Ol Referens Bilong Laip na Wok Autim Tok Miting Wok Buk
EPRIL 2-8
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | MATYU 26
“Pasova na Memorial—Ol Samting i Wankain na Ol Samting i No Wankain”
(Matyu 26:17-20) Long namba 1 de bilong Bikpela Bung Bilong Bret i No Gat Yis, ol disaipel i kam long Jisas na tok: “Yu laik bai mipela i redim we ol samting na bai yu ken kisim kaikai bilong Pasova?” 18 Em i tok: “Go insait long taun na go long dispela man na tokim em, Tisa i tok: ‘Taim bilong mi i kam klostu. Mi bai mekim Pasova wantaim ol disaipel bilong mi long haus bilong yu.’” 19 Na ol disaipel i mekim olsem Jisas i tok, na ol i redim ol samting bilong Pasova. 20 Long apinun tru, em i sindaun long tebol wantaim ol 12-pela disaipel.
nwtsty-E ol piksa na ol vidio
Kaikai Bilong Pasova
Ol bikpela samting ol i yusim bilong mekim kaikai bilong Pasova em: pikinini sipsip ol i rostim (ol i no ken brukim wanpela bun bilong dispela animal) (1); bret i no gat yis (2); na ol pait kumu (3). (Ki 12:5, 8; Nam 9:11) Buk Misna i tok ating ol pait kumu em letis, sikori, pepawet, endaiv, o dendilaion, i kirapim ol Israel long tingim ol hevi ol i karim taim ol i stap kalabus long Isip. Jisas i mekim wok long bret i no gat yis bilong makim bodi bilong em i gutpela olgeta. (Mt 26:26) Na aposel Pol i kolim Jisas olsem “sakrifais bilong yumi long pasova.” (1Ko 5:7) Kirap long taim bilong ol aposel, ol i mekim wok long wain (4) tu long taim bilong kaikai bilong Pasova. Jisas i mekim wok long wain bilong makim blut bilong em, we bai kapsait olsem wanpela sakrifais.—Mt 26:27, 28.
(Matyu 26:26) Ol i kaikai i stap na Jisas i kisim wanpela bret, na em i beten na brukim bret na givim long ol disaipel na i tok: “Yupela kisim na kaikai. Dispela i makim bodi bilong mi.”
nwtsty-E stadi nouts long Mt 26:26
makim: Ol inap tanim tok Jisas i mekim olsem “dispela em bodi bilong mi,” tasol mining bilong dispela tok long dispela ves em “dispela i makim bodi bilong mi.” Ol aposel i kliagut long mining bilong dispela tok, long wanem, long dispela taim Jisas i sindaun wantaim ol i stap na bodi bilong em i gutpela olgeta, na bret i no gat yis tu i stap long ai bilong ol em ol bai kaikai. Olsem na dispela bret i no bodi tru bilong Jisas. Tok Grik ol i yusim long dispela ves, ol i yusim tu long Mt 12:7, na planti Baibel i tanim dispela tok olsem “mining.”
(Matyu 26:27, 28) Na tu, em i kisim wanpela kap na em i tenkyu long God na givim long ol. Em i tok: “Yupela olgeta dring long dispela kap, 28 long wanem, dispela i makim ‘blut bilong mi bilong kontrak.’ Dispela blut bai kapsait bilong lusim sin bilong planti manmeri.
nwtsty-E stadi nout long Mt 26:28
blut bilong mi bilong kontrak: Nupela kontrak namel long Jehova na ol Kristen God i makim i kirap mekim wok long rot bilong sakrifais bilong Jisas. (Hi 8:10) Jisas i yusim wankain hap tok em Moses i bin yusim taim em i bin stap namelman na wokim kontrak bilong Lo wantaim lain Israel long Maunten Sainai. (Ki 24:8; Hi 9:19-21) Blut bilong ol bulmakau na ol meme i bin strongim kontrak bilong Lo em God i mekim wantaim lain Israel, olsem tasol, blut bilong Jisas i strongim nupela kontrak em Jehova i mekim wantaim lain Israel bilong God. God i mekim dispela kontrak long Pentikos long 33 C.E.—Hi 9:14, 15.
Mekim Wok Painimaut
(Matyu 26:17) Long namba 1 de bilong Bikpela Bung Bilong Bret i No Gat Yis, ol disaipel i kam long Jisas na tok: “Yu laik bai mipela i redim we ol samting na bai yu ken kisim kaikai bilong Pasova?”
nwtsty-E stadi nouts long Mt 26:17
Long namba 1 de bilong Bikpela Bung Bilong Bret i No Gat Yis: Bikpela Bung Bilong Bret i No Gat Yis i save kirap long Nisan 15, em de bihain long Pasova (Nisan 14), na dispela bung i save stap inap 7-pela de. (Lukim buklet Bilong Helpim Yu Long Stadi Long Baibel p. 19) Long taim bilong Jisas, ol i save mekim bung bilong Pasova na dispela bung, em i save kamap insait long 8-pela de, em Nisan 14 tu i insait long en, sampela taim ol i kolim tu olsem “Bikpela Bung Bilong Bret i No Gat Yis.” (Lu 22:1) Long dispela ves, dispela hap tok “Long namba 1 de” ol inap trensletim tu olsem “Long de paslain.” Olsem na tok Grik bilong pastaim, na tu, kastam bilong ol Juda i mekim na yumi ken ting olsem ol disaipel bilong Jisas i bin givim askim long Jisas long Nisan 13. Long san taim long Nisan 13, ol disaipel bilong Jisas i redim ol samting bilong Pasova, bihain ol i mekim dispela bung “long apinun tru” long kirap bilong Nisan 14.—Mk 14:16, 17.
(Matyu 26:39) Na em i wokabaut i go liklik moa na nildaun na putim pes i go daun long graun na em i beten olsem: “Papa bilong mi, sapos inap, dispela kap i ken tekewe long mi. Tasol no ken bihainim laik bilong mi. Nogat. Bihainim laik bilong yu tasol.”
nwtsty-E stadi nouts long Mt 26:39
dispela kap i ken tekewe long mi: Planti taim Baibel i tok piksa long dispela tok “kap” bilong makim laik bilong God o hap ol i makim bilong wanpela. (Lukim stadi nouts long Mt 20:22.) Jisas i tingim olsem dai bilong em olsem man ol i sutim tok long em olsem em i tok bilas long God na kirapim ol man long bikhet long gavman, dispela bai bagarapim nem bilong God na dispela i mekim na em i tingting planti, olsem na em i beten long God i mas tekewe dispela “kap” long em.
Baibel Ritim
(Matyu 26:1-19) Jisas i mekim pinis ol dispela tok na em i tokim ol disaipel: 2 “Yupela i save olsem tupela de moa na Pasova bai kamap, na ol bai putim Pikinini bilong man long han bilong ol birua na ol bai nilim em long pos.” 3 Orait ol bikpris na ol hetman i bung wantaim long ples bung long haus bilong hetpris, nem bilong en Kaiafas. 4 Ol i wokim toktok bilong painim rot long holim Jisas na kilim em i dai. 5 Tasol ol i tok: “Yumi no ken mekim long taim bilong bikpela bung, yumi no laik kirapim ol manmeri long kros na pait.” 6 Jisas i stap long Betani long haus bilong lepraman Saimon 7 na wanpela meri i kisim botol ston i gat sanda i dia tumas long en na em i kam long Jisas. Jisas i sindaun i stap long tebol na meri i kirap kapsaitim sanda long het bilong en. 8 Ol disaipel i lukim dispela samting na ol i no amamas. Ol i tok: “Bilong wanem em i westim dispela sanda? 9 Mipela inap salim long bikpela pe na givim dispela mani long ol rabisman.” 10 Jisas i save long samting ol i toktok long en na em i tokim ol: “Bilong wanem yupela i laik givim hevi long dispela meri? Em i mekim gutpela pasin long mi. 11 Oltaim ol rabisman bai i stap wantaim yupela, tasol mi bai i no stap oltaim wantaim yupela. 12 Taim dispela meri i putim sanda long mi, em i mekim olsem bilong redim bodi bilong mi bilong putim long matmat. 13 Mi tok tru long yupela: Long wanem wanem hap bilong graun ol i autim gutnius long en, ol bai stori tu long samting dispela meri i mekim, em bilong ol man i ken tingim em.” 14 Orait wanpela bilong ol 12-pela aposel, em ol i kolim Judas Iskariot, em i go long ol bikpris 15 na i tok: “Yupela bai givim wanem samting long mi sapos mi putim Em long han bilong yupela?” Na ol i tok long givim em 30 silva koin. 16 Olsem na stat long dispela taim em i wok long painim wanem taim i gutpela long putim Jisas long han bilong ol. 17 Long namba 1 de bilong Bikpela Bung Bilong Bret i No Gat Yis, ol disaipel i kam long Jisas na tok: “Yu laik bai mipela i redim we ol samting na bai yu ken kisim kaikai bilong Pasova?” 18 Em i tok: “Go insait long taun na go long dispela man na tokim em, Tisa i tok: ‘Taim bilong mi i kam klostu. Mi bai mekim Pasova wantaim ol disaipel bilong mi long haus bilong yu.’” 19 Na ol disaipel i mekim olsem Jisas i tok, na ol i redim ol samting bilong Pasova.
EPRIL 9-15
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | MATYU 27-28
“Go na Kamapim Ol Disaipel—Bilong Wanem, Long Wanem Hap, na Olsem Wanem Ol i Ken Mekim?”
(Matyu 28:18) Jisas i kam klostu na i tokim ol olsem: “God i givim mi namba long bosim olgeta samting long heven na long graun.
“Go Mekim Olgeta Lain Manmeri i Kamap Disaipel”
4 Jisas i gat namba long bosim kongrigesen bilong em, na kirap long 1914 i kam, em i gat namba long bosim Kingdom Bilong God i kamap nupela. (Kolosi 1:13; KTH 11:15) Em i nambawan ensel, olsem na em i bosim lain ami bilong planti handet milion ensel i stap long heven. (1 Tesalonaika 4:16; 1 Pita 3:22; KTH 19:14-16) Papa bilong em i makim em long pinisim “olgeta gavman na olgeta strongpela spirit” i birua long ol stretpela stiatok. (1 Korin 15:24-26; Efesus 1:20-23) Namba Jisas i holim i no long bosim ol man i stap laip tasol. Em i “man bilong harim kot bilong ol man i stap laip na bilong ol man i dai pinis” na God i givim strong long em long kirapim bek ol man i dai pinis. (Aposel 10:42; Jon 5:26-28) Em nau, yumi mas tingim tok bilong Man i kisim bikpela namba olsem, em i nambawan bikpela samting. Olsem na yumi soim rispek na yumi amamas long bihainim tok bilong Krais long “i go mekim olgeta lain manmeri i kamap disaipel.”
(Matyu 28:19) Olsem na yupela i mas i go na kamapim ol disaipel long olgeta lain man, na baptaisim ol long nem bilong Papa na bilong Pikinini na bilong holi spirit.”
nwtsty-E stadi nouts long Mt 28:19
kamapim ol disaipel: Ol inap tanim tok Grik ma·the·teuʹo olsem “skulim” na dispela i makim olsem kamapim ol sumatin o ol disaipel. (Skelim tok ol i mekim wok long en long Mt 13:52, ol i tanim dispela tok olsem “kisim skul.”) Dispela tok “baptaisim” na “skulim” i kamapim klia wanem samting man i mas mekim bilong “kamapim ol disaipel.”
olgeta lain man: Long tok Grik em “olgeta kantri,” tasol ol tok i stap klostu i makim olsem dispela tok inap makim wan wan man long olgeta kantri, long wanem, tok Grik ol i tanim olsem “ol” long dispela hap tok baptaisim ol i makim ol manmeri na i no makim “ol kantri.” Dispela lo em i nupela lo. Paslain long Jisas i mekim wok autim tok, Baibel i kamapim olsem ol man bilong ol arapela lain i ken kam long Israel na bung wantaim ol Israel long lotuim Jehova. (1Ki 8:41-43) Tasol taim Jisas i givim dispela lo long ol disaipel bilong em, em i tokim ol long autim tok long ol arapela manmeri tu na i no long ol Juda tasol, na dispela i kamapim klia olsem wok bilong Kristen long kamapim disaipel i mas i go long olgeta hap.—Mt 10:1, 5-7; Re 7:9; Mt 24:14.
(Matyu 28:20) Skulim ol long bihainim olgeta samting mi tokim yupela long mekim. Na harim! Mi stap wantaim yupela olgeta de i go inap long pinis bilong dispela taim.”
nwtsty-E stadi nouts long Mt 28:20
skulim ol: Tok Grik ol i tanim olsem “skulim” i makim olsem man i givim tok, eksplenim ol samting, kamapim ol samting bilong strongim ol tok, na kamapim ol tok bilong soim as na yu mekim wanpela tok. (Lukim stadi nouts long Mt 3:1; 4:23.) Pasin bilong skulim man long tingim olgeta samting em Jisas i tok long en, em wanpela wok we i no gat pinis bilong em, dispela i makim man i mas skulim ol arapela long samting Jisas i skulim ol man long en, man i mas bihainim ol tok Jisas i skulim ol man long en, na bihainim eksampel bilong em.—Jon 13:17; Ef 4:21; 1Pi 2:21.
Mekim Wok Painimaut
(Matyu 27:51) Na lukim! Keten i stap long tempel i bruk long tupela hap, long antap i go inap long daunbilo, na graun i guria na ol traipela ston i bruk.
nwtsty-E stadi nouts long Mt 27:51
keten: Dispela naispela laplap i stap namel long Rum Tambu Tru na Rum Tambu insait long tempel. Stori bilong ol Juda i kamapim olsem longpela bilong dispela bikpela keten em inap olsem 18 mita, braitpela bilong en inap olsem 9 mita, na bikpela bilong en inap olsem 7.4 sentimita. Jehova i brukim dispela keten long tupela hap, na dispela i soim olsem em i kros long ol man i bin kilim i dai Pikinini man bilong em, na tu, dispela i makim olsem man inap i go long heven.—Hi 10:19, 20.
tempel: Tok Grik na·osʹ em ol i tanim long dispela ves olsem tempel em i makim hap bilong haus we i gat Rum Tambu na Rum Tambu Tru.
(Matyu 28:7) Na go hariap na tokim ol disaipel bilong en olsem em i kirap bek pinis long dai. Na tokim ol, ‘Em i go long Galili paslain long yupela. Bai yupela i lukim em long dispela hap. Mi kam bilong givim dispela tok long yupela.’”
nwtsty-E stadi nouts long Mt 28:7
tokim ol disaipel bilong en olsem em i kirap bek pinis: Ol dispela meri ol i fes lain em ol ensel i tokim ol olsem Jisas i kirap bek pinis, na tu, ol i tokim ol long i go tokim ol arapela disaipel long dispela samting. (Mt 28:2, 5, 7) Pasin bilong ol Juda em Baibel i no as bilong en i olsem meri i no inap kamapim wanpela tok long kot. Tasol ol ensel bilong Jehova i givim biknem long ol meri long rot bilong givim dispela gutpela wok long ol.
Baibel Ritim
(Matyu 27:38-54) Na ol i hangamapim tupela raskol klostu long em, wanpela long han sut na wanpela long han kais bilong en. 39 Ol manmeri i go i kam, ol i kirap tok bilas long em, na ol i tantanim het bilong ol 40 na tok: “Yu dispela man husat i tok long tromoi tempel i go daun na sanapim gen long 3-pela de, orait helpim yu yet! Sapos yu pikinini bilong God, orait lusim dispela diwai pos na kam daun!” 41 Ol bikpris na ol saveman bilong Lo na ol hetman ol tu i kirap tok bilas long em olsem: 42 “Em i bin kisim bek ol arapela, tasol em i no inap kisim bek em yet! Em i King bilong Israel, larim em i lusim diwai pos na kam daun na mipela bai bilip long em. 43 Em i bin bilip long God, olsem na sapos God i amamas long em, orait larim God i kisim bek em bikos em yet i bin tok, ‘Mi Pikinini Bilong God.’” 44 Na dispela tupela raskol em ol i hangamap klostu long em, ol tu i kirap tok bilas long em. 45 Kirap long namba 6 aua tudak i karamapim olgeta hap, na tudak i stap i go inap long namba 9 aua. 46 Na long namba 9 aua samting Jisas i singaut strong olsem: “Eli, Eli, lama sabaktani?” mining bilong en: “God bilong mi, God bilong mi, bilong wanem yu lusim mi?” 47 Sampela manmeri i sanap klostu i harim dispela na ol i tok: “Dispela man i singautim Elaija.” 48 Na wantu wanpela bilong ol i ran i go na kisim spans na putim long wain i pait na pasim spans long stik pitpit na givim em long dring. 49 Tasol ol arapela i tok: “Larim em! Yumi lukim, Elaija bai kam na kisim bek em o nogat.” Na narapela man i kisim spia na sutim sait bilong em na blut na wara i kapsait. 50 Jisas i singaut strong gen na strong bilong laip i lusim em na em i dai. 51 Na lukim! Keten i stap long tempel i bruk long tupela hap, long antap i go inap long daunbilo, na graun i guria na ol traipela ston i bruk. 52 Na ol matmat i op na planti bodi bilong ol manmeri holi em ol i dai pinis, ol i kam ausait 53 na planti manmeri i lukim ol. (Na bihain long em i kirap bek pinis, ol pipol i lusim ples matmat na i go insait long taun holi.) 54 Tasol taim ofisa bilong ami na ol manmeri i was long Jisas ol i lukim guria na ol samting i kamap, ol i pret nogut tru na tok: “Tru tumas, dispela em i Pikinini Bilong God.”
EPRIL 16-22
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | MAK 1-2
“Ol Sin Bilong Yu i Tekewe”
(Mak 2:3-5) Na ol i bringim wanpela paralais man i kam, em 4-pela man i karim em. 4 Ol i no inap bringim em i go stret long Jisas, long wanem, bikpela lain manmeri i stap. Olsem na ol i wokim hul long rup bilong haus long hap we Jisas i stap long en, na ol i slekim bet em paralais man i slip long en i go daun. 5 Taim Jisas i lukim bilip bilong ol, em i tokim dispela man: “Pikinini, ol sin bilong yu i tekewe.”
“Ol Sin Bilong Yu i Tekewe”
Jisas i autim tok long ol man i stap na fopela man i bringim wanpela paralais man long bet i kam. Ol i laik bai Jisas i oraitim pren bilong ol. Tasol bikpela lain manmeri i stap na ol i no inap “bringim em i go stret long Jisas,” olsem na ating ol i bel hevi. (Mak 2:4) Ol i go antap long rup bilong haus na rausim sampela tail long rup. Na nau ol i kisim bet em paralais man i slip long en na slekim i go insait long haus.
Olsem wanem? Jisas i kros long pasin ol i mekim? Nogat! Em i amamas tru long lukim olsem ol i bilip, olsem na em i tokim dispela paralais man: “Ol sin bilong yu i tekewe.” (Matyu 9:2) Tasol yu ting Jisas inap fogivim ol sin? Ol saveman bilong lo na ol Farisi i kros na tok: “Bilong wanem dispela man i tok olsem? Em i daunim God. Husat inap fogivim ol sin? Em God tasol, a?”—Mak 2:7.
Jisas i luksave long tingting bilong ol, na em i tokim ol: “Bilong wanem yupela i gat dispela tingting i stap long bel bilong yupela? Wanem tok em isi moa long mekim long dispela paralais man, ‘Ol sin bilong yu i tekewe,’ o ‘Kirap sanap na kisim bet bilong yu na wokabaut’?” (Mak 2:8, 9) Yes, long rot bilong ofa em klostu nau Jisas bai givim, em inap long tekewe sin bilong dispela man.
(Mak 2:6-12) I gat sampela saveman bilong Lo i sindaun i stap na long bel ol i tingting olsem: 7 “Bilong wanem dispela man i tok olsem? Em i daunim God. Husat inap fogivim ol sin? Em God tasol, a?” 8 Kwiktaim Jisas i luksave olsem ol i gat dispela tingting na em i tokim ol: “Bilong wanem yupela i gat dispela tingting i stap long bel bilong yupela? 9 Wanem tok em isi moa long mekim long dispela paralais man, ‘Ol sin bilong yu i tekewe,’ o ‘Kirap sanap na kisim bet bilong yu na wokabaut’? 10 Tasol mi laik bai yupela i save olsem Pikinini bilong man i gat namba long lusim ol sin long graun—” em i tokim paralais man: 11 “Mi tokim yu, kirap sanap, kisim bet bilong yu, na go long haus bilong yu.” 12 Orait dispela man i sanap na kwiktaim em i kisim bet bilong en na long ai bilong olgeta manmeri em i wokabaut i go. Ol manmeri i kirap nogut na ol i givim glori long God na tok olsem: “Man! Mipela i no bin lukim kain samting olsem long bipo.”
nwtsty-E stadi nouts long Mk 2:9
wanem tok em isi moa: Em i isi long wanpela i tok olsem em inap long tekewe ol sin, long wanem, i no gat wok long ol man i lukim stret long ai bilong ol olsem tok bilong dispela man em i tru. Tasol bilong tok olsem, Kirap sanap. . . na wokabaut i makim olsem mirakel i mas kamap bilong kamapim klia olsem Jisas i gat namba bilong tekewe ol sin. Dispela stori na tok bilong Ai 33:24 i soim olsem sin i as bilong ol sik i save painim yumi.
Mekim Wok Painimaut
(Mak 1:11) Na wanpela nek i kamap long skai na i tok: “Yu Pikinini bilong mi, mi laikim yu tumas, mi amamas long yu.”
nwtsty-E stadi nouts long Mk 1:11
wanpela nek i kamap long skai: Dispela em i wanpela bilong 3-pela taim we Jehova i bin toktok stret long ol man em ol Gutnius i stori long en.—Lukim stadi nouts long Mk 9:7; Jon 12:28.
Yu Pikinini bilong mi: Jisas em i spirit na em i Pikinini Bilong God. (Jon 3:16) Kirap long taim mama i karim Jisas, em i “pikinini bilong God” wankain olsem long taim Adam i bin gutpela olgeta. (Lu 1:35; 3:38) Tasol dispela hap tok i stap long dispela ves i no kamapim tasol olsem em i Pikinini bilong God na em tasol, nogat. Long rot bilong dispela tokaut na holi spirit i kam i stap long em, God i kamapim klia olsem dispela man Jisas em i Pikinini spirit bilong em, em i “bon gen” na em bai go bek long heven na holi spirit bilong God i makim em bilong i stap King na Hetpris.—Jon 3:3-6; 6:51; skelim Lu 1:31-33; Hi 2:17; 5:1, 4-10; 7:1-3.
Mi amamas long yu: Dispela wankain tok i stap long Mt 12:18, em i kamapim tok bilong Ai 42:1 we i stori long Mesaia o Krais em God i tok promis long en. Holi spirit i kam daun long em na tokaut bilong God long Pikinini bilong em i kamapim klia olsem Jisas em i dispela Mesaia God i tok promis long en.—Lukim stadi nouts long Mt 3:17; 12:18.
(Mak 2:27, 28) Na Jisas i tokim ol: “Sabat i kamap bilong helpim man, na i no long man i mas helpim Sabat. 28 Olsem na Pikinini bilong man em i Bikpela bilong de Sabat tu.”
nwtsty-E stadi nouts long Mk 2:28
Bikpela bilong de Sabat: Jisas i kolim dispela hap tok long em yet (Mt 12:8; Lu 6:5), dispela i makim olsem long de Sabat em inap mekim wok em Papa bilong em long heven i laik em i mas mekim. (Skelim Jon 5:19; 10:37, 38.) Long de Sabat, Jisas i mekim sampela bikpela mirakel, na tu em i oraitim ol sik. (Lu 13:10-13; Jon 5:5-9; 9:1-14) Dispela i piksa tasol bilong wok em bai mekim bilong pinisim ol hevi long taim em i stap king long Kingdom, em long dispela taim bai i olsem de sabat we ol manmeri bai malolo.—Hi 10:1.
Baibel Ritim
(Mak 1:1-15) Dispela em kirap bilong gutnius i stori long Jisas Krais: 2 Olsem rait bilong profet Aisaia i kamapim: “(Harim! Bai mi salim wanpela man bilong autim tok bilong mi, na em bai go paslain long yu. Na em bai redim rot bilong yu.) 3 Harim! Wanpela man i stap long ples nating na em i wok long singaut olsem: ‘Yupela i mas redim rot bilong Jehova! Mekim ol rot bilong en i kamap stret.’” 4 Jon, dispela man bilong baptaisim ol man, em i kamap long ples nating na autim tok olsem ol man i mas baptais bilong makim olsem ol i tanim bel na God i fogivim ol sin bilong ol. 5 Olsem na olgeta manmeri long hap bilong Judia na olgeta manmeri i stap long Jerusalem ol i go long em, na em i baptaisim ol long wara Jordan, na ol i autim ol sin bilong ol. 6 Jon i save pasim klos ol i wokim long gras bilong kamel na em i pasim let long bel bilong em, na em i save kaikai ol grasopa na hani bilong bus. 7 Em i autim tok olsem: “Man bai kam bihain long mi, strong bilong en i winim strong bilong mi, na mi no gutpela inap long lindaun na lusim ol rop i pasim sendol bilong en. 8 Mi baptaisim yupela long wara, tasol em bai baptaisim yupela long holi spirit.” 9 Long dispela taim Jisas i lusim Nasaret bilong Galili na i kam na Jon i baptaisim em long wara Jordan. 10 Na taim Jisas i lusim wara na i kam antap, wantu em i lukim skai i op na holi spirit i kam daun long em olsem wanpela pisin balus. 11 Na wanpela nek i kamap long skai na i tok: “Yu Pikinini bilong mi, mi laikim yu tumas, mi amamas long yu.” 12 Na wantu holi spirit i kirapim em long go long ples nating. 13 Em i stap inap 40 de long dispela ples nating i gat ol wel animal long en. Na Satan i traim em. Tasol ol ensel i kam helpim em. 14 Na bihain long ol i arestim Jon, Jisas i go long Galili na autim gutnius bilong God 15 na i tok: “Taim i kamap pinis, na Kingdom bilong God i kam klostu. Yupela i mas tanim bel na bilip long gutnius.”
EPRIL 23-29
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | MAK 3-4
“Oraitim man long de Sabat”
(Mak 3:1, 2) Orait Jisas i go gen long sinagog, na wanpela man i stap em han bilong en i nogut. 2 Na ol Farisi i putim ai long Jisas, long wanem, ol i laik save olsem em bai oraitim dispela man long de Sabat o nogat. Ol i mekim olsem bai ol i ken kotim em.
Wanem Wok i Orait Long Mekim Long De Sabat?
Long narapela de Sabat Jisas i go long sinagog, ating dispela sinagog i stap klostu long Galili. Na em i bungim wanpela man em han sut bilong em i nogut. (Luk 6:6) Ol saveman bilong Lo na ol Farisi i putim ai long Jisas. Bilong wanem ol i mekim olsem? Ol i laik save Jisas bai oraitim dispela man long de Sabat, o nogat. Olsem na ol i askim Jisas: “I stret long oraitim man long de Sabat o nogat?”—Matyu 12:10.
Ol hetman bilong lotu Juda i ting i orait long helpim sikman long de Sabat, sapos hevi i painim em. Olsem, long de Sabat i tambu long stretim bun i bruk o pasim banis long skru i lus, em ol hevi we man i no inap i dai long en. I klia tru olsem taim ol saveman bilong Lo na ol Farisi i askim Jisas long dispela man, i no olsem ol i laik helpim man em han bilong en i nogut, nogat. Ol i painim risen long kilim Jisas i dai.
(Mak 3:3, 4) Na em i tokim dispela man em han bilong en i nogut: “Sanap na kam long namel.” 4 Nau Jisas i tokim ol: “Wanem wok i no gat tambu long mekim long de Sabat: Gutpela wok o wok nogut? Kisim bek man o kilim man i dai?” Tasol ol i no mekim wanpela tok.
Wanem Wok i Orait Long Mekim Long De Sabat?
Tasol Jisas i save pinis long tingting kranki bilong ol. Em i luksave olsem ol i strong long bihainim ol lo bilong ol yet, na ol i no bihainim tok bilong Baibel long wanem kain wok i tambu long mekim long de Sabat. (Kisim Bek 20:8-10) Long bipo, Jisas i bungim kain hevi olsem we ol man i sutim tok long ol gutpela wok em i mekim. Nau em i laik stretim tingting kranki bilong ol saveman bilong Lo na ol Farisi, olsem na em i tokim man i gat han nogut olsem: “Sanap na kam long namel.”—Mak 3:3.
(Mak 3:5) Em i lukluk long ol na em i no amamas. Em i lukim olsem bel bilong ol i pas na em i bel hevi tru. Na em i tokim dispela man: “Putim han bilong yu i kam.” Em i putim han i go na han bilong en i kamap gutpela gen.
nwtsty-E stadi nouts long Mk 3:5
em i no amamas. . . em i bel hevi tru: Mak tasol i kamapim tingting bilong Jisas taim Jisas i lukim olsem bel bilong ol bikman bilong lotu i pas long dispela taim. (Mt 12:13; Lu 6:10) Ating Pita, em man i save pilim ol samting long bel, em i kamapim filings bilong Jisas long dispela samting.—Lukim “Tok i Go Pas Long Buk Mak.”
Mekim Wok Painimaut
(Mak 3:29) Tasol man i tok nogut long holi spirit, God bai i no inap fogivim sin bilong en inap oltaim oltaim, em i gat asua long sin i stap oltaim oltaim.”
nwtsty-E stadi nouts long Mk 3:29
man i tok nogut long holi spirit: Tok nogut, olsem tok bilas i makim pasin bilong tok giaman na mekim tok i bagarapim arapela o tok nogut long God o long ol samting i holi. Holi spirit i kam long God, olsem na taim man i sakim wok bilong holi spirit dispela i makim olsem em i tok bilas long God. Olsem Mt 12:24, 28 na Mk 3:22 i kamapim, ol bikman bilong lotu Juda i lukim spirit bilong God i wok long Jisas taim em i wokim ol mirakel; tasol ol i tok em i mekim long strong bilong Satan.
i gat asua long sin i stap oltaim oltaim: Dispela i makim olsem long laik bilong man yet em i mekim sin na asua bilong sin bilong em i stap oltaim oltaim—dispela man i dai na i no inap kirap bek; i no gat wanpela sakrifais bai karamapim kain sin olsem.—Lukim stadi nouts long man i tok nogut long holi spirit long dispela ves na stadi nouts long Mt 12:31.
(Mak 4:26-29) Na em i tok: “Kingdom bilong God i olsem wanpela man i tromoi ol sid long graun, 27 na em i slip long nait na i kirap long san, na ol sid i kru na gro i go antap, na em i no save hau dispela samting i kamap. 28 Graun yet i save kamapim kaikai isi isi, pastaim dispela sid i kru, bihain het i kam antap, na bihain moa em i redi. 29 Tasol taim kaikai i redi, em i katim long naip, long wanem, taim bilong kisim kaikai i kamap pinis.”
Yu “Kliagut Long Mining”?
6 Yumi inap kisim wanem skul long dispela tok piksa? Namba 1: Yumi mas luksave olsem taim yumi stadi wantaim wanpela man long Baibel, yumi no gat strong long mekim bilip bilong em i kamap strong kwik. Pasin daun bai helpim yumi na yumi no inap fosim em long kisim baptais. Yumi mekim olgeta samting bilong helpim na sapotim Baibel sumatin, tasol long pasin daun yumi larim sumatin yet i mekim disisen long dediket na kisim baptais. Sapos man i laikim tru God, dispela bai kirapim laik bilong em long dediket long God. Jehova i no inap orait long man sapos bel i no kirapim man long dediket.—Sng. 51:12; 54:6; 110:3.
7 Namba 2: Taim yumi kliagut long skul i stap long dispela tok piksa, dispela bai helpim yumi na yumi no inap bel hevi sapos yumi lukim olsem i no gat gutpela samting i kamap long wok bilong yumi. Yumi mas wet na no ken les kwik. (Jems 5:7, 8) Ating yumi wok strong long helpim Baibel sumatin, tasol em i no kamap strong long tok i tru. Sapos kain samting olsem i kamap, yumi no ken pilim olsem em asua bilong yumi. Sapos Baibel sumatin yet i bihainim pasin daun na senisim pasin bilong em, dispela bai opim rot long Jehova i blesim em na sid bilong tok i tru bai kamap bikpela na karim kaikai. (Mat. 13:23) Olsem na yumi mas holim stretpela tingting long wok autim tok bilong yumi. Jehova i no save lukluk long bilip bilong Baibel sumatin bilong Em i ken skelim wok bilong yumi. Maski Baibel sumatin i no kamap strong long bilip, Jehova i pilim tru hatwok bilong yumi.—Ritim Luk 10:17-20; 1 Korin 3:8.
8 Namba 3: Sampela taim yumi no inap luksave long ol senis em Baibel sumatin i mekim. Olsem: Wanpela misineri i bin stadi wantaim tupela marit na ol i go long em na tokim em olsem ol i laik kamap pablisa i no baptais yet. Em i tokim tupela olsem sapos tupela i laik kamap pablisa, orait tupela i mas lusim pasin bilong smok. Em i kirap nogut taim ol i tokim em olsem ol i lusim smok inap sampela mun i go pinis. Wanem samting i kirapim ol long lusim pasin bilong smok? Ol i luksave olsem Jehova inap lukim ol taim ol i smok, na tu, ol i save olsem Jehova i heitim pasin bilong 2-pela maus. Olsem na bel bilong ol i kirapim ol long mekim disisen—olsem ol bai smok long ai bilong misineri o lusim tru dispela pasin. Tupela i kirap long laikim Jehova, na dispela i helpim tupela long mekim disisen i stret. Ol i kamap strong long sait bilong bilip maski misineri i no save long senis ol i bin mekim.
Baibel Ritim
(Mak 3:1-19a) Orait Jisas i go gen long sinagog, na wanpela man i stap em han bilong en i nogut. 2 Na ol Farisi i putim ai long Jisas, long wanem, ol i laik save olsem em bai oraitim dispela man long de Sabat o nogat. Ol i mekim olsem bai ol i ken kotim em. 3 Na em i tokim dispela man em han bilong en i nogut: “Sanap na kam long namel.” 4 Nau Jisas i tokim ol: “Wanem wok i no gat tambu long mekim long de Sabat: Gutpela wok o wok nogut? Kisim bek man o kilim man i dai?” Tasol ol i no mekim wanpela tok. 5 Em i lukluk long ol na em i no amamas. Em i lukim olsem bel bilong ol i pas na em i bel hevi tru. Na em i tokim dispela man: “Putim han bilong yu i kam.” Em i putim han i go na han bilong en i kamap gutpela gen. 6 Taim dispela samting i kamap ol Farisi i go ausait na kwiktaim ol i bung na wokim toktok wantaim ol lain i bihainim Herot. Ol i laik painim rot bilong kilim Jisas i dai. 7 Jisas wantaim ol disaipel bilong en i lusim dispela hap na go long raunwara, na bikpela lain tru long Galili na Judia ol i bihainim em. 8 Na tu, bikpela lain tru i lusim Jerusalem na Idumea na hapsait bilong Jordan na ol hap i stap klostu long Tair na Saidon na ol i kam long em. Ol i bin harim stori long ol bikpela samting em i wok long mekim na ol i kam. 9 Na em i tokim ol disaipel bilong en long redim wanpela liklik bot i stap sambai, long wanem, bikpela lain manmeri i kam bung na nogut ol i pas pas long em. 10 Em i bin oraitim sik bilong planti manmeri, olsem na ol manmeri i gat sik ol i pas pas raunim em na i laik tatsim em. 11 Na ol spirit nogut tu, taim ol i lukim em, ol i pundaun klostu long lek bilong em na singaut olsem: “Yu Pikinini bilong God.” 12 Tasol planti taim em i tambuim ol long tokaut long em i husat tru. 13 Na Jisas i go antap long maunten na singautim sampela manmeri em i gat laik long singautim na ol i go long em. 14 Em i makim 12-pela man, na i givim nem aposel long ol. Em i makim ol bai ol i ken raun wantaim em na em inap salim ol i go autim tok 15 na em i ken givim namba long ol bilong rausim ol spirit nogut. 16 Na dispela 12-pela man em i makim, em Saimon, (em i givim narapela nem long em, em Pita), 17 na Jems, pikinini man bilong Sebedi, na Jon, brata bilong Jems (em i givim narapela nem long tupela, em Boanerges, mining bilong en i olsem, “Ol Pikinini Bilong Klaut i Pairap”), 18 na Andru, Filip, Bartolomyu, Matyu, Tomas, Jems, em pikinini man bilong Alfius, Tadius, Saimon Kananian, 19 na Judas Iskariot, em dispela man bihain em i putim Jisas long han bilong ol birua.
EPRIL 30-ME 6
GUTPELA SAVE I KAM LONG BAIBEL | MAK 5-6
“Jisas i Gat Strong Bilong Kirapim Bek Ol Man Yumi Laikim Tumas Em Ol i Dai”
(Mak 5:38) Ol i kamap long haus bilong hetman bilong sinagog na Jisas i harim bikpela nois na ol manmeri i krai na bikmaus planti.
(Mak 5:39-41) Em i go insait na tokim ol: “Bilong wanem yupela i mekim bikpela nois na krai? Pikinini i no dai, em i slip tasol.” 40 Na ol i lap long em. Tasol em i salim ol i go ausait na em i kisim papa na mama bilong pikinini, wantaim lain i stap wantaim em, na em i go insait long hap pikinini i stap long en. 41 Em i kisim han bilong pikinini na tokim em: “Talita kumi,” mining bilong en i olsem: “Liklik gel, mi tokim yu, ‘Kirap!’”
nwtsty-E stadi nouts long Mk 5:39
i no dai, em i slip tasol: Planti taim Baibel i save stori long man i dai i olsem em i slip. (Jon 11:11-14; Ap 7:60, ftn.; 1Ko 7:39, ftn.; 15:51, ftn.; 1Te 4:13, ftn.) Jisas i save olsem em bai kirapim bek dispela liklik gel, olsem na ating em i mekim dispela tok long wanem em bai kamapim klia olsem wankain olsem ol man i save slip yumi ken kirapim ol long slip, olsem tasol ol man i dai ol bai kirap bek. Jisas i kirapim bek dispela liklik gel long rot bilong strong i kam long Papa bilong em, “em dispela man i save givim laip long ol daiman, na ol samting i no kamap yet em i mekim tok olsem ol i kamap pinis.”—Ro 4:17.
(Mak 5:42) Wantu dispela gel i kirap sanap na wokabaut. (Em i gat 12-pela krismas). Papamama bilong em i amamas nogut tru.
Liklik Gel i Stap Laip Gen!
Pastaim, Jisas i bin oraitim sampela man na em i tokim ol long no ken tokaut long samting em i bin mekim long helpim ol, na em i mekim wankain tok long papamama bilong liklik gel. Tasol papamama bilong dispela gel na ol arapela i amamas tru long lukim mirakel Jisas i wokim, olsem na ol i tokim ol narapela na dispela stori “i go nabaut long dispela hap olgeta.” (Matyu 9:26) Sapos yu lukim Jisas i kirapim bek wanpela wanfamili bilong yu husat i bin dai, bai yu pilim olsem wanem? Bai yu amamas tru long tokim ol narapela long dispela samting. Dispela em namba 2 taim Jisas kirapim bek wanpela daiman.
Mekim Wok Painimaut
(Mak 5:19, 20) Tasol Jisas i no larim em i mekim olsem, nogat, em i tokim em: “Yu go long ol wanlain bilong yu na tokim ol long olgeta samting Jehova i mekim long yu na long marimari em i bin soim long yu.” 20 Na em i go long hap bilong Dekapolis na kirap autim tok long ol samting Jisas i bin mekim long em. Na olgeta manmeri i kirap nogut.
nwtsty-E stadi nouts long Mk 5:19
tokim ol: Jisas i save tokim ol man long no ken tokim ol arapela long mirakel em i wokim (Mk 1:44; 3:12; 7:36), tasol dispela man em i oraitim, em i tokim em long em i ken tokim ol wanblut bilong em long samting i bin kamap. Ating Jisas i mekim olsem, long wanem, ol i bin tokim em long lusim dispela hap na em i no inap long autim tok long ol; na tu, dispela bai stopim ol stori i no tru i kamap long olsem wanem ol pik i lus.
(Mak 6:11) Na sapos ol man long wanpela ples i no laik kisim yupela o i no laik harim tok bilong yupela, orait taim yupela i lusim dispela ples, rausim pipia graun long lek bilong yupela bilong soim klia olsem em rong bilong ol.”
nwtsty-E stadi nouts long Mk 6:11
rausim pipia graun long lek bilong yupela: Dispela pasin ol i mekim i makim olsem ol disaipel i no gat asua long wanem samting God bai mekim long ol dispela manmeri. Wankain tok tu i stap long Mt 10:14; Lu 9:5. Stori Mak i raitim na Luk i raitim, tupela i raitim tu dispela hap tok, bilong soim klia olsem em rong bilong ol. Pol na Barnabas i bihainim dispela tok long Pisidia Antiok (Ap 13:51), na taim Pol i mekim dispela wankain pasin long Korin taim em i seksekim klos bilong en, em i tok: “Asua bilong blut bilong yupela i stap long yupela yet. Mi no gat asua.” (Ap 18:6) Ol disaipel i save pinis long ol dispela pasin; ol Juda i strong long lotu, em ol i bin raun i kam i go long hap bilong Galili, ol i save seksekim sendol bilong ol bilong rausim das em long tingting bilong ol, dispela das i no klin long ai bilong God paslain long ol i go bek long hap bilong Juda. Tasol taim Jisas i givim dispela tok long ol disaipel bilong em, em i tingim narapela samting na em i mekim.
Baibel Ritim
(Mak 6:1-13) Em i lusim dispela hap na i go long asples bilong en, na ol disaipel bilong en i bihainim em i go. 2 Taim de Sabat i kamap, em i kirap skulim ol man long sinagog. Na planti bilong ol manmeri i harim tok bilong en, ol i kirap nogut tru na tok: “Man ya i kisim we ol dispela samting? Olsem wanem dispela man i kisim savetingting? Na olsem wanem em inap mekim ol strongpela wok? 3 Em dispela kapenta, pikinini bilong Maria na brata bilong Jems, Josep, Judas, na Saimon, a? Na ol susa bilong en i stap wantaim yumi, a?” Olsem na ol i no laik bilip long em. 4 Tasol Jisas i tokim ol: “Profet i gat nem long olgeta hap, tasol long asples bilong en na namel long ol wanlain na ol wanhaus bilong en, nogat.” 5 Olsem na em i no mekim ol strongpela wok long dispela ples. Em i putim han bilong en long sampela sikman tasol na oraitim ol. 6 Tru tumas, em i kirap nogut long ol i no gat bilip. Orait em i go long ol liklik taun long dispela hap na skulim ol man. 7 Na em i singautim 12-pela aposel na kirap salim ol i go tupela tupela, na em i givim namba long ol long rausim ol spirit nogut. 8 Na tu, em i tokim ol long ol i no ken karim ol samting i go wantaim ol, olsem bret, beg kaikai, na paus mani, nogat, ol i ken karim stik wokabaut tasol. 9 Ol i ken putim sendol, na ol i no ken werim tupela siot. 10 Na em i tok moa long ol olsem: “Taim yupela i go insait long wanpela haus, stap long dispela haus inap long taim yupela i lusim dispela ples. 11 Na sapos ol man long wanpela ples i no laik kisim yupela o i no laik harim tok bilong yupela, orait taim yupela i lusim dispela ples, rausim pipia graun long lek bilong yupela bilong soim klia olsem em rong bilong ol.” 12 Orait ol i go na autim tok bai ol manmeri inap tanim bel. 13 Na ol i rausim planti spirit nogut na welim ol sikman na oraitim ol.