Lukautim Ol Pikinini Long Rot Bilong Savetingting i Kam Long God
OLGETA de bodi bilong yumi i save mekim pait. Em i mas sakim kain kain jem na vairas. Gutpela tru, taim mama i karim yumi skin bilong yumi i gat wanpela kain strong i save helpim yumi long sakim ol dispela jem na vairas na yumi no kisim ol sik i save kalap long man.
Na ol Kristen tu i mas mekim pait—yumi mas sakim ol tingting i no stret long ol lo bilong Baibel na sakim ol samting inap bagarapim helt bilong yumi long sait bilong spirit. (2 Korin 11:3) Bilong helpim yumi long sakim ol dispela samting i laik bagarapim tingting na bel bilong yumi long olgeta de, yumi mas kisim samting i givim strong long yumi bilong sakim ol dispela samting.
I bikpela samting moa yet long ol pikinini i mas kisim dispela strong, long wanem, taim mama i karim ol, ol i no gat dispela strong bilong sakim tingting bilong dispela graun. (Efesus 2:2) Taim ol pikinini i wok long go bikpela, papamama i mas helpim ol long kisim dispela strong. Dispela strong i kam we? Baibel i tok: “Bikpela yet . . . i save givim gutpela tingting na save long yumi. . . . Em i was long rot bilong ol man i bihainim em.” (Sindaun 2:6, 8) Gutpela tingting na save i kam long God inap was long rot bilong ol yangpela na bai ol poroman nogut, na ol wankrismas, na ol amamas nogut i no ken pulim ol. Olsem wanem ol papamama i ken bihainim tok bilong Jehova na helpim ol pikinini long kisim gutpela tingting na save i kam long God?
Painim Ol Gutpela Poroman
Ol yangpela i save amamas long bung wantaim ol arapela yangpela, tasol sapos ol i bung wantaim dispela wanlain tasol i no gat bikpela save tumas, dispela i no inap helpim ol long kisim na bihainim gutpela tingting na save i kam long God. I gat wanpela savetok olsem: “Ol pikinini i save mekim olkain longlong pasin.” (Sindaun 22:15) Sampela papamama i bin mekim wanem bilong helpim ol pikinini bilong ol long bihainim gutpela tingting na save i kam long God long painim ol gutpela poroman?
Wanpela papa, nem bilong em Don,a i tok: “Ol pikinini man bilong mipela i bin lusim bikpela haptaim long bung wantaim ol pren i wankrismas bilong ol, tasol ol i save bung long haus, na mipela tu i stap. Mipela i no pasim ol long kam long haus, olsem na olgeta taim i gat planti yangpela i stap. Mipela i save givim kaikai long ol na tok welkam long ol. Taim ol i mekim bikpela pairap insait long haus, mipela i orait long dispela, long wanem, mipela i save olsem long pasin bilong larim ol yangpela i bung long haus, ol pikinini bilong mipela i stap long gutpela hap we ol i ken kisim amamas.”
Brian na Mary i gat 3-pela gutpela pikinini, tasol ol i tokaut olsem sampela taim i bin hatwok long lainim ol. Ol i tok: “Long kongrigesen bilong mipela, i no gat planti yangpela i gat 17 krismas samting bilong poromanim pikinini meri bilong mipela, Jane. Tasol em i gat wanpela pren, nem bilong em Susan, em i meri bilong amamas na toktok. Tasol papamama bilong em i larim em long mekim planti samting, winim mipela. Ol i larim Susan i raun raun long nait, na werim ol sotpela sket, na harim na lukim ol musik na vidio nogut. Pastaim Jane i hatwok long pilim tingting bilong mipela. Em i ting pasin bilong papamama bilong Susan i gutpela, tasol pasin bilong mipela i strong tumas. Bihain hevi i painim Susan, na nau Jane inap luksave olsem ol strongpela lo mipela i bin putim long em i bin lukautim gut em. Mipela amamas mipela i no bin larim em long mekim ol samting em mipela i bin ting i no stret long em i ken mekim.”
Olsem Jane, planti yangpela i lain pinis olsem em i savetingting long askim papamama long stiaim ol long makim ol poroman. Sindaun 15:31 i tok: “Man i putim yau gut long ol man i laik stretim em na helpim em long i stap gut, em i gat gutpela tingting na save.” Gutpela tingting na save i kam long God i save kirapim ol yangpela long bung wantaim ol pren em ol inap strongim ol.
Rot Bilong Sakim Pasin Ol Wankrismas i Bihainim
Insait long pasin bilong makim ol poroman, i gat pasin we ol poroman i strong long ol arapela i mas bihainim pasin bilong ol. Olgeta taim ol pikinini bilong yumi i mas wok long sakim pasin bilong bihainim ol wankrismas. Ol yangpela i laik bai ol wankrismas bilong ol i laikim ol, olsem na samting ol man bilong dispela graun i ting i gutpela, dispela inap pulim ol.—Sindaun 29:25.
Baibel i tok, “dispela graun bai i pinis, na olgeta pasin bilong dispela graun, em ol pasin bilong bel i kirap na aigris, ol tu bai i pinis wantaim.” (1 Jon 2:17) Olsem na ol papamama i no ken larim ol pikinini bilong ol i larim tingting bilong ol man bilong dispela graun i pulim ol. Olsem wanem ol inap helpim ol pikinini bilong ol long kisim tingting bilong ol Kristen?
Richard i tok: “Oltaim pikinini meri bilong mi i laik werim klos ol arapela yangpela i save werim. Olsem na long gutpela pasin isi mipela i toktok wantaim em long olsem wanem ol wan wan samting em i laik werim i gutpela o i no gutpela. Long ol stail tu mipela i orait long en, mipela i bihainim dispela gutpela tok mipela i bin harim sampela yia bipo, ‘Man i bihainim gutpela tingting em i no namba wan bilong kisim nupela stail, na em i no laspela bilong lusim.’ ”
Wanpela mama, nem bilong em Pauline, em i bihainim narapela pasin bilong daunim pasin bilong ol wankrismas long pulim ol pikinini bilong em. Em i tok: “Mi amamas long toktok wantaim ol long ol samting ol i laik mekim na planti taim mi go long rum bilong ol bilong toktok wantaim ol. Ol dispela toktok i helpim mi long stiaim tingting bilong ol na i helpim ol long kisim sampela narapela tingting long samting ol i tingting long mekim.”
Pasin bilong ol wankrismas long pulim ol yangpela i no inap pinis, olsem na ol papamama i mas wok oltaim long “daunim olgeta kain tingting” bilong dispela graun na helpim ol pikinini long “mekim tingting bilong ol i bihainim laik bilong Krais.” (2 Korin 10:5) Tasol long pasin bilong “beten long olgeta taim,” ol papamama na ol pikinini tu bai kisim strong long mekim dispela bikpela wok.—Rom 12:12; Song 65:2.
Ol Amamas i Gat Bikpela Strong
Namba 3 samting ating ol papamama bai hatwok long stiaim ol pikinini long en, em pasin bilong painim ol amamas. Ol liklik pikinini i amamas long pilai. Planti pikinini i gat bikpela krismas liklik ol tu i laik painim ol amamas. (2 Timoti 2:22) Tasol sapos ol inapim dispela laik long pasin i no stret, dispela inap mekim na ol i no strong moa long ol samting bilong spirit. Dispela samting i save kam long tupela rot.
Namba wan, planti amamas bilong dispela graun i no gutpela na i gat pasin pamuk i insait long en. (Efesus 4:17-19) Tasol ol i kamapim long pasin we i luk olsem i gutpela. Dispela inap nogutim ol yangpela, em ating ol i no luksave long olsem wanem dispela bai nogutim ol.
Namba tu, haptaim ol i lusim long kisim ol amamas, dispela tu inap kamapim ol hevi. Long sampela, pasin bilong kisim amamas i kamap nambawan bikpela samting long laip bilong ol, na i kisim bikpela haptaim tumas na bikpela strong bilong ol. I gat narapela savetok: “I no gutpela sapos man i kaikai planti hani tumas.” (Sindaun 25:27) Na olsem tasol, planti amamas tumas inap daunim laik bilong kisim ol kaikai bilong spirit na inap mekim na ol i les long wokim tingting. (Sindaun 21:17; 24:30-34) Sapos pasin bilong kisim amamas i stap bikpela samting long laip bilong ol yangpela, dispela bai pasim ol long kisim “laip em i laip tru”—laip oltaim long nupela taim God bai kamapim. (1 Timoti 6:12, 19) Ol papamama i bin mekim wanem bilong helpim ol pikinini bilong ol long dispela samting?
Mari Carmen, mama bilong 3-pela pikinini meri, em i tok: “Mipela i laik bai ol pikinini i ken kisim ol gutpela amamas. Olsem na oltaim mipela famili i mekim ol samting wantaim, na tu, ol pikinini i raun wantaim ol pren bilong ol i stap long kongrigesen. Tasol mipela i holim stretpela tingting long ol samting bilong amamas. Mipela i save tok olsem ol amamas i kain olsem aiskrim—em i swit tru, tasol em i no strongpela kaikai. Ol i lain long mekim wok—long haus, long skul, na insait long kongrigesen.”
Don na Ruth i wok strong na bai ol pikinini bilong ol inap kisim amamas. Tupela i tok: “Mipela i makim Sarere i mas stap olsem ‘famili de.’ Mipela famili i save autim tok long moningtaim, na long belo bek mipela i save go swim, na long apinun mipela i wokim gutpela kaikai.”
Ol tok bilong ol dispela papamama i soim olsem i gutpela long helpim ol pikinini long kisim ol gutpela amamas, tasol ol dispela amamas i no ken i stap nambawan bikpela samting long laip bilong Kristen.—Saveman 3:4; Filipai 4:5.
Bilip Tru Long Jehova
Tasol ating planti yia i mas lus bilong kisim ol strong bilong sakim tingting bilong dispela graun. I no gat rot we kwiktaim ol papamama inap helpim ol pikinini long bihainim savetingting i kam long God, na kirapim ol long bilip tru long Papa bilong ol i stap long heven. Ol papamama i mas “stretim gut ol pikinini bilong [ol] na skulim ol long tok bilong Bikpela.” (Efesus 6:4) Dispela pasin ol i save mekim bilong “skulim” ol pikinini bai helpim ol long kisim tingting bilong Jehova long ol samting. Long wanem rot ol papamama inap mekim olsem?
Wanpela bikpela samting, oltaim ol i mas mekim famili Baibel stadi. Dispela stadi bai ‘kliaim tingting bilong ol pikinini na bai ol inap save gut long olgeta gutpela gutpela tok i stap long lo bilong God.’ (Song 119:18) Diego i save mekim famili stadi na long dispela rot em i helpim ol pikinini bilong em long go klostu moa long Jehova. Em i tok: “Mi redim gut stadi. Long rot bilong stadi long ol buk na nius bilong Baibel, mi lain long stori gut long ol man em Baibel i toktok long ol na bai ol i stap olsem man tru. Mi kirapim ol pikinini long skelim i stap bilong ol dispela man—olsem, wanem ol samting i wankain—wantaim i stap bilong ol yet. Dispela i bin kirapim tru ol long tingim ol pasin Jehova i laikim.”
Ol pikinini i lain na kisim save long sampela arapela rot tu. Moses i tokim ol papamama long toktok long ol lo bilong Jehova ‘long taim ol i stap long haus na long taim ol i wokabaut long rot, na long taim ol i malolo na long taim ol i wok.’ (Lo 6:7) Wanpela papa i tok: “Pikinini man bilong mi i mas i gat haptaim bilong kamapim ol tingting tru i stap long bel bilong em. Taim mipela i raun wokabaut wantaim o mekim wanpela wok wantaim, em i kirap long kamapim tingting bilong em. Long kain taim olsem, mipela i save toktok gut na dispela i helpim mitupela wantaim.”
Ol beten bilong papamama ol tu i mekim bikpela samting long ol pikinini bilong ol. Taim ol i harim papamama i beten na long pasin daun askim God long helpim ol na lusim ol rong bilong ol, dispela i kirapim ol pikinini long “bilip olsem God i stap.” (Hibru 11:6) Planti papamama i save tok olsem famili beten i bikpela samting, we ol i toktok tu long ol samting bilong skul na ol arapela samting ol pikinini bilong ol i tingting planti long en. Wanpela papa i tok, meri bilong em i save beten wantaim ol pikinini taim ol i redi long lusim haus na go long skul.—Song 62:8; 112:7.
“No Ken Les Long Mekim Gutpela Pasin”
Olgeta papamama i save popaia na ating sampela taim ol i bel hevi long pasin ol i bin mekim bilong stretim wanpela hevi. Tasol Baibel i kirapim yumi long wok strong yet, “yumi no ken les long mekim gutpela pasin.”—Galesia 6:9.
Tasol taim ol papamama i hatwok long pilim tru tingting bilong ol pikinini bilong ol, ating ol inap pilim olsem ol i laik givap. Ol inap ting olsem ol yangpela long nau i narapela kain na i hatwok long helpim ol. Tru, ating pasin bilong subim ol yangpela long mekim rong i bikpela moa long nau, tasol pasin kranki bilong ol i wankain yet olsem ol yangpela long bipo, na ol i save bungim wankain traim. Olsem na taim wanpela papa i givim tok pinis long pikinini man bilong em bilong stretim em, em i bin mekim dispela gutpela tok long pasin isi: “Bel bilong yu i kirapim yu long mekim samting em bel bilong mi i bin kirapim mi long mekim taim mi wankrismas bilong yu.” Tru, ating ol papamama i no gat bikpela save long kompiuta, tasol ol i gat bikpela save long ol samting nogut inap pulim ol yangpela.—Matyu 26:41; 2 Korin 2:11.
Ating sampela pikinini i no laik bihainim tok bilong papamama na ol i sakim ol tok bilong stretim ol. Long dispela kain taim tu, ol papamama i no ken les kwik. Planti pikinini, maski pastaim ol i bikhet, bihain ol i kirap bihainim tok bilong papamama. (Sindaun 22:6; 23:22-25) Matthew, wanpela yangpela Kristen i wok nau long wanpela brens ofis bilong ol Witnes Bilong Jehova, i tok: “Taim mi yangpela, mi pilim olsem ol tambu papamama i putim long mi ol i no stret. Mi tingting olsem sapos papamama bilong ol pren bilong mi i larim ol i mekim sampela samting, orait bilong wanem papamama bilong mi i no ken larim mi? Na mi save kros tru taim ol i stretim mi na ol i no larim mi i go raun long kanu—em samting mi bin laik tru long mekim. Tasol taim mi tingting i go bek, mi save olsem ol samting papamama i bin mekim bilong stretim mi, em i gutpela na em samting mi mas kisim. Mi tenkyu tru olsem ol i bin stiaim mi taim i gat wok long mekim olsem.”
Tru tumas, maski sampela taim ol pikinini i mas i stap wantaim ol lain i no helpim ol long ol samting bilong spirit, ol inap long kamap gutpela Kristen. Baibel i tok promis olsem, gutpela tingting na save i kam long God inap givim strong long ol bilong sakim ol samting i laik pulim ol. “Bai yu kisim planti gutpela tingting na bai yu belgut long gutpela save bilong yu. Pasin bilong tingting gut bai i banisim yu na gutpela save bai i was long yu. Na bai yu no bihainim ol man i save mekim pasin nogut.”—Sindaun 2:10-12.
I hatwok long karim pikinini long bel inap 9-pela mun. Na insait long 20 yia moa bai i gat ol hevi wantaim ol amamas tu. Tasol maski i olsem, ol papamama Kristen i save laikim tru ol pikinini bilong ol, olsem na ol i wok strong long lukautim ol long rot bilong savetingting i kam long God. Ol i gat wankain tingting long ol pikinini bilong ol olsem lapun aposel Jon i gat long ol pikinini bilong em long spirit: “Taim mi harim tok long ol pikinini bilong mi i bihainim tok tru, orait mi save amamas tru, na dispela amamas i winim ol arapela kain amamas bilong mi.”—3 Jon 4.
[Futnot]
a Mipela i bin senisim sampela nem long dispela stori.
[Piksa long pes 24]
“Mipela i no pasim ol long kam long haus, olsem na olgeta taim i gat planti yangpela i stap”
[Piksa long pes 25]
Amamas long toktok wantaim ol pikinini long ol samting ol i laik mekim
[Ol Piksa long pes 26]
“Mi redim gut stadi”