Autim Gutnius Long Haiti
HAITI na Ripablik Dominika i stap long wanpela ailan, nem bilong en Hispaniola, na ol nambawan bikpela maunten bilong Karibian i stap long dispela ailan. Het bilong sampela maunten i go antap inap 2,400 mita. Long ol mun i kol liklik, ais inap kamap long ol liklik raunwara long ol ples maunten.
Ol maunten na ples daun long hap saut bilong Haiti i gat ol bikbus. Long sampela narapela hap ol maunten i no gat planti diwai, long wanem, ol i bin katim ol diwai bilong en. Sapos yu go raun long hap not o hap saut, bai yu lukim olsem Haiti i naispela ples tru. Sapos yu raun long sampela liklik rot long ol maunten, bai yu lukim ol naispela ples tru na long sampela hap bai yu lukim solwara. Long olgeta hap yu inap lukim planti plaua i gat kain kain naispela kala.
I gat 8.3 milion manmeri long dispela naispela kantri, na planti bilong ol i bilong Afrika. Ol i no gat planti samting bilong skin, tasol ol i save mekim gutpela pasin na ol i amamas long singautim ol man i kam long haus bilong ol. Inap 60 yia, ol Witnes Bilong Jehova i kisim gutnius bilong Kingdom Bilong God i go long ol dispela man na planti i amamas long harim tok.—Matyu 24:14.
Autim Tok Long Wanpela Liklik Taun
Taim wanpela misineri i go namba wan taim long wanpela liklik taun, em i stori olsem:
“Long wanpela de long Mas 2003, mipela i go autim tok long Casale, wanpela liklik taun i stap 30 minit longwe long Cabaret, em ples we haus misineri bilong mipela i stap long en. Cabaret i stap 30 kilomita long hap not bilong Port-au-Prince, em nambawan biktaun bilong Haiti. Laspela taim ol Witnes i bin autim tok long Casale em long 1999, olsem na mipela i amamas tru taim mipela i kirapim raun bilong mipela long 7 klok moningtaim. Mipela 22 manmeri—klostu kongrigesen olgeta—i go long 2-pela 4-wil draiv bas. Olgeta i amamas na toktok na lap taim mipela i draiv long ol rot nogut i go antap na bihain i go daun long wanpela ples daun we i gat planti bikpela diwai. Wanpela wara i ron long dispela ples daun, na taun Casale i stap long tupela sait bilong en.
“Stori bilong dispela taun i kirap bihain liklik long yia 1700, taim sampela soldia bilong Polan i bin kam long Haiti bilong helpim ol slev long kisim indipendens, na ol i go sindaun long dispela gutpela ples daun wantaim ol meri Haiti bilong ol. Long dispela rot ol manmeri i gat kain kain skin kala i kamap. Em i nais tru long lukim ol manmeri i gat waitpela skin, braunpela skin, grinpela ai, braunpela ai, sampela i longpela liklik na sampela i sotpela.
“Namba wan haus mipela i go long en, man i no laik harim. Taim mipela i laik lusim dispela haus, wanpela man i wokabaut i kam long rot bilong bungim mipela. Em i laik save, mipela i bilip olsem Jisas na God i narapela narapela o nogat. Mipela i askim em long kisim Baibel bilong em, na mipela i toktok wantaim em long Baibel na dispela i mekim na em i bilip olsem Jisas em i Pikinini Bilong God na Jehova em ‘wanpela tasol i God tru.’ (Jon 17:3) Planti man i singautim mipela long sindaun na toktok wantaim ol. Sampela i askim mipela, ‘Wanem taim bai yupela i kam bek na stadi long Baibel wantaim mipela?’
“Long belo mipela i painim wanpela gutpela ples na mipela i redi long kisim kaikai. Tupela sista i kukim tupela bikpela sospen pis. Man! Em i swit moa yet! Taim mipela i sindaun na kaikai na toktok, mipela i autim tok tu long sampela man i wokabaut i go i kam. Orait nau mipela i brukim wara na i go long narapela sait bilong taun. Mipela i amamas long toktok long ol dispela gutpela manmeri em ol i bin sindaun aninit long ol diwai klostu long ol liklik haus bilong ol. Mipela i amamas long harim nois bilong ol pikinini i pilai, ol meri i wasim klos long wara, na ol bubu meri i wilwilim ol bin bilong kopi!
“Long 4 klok apinun mipela i redi long go bek long Cabaret long ol bas. Mitupela man bilong mi i amamas long namba wan visit bilong mipela long Casale, we i gat ol gutpela manmeri i amamas long toktok wantaim mipela.”
Kirap long taim ol namba wan Witnes misineri i kam long Haiti long 1945, namba bilong ol manmeri i autim tok bilong Kingdom long dispela kantri i wok long i go antap long olgeta taim, olsem na long nau i gat olsem 14,000 manmeri i autim tok na ol i mekim 22,000 Baibel stadi. Ol i mekim sampela samting long laip bilong 59,372 manmeri i bin kam long Memorial long Mas 2005, na tu, ol i autim gutnius bilong Kingdom Bilong God long ol manmeri. Tingim ol planti rot em wok bilong ol Witnes Bilong Jehova i bin mekim sampela samting long ol man.
Ol Piksa i Kamapim Gutnius
Planti manmeri long Haiti i laikim tru ol kala. Dispela i kamap ples klia long klos bilong ol, long pasin bilong ol long penim ol haus, long ol kain kain plaua i stap long ol gaden bilong ol, na long ol piksa ol i droim. Long ol rot bilong Port-au-Prince i gat ol naispela piksa ol i droim long kain kain kala long stail bilong Haiti. Ol manmeri bilong olgeta hap i save kam baim ol dispela piksa.
Tasol ol man i no inap lukim tasol ol dispela piksa i gat kala kala em ol i droim long laplap. Nogat. Long ol rot bilong Port-au-Prince i gat planti ka em ol i droim kain kain naispela piksa long ol. Planti taim ol man inap lukim ol piksa ol atis i kisim long ol stori bilong Baibel.
Taim yu wokabaut long rot bai yu inap lukim ol piksa bilong Adam na Iv long gaden Iden. Tru tumas, nau tasol wanpela ka i ran i go na em i gat dispela piksa long windo long baksait bilong en. Planti taim yu ken lukim olsem ol i raitim ol skripsa o ol liklik tok i gat nem bilong Jehova long ol dispela ka o ol i skruim long ol nem bilong ol stua bilong ol.
Autim Gutnius Long Skul
Ol yangpela Witnes long Haiti i gat gutpela rot long helpim ol wanskul long lain long Baibel. Stori bilong wanpela meri Witnes i gat 17 krismas i kamapim ples klia dispela samting. Em i tok:
“Wanpela de wanpela wanskul i kam long mi na i askim mi long mining bilong tok ‘pamuk.’ Mi ting em i laik prenim mi, olsem na mi no toktok wantaim em. Tasol taim em i askim wanpela wanskul mangi long dispela askim, klas olgeta i laik save long mining bilong en. Olsem na long wik bihain, taim mi mekim pinis sampela wok painimaut long dispela tok, mi kamapim wanpela tok long klas, na mi stori long as na ol Witnes Bilong Jehova i wok strong long i stap klin long ol pasin bilong ol, na long ol samting bilong lotu, na skin.
“Ol sumatin i kamapim planti askim na ol i orait long ol bekim mi givim long ol long rot bilong Baibel. Na hetmasta tu i givim planti askim na em i stretim rot long mi ken toktok long sampela narapela klas, maski pastaim em i gat tupela tingting. Mi soim buk Sampela Askim Bilong Ol Yangpela—Ol Gutpela Bekim,a na planti i laik kisim dispela buk. Long de bihain, mi tilim 45 buk long ol wanskul. Planti i ritim kwik buk bilong ol, na nau sampela i stadi long Baibel wantaim ol Witnes i sindaun klostu long ol. Wanpela sumatin, em i stap klostu long hap bilong mi, nau em i wok long kam long olgeta miting.”
Mekim Wok Long Tok Ples Kriol
Ol manmeri na ol ples long dispela kantri i naispela tru na i kain kain, na tok ples bilong ol tu i olsem. Tok ples bilong ol, em tok Kriol Bilong Haiti. Dispela tok i save bungim ol tok Frans wantaim ol lo bilong tok ples bilong Wes Afrika. Dispela em namba wan tok ples bilong Haiti, na ol manmeri i save pilim tru long bel. Klostu olgeta taim ol Witnes Bilong Jehova i save autim tok long dispela tok ples, na ol i stretim rot long wokim planti buk na nius moa long tok ples Kriol Bilong Haiti.
Long 1987, ol i tanim buklet Stap Amamas Oltaim Long Graun! long tok ples Kriol Bilong Haiti, na bihain ol i tanim buk Save i Bringim Man Long Laip Oltaim na buklet God i Laik Yumi Mas Mekim Wanem? Ol dispela buk i helpim tru ol nupela sumatin bilong Baibel em ol i laik save long ol bikpela tok bilong Baibel. Kirap long Septemba 1, 2002, ol i tanim tu Wastaua long tok ples Kriol Bilong Haiti. Ol i mekim yet wok long ol buk na nius long tok Frans, tasol planti i amamas moa long ritim ol buk long tok ples Kriol Bilong Haiti.
Autim Gutnius Long Ol Kalabusman
I no longtaim i go pinis na ol Witnes Bilong Jehova i kirap autim gutnius long ol man na meri i stap long kalabus. Ol Witnes i mekim dispela wok ol i amamas long autim tok bilong mekim gut bel bilong ol man i stap nogut. Wanpela wokman Kristen i tok:
“Long namba wan taim mipela i go long wanpela kalabus, ol i bringim ol kalabusman long wanpela bikpela rum bilong bungim mipela. Mipela i tingting planti, ol bai mekim wanem. Taim mipela i tokim ol olsem mipela i kam bilong helpim ol long kisim save long Baibel, olgeta 50 kalabusman i amamas long mipela i kam. Mipela i soim buklet Wok Strong Long Lain Long Rit na Rait na buklet Stap Amamas Oltaim Long Graun! long ol long tok ples Kriol, na mipela i kirapim Baibel stadi wantaim 26 kalabus. Tenpela bilong ol i no bin save long rit, tasol ol i amamas long kisim save taim mipela i soim ol long olsem wanem ol i ken mekim wok long ol piksa insait long dispela buklet bilong helpim ol long ritim ol tok.”
Taim ol Witnes i kam bek, wanpela man i tok: “Mi bin ritim dispela buklet planti taim. Long olgeta taim mi tingim ol tok bilong en, na mi bin wetim yupela long kam bek gen.” Wanpela man, em ol i bin kalabusim em, long wanem, em i bin holim gan na hansapim ol man, em i tok em i laik senisim pasin bilong em, na em i askim mipela long salim wanpela i go na stadi long Baibel wantaim meri bilong em. Narapela man, em i gat tupela pikinini, em tu i askim ol brata long go stadi wantaim meri bilong em na meri i ken save long wanem lotu i tru na wanem lotu i giaman. Wanpela pris bilong lotu Talatala i bin stilim planti mani bilong ol lain bilong lotu bilong em, em i tok nau em i painim pinis tok i tru na taim em i lusim kalabus em i laik helpim ol lain bilong lotu bilong em long kamap Witnes Bilong Jehova.
Narapela kalabusman, em i no gat buklet Yumi Mas Mekim Wanem? bilong em yet, olsem na em i raitim olgeta tok bilong buklet bilong wanpela wankalabus na em i lainim lainim olgeta tok na holim long tingting bilong em. Wanpela kalabusmeri i kirap autim ol tok em i bin lainim long 9-pela wankalabus bilong en, na em i kirap stadi long Baibel wantaim ol. Wanpela kalabusman i pinisim stadi long buklet, na nau em i stadi long buk Save, na em i kirap autim tok long ol narapela kalabusman. I no longtaim na em i stadi long Baibel wantaim 4-pela bilong ol.
Merconyb i bin stadi long Baibel long bipo na em i gat sampela famili ol i Witnes Bilong Jehova. Em i strongim sampela kalabusman long ritim ol buk na nius bilong Baibel em ol famili bilong em i bin bringim i kam long em. Em i tok: “Taim mi givim ol buk long ol kalabusman, ol i kolim mi Witnes Bilong Jehova. Mi tokim ol olsem mi no wanpela Witnes, long wanem, mi save sapos mi wanpela Witnes mi mas mekim ol gutpela pasin. Nau mi laik mekim gut stadi bilong mi na kisim baptais. Sapos mi bin bihainim pasin bilong ol brata bilong mi taim mi yangpela, mi no inap stap long kalabus long nau.”
Wanpela kalabusman i bin kisim sampela buk long Mercony, em i tokim Witnes i kam lukim em olsem: “Paslain long yu kam long Mande, mi bel hevi tru na mi laik kilim i dai mi yet. Tasol taim mi ritim pinis ol nius, mi beten long God long lusim rong bilong mi long ol samting nogut mi bin mekim na salim wanpela i kam bilong soim stretpela rot long mi. Mi amamas tru taim yu kam long de bihain na yu tokim ol kalabusman long yu laik stadi long Baibel wantaim ol! Mi laik yu skulim mi long mekim wok bilong Jehova.”
Kirap! i Bringim Gutnius Long Planti Man
Awake! bilong Novemba 8, 2000, i stori long wok bilong ol nes. Wanpela meri i kisim 2,000 nius, na em i givim long ol nes i bin kam long wanpela kos long Port-au-Prince. Awake! bilong Julai 8, 2002, i gat sampela stori long polis na wok bilong ol, na ol Witnes i givim long planti plisman long Port-au-Prince. Ol plisman i amamas long dispela nius, na long nau ol i save stopim yet ol Witnes long rot na askim ol long sampela nius.
I no longtaim i go pinis na wanpela wokmeri bilong Wol Helt Oganaisesen i stretim rot bilong wokim wanpela bung bilong skulim ol man long ol hevi bilong sik AIDS. Ol i singautim em i kam long brens ofis bilong ol Witnes Bilong Jehova, na ol i soim em sampela stori long Kirap! i toktok long dispela sik. Em i kirap nogut long lukim sampela stori i kamapim ol tok bilong Baibel long nambawan gutpela rot bilong abrusim sik AIDS, na olsem wanem yumi ken helpim ol man i gat dispela sik long karim hevi bilong ol. Em i luksave olsem Kirap! i save go pas long kamapim sampela tok long dispela samting.
Tru tumas, long planti rot ol Witnes Bilong Jehova i save autim gutnius bilong Kingdom long Haiti, olsem ol i save mekim long 234 narapela kantri long olgeta hap bilong graun. Planti manmeri i wok long harim tok long ol gutpela samting yumi bilip na wet long en. Na ol Witnes i save helpim ol man long ol i no ken tingim tumas ol hevi bilong nau, ol i mas tingim ol gutpela samting bai kamap long nupela taim we olgeta manmeri i lotuim trupela God Jehova bai kisim laip i gutpela olgeta.—KTH 21:4.
[Ol Futnot]
a Ol Witnes Bilong Jehova i wokim ol buk mipela i kolim nem bilong en long dispela stori.
b Mipela i senisim nem.
[Piksa Kredit Lain long pes 9]
Background: ©Adalberto Rios Szalay/photodisc/age fotostock