Tru Em Wanpela “Nem Ol Man i No Ken Kolim”?
GATEWAY ARCH i stap klostu long wara Missouri, long St. Louis, Missouri, long Amerika, na i go antap inap 192 mita. Klostu long en i gat wanpela haus lotu em ol man i save kolim Old Cathedral.
Buklet The Story of the Old Cathedral, em lain bilong dispela haus lotu i wokim, i stori long hap we ol man i save go insait long haus lotu olsem: “Antap long fran bilong haus lotu ol i raitim nem bilong God long ol bikpela leta Hibru, em nem ol man i no ken kolim.” Olsem piksa i soim, ol man inap lukim gut fopela leta Hibru יהוה (YHWH), o Tetragramaton, i makim nem bilong God.
Taim ol i wokim dispela haus lotu long yia 1834, ol bikman bilong lotu long St. Louis i pilim olsem dispela nem long fopela leta Hibru i mas i stap long wanpela nambawan gutpela ples tru. Tasol bilong wanem ol i ting olsem ol man i “no ken kolim,” o “no ken tokaut” long dispela nem bilong God?
Buk New Catholic Encyclopedia i stori long samting i bin kamap bihain long taim ol Juda i lusim kalabus long Babilon na i kam bek long Jerusalem long yia 537 B.C.E. Buk i tok: “Ol man i tingim olsem nem Yahweh [em Tetragramaton wantaim ol leta vaul] i holi tru, olsem na ol i kirap long senisim dispela nem wantaim tok ADONAI [Bikpela] o ELOHIM [God]. . . . Dispela pasin i mekim na bihain ol man i lusim tingting long pasin bilong kolim stret nem Yahweh.” Olsem na ol man i no kolim moa nem bilong God. Isi isi pasin bilong kolim stret nem bilong God olsem long bipo i lus, na nem bilong God i kamap olsem samting i tambu long kolim.
Tru yumi no save long pasin bilong kolim stret nem bilong God, tasol bikpela samting em yumi mas yusim nem bilong em bilong i go klostu moa long em. Yu laik bai ol pren bilong yu i kolim yu “mista” o “misis,” o yu laik bai ol i kolim nem bilong yu? Maski ol i mekim narapela tok ples na i no kolim stret nem bilong yu, ating yu gat laik yet long ol i mas kolim nem bilong yu, a? Na i wankain tu long God. Em i laik yumi mas kolim nem bilong em, Jehova.
Long tok Inglis, planti man i save kolim nem bilong God olsem “Jehova.” Olsem na i stret olgeta manmeri husat i laikim tru God i kolim dispela nem tru bilong em, na long dispela rot ol inap i go klostu long em. Baibel i tok: “Yupela i mas i go klostu tru long God, na em bai i kam klostu tru long yupela.”—Jems 4:8.