Yu Save Long Dispela?
Inap planti mun ol i no gat ren long Israel, olsem na ol man i sindaun long dispela hap long bipo ol i mekim wanem bambai ol i gat wara?
▪ Namel long mun Oktoba na Epril, ren i save pundaun long Israel, na sampela taim ren wara i save ron strong i go daun long ol wara. Tasol long taim bilong san, planti bilong ol dispela wara i save drai, na i no gat ren inap sampela mun. Olsem wanem ol man long dispela taim bipo i gat wara inap long ol?
Ol i stretim dispela hevi long rot bilong wokim ol baret long arere bilong ol maunten bilong bringim ren wara i go long ol hul ol i digim insait long graun. Taim ol i wokim haus, ol i saitim rup bilong haus bambai ren wara i ken ron i go long ol dispela hul wara. Planti famili i gat ol hul wara bilong ol yet we ol i kisim wara bilong dring.—2 King 18:31; Jeremaia 6:7.
Lain Israel i save mekim gutpela wok long ol wara i save kamap nating long graun. Long ol ples maunten, ren long taim bilong kol i save go insait tru long graun inap long wara i kamap long ol ston na i ron i go na kam ausait long graun. Planti taim ol i save wokim ol viles klostu long ol ples i gat kain wara olsem (tok Hibru, en), ol dispela viles i gat ol nem olsem Ensemes, Enrogel, na Engedi. (Josua 15:7, 62) Long Jerusalem, ol i katim baret insait long ol traipela ston bilong bringim ol dispela wara i kam insait long taun.—2 King 20:20.
Long ol hap we ol wara i no save kamap nating long graun, ol i save digim ol hul wara (tok Hibru beʼerʹ), olsem long Berseba we ol i save pulim wara aninit long graun i kam antap. (Stat 26:32, 33) André Chouraqui, wanpela man bilong raitim ol buk, i tok “long nau tu yumi kirap nogut long bikpela wok [ol Israel] i bin mekim bilong kisim wara.”
Ating Abram (Abraham) i bin sindaun long wanem kain haus?
▪ Abram na meri bilong em i sindaun long taun Ur long Kaldia, em wanpela taun i gat planti mani kago samting. Tasol ol i bihainim tok bilong God na lusim taun na i go sindaun long ol haus sel. (Stat 11:31; 13:12) Tingim sampela samting ol i mas lusim bambai ol i ken mekim olsem.
Namel long 1922 na 1934, Leonard Wolley i digim graun bilong painim ol samting long Ur. Dispela taun i bin stap long kantri nau ol i kolim Irak. Namel long ol samting em i painim, i gat 73 haus ol i wokim long brik. Ol rum bilong planti bilong ol dispela haus i raunim wanpela ples bung we ol i wokim plua long ol ston. Namel bilong ples bung i go daun liklik, bambai wara i ken ron i go daun long en. Long ol traipela haus, ol rum bilong ol visita i gat ol toilet bilong en yet. Long daunbilo i gat haus kuk wantaim ples paia, na ol rum slip bilong ol wokman. I gat wanpela lata i go long ol rum antap we famili i save sindaun long en. Dispela lata i go antap long wanpela veranda ol i wokim long diwai na i raunim ples bung, na i gat ol dua i go insait long ol rum i stap antap.
Woolley i tok: “Wanpela haus . . . , i gat ples bung ol i wokim long ol ston na ol i peintim ol banis bilong en long waitpela peint, na i gat ol paip bilong rausim doti wara, . . . na i gat 12-pela rum o moa, i makim olsem sindaun bilong ol i gutpela tru. Na dispela kain haus . . . em bilong ol man i gat gutpela sindaun, ol stuakipa, ol man bilong salim ol samting, na ol saveman samting.”
[Piksa long pes 19]
Hul wara, Horvot Mezada, Israel
[Kredit Lain]
© Masada National Park, Israel Nature and Parks Authority
[Piksa long pes 19]
Piksa bilong wanpela haus long taim bilong Abraham
[Kredit Lain]
© Drawing: A. S. Whitburn