.

Ol i mekim nogut long Ádám i go inap long 1975 samting, winim 35 yia bihain long ol Sumatin Bilong Baibel i bin kam namba wan taim long haus bilong papamama bilong em. Long dispela taim olgeta, 6-pela kot i bin makim em bilong kalabus inap 23 yia, na em i bin stap long tenpela haus kalabus na banis kalabus. Ol man i mekim nogut long em inap longpela taim aninit long tripela gavman​—⁠gavman Fasis paslain long namba tu bikpela pait long Hangari, gavman Natsi long Serbia, na gavman Komiunis long Hangari long taim pasin birua i stap namel long ol gavman bilong Is na Wes.

Ádám i stap yet long as ples bilong em long Paks, na em i stap gut yet long God. Olsem wanem? Em i gat narapela kain pasin na dispela i helpim em long winim ol dispela hevi? Nogat. Em i tok:

“Pasin bilong stadi long Baibel na beten na bung wantaim ol wanbilip ol i bikpela samting. Tasol mi laik kolim tupela narapela samting. Namba wan: Jehova em i Man bilong givim strong long yumi. Pasin bilong pas gut wantaim em i bikpela samting long mi, na dispela i helpim mi long winim ol dispela hevi. Na namba tu: Mi tingim tok bilong Rom sapta 12, i tok: ‘Yupela yet i no ken bekim rong ol i mekim long yupela.’ Olsem na mi no bin bel nogut long ol. Sampela taim i gat rot long mi bekim rong bilong ol lain i mekim nogut long mi, tasol mi no bin mekim olsem. Yumi no ken mekim wok long strong Jehova i givim yumi bilong bekim pasin nogut bilong ol man.”

Taim Ol Man i No Mekim Nogut Moa Long Ol Narapela

Long nau Frieda na Ádám inap lotuim Jehova, na i no gat wanpela samting i pasim tupela. Tasol stori bilong tupela i kamapim klia wanem samting long pasin bilong mekim nogut long ol man bilong narapela lotu? Pasin bilong mekim nogut long narapela i no inap win taim ol i mekim long ol Kristen tru. Taim ol man i mekim nogut long ol Witnes Bilong Jehova, ol i lusim bikpela mani samting na ol i givim pen nogut tru long ol, tasol samting ol i tingting long mekim i no kamap. Long nau, ol Witnes Bilong Jehova i go bikpela tru long Yurop em bipo dispela tupela hatpela gavman i bin bosim.

Ol Witnes i mekim wanem taim ol man i mekim nogut long ol? Olsem stori bilong Frieda na Ádám i kamapim, ol i bihainim tok bilong Baibel: “Yu no ken larim pasin nogut i winim yu. Nogat. Yu mas mekim gutpela pasin na bai yu daunim pasin nogut.” (Rom 12:21) Yu ting gutpela pasin inap daunim pasin nogut? Yes, taim strongpela bilip long God i as bilong en. Taim ol Witnes Bilong Jehova long Yurop i win, maski ol man i mekim nogut tru long ol, dispela i kamapim strong bilong spirit bilong God​—⁠gutpela pasin inap daunim pasin nogut, long wanem, spirit holi i kamapim pasin bilong strongpela bilip long ol Kristen i gat pasin daun. (Galesia 5:​22, 23) Nau long dispela taim nogut bilong pait na bikhet, olgeta man i mas tingim gut dispela samting.

[Ol Piksa long pes 5]

Frieda Jess (nau Thiele) long taim ol polis i holim em na long nau

[Ol Piksa long pes 7]

Ádám Szinger long taim em i stap kalabus na long nau

    Tok Pisin Pablikesen (1983-2025)
    Log Aut
    Log In
    • Tok Pisin
    • Serim
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Lo Bilong Yusim
    • Privacy Policy
    • Ol Praivesi Seting
    • JW.ORG
    • Log In
    Serim